Chronologizacja
Na podstawie indeksu haseł
Pochodzenie
Pierwotnie mrok 'zmierzch, zmrok, zapadanie ciemności; pomroka, cień, ciemność'. Nagłosowe z- jest wtórne, powstało pod wpływem zmierzchać się (zob. zmierzch ).
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Niebo i wszechświat słońce i księżyc, pory dnia
CZŁOWIEK I PRZYRODA Pogoda zjawiska atmosferyczne
Połączenia
- jesienny, wieczorny; gęsty; pierwszy zmrok
- zmrok i deszcz, zmrok i mgła
- zmrok zapadł/zapada; zaskoczył kogoś
- nadejście zmroku
- doczekać zmroku
- czekać, dotrwać, poczekać: wrócić do zmroku
- czekać na zmrok
- wrócić/wracać o zmroku; łazić, spacerować, wracać, wychodzić po zmroku
- po zapadnięciu zmroku; przed zmrokiem; od rana do zmroku, od świtu do zmroku
Cytaty
|
Wysadzane są pociągi, bomby wybuchają na ulicach stolicy, na głównych szosach ruch zamiera o zmroku, zbrojni terroryści napadają na wioski. źródło: NKJP: Monika Słowakiewicz: Wybory po pięciu latach terroru, Gazeta Wyborcza, 1997-05-16 |
|
|
Od dłuższego czasu światła na proszowickich ulicach włączają się znacznie później niż to bywało w latach poprzednich. Po zapadnięciu zmroku przez kilkadziesiąt minut panują ciemności. Niestety, na poprawę sytuacji się nie zanosi. źródło: NKJP: Nie będzie jaśniej, Dziennik Polski, 2002-05-09 |
|
|
Zapadł już wczesny zimowy zmrok. źródło: NKJP: Andrzej Zbych: Stawka większa niż życie. 1967 |
|
|
Dopiero gdy zmrok wieczoru otulał step, Tomek zjadł z wielkim apetytem kolację, a potem zadowolony wcisnął się w kąt ławki i zasnął niemal natychmiast. źródło: NKJP: Alfred Szklarski: Tomek w krainie kangurów, 1957 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | zmrok |
zmroki |
|
| D. | zmroku |
zmroków |
|
| C. | zmrokowi |
zmrokom |
|
| B. | zmrok |
zmroki |
|
| N. | zmrokiem |
zmrokami |
|
| Ms. | zmroku |
zmrokach |
|
| W. | zmroku |
zmroki |
Inne uwagi
Zwykle lp