UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

spętać

Chronologizacja

XV w., SStp

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	spętam	spętamy
2 os.	spętasz	spętacie
3 os.	spęta	spętają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	spętałem +(e)m spętał	spętałam +(e)m spętała	spętałom +(e)m spętało	spętaliśmy +(e)śmy spętali	spętałyśmy +(e)śmy spętały
2 os.	spętałeś +(e)ś spętał	spętałaś +(e)ś spętała	spętałoś +(e)ś spętało	spętaliście +(e)ście spętali	spętałyście +(e)ście spętały
3 os.	spętał	spętała	spętało	spętali	spętały

bezosobnik: spętano

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		spętajmy
2 os.	spętaj	spętajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	spętałbym bym spętał	spętałabym bym spętała	spętałobym bym spętało	spętalibyśmy byśmy spętali	spętałybyśmy byśmy spętały
2 os.	spętałbyś byś spętał	spętałabyś byś spętała	spętałobyś byś spętało	spętalibyście byście spętali	spętałybyście byście spętały
3 os.	spętałby by spętał	spętałaby by spętała	spętałoby by spętało	spętaliby by spętali	spętałyby by spętały

bezosobnik: spętano by

bezokolicznik: spętać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: spętawszy

gerundium: spętanie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	spętanie	spętania
D.	spętania	spętań
C.	spętaniu	spętaniom
B.	spętanie	spętania
N.	spętaniem	spętaniami
Ms.	spętaniu	spętaniach
W.	spętanie	spętania

imiesłów przymiotnikowy bierny: spętany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	spętany	spętany	spętany	spętane	spętana
D.	spętanego	spętanego	spętanego	spętanego	spętanej
C.	spętanemu	spętanemu	spętanemu	spętanemu	spętanej
B.	spętanego	spętanego	spętany	spętane	spętaną
N.	spętanym	spętanym	spętanym	spętanym	spętaną
Ms.	spętanym	spętanym	spętanym	spętanym	spętanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	spętani	spętani	spętane	spętane
D.	spętanych	spętanych	spętanych	spętanych
C.	spętanym	spętanym	spętanym	spętanym
B.	spętanych	spętanych	spętanych	spętane
N.	spętanymi	spętanymi	spętanymi	spętanymi
Ms.	spętanych	spętanych	spętanych	spętanych

odpowiednik aspektowy: pętać

Pochodzenie

Zob. pętać

1. związać nogi zwierzęcia

Definicja

skrępować przednie nogi lub inną część ciała zwierzęcia pętami

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt hodowla i opieka nad zwierzętami; człowiek wobec zwierząt

Połączenia

spętać konie

Cytaty

	Następnie musiał rzemieniem bata błyskawicznie okręcić, spętać wilka. źródło: NKJP: Krystyna Uniechowska: Apokryf wenecki, 2004
	Percival i Jaskier spętali konie i puścili je na bujną trawę. źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Chrzest ognia, 1996
	Trzeba spętać nogi słonic linami, aby specjalnym pilnikiem oczyścić ich kopyta. źródło: NKJP: Maciej Gierzyński: Dużo jedzą, dużo palą, Dziennik Bałtycki, 1999-10-23
	Koźlęta, które przeznaczono na ofiarę pojednania, miały spętane nogi i skrępowane rzemieniami pyski. źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Nocni wędrowcy, 2009

Składnia

	+	spętać	+	CO + (CZYM)
	+	spętać	+	CO + (CZEMU) + (CZYM)

2. związać człowieka

Definicja

związać kogoś, ograniczając swobodę poruszania się lub uniemożliwiając poruszanie się

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa przestępstwa

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa więzienie i kara

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	skrępować
	hiperonimy:	związać

Cytaty

	Usiłowali go spętać dotkliwymi więzami, lecz one na ciele nieznajomego pękały. źródło: NKJP: Zygmunt Kubiak: Mitologia Greków i Rzymian, 2008
	Później, za każdym razem, gdy siedziałem w startującym samolocie spętany pasami bezpieczeństwa, przypominały mi się pierwsze chwile w skierowanej w kosmiczne otchłanie babcinej szkatułce. źródło: NKJP: Leon Gomolicki: Odwiedziny Galileusza, 1986
	Bosman spętał mu nogi kajdankami, a następnie opuścił namiot i przysiadł się do przyjaciół. źródło: NKJP: Alfred Szklarski: Tajemnicza wyprawa Tomka, 1963
	W piątkowy wieczór spętali mu kablem ręce i nogi, zarzucili na szyję pętlę ze sznurka. źródło: NKJP: (kup): Zabili bez powodu, Dziennik Łódzki, 2004-01-05

Składnia

	+	spętać	+	KOGO + (CZYM)
	+	spętać	+	CO + (KOMU) + (CZYM)

3. ograniczyć

Definicja

ograniczyć czyjeś działanie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	skrępować
	hiperonimy:	ograniczyć

Cytaty

	Dała mi wprawdzie luzy na lato, ale od jesieni spętała mnie takim systemem korepetycji i obowiązków, że mowy niemal nie było o zipnięciu, czyli o wyrwaniu się na jaką taką swobodę. źródło: NKJP: Tomasz Domaniewski: Niedaleko od prawdy
	Blady strach na nowo spętał przyjezdnych. Jeden z potencjalnych liderów zespołów [...], wybijając piłkę z autu, po prostu spuścił ją na ziemię. źródło: NKJP: (MARO): Na końcu Europy, Dziennik Polski, 2005-09-16
	Nie wolno dać się spętać lękiem, ulec histeriom sączonym i przez dzieci, i przez innych rodziców. źródło: NKJP: Ewa Winnicka: Korepetycje: kiedy, ile, z czego?, Polityka, 2006-09-09
	Jakże jednak może być wolny człek spętany przez namiętności? źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Dzieci nocy, 2001

Składnia

spętać

KOGO/CO + (CZYM)

Data ostatniej modyfikacji: 07.02.2017