UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

bezpłatny

Chronologizacja

SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. bez II, płacić

1. parking

Definicja

taki, za który nie trzeba płacić

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse podatki, opłaty, świadczenia pieniężne

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	darmowy, gratisowy, niepłatny
	sprzeczne:	odpłatny, płatny

Połączenia

bezpłatny obiad, posiłek; gadżet; bilet, wstęp; katalog, poradnik; dojazd, dowóz, przejazd, przewóz, transport, wyjazd; nocleg, parking, pobyt; kurs; czas antenowy; dostęp do czegoś; bezpłatna wejściówka; gimnastyka; diagnoza, opieka, pomoc, usługa; edukacja, lekcja, nauka, oświata; infolinia; akcja; bezpłatne mieszkanie; wyżywienie, zaopatrzenie; leczenie, lecznictwo; szkolenie, szkolnictwo; doradztwo, poradnictwo; bezpłatne leki, próbki, recepty; badania, konsultacje, porady, świadczenia; studia, wykłady, zajęcia
bezpłatny dla wszystkich
całkowicie, zupełnie bezpłatny
bezpłatny i anonimowy, bezpłatny i ulgowy; dobrowolny i bezpłatny, dostępny i bezpłatny, obowiązkowy i bezpłatny, powszechny i bezpłatny, społeczny i bezpłatny
bezpłatne korzystanie z czegoś, użytkowanie czegoś, używanie czegoś; udostępnianie czegoś

Cytaty

	Szpital był bezpłatny, ale nikt nie wierzył, by można było naprawdę wyzdrowieć, jeśli się nie zapłaci. źródło: NKJP: Henryk Grynberg: Życie ideologiczne, osobiste, codzienne i artystyczne, 1998
	Podstawowa opieka zdrowotna dla ubezpieczonych będzie nadal bezpłatna, ale za pozostałe usługi [...] odpłatność będzie wzrastać. źródło: NKJP: Więcej na inwestycje, mniej na konsumpcję, Gazeta Wyborcza, 1992-02-17
	Nie wykradał sekretów, tylko się uczył. Żeby się dostać w czerwcu na bezpłatne państwowe studia - o płatnych nawet nie myślał - musiał uzupełnić wszystko, czego mu nie dała prowincjonalna szkółka. źródło: NKJP: Piotr Siemion: Finimondo: komedia romantyczna, 2004
	Dwie pierwsze osoby, które zgłoszą się w siedzibie andrychowskiego CKiW z dzisiejszym egzemplarzem „Dziennika Małopolski Zachodniej”, otrzymają po bezpłatnym podwójnym bilecie na wycieczkę. źródło: NKJP: Lato z „Dziennikiem”, Dziennik Polski, 2000-07-03
	Jakuci uważali pokarm za własność ogółu, stąd też nigdy nie zabierali w drogę zapasów żywności, gdyż powszechnie panujący wśród nich stary zwyczaj zobowiązywał do bezpłatnego goszczenia podróżnych. źródło: NKJP: Alfred Szklarski: Tajemnicza wyprawa Tomka, 1996

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	bezpłatny	bezpłatny	bezpłatny	bezpłatne	bezpłatna
D.	bezpłatnego	bezpłatnego	bezpłatnego	bezpłatnego	bezpłatnej
C.	bezpłatnemu	bezpłatnemu	bezpłatnemu	bezpłatnemu	bezpłatnej
B.	bezpłatnego	bezpłatnego	bezpłatny	bezpłatne	bezpłatną
N.	bezpłatnym	bezpłatnym	bezpłatnym	bezpłatnym	bezpłatną
Ms.	bezpłatnym	bezpłatnym	bezpłatnym	bezpłatnym	bezpłatnej
W.	bezpłatny	bezpłatny	bezpłatny	bezpłatne	bezpłatna

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	bezpłatni	bezpłatni	bezpłatne	bezpłatne
D.	bezpłatnych	bezpłatnych	bezpłatnych	bezpłatnych
C.	bezpłatnym	bezpłatnym	bezpłatnym	bezpłatnym
B.	bezpłatnych	bezpłatnych	bezpłatnych	bezpłatne
N.	bezpłatnymi	bezpłatnymi	bezpłatnymi	bezpłatnymi
Ms.	bezpłatnych	bezpłatnych	bezpłatnych	bezpłatnych
W.	bezpłatni	bezpłatni	bezpłatne	bezpłatne

2. urlop

Definicja

taki, za który nie dostaje się wynagrodzenia

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca wynagrodzenie za pracę

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse podatki, opłaty, świadczenia pieniężne

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	darmowy
	sprzeczne:	odpłatny, płatny

Połączenia

bezpłatny urlop; bezpłatna praca

Cytaty

Wciąż żywe są wspomnienia czynów społecznych, bezpłatnych robót po fajrancie, ofiarności szarych ludzi.

źródło: NKJP: Paweł Plinta: Baza złota, Dziennik Polski, 2005-08-05

Sędziowie orzekają kary ograniczenia wolności połączone z bezpłatną pracą na cel społeczny, ale pracodawcy nie chcą z niej korzystać [...].

źródło: NKJP: Stanisław Podemski: Sam kodeks nie pomoże, Polityka, 2001-10-20

[...] sytuacja młodej matki w Stanach jest gorsza niż w jakimkolwiek innym kraju uprzemysłowionym. Nie istnieje tam płatny urlop macierzyński, dopiero od dwóch lat jedno z rodziców ma prawo do trzymiesięcznego, ale bezpłatnego urlopu rodzicielskiego.

źródło: NKJP: Joanna Wojciechowska: W ciąży i w pracy, Gazeta Wyborcza, 1994-06-24

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	bezpłatny	bezpłatny	bezpłatny	bezpłatne	bezpłatna
D.	bezpłatnego	bezpłatnego	bezpłatnego	bezpłatnego	bezpłatnej
C.	bezpłatnemu	bezpłatnemu	bezpłatnemu	bezpłatnemu	bezpłatnej
B.	bezpłatnego	bezpłatnego	bezpłatny	bezpłatne	bezpłatną
N.	bezpłatnym	bezpłatnym	bezpłatnym	bezpłatnym	bezpłatną
Ms.	bezpłatnym	bezpłatnym	bezpłatnym	bezpłatnym	bezpłatnej
W.	bezpłatny	bezpłatny	bezpłatny	bezpłatne	bezpłatna

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	bezpłatni	bezpłatni	bezpłatne	bezpłatne
D.	bezpłatnych	bezpłatnych	bezpłatnych	bezpłatnych
C.	bezpłatnym	bezpłatnym	bezpłatnym	bezpłatnym
B.	bezpłatnych	bezpłatnych	bezpłatnych	bezpłatne
N.	bezpłatnymi	bezpłatnymi	bezpłatnymi	bezpłatnymi
Ms.	bezpłatnych	bezpłatnych	bezpłatnych	bezpłatnych
W.	bezpłatni	bezpłatni	bezpłatne	bezpłatne

3. pracownik

Definicja

taki, któremu nikt nie płaci za pracę

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca wynagrodzenie za pracę

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse podatki, opłaty, świadczenia pieniężne

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	darmowy
	sprzeczne:	najemny, odpłatny, płatny

Połączenia

bezpłatny pracownik, robotnik; bezpłatna siła robocza

Cytaty

Gdy około 1900 roku Francuzi usadzili się w Jukunkunie, Koniagi nie uznali ich panowania i odmówili im płacenia podatków oraz dostarczania bezpłatnych pracowników do robót publicznych.

źródło: NKJP: Arkady Fiedler: Nowa przygoda: Gwinea, 1962

Ludzi zdrowych pozostawiano w obozie, zatrudniając przy rozbudowie obozu, pracy w kamieniołomach i w okolicznych fabrykach. Stanowili oni bezpłatną siłę roboczą na rzecz niemieckiego przemysłu zbrojeniowego.

źródło: NKJP: Krzyki ofiar zagłuszano muzyką, Dziennik Polski, 2004-01-17

Przyrodnia matka okrutnie traktowała Kopciuszka, a siostry przyrodnie bardzo utrudniały jej pracę, jak gdyby Kopciuszek była ich własnym bezpłatnym robotnikiem.

źródło: NKJP: Barbara Jankowiak: Politycznie poprawne bajeczki na dobranoc, Gazeta Wyborcza, 1995-10-27

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	bezpłatny	bezpłatny	bezpłatny	bezpłatne	bezpłatna
D.	bezpłatnego	bezpłatnego	bezpłatnego	bezpłatnego	bezpłatnej
C.	bezpłatnemu	bezpłatnemu	bezpłatnemu	bezpłatnemu	bezpłatnej
B.	bezpłatnego	bezpłatnego	bezpłatny	bezpłatne	bezpłatną
N.	bezpłatnym	bezpłatnym	bezpłatnym	bezpłatnym	bezpłatną
Ms.	bezpłatnym	bezpłatnym	bezpłatnym	bezpłatnym	bezpłatnej
W.	bezpłatny	bezpłatny	bezpłatny	bezpłatne	bezpłatna

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	bezpłatni	bezpłatni	bezpłatne	bezpłatne
D.	bezpłatnych	bezpłatnych	bezpłatnych	bezpłatnych
C.	bezpłatnym	bezpłatnym	bezpłatnym	bezpłatnym
B.	bezpłatnych	bezpłatnych	bezpłatnych	bezpłatne
N.	bezpłatnymi	bezpłatnymi	bezpłatnymi	bezpłatnymi
Ms.	bezpłatnych	bezpłatnych	bezpłatnych	bezpłatnych
W.	bezpłatni	bezpłatni	bezpłatne	bezpłatne

Data ostatniej modyfikacji: 03.02.2011