UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

karcer

Chronologizacja

1638, Kart XVII-XVIII

Pochodzenie

łac. carcer 'więzienie, loch'

1.a kara w więzieniu

Definicja

kara polegająca na przebywaniu przez jakiś czas w karcerze - pomieszczeniu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa więzienie i kara

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  kara

Połączenia

  • ileś dni karceru
  • karać karcerem

Cytaty

Bereza, obóz koncentracyjny w dawnych carskich koszarach w województwie poleskim: dziesięć godzin pracy fizycznej o czarnym chlebie, kawie, kaszy i fasoli, pobudka o 4.00 rano, zakaz rozmów między więźniami, karcer i kary cielesne za byle przewinienie.

źródło: NKJP: Portrety, Gazeta Wyborcza, 1994-07-15

Nie podoba mu się traktowanie kotów przez oficerów więc się stawia i pyskuje. Dostaje dziesięć dni karceru.

źródło: NKJP: Wojciech Maziarski: Gyula Horn, Gazeta Wyborcza, 1995-03-31

Ukarani karcerem więźniowie muszą cały dzień siedzieć na tych żerdziach.

źródło: NKJP: Aleksander Sołżenicyn: Archipelag Gułag, 1977

[...] Stójki, męczące ćwiczenia, pozbawianie snu, przetrzymywanie w antysanitarnych warunkach, karcery i inne udręki [...].

źródło: NKJP: Cezary Łazarewicz: Raport komisji Mazura, Gazeta Wyborcza, 1999-01-22

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. karcer
karcery
D. karceru
karcerów
C. karcerowi
karcerom
B. karcer
karcery
N. karcerem
karcerami
Ms. karcerze
karcerach
W. karcerze
karcery

Inne uwagi

Zwykle lp

1.b cela

Definicja

niewielkie, zaciemnione pomieszczenie w więzieniu, areszcie, obozie koncentracyjnym lub w klasztorze, w którym przebywa się w osamotnieniu przez jakiś czas za karę

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa więzienie i kara

Relacje znaczeniowe

synonimy:  kabaryna

Połączenia

  • iść do karceru; wypuścić kogoś z karceru
  • zamknąć, umieszczać kogoś w karcerze

Cytaty

Karcer to maleńkie pomieszczenie o kamiennej podłodze. Dotychczas służył jako przechowalnia ubrań więźniów.

źródło: NKJP: Stefan Leder, Witold Leder: Czerwona nić: ze wspomnień i prac rodziny Lederów, 2005

Ponieważ zaraz po aresztowaniu świat się za bardzo Sutjaginem interesował, przeniesiono go do karceru: półtora metra na dwa, maleńkie okienko pod sufitem, klejąca się od brudu, pełna robactwa podłoga, smród, oświetlenie tak słabe, że czytać nie można, brak stołu [...].

źródło: NKJP: Krystyna Kurczab - Redlich: Musisz być szpiegiem, Dziennik Zachodni, 2006-01-16

Zawlekli mnie do niskiego pomieszczenia, zwanego karcerem. Na nogi założyli mi kajdany, a ręce przykuli do kraty. Tak w kucki przesiedziałem kilka godzin [...].

źródło: NKJP: Roman Nacht: Podwójna spirala, 2005

Zamknięto ją w malutkim i ciemnym karcerze. Strażnicy zaglądali przez sufit, w nocy zapalali ostre światło, żeby uniemożliwić jej spanie.

źródło: NKJP: Zuzanna Kucharska, Kwiat w szkatule, Ozon, 2005

Dawni franciszkanie mieli w swoich klasztorach karcery, a za gadulstwo nakładano im drewniane wędzidło na usta.

źródło: NKJP: (X): Dawne życie mnicha, Dziennik Polski, 2003-12-05

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. karcer
karcery
D. karceru
karcerów
C. karcerowi
karcerom
B. karcer
karcery
N. karcerem
karcerami
Ms. karcerze
karcerach
W. karcerze
karcery

2.a kara w szkole

Definicja

kara polegająca na przebywaniu przez jakiś czas w określonym miejscu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa więzienie i kara

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  kara

Cytaty

[...] Wymyśla jakiś karcer domowy dla naszej ślicznotki − skrzywiłam się z niesmakiem.

źródło: NKJP: Barbara Kosmowska: Prowincja, 2002

Stosowano wobec dzieci różne formy represji w celu wymuszenia wydajnej, niewolniczej pracy, od pejcza i pistoletu oraz karceru, aż do utraty życia.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 29.05.1996 r.

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. karcer
karcery
D. karceru
karcerów
C. karcerowi
karcerom
B. karcer
karcery
N. karcerem
karcerami
Ms. karcerze
karcerach
W. karcerze
karcery

Inne uwagi

Zwykle lp

2.b miejsce

Definicja

miejsce, w którym przebywa się przez jakiś czas za karę

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa więzienie i kara

Cytaty

[...] Stała budząca grozę żelazna klatka, służąca jako karcer.

źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Narrenturm, 2002

Z powodu zakłócania ciszy nocnej po pijanemu Karol Marks trafił na cały dzień do uniwersyteckiego karceru [...].

źródło: NKJP: (X): Tygodniówka, Dziennik Polski, 2001-07-07

Dość popularnym zabiegiem jest umieszczanie niewdzięcznego pracownika w karcerze. Bez żadnego zajęcia, żadnej pracy, w klitce bez okien.

źródło: NKJP: Marek Warecki, Wojciech Warecki: Się uwielbiam, Polityka, 2008-02-09

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. karcer
karcery
D. karceru
karcerów
C. karcerowi
karcerom
B. karcer
karcery
N. karcerem
karcerami
Ms. karcerze
karcerach
W. karcerze
karcery
Data ostatniej modyfikacji: 21.03.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj