Chronologizacja
Pochodzenie
Zob. wrócić
1. spokój
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność
Połączenia
- przywrócić dyscyplinę, jedność, kontrolę nad czymś, ład, normalność, pokój, porządek, równowagę, spokój, sprawiedliwość, zaufanie; niepodległość, suwerenność; połączenie (np. kolejowe), ruch; karę śmierci, ulgi (podatkowe); demokrację, monarchię
- przywrócić do łask
- chcieć, nakazać, postanowić, pragnąć, próbować, usiłować; należy, trzeba przywrócić coś; proponować przywrócenie czegoś, żądać przywrócenia czegoś
- konieczność, możliwość, obowiązek, plan, potrzeba, próby przywrócenia czegoś
Cytaty
[...] udało się odbudować francuskie winnice i przywrócić dawną produkcję wina. źródło: NKJP: Janusz Pajewski: Historia powszechna 1871-1918, 1994 |
|
Bez rozlewu krwi przywrócił porządek na Haiti. źródło: NKJP: Stanisław Głąbiński: Polityka po amerykańsku, 1996 |
|
W razie ustania przyczyny, która była podstawą pozbawienia władzy rodzicielskiej, sąd opiekuńczy może władzę rodzicielską przywrócić. źródło: NKJP: Kodeks rodzinny i opiekuńczy |
|
Dobrze rozumiem motywy skłaniające ludzi do domagania się przywrócenia kary śmierci. źródło: NKJP: Marek Jarosz: Poznawanie Świata - część 2, 2005 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
przywrócę |
przywrócimy |
|||
2 os. |
przywrócisz |
przywrócicie |
|||
3 os. |
przywróci |
przywrócą |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
przywróciłem +(e)m przywrócił |
przywróciłam +(e)m przywróciła |
przywróciłom +(e)m przywróciło |
przywróciliśmy +(e)śmy przywrócili |
przywróciłyśmy +(e)śmy przywróciły |
2 os. |
przywróciłeś +(e)ś przywrócił |
przywróciłaś +(e)ś przywróciła |
przywróciłoś +(e)ś przywróciło |
przywróciliście +(e)ście przywrócili |
przywróciłyście +(e)ście przywróciły |
3 os. |
przywrócił |
przywróciła |
przywróciło |
przywrócili |
przywróciły |
bezosobnik: przywrócono
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
przywróćmy |
|
2 os. |
przywróć |
przywróćcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
przywróciłbym bym przywrócił |
przywróciłabym bym przywróciła |
przywróciłobym bym przywróciło |
przywrócilibyśmy byśmy przywrócili |
przywróciłybyśmy byśmy przywróciły |
2 os. |
przywróciłbyś byś przywrócił |
przywróciłabyś byś przywróciła |
przywróciłobyś byś przywróciło |
przywrócilibyście byście przywrócili |
przywróciłybyście byście przywróciły |
3 os. |
przywróciłby by przywrócił |
przywróciłaby by przywróciła |
przywróciłoby by przywróciło |
przywróciliby by przywrócili |
przywróciłyby by przywróciły |
bezosobnik: przywrócono by
bezokolicznik: przywrócić
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
przywróciwszy
gerundium: przywrócenie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | przywrócenie |
przywrócenia |
D. | przywrócenia |
przywróceń |
C. | przywróceniu |
przywróceniom |
B. | przywrócenie |
przywrócenia |
N. | przywróceniem |
przywróceniami |
Ms. | przywróceniu |
przywróceniach |
W. | przywrócenie |
przywrócenia |
imiesłów przymiotnikowy bierny: przywrócony
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | przywrócony |
przywrócony |
przywrócony |
przywrócone |
przywrócona |
D. | przywróconego |
przywróconego |
przywróconego |
przywróconego |
przywróconej |
C. | przywróconemu |
przywróconemu |
przywróconemu |
przywróconemu |
przywróconej |
B. | przywróconego |
przywróconego |
przywrócony |
przywrócone |
przywróconą |
N. | przywróconym |
przywróconym |
przywróconym |
przywróconym |
przywróconą |
Ms. | przywróconym |
przywróconym |
przywróconym |
przywróconym |
przywróconej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | przywróceni |
przywróceni |
przywrócone |
przywrócone |
D. | przywróconych |
przywróconych |
przywróconych |
przywróconych |
C. | przywróconym |
przywróconym |
przywróconym |
przywróconym |
B. | przywróconych |
przywróconych |
przywróconych |
przywrócone |
N. | przywróconymi |
przywróconymi |
przywróconymi |
przywróconymi |
Ms. | przywróconych |
przywróconych |
przywróconych |
przywróconych |
odpowiednik aspektowy: przywracać
Składnia
+ | przywrócić | + |
CO
|
2. komuś życie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
ATEMATYCZNY
Relacje znaczeniowe
synonimy: | wrócić |
Połączenia
- przywrócić coś ludziom, miastu, narodowi, społeczeństwu; kogoś życiu
- przywrócić komuś pamięć, sprawność, wzrok, zdolność do pracy, zdrowie, życie; godność, nadzieję, radość, szacunek, wiarę; obywatelstwo, jakieś prawa, uprawnienia, wolność; czemuś blask, świetność, życie; jakiś stan, wygląd
- przywrócić kogoś do łask, do pracy, do służby, do władzy; do rzeczywistości, do zdrowia, do życia; coś do jakiegoś stanu, do użytku, do życia
- przywrócić kogoś na jakieś stanowisko
Cytaty
Dopiero strumienie zimnej wody przywróciły mi świadomość. źródło: NKJP: Anna Dodziuk, Włodzimierz Kamecki: Wyjść z matni: proste rozmowy o zgubnym nałogu, 1994 |
|
Proszę – Mueller pokazał mu jakiś papier – oto wniosek o przywrócenie panu stopnia oficerskiego. źródło: NKJP: Andrzej Zbych: Stawka większa niż życie, 1967 |
|
Dekret naczelnika państwa z 2 stycznia 1919 roku przywrócił tym przepisom moc obowiązującą. źródło: NKJP: Stanisław Milewski: Ciemne sprawy międzywojnia, 2002 |
|
Sięgnął po szklankę – gorzki smak alkoholu przywrócił go do rzeczywistości. źródło: NKJP: Małgorzata Saramonowicz: Siostra, 1996 |
|
Budziła się z trudem. Tylko strumień dobrze ciepłej wody mógł przywrócić ją życiu. źródło: NKJP: Krystyna Boglar: Zobaczysz, że pewnego dnia..., 1996 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
przywrócę |
przywrócimy |
|||
2 os. |
przywrócisz |
przywrócicie |
|||
3 os. |
przywróci |
przywrócą |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
przywróciłem +(e)m przywrócił |
przywróciłam +(e)m przywróciła |
przywróciłom +(e)m przywróciło |
przywróciliśmy +(e)śmy przywrócili |
przywróciłyśmy +(e)śmy przywróciły |
2 os. |
przywróciłeś +(e)ś przywrócił |
przywróciłaś +(e)ś przywróciła |
przywróciłoś +(e)ś przywróciło |
przywróciliście +(e)ście przywrócili |
przywróciłyście +(e)ście przywróciły |
3 os. |
przywrócił |
przywróciła |
przywróciło |
przywrócili |
przywróciły |
bezosobnik: przywrócono
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
przywróćmy |
|
2 os. |
przywróć |
przywróćcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
przywróciłbym bym przywrócił |
przywróciłabym bym przywróciła |
przywróciłobym bym przywróciło |
przywrócilibyśmy byśmy przywrócili |
przywróciłybyśmy byśmy przywróciły |
2 os. |
przywróciłbyś byś przywrócił |
przywróciłabyś byś przywróciła |
przywróciłobyś byś przywróciło |
przywrócilibyście byście przywrócili |
przywróciłybyście byście przywróciły |
3 os. |
przywróciłby by przywrócił |
przywróciłaby by przywróciła |
przywróciłoby by przywróciło |
przywróciliby by przywrócili |
przywróciłyby by przywróciły |
bezosobnik: przywrócono by
bezokolicznik: przywrócić
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
przywróciwszy
gerundium: przywrócenie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | przywrócenie |
przywrócenia |
D. | przywrócenia |
przywróceń |
C. | przywróceniu |
przywróceniom |
B. | przywrócenie |
przywrócenia |
N. | przywróceniem |
przywróceniami |
Ms. | przywróceniu |
przywróceniach |
W. | przywrócenie |
przywrócenia |
imiesłów przymiotnikowy bierny: przywrócony
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | przywrócony |
przywrócony |
przywrócony |
przywrócone |
przywrócona |
D. | przywróconego |
przywróconego |
przywróconego |
przywróconego |
przywróconej |
C. | przywróconemu |
przywróconemu |
przywróconemu |
przywróconemu |
przywróconej |
B. | przywróconego |
przywróconego |
przywrócony |
przywrócone |
przywróconą |
N. | przywróconym |
przywróconym |
przywróconym |
przywróconym |
przywróconą |
Ms. | przywróconym |
przywróconym |
przywróconym |
przywróconym |
przywróconej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | przywróceni |
przywróceni |
przywrócone |
przywrócone |
D. | przywróconych |
przywróconych |
przywróconych |
przywróconych |
C. | przywróconym |
przywróconym |
przywróconym |
przywróconym |
B. | przywróconych |
przywróconych |
przywróconych |
przywrócone |
N. | przywróconymi |
przywróconymi |
przywróconymi |
przywróconymi |
Ms. | przywróconych |
przywróconych |
przywróconych |
przywróconych |
odpowiednik aspektowy: przywracać
Składnia
+ | przywrócić | + |
KOMU/CZEMU +
CO
|
|
+ | przywrócić | + |
KOGO/CO +
do CZEGO
|
|
+ | przywrócić | + |
KOGO/CO +
CZEMU
|