Chronologizacja
Pochodzenie
Rzeczownik od dawnego czasownika śniadać < psł. *sъnědati, *sъnědajǫ 'zjadać, spożywać, pożywiać się'
1.a przedmiot
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie rodzaje pokarmu/potraw i ich cechy
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | pierwsze śniadanie | |
| hiperonimy: | posiłek |
Połączenia
- ciepłe, zimne; lekkie, obfite, porządne, pożywne, skromne śniadanie
- śniadanie dla dzieci, dla uczniów (uboższych/ z biedniejszych rodzin); dla dwojga; dla męża, dla żony; dla bezdomnych, dla najuboższych, dla ubogich; śniadanie do łóżka; do szkoły
- śniadania i kolacje
- resztki śniadania
- pojemnik, pudełko na śniadanie; cena, opłata za śniadanie
- nocleg, pokój ze śniadaniem
- gotować, przygotować/przygotowywać, robić, szykować, zrobić; podać, przynieść; iść; jadać, jeść, spożyć/spożywać, zjadać, zjeść; zamówić śniadanie
- podjąć kogoś śniadaniem
- wyjść z domu bez śniadania
- zapłacić za śniadanie
Cytaty
|
Mikołaj zawitał do szpitala zupełnie nieoczekiwanie przed południem z ogromnym workiem prezentów. [..] W paczuszkach dzieciaki odnajdywały słodycze, pojemniki na śniadania, kosmetyki i gadżety. źródło: NKJP: Mikołaj u małych pacjentów, Dziennik Polski, 2002-12-05 |
|
|
Gospodyni, przez wielu zwana po prostu Tośką, przyjechała tu pierwszy raz na koniu i w cholewiakach. I poznała Staszka, swego późniejszego męża, który siedzi teraz w drugim pokoju i przygotowuje sobie śniadanie. źródło: NKJP: Piotr Subik: Na końcu świata, Dziennik Polski, 2005-11-19 |
|
|
Na ściernisku, gdzie pozwolono nam się rozbić, źródło: NKJP: Andrzej Horubała: Farciarz, 2003 |
|
|
Pokojowe przynoszą śniadanie do łóżka i nigdy nie wchodzą bez pukania. źródło: NKJP: Martyna Bunda: Nowi starzy, Polityka, 2008-02-16 |
|
|
W pensjonatach rezerwacji należy dokonywać już teraz, bo miejsc zostało niewiele. Cena dwuosobowego pokoju ze śniadaniem kształtuje się tu w granicach 160 zł. źródło: NKJP: Weekend po góralsku, Dziennik Polski, 2000-04-13 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: n2
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | śniadanie |
śniadania |
|
| D. | śniadania |
śniadań |
|
| C. | śniadaniu |
śniadaniom |
|
| B. | śniadanie |
śniadania |
|
| N. | śniadaniem |
śniadaniami |
|
| Ms. | śniadaniu |
śniadaniach |
|
| W. | śniadanie |
śniadania |
1.b czynność
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie rodzaje pokarmu/potraw i ich cechy
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | posiłek |
Połączenia
- niedzielne, świąteczne, wielkanocne; wspólne; późne śniadanie
- czas, pora śniadania
- przerwa na śniadanie
- wypić coś; siadać, usiąść, zasiąść do śniadania
- iść, przyjść, udać się; spóźnić się; zaprosić/zapraszać; wołać, zwoływać; umówić się; przygotować coś; jadać, jeść, zjeść; dać, dostać, mieć, podać coś; czekać na śniadanie
- zostać na śniadaniu; zmywać po śniadaniu
- po śniadaniu; przed śniadaniem; przy śniadaniu; podczas, w czasie śniadania
Cytaty
|
Złościła go zimna i stężała jajecznica, którą podał mu na śniadanie oberżysta. źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Miecz przeznaczenia, 1992 |
|
|
Pewnego dnia podczas przerwy na śniadanie Ewelina zagadnęła go: - Panie Jarku, dlaczego pan porzucił te swoje samoloty? To chyba pasjonujący zawód... źródło: NKJP: Maria Nurowska: Panny i wdowy: zdrada, 1993 |
|
|
Na śniadanie jemy - żona, dzieci i ja - po suchej bułeczce i popijamy wodą. źródło: NKJP: Zbigniew Raszewski: Raptularz (1965-67), 1996 |
|
|
Rozmawialiśmy też z rodzinami Świątkowskich i Stawiskich, u których na śniadaniu wielkanocnym łamano się tradycyjnym jajkiem, spożywano poświęconą wcześniej paschę pieczoną z pszennej i żytniej mąki, wędliny z chrzanem. źródło: NKJP: Majowe pisanki, Dziennik Polski, 2002-05-06 |
|
|
Wychodzę z wanny, a Agnieszka zmywa po śniadaniu. Chciałbym jej powiedzieć, że nie powinna tego robić, że wyręcza mnie z obowiązków. Ale zamiast tego siadam sobie na kanapie i czytam gazetę. źródło: NKJP: Tomasz Kwaśniewski: Dziennik ciężarowca, 2007 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: n2
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | śniadanie |
śniadania |
|
| D. | śniadania |
śniadań |
|
| C. | śniadaniu |
śniadaniom |
|
| B. | śniadanie |
śniadania |
|
| N. | śniadaniem |
śniadaniami |
|
| Ms. | śniadaniu |
śniadaniach |
|
| W. | śniadanie |
śniadania |
2. przyjęcie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja uroczystości i święta
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie miejsca, osoby, przedmioty, sytuacje związane z jedzeniem
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | przyjęcie |
Połączenia
- oficjalne, powitalne, uroczyste, wystawne śniadanie
- śniadanie na cześć kogoś
Cytaty
|
Narada, jak to narada, przebiegała sprawnie i szybko, a po niej nastąpiło powitalne śniadanie, na które składały się moskowskaja lub stolicznaja albo też jedna i druga, z czystą wyborową dla szczególnych patriotów, czaj w szklankach i aż trzy ponoć kanapki ze smalcem. Na talerzu, jak bon ton każe. źródło: NKJP: Biesiadny savoir-vivre, Dziennik Polski, 2002-02-09 |
|
|
[...] premier spotkał się na śniadaniu z parlamentarzystami oraz władzami Podkarpacia. źródło: NKJP: Tokaj od premiera, wiersze od poety, Dziennik Polski, 1999-10-19 |
|
|
Dziś rano, na śniadaniu z generał-gubernatorem rozmawialiśmy właśnie o nowej polityce względem autochtonicznej ludności... źródło: NKJP: Marcin Wolski: Alterland, 2003 |
|
|
W południe premier wydał w Pałacu Na Wodzie w Łazienkach oficjalne śniadanie na cześć Ich Cesarskich Mości. źródło: NKJP: Ich Cesarskie Mości, Dziennik Polski, 2002-07-11 |
|
|
W czasie uroczystego śniadania przed odlotem do Japonii mistrzynie Europy odebrały również czek na sumę 500 tys. złotych. źródło: NKJP: (PAP): Medale i 500 tys. złotych, Dziennik Polski, 2005-11-09 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: n2
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | śniadanie |
śniadania |
|
| D. | śniadania |
śniadań |
|
| C. | śniadaniu |
śniadaniom |
|
| B. | śniadanie |
śniadania |
|
| N. | śniadaniem |
śniadaniami |
|
| Ms. | śniadaniu |
śniadaniach |
|
| W. | śniadanie |
śniadania |