UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

nowoczesny

Chronologizacja

SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Kalka niem. neuzeitlich (Bańk); zob. nowy, czas

1.a człowiek

Definicja

taki, który myśli i żyje zgodnie z najnowszymi tendencjami w kulturze, technice i nauce

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Połączenia

nowoczesny człowiek; świat; nowoczesna rodzina; nowoczesne społeczeństwo
nowoczesny i postępowy, nowoczesny i tolerancyjny

Cytaty

	Otóż noc zmartwychwstania Jezusa jest chwilą, w której stajemy wobec tajemnicy życia i śmierci. Jednak ona nas przekracza, tak jak śmierć przekracza życie. Nie sposób jej ogarnąć logicznym umysłem nowoczesnego człowieka. źródło: NKJP: Tadeusz Bartoś: Wolność, równość, katolicyzm, 2007
	W szkole, ku mojemu zdziwieniu, nauczyciele w ogóle nie zwracali uwagi, nie krytykowali mojego wyglądu, może trafiłam na szczególnie nowoczesnych i tolerancyjnych nauczycieli? Większą sensację wzbudzałam wśród rówieśników. źródło: NKJP: Justyna Langer: Do odważnych świat należy, Nowiny Raciborskie, 2007-05-08
	W całej swojej filozofii Mickiewicz przegrał, przegrali też jego bardziej nowocześni koledzy, walczący ironiści, wśród nich Dostojewski. Ale przegrana przypadła w udziale także wizjonerskim reformatorom nauki i czy to był Goethe, Blake czy O. W. M., ich propozycje ciekawią najwyżej nielicznych wybranych. źródło: NKJP: Czesław Miłosz: Ziemia Ulro, 1977
	Wszyscy okazali się prawdziwymi wybrańcami losu. Starannie wyselekcjonowani przez Gorbaczowa, najlepsi i najnowocześniejsi, mieli mu służyć przy reformowaniu imperium. źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Towarzysze chanowie, Gazeta Wyborcza, 1999-01-16

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	nowoczesny	nowoczesny	nowoczesny	nowoczesne	nowoczesna
D.	nowoczesnego	nowoczesnego	nowoczesnego	nowoczesnego	nowoczesnej
C.	nowoczesnemu	nowoczesnemu	nowoczesnemu	nowoczesnemu	nowoczesnej
B.	nowoczesnego	nowoczesnego	nowoczesny	nowoczesne	nowoczesną
N.	nowoczesnym	nowoczesnym	nowoczesnym	nowoczesnym	nowoczesną
Ms.	nowoczesnym	nowoczesnym	nowoczesnym	nowoczesnym	nowoczesnej
W.	nowoczesny	nowoczesny	nowoczesny	nowoczesne	nowoczesna

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	nowocześni	nowocześni	nowoczesne	nowoczesne
D.	nowoczesnych	nowoczesnych	nowoczesnych	nowoczesnych
C.	nowoczesnym	nowoczesnym	nowoczesnym	nowoczesnym
B.	nowoczesnych	nowoczesnych	nowoczesnych	nowoczesne
N.	nowoczesnymi	nowoczesnymi	nowoczesnymi	nowoczesnymi
Ms.	nowoczesnych	nowoczesnych	nowoczesnych	nowoczesnych
W.	nowocześni	nowocześni	nowoczesne	nowoczesne

Stopień wyższy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	nowocześniejszy	nowocześniejszy	nowocześniejszy	nowocześniejsze	nowocześniejsza
D.	nowocześniejszego	nowocześniejszego	nowocześniejszego	nowocześniejszego	nowocześniejszej
C.	nowocześniejszemu	nowocześniejszemu	nowocześniejszemu	nowocześniejszemu	nowocześniejszej
B.	nowocześniejszego	nowocześniejszego	nowocześniejszy	nowocześniejsze	nowocześniejszą
N.	nowocześniejszym	nowocześniejszym	nowocześniejszym	nowocześniejszym	nowocześniejszą
Ms.	nowocześniejszym	nowocześniejszym	nowocześniejszym	nowocześniejszym	nowocześniejszej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	nowocześniejsi	nowocześniejsi	nowocześniejsze	nowocześniejsze
D.	nowocześniejszych	nowocześniejszych	nowocześniejszych	nowocześniejszych
C.	nowocześniejszym	nowocześniejszym	nowocześniejszym	nowocześniejszym
B.	nowocześniejszych	nowocześniejszych	nowocześniejszych	nowocześniejsze
N.	nowocześniejszymi	nowocześniejszymi	nowocześniejszymi	nowocześniejszymi
Ms.	nowocześniejszych	nowocześniejszych	nowocześniejszych	nowocześniejszych

1.b pogląd

Definicja

właściwy osobie, która myśli i żyje zgodnie z najnowszymi tendencjami w kulturze, technice i nauce

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

sprzeczne:

archaiczny

Połączenia

nowoczesny pogląd, sposób myślenia; taniec nowoczesny

Cytaty

Musiałoby się to wiązać z innym, bardziej nowoczesnym sposobem myślenia o drodze docierania do sacrum, z podejściem bardziej indywidualnym, filozoficznym.

źródło: NKJP: Kinga Dunin: Czytając Polskę - literatura polska po 1989 roku wobec dylematów nowoczesności, 2004

Tak narodził się nowoczesny ateizm, który jest rozczarowaniem religią, rodzajem reakcji pod wpływem nowego obrazu świata, głoszącym: religia to bajka, religia mnie rozczarowuje, religia mnie nie przekonuje.

źródło: NKJP: Tadeusz Bartoś: Wolność, równość, katolicyzm, 2007

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	nowoczesny	nowoczesny	nowoczesny	nowoczesne	nowoczesna
D.	nowoczesnego	nowoczesnego	nowoczesnego	nowoczesnego	nowoczesnej
C.	nowoczesnemu	nowoczesnemu	nowoczesnemu	nowoczesnemu	nowoczesnej
B.	nowoczesnego	nowoczesnego	nowoczesny	nowoczesne	nowoczesną
N.	nowoczesnym	nowoczesnym	nowoczesnym	nowoczesnym	nowoczesną
Ms.	nowoczesnym	nowoczesnym	nowoczesnym	nowoczesnym	nowoczesnej
W.	nowoczesny	nowoczesny	nowoczesny	nowoczesne	nowoczesna

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	nowocześni	nowocześni	nowoczesne	nowoczesne
D.	nowoczesnych	nowoczesnych	nowoczesnych	nowoczesnych
C.	nowoczesnym	nowoczesnym	nowoczesnym	nowoczesnym
B.	nowoczesnych	nowoczesnych	nowoczesnych	nowoczesne
N.	nowoczesnymi	nowoczesnymi	nowoczesnymi	nowoczesnymi
Ms.	nowoczesnych	nowoczesnych	nowoczesnych	nowoczesnych
W.	nowocześni	nowocześni	nowoczesne	nowoczesne

Stopień wyższy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	nowocześniejszy	nowocześniejszy	nowocześniejszy	nowocześniejsze	nowocześniejsza
D.	nowocześniejszego	nowocześniejszego	nowocześniejszego	nowocześniejszego	nowocześniejszej
C.	nowocześniejszemu	nowocześniejszemu	nowocześniejszemu	nowocześniejszemu	nowocześniejszej
B.	nowocześniejszego	nowocześniejszego	nowocześniejszy	nowocześniejsze	nowocześniejszą
N.	nowocześniejszym	nowocześniejszym	nowocześniejszym	nowocześniejszym	nowocześniejszą
Ms.	nowocześniejszym	nowocześniejszym	nowocześniejszym	nowocześniejszym	nowocześniejszej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	nowocześniejsi	nowocześniejsi	nowocześniejsze	nowocześniejsze
D.	nowocześniejszych	nowocześniejszych	nowocześniejszych	nowocześniejszych
C.	nowocześniejszym	nowocześniejszym	nowocześniejszym	nowocześniejszym
B.	nowocześniejszych	nowocześniejszych	nowocześniejszych	nowocześniejsze
N.	nowocześniejszymi	nowocześniejszymi	nowocześniejszymi	nowocześniejszymi
Ms.	nowocześniejszych	nowocześniejszych	nowocześniejszych	nowocześniejszych

2. sprzęt

Definicja

zgodny z najnowszymi osiągnięciami i tendencjami w danej dziedzinie

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Połączenia

nowoczesny styl, system; komputer, sprzęt, telewizor; budynek, obiekt; kompleks usługowo-handlowy; nowoczesna forma, metoda; technika, technologia; linia technologiczna; gospodarka; infrastruktura; architektura, sztuka; diagnostyka; aparatura; broń; hala, placówka, pracownia; szkoła; firma; kotłownia; oczyszczalnia; nowoczesne rozwiązanie; urządzenie; centrum; boisko; państwo
prawdziwie, stosunkowo nowoczesny
nowoczesny i atrakcyjny, nowoczesny i bezpieczny, nowoczesny i efektywny, nowoczesny i ekologiczny, nowoczesny i funkcjonalny, nowoczesny i profesjonalny, nowoczesny i przyjazny, nowoczesny i silny, nowoczesny i sprawny, nowoczesny i skuteczny, nowoczesny i tradycyjny, nowoczesny i wydajny; najnowocześniejszy i największy
bardzo, super nowoczesny; w miarę, w pełni nowoczesny; w sposób nowoczesny

Cytaty

	Znacznie poszerzona została baza oświatowa, w Radgoszczy rozbudowano istniejącą szkołę. Obecna, mieszcząca szkołę podstawową i gimnazjum, jest nowoczesna i przestronna. źródło: NKJP: Podsumowania i plany Radgoszczy, Dziennik Polski, 2002-07-12
	Tworzenie jednolitego, nowoczesnego i demokratycznego państwa nie było procesem łatwym, ale Polacy znaleźli w sobie dość siły i woli, aby w krótkim czasie tego dokonać. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 09.11.1995
	Badanie trwa około 10 minut. Jest bezbolesne. – Mamy nowoczesną aparaturę, dzięki której widać nawet najdrobniejszą zmianę wielkości 1 mm. źródło: NKJP (e.Ż.): Warto się zbadać, Nowiny Raciborskie, 2008-07-22
	To już niemal trzy lata, a B-29 jest wciąż najnowocześniejszym bombowcem na świecie. źródło: NKJP: Mirosław M. Bujko: Czerwony byk, 2007
	Oddział wyposażony jest w bardzo nowoczesny sprzęt: laparoskop (jeden spośród trzech takich w Polsce) i histeroskop, czyli urządzenie do wziernikowania jamy macicy. źródło: NKJP: (e): Szpital w pigułce, Nowiny Raciborskie, 2006-08-15

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	nowoczesny	nowoczesny	nowoczesny	nowoczesne	nowoczesna
D.	nowoczesnego	nowoczesnego	nowoczesnego	nowoczesnego	nowoczesnej
C.	nowoczesnemu	nowoczesnemu	nowoczesnemu	nowoczesnemu	nowoczesnej
B.	nowoczesnego	nowoczesnego	nowoczesny	nowoczesne	nowoczesną
N.	nowoczesnym	nowoczesnym	nowoczesnym	nowoczesnym	nowoczesną
Ms.	nowoczesnym	nowoczesnym	nowoczesnym	nowoczesnym	nowoczesnej
W.	nowoczesny	nowoczesny	nowoczesny	nowoczesne	nowoczesna

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	nowocześni	nowocześni	nowoczesne	nowoczesne
D.	nowoczesnych	nowoczesnych	nowoczesnych	nowoczesnych
C.	nowoczesnym	nowoczesnym	nowoczesnym	nowoczesnym
B.	nowoczesnych	nowoczesnych	nowoczesnych	nowoczesne
N.	nowoczesnymi	nowoczesnymi	nowoczesnymi	nowoczesnymi
Ms.	nowoczesnych	nowoczesnych	nowoczesnych	nowoczesnych
W.	nowocześni	nowocześni	nowoczesne	nowoczesne

Stopień wyższy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	nowocześniejszy	nowocześniejszy	nowocześniejszy	nowocześniejsze	nowocześniejsza
D.	nowocześniejszego	nowocześniejszego	nowocześniejszego	nowocześniejszego	nowocześniejszej
C.	nowocześniejszemu	nowocześniejszemu	nowocześniejszemu	nowocześniejszemu	nowocześniejszej
B.	nowocześniejszego	nowocześniejszego	nowocześniejszy	nowocześniejsze	nowocześniejszą
N.	nowocześniejszym	nowocześniejszym	nowocześniejszym	nowocześniejszym	nowocześniejszą
Ms.	nowocześniejszym	nowocześniejszym	nowocześniejszym	nowocześniejszym	nowocześniejszej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	nowocześniejsi	nowocześniejsi	nowocześniejsze	nowocześniejsze
D.	nowocześniejszych	nowocześniejszych	nowocześniejszych	nowocześniejszych
C.	nowocześniejszym	nowocześniejszym	nowocześniejszym	nowocześniejszym
B.	nowocześniejszych	nowocześniejszych	nowocześniejszych	nowocześniejsze
N.	nowocześniejszymi	nowocześniejszymi	nowocześniejszymi	nowocześniejszymi
Ms.	nowocześniejszych	nowocześniejszych	nowocześniejszych	nowocześniejszych

Frazeologizmy

pięcioboista nowoczesny
pięcioboistka nowoczesna
pięciobój nowoczesny

Data ostatniej modyfikacji: 18.07.2012