UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

międzynarodowy

Chronologizacja

SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Kalka z któregoś z języków zachodnioeuropejskich; zob. między, naród

1. traktat

Definicja

respektowany przez różne narody

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa stosunki międzynarodowe

Połączenia

  • pakt, system, traktat; certyfikat, standard międzynarodowy; konwencja, polityka, umowa międzynarodowa; prawo międzynarodowe

Cytaty

Obowiązująca obecnie ustawa o referendum pochodzi z 1995 r. i przygotowywana była głównie na okoliczność referendum konstytucyjnego. Nie rozstrzyga więc części problemów, które pojawiły się w nowej konstytucji, zwłaszcza zaś problemów związanych z ratyfikacją traktatów międzynarodowych [...].

źródło: NKJP: Janina Paradowska: Tak, ale jak?, Polityka, 2002-07-27

[...] ustalono także, iż wiadomości niejawne pochodzenia zagranicznego mają podlegać wszystkim rygorom omawianej ustawy, o ile umowa międzynarodowa nie stanowi inaczej.

źródło: NKJP: Marek Ryszkowski: Ochrona tajemnicy a proces integracji z NATO, Przegląd Wojsk Lądowych, 1998

Zgodnie z prawem międzynarodowym, pojmani Palestyńczycy, skazani już przez sąd palestyński i osadzeni w więzieniu celem odbycia kary, nie mogą być sądzeni po raz wtóry za te same przestępstwa.

źródło: NKJP: Ben Adam: Wzmocnili Hamas, Trybuna, 2006

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. międzynarodowy
międzynarodowy
międzynarodowy
międzynarodowe
międzynarodowa
D. międzynarodowego
międzynarodowego
międzynarodowego
międzynarodowego
międzynarodowej
C. międzynarodowemu
międzynarodowemu
międzynarodowemu
międzynarodowemu
międzynarodowej
B. międzynarodowego
międzynarodowego
międzynarodowy
międzynarodowe
międzynarodową
N. międzynarodowym
międzynarodowym
międzynarodowym
międzynarodowym
międzynarodową
Ms. międzynarodowym
międzynarodowym
międzynarodowym
międzynarodowym
międzynarodowej
W. międzynarodowy
międzynarodowy
międzynarodowy
międzynarodowe
międzynarodowa
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. międzynarodowi
międzynarodowi
międzynarodowe
międzynarodowe
D. międzynarodowych
międzynarodowych
międzynarodowych
międzynarodowych
C. międzynarodowym
międzynarodowym
międzynarodowym
międzynarodowym
B. międzynarodowych
międzynarodowych
międzynarodowych
międzynarodowe
N. międzynarodowymi
międzynarodowymi
międzynarodowymi
międzynarodowymi
Ms. międzynarodowych
międzynarodowych
międzynarodowych
międzynarodowych
W. międzynarodowi
międzynarodowi
międzynarodowe
międzynarodowe

Składnia

Rz nieżywotny + międzynarodowy + bez ograniczeń
szyk: neutralny

2. kongres

Definicja

taki, którego uczestnikami lub członkami są przedstawiciele różnych narodów

Noty o użyciu

Używane w nazwach instytucji i organizacji, np. Międzynarodowy Fundusz Walutowy, Międzynarodowy Czerwony Krzyż.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa stosunki międzynarodowe

Połączenia

  • międzynarodowa wystawa; międzynarodowe zrzeszenie; gang, komitet, trybunał, zespół; festiwal, kongres, konkurs, mecz, turniej, wyścig; obóz, zjazd; handel, rynek; projekt, spisek międzynarodowy; brygada, grupa, społeczność; konferencja; szkoła międzynarodowa; towarzystwo, stowarzyszenie; sympozjum międzynarodowe; studia; targi międzynarodowe
  • międzynarodowy i krajowy

Cytaty

Bogumiła Kwiatkowska [...] zakwalifikowała się do Międzynarodowego Konkursu Muzyki Akordeonowej w Klingenthal w Niemczech. To jeden z dwóch najważniejszych w Europie konkursów muzyki akordeonowej.

źródło: NKJP: Zbigniew Budych, Gra na instrumencie ważącym 13 kilogramów Mistrzyni akordeonu, Gazeta Wrocław, 2000ska

Jeszcze 15 lat temu taka konferencja byłaby niemożliwa - powiedział prezydent [...], otwierając wczoraj międzynarodowe sympozjum na temat praw człowieka w Warszawie.

źródło: NKJP: Prawa człowieka, Gazeta Wyborcza, 1997-01-31

By dostosować prawo do nowej konstytucji rząd musi skierować do Sejmu 10 projektów ustaw [...]. Wśród tych 10 projektów są m.in. ustawa o obywatelstwie polskim [...] i o zasadach przystępowania do międzynarodowych zrzeszeń przez jednostki samorządu terytorialnego.

źródło: NKJP: Dziennik Polski, 1999-04-28

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. międzynarodowy
międzynarodowy
międzynarodowy
międzynarodowe
międzynarodowa
D. międzynarodowego
międzynarodowego
międzynarodowego
międzynarodowego
międzynarodowej
C. międzynarodowemu
międzynarodowemu
międzynarodowemu
międzynarodowemu
międzynarodowej
B. międzynarodowego
międzynarodowego
międzynarodowy
międzynarodowe
międzynarodową
N. międzynarodowym
międzynarodowym
międzynarodowym
międzynarodowym
międzynarodową
Ms. międzynarodowym
międzynarodowym
międzynarodowym
międzynarodowym
międzynarodowej
W. międzynarodowy
międzynarodowy
międzynarodowy
międzynarodowe
międzynarodowa
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. międzynarodowi
międzynarodowi
międzynarodowe
międzynarodowe
D. międzynarodowych
międzynarodowych
międzynarodowych
międzynarodowych
C. międzynarodowym
międzynarodowym
międzynarodowym
międzynarodowym
B. międzynarodowych
międzynarodowych
międzynarodowych
międzynarodowe
N. międzynarodowymi
międzynarodowymi
międzynarodowymi
międzynarodowymi
Ms. międzynarodowych
międzynarodowych
międzynarodowych
międzynarodowych
W. międzynarodowi
międzynarodowi
międzynarodowe
międzynarodowe

Składnia

bez ograniczeń + międzynarodowy + bez ograniczeń
szyk: neutralny

3. pociąg

Definicja

łączący różne państwa komunikacyjnie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa stosunki międzynarodowe

Połączenia

  • międzynarodowy dworzec, pociąg; kurs; transfer, transport międzynarodowy; droga, trasa; komunikacja; relacja międzynarodowa; lotnisko międzynarodowe
  • międzymiastowy i międzynarodowy; lokalny i międzynarodowy; regionalny i międzynarodowy

Cytaty

Pracownicy linii United przyzwyczajeni do tego, że na międzynarodowym lotnisku w Los Angeles nieporozumienia wynikające z sojuszy przewoźników są normą, postawili przed swym stanowiskiem strzałkę kierującą zdezorientowanych podróżnych do przedstawicielstwa Lufthansy.

źródło: NKJP: Martha Brannigan: Umowy o wspólnych kodach: wygoda dla linii lotniczych, mnóstwo kłopotów dla pasażerów, Gazeta Wyborcza, 1995-10-23

Uniemożliwiony dojazd do domu mieli [...] mieszkańcy nadgranicznego Leluchowa korzystający z komunikacji międzynarodowej na trasie Muszyna - Plavec.

źródło: NKJP: Puste tory, Dziennik Polski, 2003-02-03

Jeśli chodzi o sieć dróg krajowych stanowiących aktualnie 45 700 km, o nawierzchniach twardych, obejmujących najważniejsze dla gospodarki relacje ruchu kołowego o dużej koncentracji, szczególnie na drogach międzynarodowych i regionalnych, to w ostatnich latach wystąpiło szereg negatywnych zjawisk pogarszających zdecydowanie ich stan.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 09.01.1997

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. międzynarodowy
międzynarodowy
międzynarodowy
międzynarodowe
międzynarodowa
D. międzynarodowego
międzynarodowego
międzynarodowego
międzynarodowego
międzynarodowej
C. międzynarodowemu
międzynarodowemu
międzynarodowemu
międzynarodowemu
międzynarodowej
B. międzynarodowego
międzynarodowego
międzynarodowy
międzynarodowe
międzynarodową
N. międzynarodowym
międzynarodowym
międzynarodowym
międzynarodowym
międzynarodową
Ms. międzynarodowym
międzynarodowym
międzynarodowym
międzynarodowym
międzynarodowej
W. międzynarodowy
międzynarodowy
międzynarodowy
międzynarodowe
międzynarodowa
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. międzynarodowi
międzynarodowi
międzynarodowe
międzynarodowe
D. międzynarodowych
międzynarodowych
międzynarodowych
międzynarodowych
C. międzynarodowym
międzynarodowym
międzynarodowym
międzynarodowym
B. międzynarodowych
międzynarodowych
międzynarodowych
międzynarodowe
N. międzynarodowymi
międzynarodowymi
międzynarodowymi
międzynarodowymi
Ms. międzynarodowych
międzynarodowych
międzynarodowych
międzynarodowych
W. międzynarodowi
międzynarodowi
międzynarodowe
międzynarodowe

Składnia

Rz nieżywotny + międzynarodowy + bez ograniczeń
szyk: neutralny

4. koncern

Definicja

taki, który ma swe oddziały w różnych krajach

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa stosunki międzynarodowe

Połączenia

  • międzynarodowy bank; instytut; międzynarodowa firma, giełda, instytucja, korporacja; międzynarodowe centrum, konsorcjum; koncern międzynarodowy
  • krajowy i międzynarodowy; państwowy i międzynarodowy

Cytaty

Znany amerykański finansista pochodzenia węgierskiego George Soros zamierza otworzyć wraz z grupą inwestorów w Czarnogórze pierwszy międzynarodowy bank w tym kraju, Euromarket Banka A.D. Bank ma być uruchomiony w lipcu tego roku.

źródło: NKJP: Dziennik Polski, 2000-06-03

W Łęcznej pod Lublinem 35-letni Paweł Ciężki pracuje jako handlowiec polskiego oddziału międzynarodowej firmy.

źródło: NKJP: Agnieszka Rybak, Jan Dziadul, Ryszard Socha, Jagienka Wilczak: Polityka, 2004

Niektóre przedsiębiorstwa otwierają swoje filie w innych krajach, kiedy możliwości rozwoju krajowego rynku się zawężą. Inny przykład mogą stanowić firmy usługowe [...], które dążą do globalizacji, ponieważ ich główni klienci są dużymi międzynarodowymi korporacjami działającymi na całym świecie.

źródło: NKJP: Dariusz M. Trzmielak: Kształtowanie nowego produktu przy wykorzystaniu analiz wielowymiarowych, 2002

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. międzynarodowy
międzynarodowy
międzynarodowy
międzynarodowe
międzynarodowa
D. międzynarodowego
międzynarodowego
międzynarodowego
międzynarodowego
międzynarodowej
C. międzynarodowemu
międzynarodowemu
międzynarodowemu
międzynarodowemu
międzynarodowej
B. międzynarodowego
międzynarodowego
międzynarodowy
międzynarodowe
międzynarodową
N. międzynarodowym
międzynarodowym
międzynarodowym
międzynarodowym
międzynarodową
Ms. międzynarodowym
międzynarodowym
międzynarodowym
międzynarodowym
międzynarodowej
W. międzynarodowy
międzynarodowy
międzynarodowy
międzynarodowe
międzynarodowa
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. międzynarodowi
międzynarodowi
międzynarodowe
międzynarodowe
D. międzynarodowych
międzynarodowych
międzynarodowych
międzynarodowych
C. międzynarodowym
międzynarodowym
międzynarodowym
międzynarodowym
B. międzynarodowych
międzynarodowych
międzynarodowych
międzynarodowe
N. międzynarodowymi
międzynarodowymi
międzynarodowymi
międzynarodowymi
Ms. międzynarodowych
międzynarodowych
międzynarodowych
międzynarodowych
W. międzynarodowi
międzynarodowi
międzynarodowe
międzynarodowe

Składnia

Rz nieżywotny + międzynarodowy + bez ograniczeń
szyk: neutralny

5. skandal

Definicja

dotyczący kontaktów między różnymi krajami

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa stosunki międzynarodowe

Połączenia

  • międzynarodowa pozycja, sława; koniunktura; charakter, zasięg; autorytet, prestiż, rozgłos, skandal, sukces międzynarodowy; współpraca, wymiana; arena, płaszczyzna, sytuacja międzynarodowa; forum międzynarodowe; badania, kontakty międzynarodowe
  • międzynarodowy i międzyetniczny

Cytaty

Otwarcie gospodarki i ogromne zainteresowanie międzynarodową wymianą handlową, przeniosło punkt ciężkości podejmowanych dyskusji na temat kierunków rozwoju gospodarczego kraju [...].

źródło: NKJP: Danuta Stawasz: Współczesne uwarunkowania rozwoju polskich regionów, 2000

Innym sygnałem był opublikowany 29 czerwca w „Prawdzie” [...] artykuł sekretarza KC WKP(b) Andrieja Żdanowa, który stwierdzał, że ZSRR zamierza zachować prawo wyboru kierunku działań na arenie międzynarodowej.

źródło: NKJP: Karol Grünberg, Bolesław Otręba: Joachim von Ribbentrop: szef hitlerowskiej dyplomacji, 1995

Na promocji gminy trochę można ściąć. Ale już np. bez wyjeżdżania za granicę, bez kontaktów międzynarodowych naprawdę niewiele da się zrobić.

źródło: NKJP: Będzie 30 milionów!, Życie Warszawy, 2001

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. międzynarodowy
międzynarodowy
międzynarodowy
międzynarodowe
międzynarodowa
D. międzynarodowego
międzynarodowego
międzynarodowego
międzynarodowego
międzynarodowej
C. międzynarodowemu
międzynarodowemu
międzynarodowemu
międzynarodowemu
międzynarodowej
B. międzynarodowego
międzynarodowego
międzynarodowy
międzynarodowe
międzynarodową
N. międzynarodowym
międzynarodowym
międzynarodowym
międzynarodowym
międzynarodową
Ms. międzynarodowym
międzynarodowym
międzynarodowym
międzynarodowym
międzynarodowej
W. międzynarodowy
międzynarodowy
międzynarodowy
międzynarodowe
międzynarodowa
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. międzynarodowi
międzynarodowi
międzynarodowe
międzynarodowe
D. międzynarodowych
międzynarodowych
międzynarodowych
międzynarodowych
C. międzynarodowym
międzynarodowym
międzynarodowym
międzynarodowym
B. międzynarodowych
międzynarodowych
międzynarodowych
międzynarodowe
N. międzynarodowymi
międzynarodowymi
międzynarodowymi
międzynarodowymi
Ms. międzynarodowych
międzynarodowych
międzynarodowych
międzynarodowych
W. międzynarodowi
międzynarodowi
międzynarodowe
międzynarodowe

Składnia

Rz nieżywotny + międzynarodowy + bez ograniczeń
szyk: neutralny
Data ostatniej modyfikacji: 13.08.2013
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj