UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

dziesięciolecie

Chronologizacja

SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Od:  dziesięć lat 

1. okres

Definicja

okres dziesięciu lat

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości czasu kalendarz i miary czasu

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  okres

Połączenia

  • długie; kolejne; powojenne; minione, ostatnie, poprzednie, ubiegłe; najbliższe, następne, przyszłe; nadchodzące; obecne, to dziesięciolecie; całe dziesięciolecia
  • dziesięciolecie działalności, istnienia, funkcjonowania; niepodległości, rozwoju; rządów czyichś, transformacji, władzy czyjejś, współpracy; dziesięciolecia komunizmu, PRL, zaniedbań
  • dziesięciolecia i stulecia
  • bilans dziesięciolecia
  • znany od dziesięcioleci
  • mijają, minęły dziesięciolecia
  • zaniedbany od dziesięcioleci
  • budować, gromadzić, kształtować, trwać, ukształtować, utrwalić przez dziesięciolecia
  • w ciągu dziesięciolecia; na przestrzeni dziesięcioleci

Cytaty

Początek drugiego dziesięciolecia budowy gospodarki rynkowej w Polsce charakteryzuje już bezrobocie wysokie i zarazem bardzo dokuczliwe w sferze społecznej.

źródło: NKJP: Miosław Włodarczyk: Pośrednictwo pracy: studium prawno-społeczne, 2002

Wątpliwości historyków sztuki od dziesięcioleci budziła autentyczność obrazu „Dziewczyna z fletem”, jednego z dwóch zachowanych Vermeerów namalowanych na drewnianych deskach.

źródło: NKJP: Jacek Kalabiński: Pocztówka z Waszyngtonu, Gazeta Wyborcza, 1995-12-01

Kościół katolicki przez dziesięciolecia był jednym z głównych filarów oporu społeczeństwa przeciwko komunizacji.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 01.07.1994,

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: n2

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. dziesięciolecie
 dziesięciolecia
D. dziesięciolecia
 dziesięcioleci
C. dziesięcioleciu
 dziesięcioleciom
B. dziesięciolecie
 dziesięciolecia
N. dziesięcioleciem
 dziesięcioleciami
Ms. dziesięcioleciu
 dziesięcioleciach
W. dziesięciolecie
 dziesięciolecia

2. rocznica

Definicja

dziesiąta rocznica jakiegoś wydarzenia lub istnienia czegoś

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości czasu kalendarz i miary czasu

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  rocznica

Połączenia

  • dziesięciolecie odzyskania niepodległości; czyjejś śmierci
  • jubileusz, obchody dziesięciolecia
  • poświęcony dziesięcioleciu
  • obchodzić, świętować, upamiętniać dziesięciolecie
  • z okazji dziesięciolecia

Cytaty

Z teatru, który przed dwoma tygodniami obchodził dziesięciolecie, zapowiedziało odejście w najbliższym czasie dwoje aktorów: Tomasz Wysocki i Renata Stachowicz.

źródło: NKJP: Maciej Pałahicki: Dziuk nie odszedł, Gazeta Wyborcza, 1995-03-16

Pod koniec sierpnia świętował dziesięciolecie „bruLion” - pismo, które chyba najbardziej w ostatnich latach „namieszało” w zastałych hierarchiach literackich, skutecznie promując nowe nazwiska [...].

źródło: NKJP: Krzysztof Varga: Młodsi od „bruLionu”?, Gazeta Wyborcza, 1996-09-19

W Zespole Szkół Rolniczych w Nawojowej odbyły się w niedzielę po południu uroczystości jubileuszu dziesięciolecia Zespołu Regionalnego „Nawojowiacy”.

źródło: NKJP: Święto folkloru, Dziennik Polski, 2003-10-14

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: n2

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. dziesięciolecie
 dziesięciolecia
D. dziesięciolecia
 dziesięcioleci
C. dziesięcioleciu
 dziesięcioleciom
B. dziesięciolecie
 dziesięciolecia
N. dziesięcioleciem
 dziesięcioleciami
Ms. dziesięcioleciu
 dziesięcioleciach
W. dziesięciolecie
 dziesięciolecia

Inne uwagi

Zwykle lp

Składnia

bez ograniczeń + dziesięciolecie +
(CZEGO)
Data ostatniej modyfikacji: 06.12.2013
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN