UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

rozewrzeć

Chronologizacja

SStp, SJPXVII, STR: pod: *rozwierać, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

1. okno

Definicja

książk.

otworzyć - spowodować, że przedmiot nie blokuje dostępu do wnętrza czegoś

Pochodzenie

ogsł. *orz-verti, *orz-vьrǫ 'rozpostrzeć; odewrzeć, otworzyć'

z psł. -*verti, -*vьrǫ 'zamykać, zawierać; kryć, chować'

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka czynności związane z codziennym życiem w domu

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	odemknąć, otworzyć, roztworzyć
	antonimy:	przymknąć, zamknąć, zewrzeć

Połączenia

rozewrzeć bramę, drzwi

Cytaty

Wejdźmy - powiedział Libbert, zapukał krótko i rozwarł drzwi na całą szerokość.

źródło: KWSJP: Theo Harych: Morderstwo bez kary, 1965

Gdy granatowa toyota avensis podjechała pod scenę, wyskoczył z niej ochroniarz i rozwarł tylne drzwi.

źródło: KWSJP: Głodny władzy, Gazeta Lubuska, 2005

W rozwartych na oścież drzwiach stała Teodora Stefania.

źródło: KWSJP: Teodor Parnicki: Srebrne orły. Powieść historyczna, 1945

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	rozewrę	rozewrzemy
2 os.	rozewrzesz	rozewrzecie
3 os.	rozewrze	rozewrą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozwarłem +(e)m rozwarł	rozwarłam +(e)m rozwarła	rozwarłom +(e)m rozwarło	rozwarliśmy +(e)śmy rozwarli	rozwarłyśmy +(e)śmy rozwarły
2 os.	rozwarłeś +(e)ś rozwarł	rozwarłaś +(e)ś rozwarła	rozwarłoś +(e)ś rozwarło	rozwarliście +(e)ście rozwarli	rozwarłyście +(e)ście rozwarły
3 os.	rozwarł	rozwarła	rozwarło	rozwarli	rozwarły

bezosobnik: rozwarto

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		rozewrzyjmy
2 os.	rozewrzyj	rozewrzyjcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozwarłbym bym rozwarł	rozwarłabym bym rozwarła	rozwarłobym bym rozwarło	rozwarlibyśmy byśmy rozwarli	rozwarłybyśmy byśmy rozwarły
2 os.	rozwarłbyś byś rozwarł	rozwarłabyś byś rozwarła	rozwarłobyś byś rozwarło	rozwarlibyście byście rozwarli	rozwarłybyście byście rozwarły
3 os.	rozwarłby by rozwarł	rozwarłaby by rozwarła	rozwarłoby by rozwarło	rozwarliby by rozwarli	rozwarłyby by rozwarły

bezosobnik: rozwarto by

bezokolicznik: rozewrzeć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: rozwarłszy

gerundium: rozwarcie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	rozwarcie	rozwarcia
D.	rozwarcia
C.	rozwarciu	rozwarciom
B.	rozwarcie	rozwarcia
N.	rozwarciem	rozwarciami
Ms.	rozwarciu	rozwarciach
W.	rozwarcie	rozwarcia

imiesłów przymiotnikowy bierny: rozwarty

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	rozwarty	rozwarty	rozwarty	rozwarte	rozwarta
D.	rozwartego	rozwartego	rozwartego	rozwartego	rozwartej
C.	rozwartemu	rozwartemu	rozwartemu	rozwartemu	rozwartej
B.	rozwartego	rozwartego	rozwarty	rozwarte	rozwartą
N.	rozwartym	rozwartym	rozwartym	rozwartym	rozwartą
Ms.	rozwartym	rozwartym	rozwartym	rozwartym	rozwartej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	rozwarci	rozwarci	rozwarte	rozwarte
D.	rozwartych	rozwartych	rozwartych	rozwartych
C.	rozwartym	rozwartym	rozwartym	rozwartym
B.	rozwartych	rozwartych	rozwartych	rozwarte
N.	rozwartymi	rozwartymi	rozwartymi	rozwartymi
Ms.	rozwartych	rozwartych	rozwartych	rozwartych

odpowiednik aspektowy: rozwierać

Składnia

rozewrzeć

2. książkę

Definicja

książk.

oddalić części ciała lub przedmioty tak, że można zobaczyć przestrzeń między nimi

Pochodzenie

ogsł. *orz-verti, *orz-vьrǫ 'rozpostrzeć; odewrzeć, otworzyć'

z psł. -*verti, -*vьrǫ 'zamykać, zawierać; kryć, chować'

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt zwyczaje i zachowania zwierząt

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	roztworzyć
	antonimy:	zamknąć, zewrzeć
	hiperonimy:	rozłożyć

Połączenia

rozewrzeć chrapy, dziób, oczy, paszczę, pięść, powieki, ramiona, usta

Cytaty

	[...] podporucznik rozwarł palce i laleczka upadła na podłogę. źródło: KWSJP: Michał Choromański: Dygresje na temat kaloszy, 1966
	Rozewrze jeszcze swą straszliwą paszczę, głośno ryknie i chwyci mnie ostrymi kłami za rękę... źródło: KWSJP: Witold Szołginia: Dom pod Żelaznym Lwem, 1989
	Nogal nastroszył się, szeroko rozwarł brązowawo-szare skrzydła, ciężko zeskoczył z kopca, tanecznym krokiem obiegł kurę, a następnie całym ciężarem swego ciała przygniótł ją do ziemi. źródło: KWSJP: Kamil Giżycki: Listy z Archipelagu Salomona, 1969
	Kraj ten kształtem przypomina serce, a przy odrobinie dobrej woli można go przyrównać i do człowieka, który rozwarł ramiona. źródło: KWSJP: Stanisław Dygat: Jezioro Bodeńskie, 1946
	Mężczyzna rozwarł szeroko oczy, odskoczył w tył i zamierzył się kijem. źródło: KWSJP: Zbigniew Krempf: Resztę pozostaw bogom, 1966

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	rozewrę	rozewrzemy
2 os.	rozewrzesz	rozewrzecie
3 os.	rozewrze	rozewrą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozwarłem +(e)m rozwarł	rozwarłam +(e)m rozwarła	rozwarłom +(e)m rozwarło	rozwarliśmy +(e)śmy rozwarli	rozwarłyśmy +(e)śmy rozwarły
2 os.	rozwarłeś +(e)ś rozwarł	rozwarłaś +(e)ś rozwarła	rozwarłoś +(e)ś rozwarło	rozwarliście +(e)ście rozwarli	rozwarłyście +(e)ście rozwarły
3 os.	rozwarł	rozwarła	rozwarło	rozwarli	rozwarły

bezosobnik: rozwarto

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		rozewrzyjmy
2 os.	rozewrzyj	rozewrzyjcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozwarłbym bym rozwarł	rozwarłabym bym rozwarła	rozwarłobym bym rozwarło	rozwarlibyśmy byśmy rozwarli	rozwarłybyśmy byśmy rozwarły
2 os.	rozwarłbyś byś rozwarł	rozwarłabyś byś rozwarła	rozwarłobyś byś rozwarło	rozwarlibyście byście rozwarli	rozwarłybyście byście rozwarły
3 os.	rozwarłby by rozwarł	rozwarłaby by rozwarła	rozwarłoby by rozwarło	rozwarliby by rozwarli	rozwarłyby by rozwarły

bezosobnik: rozwarto by

bezokolicznik: rozewrzeć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: rozwarłszy

gerundium: rozwarcie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	rozwarcie	rozwarcia
D.	rozwarcia
C.	rozwarciu	rozwarciom
B.	rozwarcie	rozwarcia
N.	rozwarciem	rozwarciami
Ms.	rozwarciu	rozwarciach
W.	rozwarcie	rozwarcia

imiesłów przymiotnikowy bierny: rozwarty

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	rozwarty	rozwarty	rozwarty	rozwarte	rozwarta
D.	rozwartego	rozwartego	rozwartego	rozwartego	rozwartej
C.	rozwartemu	rozwartemu	rozwartemu	rozwartemu	rozwartej
B.	rozwartego	rozwartego	rozwarty	rozwarte	rozwartą
N.	rozwartym	rozwartym	rozwartym	rozwartym	rozwartą
Ms.	rozwartym	rozwartym	rozwartym	rozwartym	rozwartej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	rozwarci	rozwarci	rozwarte	rozwarte
D.	rozwartych	rozwartych	rozwartych	rozwartych
C.	rozwartym	rozwartym	rozwartym	rozwartym
B.	rozwartych	rozwartych	rozwartych	rozwarte
N.	rozwartymi	rozwartymi	rozwartymi	rozwartymi
Ms.	rozwartych	rozwartych	rozwartych	rozwartych

odpowiednik aspektowy: rozwierać

Składnia

rozewrzeć

3. dyskusja

Definicja

książk.

rozpocząć się i nabrać od razu dużej intensywności

Pochodzenie

ogsł. *orz-vьrěti

z psł. *vьrěti *vьrǫ 'gotować się; burzyć się', 'być pełnym wrzawy, zgiełku'

*vьrti 'wrzeć'

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości czasu upływ czasu

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

rozpocząć się

Cytaty

Widzę, że dyskusja rozewrzała. Macie podobne zdanie do nas.

źródło: Internet: pl-pl.facebook.com

Rozewrzała bitwa, jednak walka ta daremna. Co się skończy, musi zacząć się na nowo.

źródło: Internet: tekstowo.pl

Jak każdego dnia, po jakimś czasie dzieci wypadły na podwórze, gdzie od razu rozewrzała zabawa.

źródło: Internet: oldwhiskey.my-rpg.com

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	rozewrzę	rozewrzemy
2 os.	rozewrzesz	rozewrzecie
3 os.	rozewrze	rozewrzą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozewrzałem +(e)m rozewrzał	rozewrzałam +(e)m rozewrzała	rozewrzałom +(e)m rozewrzało	rozewrzeliśmy +(e)śmy rozewrzeli	rozewrzałyśmy +(e)śmy rozewrzały
2 os.	rozewrzałeś +(e)ś rozewrzał	rozewrzałaś +(e)ś rozewrzała	rozewrzałoś +(e)ś rozewrzało	rozewrzeliście +(e)ście rozewrzeli	rozewrzałyście +(e)ście rozewrzały
3 os.	rozewrzał	rozewrzała	rozewrzało	rozewrzeli	rozewrzały

bezosobnik: rozewrzano

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		rozewrzyjmy
2 os.	rozewrzyj	rozewrzyjcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozewrzałbym bym rozewrzał	rozewrzałabym bym rozewrzała	rozewrzałobym bym rozewrzało	rozewrzelibyśmy byśmy rozewrzeli	rozewrzałybyśmy byśmy rozewrzały
2 os.	rozewrzałbyś byś rozewrzał	rozewrzałabyś byś rozewrzała	rozewrzałobyś byś rozewrzało	rozewrzelibyście byście rozewrzeli	rozewrzałybyście byście rozewrzały
3 os.	rozewrzałby by rozewrzał	rozewrzałaby by rozewrzała	rozewrzałoby by rozewrzało	rozewrzeliby by rozewrzeli	rozewrzałyby by rozewrzały

bezosobnik: rozewrzano by

bezokolicznik: rozewrzeć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: rozewrzawszy

gerundium: rozewrzenie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	rozewrzenie	rozewrzenia
D.	rozewrzenia
C.	rozewrzeniu	rozewrzeniom
B.	rozewrzenie	rozewrzenia
N.	rozewrzeniem	rozewrzeniami
Ms.	rozewrzeniu	rozewrzeniach
W.	rozewrzenie	rozewrzenia

Frazeologizmy

kąt rozwarty

Data ostatniej modyfikacji: 14.05.2014