Chronologizacja
Pochodzenie
Zob. wieprz
1. związany z wieprzem lub świnią
Definicja
Cytaty
Odmiana
część mowy: przymiotnik
1.a udziec
Definicja
Noty o użyciu
W rodzaju nijakim używane często w znaczeniu 'mięso wieprzowe'.
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt zwierzęta domowe i hodowlane
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie rodzaje pokarmu/potraw i ich cechy
Połączenia
- wieprzowy karczek, łeb, ogon, smalec, tłuszcz, udziec; wieprzowa głowa, golonka, łopatka, polędwiczka, półtusza, skóra, skórka, tusza, wątroba, wątróbka; wieprzowe jelito, mięso, podgardle; wieprzowe kości, nóżki, płucka, żeberka
Cytaty
Dzwonek obiegł stół, [...] na sygnał ten zaczęto roznosić z bufetu galaretkę z nóżek wieprzowych, koszyki z chlebem, porcje śledzia. źródło: NKJP: Leon Pawlik: Ankara, 1998 |
|
Specjalność naszego zakładu to kwaśnica po zbójecku, uwarzona na wędzonych żeberkach, a także udziec wieprzowy, żeby dobrze się trawiło, polecamy grzane piwo z adwokatem. źródło: NKJP: Zbójecki napad u „Krystynki”, Dziennik Polski, 2002-07-18 |
|
Wkrótce wszyscy [...] siedzieli już w ścisku za stołem, ogryzali z mięsa wieprzowe i baranie łopatki i spełniali kubki pod życzenia zdrowia, szczęścia i tego, by się nam dobrze działo. źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Narrenturm, 2002 |
|
Pieczona gicz cielęca to przysmak, który ma swoich wielkich amatorów, aż dziw, że tak rzadko trafia do nadwiślańskich jadłospisów. Golonka wieprzowa, danie przecież nieco podobne, jest niemal wszędzie - nie śmiem dyskutować ze zwolennikami tak szczególnych przysmaków, jak tłuszcz i szczeciniasta skóra, ale mnie osobiście chuda, ciemna i krucha gicz cielęca wydaje się większą atrakcją. źródło: NKJP: Piotr Bikont: Najazd na zajazd, Gazeta Wyborcza, 1998-08-28 |
|
Do produkcji kaszanki zużyto 151 kg kaszy i wyrobów mięsnych oraz 142 metry jelit wieprzowych. źródło: NKJP: (RUT): Taaaka kaszanka!, Dziennik Polski, 2005-08-16 |
Odmiana
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | wieprzowy |
wieprzowy |
wieprzowy |
wieprzowe |
wieprzowa |
D. | wieprzowego |
wieprzowego |
wieprzowego |
wieprzowego |
wieprzowej |
C. | wieprzowemu |
wieprzowemu |
wieprzowemu |
wieprzowemu |
wieprzowej |
B. | wieprzowego |
wieprzowego |
wieprzowy |
wieprzowe |
wieprzową |
N. | wieprzowym |
wieprzowym |
wieprzowym |
wieprzowym |
wieprzową |
Ms. | wieprzowym |
wieprzowym |
wieprzowym |
wieprzowym |
wieprzowej |
W. | wieprzowy |
wieprzowy |
wieprzowy |
wieprzowe |
wieprzowa |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | wieprzowi |
wieprzowi |
wieprzowe |
wieprzowe |
D. | wieprzowych |
wieprzowych |
wieprzowych |
wieprzowych |
C. | wieprzowym |
wieprzowym |
wieprzowym |
wieprzowym |
B. | wieprzowych |
wieprzowych |
wieprzowych |
wieprzowe |
N. | wieprzowymi |
wieprzowymi |
wieprzowymi |
wieprzowymi |
Ms. | wieprzowych |
wieprzowych |
wieprzowych |
wieprzowych |
W. | wieprzowi |
wieprzowi |
wieprzowe |
wieprzowe |
1.b kotlet
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie rodzaje pokarmu/potraw i ich cechy
Połączenia
- wieprzowy gulasz, kotlet, pasztet, sznycel, wyrób; wieprzowa kiełbasa, mielonka, pieczeń, szynka, wędlina; galaretka, konserwa; wieprzowe zrazy
Cytaty
Nikodem wypił dwie szklaneczki wódki, przekąsił zimnym wieprzowym kotletem i kiszonym ogórkiem. źródło: NKJP: Tadeusz Dołęga-Mostowicz: Kariera Nikodema Dyzmy, 1968 |
|
[...] najlepszym daniem XXI wieku zostały zrazy wieprzowe w kapuście z sosem borowikowym [...]. źródło: NKJP: Robert Szkutnik: Konkurs. „O złotą warzechę”, Dziennik Polski, 2008-11-18 |
|
[...] już od godziny mocno pijany, drzemał pod jednym z parasoli nad plastykowym talerzem z wieprzową galaretką. źródło: NKJP: Barbara Kosmowska: Prowincja, 2002 |
|
Dawniej był jeden rodzaj konserwy „turystycznej”. Miała ona wielu zwolenników i to nie tylko dlatego, że te 20 lat temu wybór konserw był raczej niewielki. Ona naprawdę była dobra - porządna mielonka wieprzowa, otoczona smacznym tłuszczykiem i galaretką - wspomina Marcin. źródło: NKJP: (I): DENERWUJĄCE DROBIAZGI, Dziennik Polski, 2005-07-07 |
|
Wydawano nam gorący gulasz wieprzowy z ziemniakami i kapustą. źródło: NKJP: Jan Józef Szczepański: Polska jesień, 1995 |
Odmiana
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | wieprzowy |
wieprzowy |
wieprzowy |
wieprzowe |
wieprzowa |
D. | wieprzowego |
wieprzowego |
wieprzowego |
wieprzowego |
wieprzowej |
C. | wieprzowemu |
wieprzowemu |
wieprzowemu |
wieprzowemu |
wieprzowej |
B. | wieprzowego |
wieprzowego |
wieprzowy |
wieprzowe |
wieprzową |
N. | wieprzowym |
wieprzowym |
wieprzowym |
wieprzowym |
wieprzową |
Ms. | wieprzowym |
wieprzowym |
wieprzowym |
wieprzowym |
wieprzowej |
W. | wieprzowy |
wieprzowy |
wieprzowy |
wieprzowe |
wieprzowa |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | wieprzowi |
wieprzowi |
wieprzowe |
wieprzowe |
D. | wieprzowych |
wieprzowych |
wieprzowych |
wieprzowych |
C. | wieprzowym |
wieprzowym |
wieprzowym |
wieprzowym |
B. | wieprzowych |
wieprzowych |
wieprzowych |
wieprzowe |
N. | wieprzowymi |
wieprzowymi |
wieprzowymi |
wieprzowymi |
Ms. | wieprzowych |
wieprzowych |
wieprzowych |
wieprzowych |
W. | wieprzowi |
wieprzowi |
wieprzowe |
wieprzowe |
1.c rynek
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Biznes funkcjonowanie firm i przedsiębiorstw
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Biznes handel i usługi
Połączenia
- wieprzowy rynek; eksport
Cytaty
Wspomniane [...] pretensje Unii do karmienia świń zlewkami były głównie niezłym pretekstem do blokowania naszego wieprzowego eksportu, bo jako żywo wraz z naszymi tucznikami nie wędrował na Zachód żaden świński pomór, co inkryminowała nam Bruksela. źródło: NKJP: None: Przestraszone korniszony, Dziennik Polski, 2000-10-20 |
|
Na dziś alarmującą i konieczną sprawą jest potrzeba skuteczniejszej interwencji na rynku wieprzowym, gdzie popyt i cena na trzodę chlewną przybrały zabarwienie ironii odnoszącej się do rolników. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 15.02.1996 |
Odmiana
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | wieprzowy |
wieprzowy |
wieprzowy |
wieprzowe |
wieprzowa |
D. | wieprzowego |
wieprzowego |
wieprzowego |
wieprzowego |
wieprzowej |
C. | wieprzowemu |
wieprzowemu |
wieprzowemu |
wieprzowemu |
wieprzowej |
B. | wieprzowego |
wieprzowego |
wieprzowy |
wieprzowe |
wieprzową |
N. | wieprzowym |
wieprzowym |
wieprzowym |
wieprzowym |
wieprzową |
Ms. | wieprzowym |
wieprzowym |
wieprzowym |
wieprzowym |
wieprzowej |
W. | wieprzowy |
wieprzowy |
wieprzowy |
wieprzowe |
wieprzowa |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | wieprzowi |
wieprzowi |
wieprzowe |
wieprzowe |
D. | wieprzowych |
wieprzowych |
wieprzowych |
wieprzowych |
C. | wieprzowym |
wieprzowym |
wieprzowym |
wieprzowym |
B. | wieprzowych |
wieprzowych |
wieprzowych |
wieprzowe |
N. | wieprzowymi |
wieprzowymi |
wieprzowymi |
wieprzowymi |
Ms. | wieprzowych |
wieprzowych |
wieprzowych |
wieprzowych |
W. | wieprzowi |
wieprzowi |
wieprzowe |
wieprzowe |