Chronologizacja
Na podstawie indeksu haseł.
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
tyram |
tyramy |
|||
| 2 os. |
tyrasz |
tyracie |
|||
| 3 os. |
tyra |
tyrają |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
tyrałem +(e)m tyrał |
tyrałam +(e)m tyrała |
tyrałom +(e)m tyrało |
tyraliśmy +(e)śmy tyrali |
tyrałyśmy +(e)śmy tyrały |
| 2 os. |
tyrałeś +(e)ś tyrał |
tyrałaś +(e)ś tyrała |
tyrałoś +(e)ś tyrało |
tyraliście +(e)ście tyrali |
tyrałyście +(e)ście tyrały |
| 3 os. |
tyrał |
tyrała |
tyrało |
tyrali |
tyrały |
bezosobnik: tyrano
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę tyrał będę tyrać |
będę tyrała będę tyrać |
będę tyrało będę tyrać |
będziemy tyrali będziemy tyrać |
będziemy tyrały będziemy tyrać |
| 2 os. |
będziesz tyrał będziesz tyrać |
będziesz tyrała będziesz tyrać |
będziesz tyrało będziesz tyrać |
będziecie tyrali będziecie tyrać |
będziecie tyrały będziecie tyrać |
| 3 os. |
będzie tyrał będzie tyrać |
będzie tyrała będzie tyrać |
będzie tyrało będzie tyrać |
będą tyrali będą tyrać |
będą tyrały będą tyrać |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
tyrajmy |
|
| 2 os. |
tyraj |
tyrajcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
tyrałbym bym tyrał |
tyrałabym bym tyrała |
tyrałobym bym tyrało |
tyralibyśmy byśmy tyrali |
tyrałybyśmy byśmy tyrały |
| 2 os. |
tyrałbyś byś tyrał |
tyrałabyś byś tyrała |
tyrałobyś byś tyrało |
tyralibyście byście tyrali |
tyrałybyście byście tyrały |
| 3 os. |
tyrałby by tyrał |
tyrałaby by tyrała |
tyrałoby by tyrało |
tyraliby by tyrali |
tyrałyby by tyrały |
bezosobnik: tyrano by
bezokolicznik: tyrać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
tyrając
gerundium: tyranie
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | tyranie |
tyrania |
| D. | tyrania |
tyrań |
| C. | tyraniu |
tyraniom |
| B. | tyranie |
tyrania |
| N. | tyraniem |
tyraniami |
| Ms. | tyraniu |
tyraniach |
| W. | tyranie |
tyrania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: tyrający
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | tyrający |
tyrający |
tyrający |
tyrające |
tyrająca |
| D. | tyrającego |
tyrającego |
tyrającego |
tyrającego |
tyrającej |
| C. | tyrającemu |
tyrającemu |
tyrającemu |
tyrającemu |
tyrającej |
| B. | tyrającego |
tyrającego |
tyrający |
tyrające |
tyrającą |
| N. | tyrającym |
tyrającym |
tyrającym |
tyrającym |
tyrającą |
| Ms. | tyrającym |
tyrającym |
tyrającym |
tyrającym |
tyrającej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | tyrający |
tyrający |
tyrające |
tyrające |
| D. | tyrających |
tyrających |
tyrających |
tyrających |
| C. | tyrającym |
tyrającym |
tyrającym |
tyrającym |
| B. | tyrających |
tyrających |
tyrających |
tyrające |
| N. | tyrającymi |
tyrającymi |
tyrającymi |
tyrającymi |
| Ms. | tyrających |
tyrających |
tyrających |
tyrających |
Pochodzenie
ogsł. *tyrati 'pchać'
(Brück)
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca
Relacje znaczeniowe
Połączenia
- człowiek tyra
- tyrać od świtu do nocy, po całych dniach
- ciężko tyrać
- tyrać jak wół
- tyrać i ciułać
Cytaty
|
Wyjeżdżając ze stolicy, zabieram autostopowiczów, zwykle robotników warszawskich budów lub pracowników agencji ochrony. Od poniedziałku do piątku tyrają po kilkanaście godzin dziennie, by na weekend powrócić do swoich domów we wsiach Kielecczyzny, Małopolski czy Podkarpacia. źródło: NKJP: Raj jak zaklęcie, Dziennik Polski, 2002-07-05 |
|
|
[...] muszę po 12 godzin tyrać [...], żeby zarobić na szkołę - żali się Magda. źródło: NKJP: Jerzy Danilewicz: Czeczen za płotem, Polityka, 2009-04-04 |
|
|
- Patrzę na ich ręce, jak odbierają książeczki wojskowe. To spracowane, popękane dłonie, widać, że chłopaki ciężko tyrają w gospodarstwach [...] źródło: NKJP: Agata Bochenek: Orzeł w kamaszach, Wieści Podwarszawskie, 2002-04-14 |
|
|
Syn, Tomaszek, [...] wyjechał do Stanów, gdzie tyrał na statkach, żeby utrzymać swoją rodzinę w ciepełku Florydy. źródło: NKJP: Jacek Dehnel: Balzakiana, 2008 |
|
|
Od świtu do nocy tyram. Nie mam czasu w głowę się poskrobać... źródło: NKJP: Jarosław Abramow-Newerly: Młyn w piekarni, 2002 |