UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

chroniczny

Chronologizacja

2 połowa XVIII w., Bańk

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	chroniczny	chroniczny	chroniczny	chroniczne	chroniczna
D.	chronicznego	chronicznego	chronicznego	chronicznego	chronicznej
C.	chronicznemu	chronicznemu	chronicznemu	chronicznemu	chronicznej
B.	chronicznego	chronicznego	chroniczny	chroniczne	chroniczną
N.	chronicznym	chronicznym	chronicznym	chronicznym	chroniczną
Ms.	chronicznym	chronicznym	chronicznym	chronicznym	chronicznej
W.	chroniczny	chroniczny	chroniczny	chroniczne	chroniczna

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	chroniczni	chroniczni	chroniczne	chroniczne
D.	chronicznych	chronicznych	chronicznych	chronicznych
C.	chronicznym	chronicznym	chronicznym	chronicznym
B.	chronicznych	chronicznych	chronicznych	chroniczne
N.	chronicznymi	chronicznymi	chronicznymi	chronicznymi
Ms.	chronicznych	chronicznych	chronicznych	chronicznych
W.	chroniczni	chroniczni	chroniczne	chroniczne

Pochodzenie

łac. chronicus 'długotrwały'

z gr. chronikós 'czasowy, odnoszący się do czasu'

1. katar

Definicja

książk.

trwający tak długo, że można sądzić, iż nigdy się nie skończy

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Relacje znaczeniowe

synonimy:

przewlekły

Połączenia

chroniczny ból, katar, stres; głód, kryzys, niedobór; chroniczna astma, bezsenność; choroba, dolegliwość; bieda; chroniczne zapalenie, zmęczenie; bezrobocie; niedofinansowanie; chroniczne zaburzenia; kłopoty

Cytaty

	Ta sytuacja skazuje nas na chroniczne zacofanie, a dużą część polskich rodzin na niedostatek i biedę na co najmniej dwa pokolenia. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 20.09.1995
	Ciekawości mieszkańców trudno się dziwić, wszak miasto cierpi na chroniczny brak kulturalnych wydarzeń. źródło: NKJP: A. Melnicka: Miało być widowisko, wyszło pośmiewisko, Tygodnik Ciechanowski, 2008-02-09
	Rząd już od jakiegoś czasu boryka się z problemem chronicznego bezrobocia i wolnego wzrostu ekonomicznego. źródło: NKJP: Niemcom będą potrzebne prywatne emerytury, Gazeta Ubezpieczeniowa, 2006-03-14
	PAS jest typem zaburzenia chronicznego, u którego podłoża leżą wyparte reakcje emocjonalne oraz ból fizyczny i psychiczny. źródło: NKJP: Maria Ryś: Gdybym wiedziała wcześniej... Psychologiczna analiza zaburzeń występujących po przerwaniu ciąży, Wychowawca, 147/2005
	15% młodocianych dorosłych Amerykanów stwierdza, że ma jedną lub więcej chronicznych dolegliwości. źródło: NKJP: Michał Czuba: Reforma albo zapaść, Gazeta Ubezpieczeniowa, 2009-11-17

2. palacz

Definicja

książk.

cierpiący na przewlekłą chorobę lub uzależnienie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób

Połączenia

chroniczny alkoholik, palacz

Cytaty

Nie potrafiłem zrozumieć, jak to się działo, że taka dziewczyna ciągle wpadała w objęcia takich typów jak Zenek, który był co prawda wysoki, lecz miał sylwetkę chronicznego wrzodowca, a gębę kryminalisty.

źródło: NKJP: Michał Bielecki: Siostra Komandosa, 1997

Poinformowano go, że umrze z powodu swego alkoholizmu, jeśli wcześniej nie trafi na resztę życia na oddział dla chronicznych alkoholików.

źródło: NKJP: Internet

Szereg badań dotyczących chronicznych palaczy marihuany przeprowadzonych ostatnio w niezależny sposób w sześciu różnych krajach wykazało, że ta używka nie posiada wyraźnych i znaczących szkodliwych oddziaływań na ludzkie ciało czy mózg lub na ich funkcjonowanie.

źródło: NKJP: Internet

3. złośliwiec

Definicja

książk.

mający utrwaloną pewną cechę, ocenianą negatywnie przez mówiącego

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Połączenia

chroniczny nieudacznik

Cytaty

To dziwne, że ty, człowiek bez zajęcia, chroniczny bezrobotny, chorobliwy obibok, zawsze się gdzieś śpieszyłeś, zawsze brakowało ci tych paru minut.

źródło: NKJP: Tadeusz Konwicki: Wiatr i pył, 2009

Drugie miejsce przypadło słowu „szlimazl” używanemu w jidysz na określenie chronicznego pechowca.

źródło: NKJP: Newsy, Mazowieckie To i Owo, 2005-12-03

Mówi się nawet (czynią to oczywiście wyłącznie chroniczni złośliwcy), że jeśli pojawi się kolejne stanowisko, UP rozpocznie rekrutację nowych członków.

źródło: NKJP: Mariusz Janicki, Janina Paradowska, Wiesław Władyka: 17 razy NAJ, Polityka, 2002-01-05

Data ostatniej modyfikacji: 04.01.2017