Chronologizacja
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
odbijam się |
odbijamy się |
|||
| 2 os. |
odbijasz się |
odbijacie się |
|||
| 3 os. |
odbija się |
odbijają się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
odbijałem się +(e)m się odbijał |
odbijałam się +(e)m się odbijała |
odbijałom się +(e)m się odbijało |
odbijaliśmy się +(e)śmy się odbijali |
odbijałyśmy się +(e)śmy się odbijały |
| 2 os. |
odbijałeś się +(e)ś się odbijał |
odbijałaś się +(e)ś się odbijała |
odbijałoś się +(e)ś się odbijało |
odbijaliście się +(e)ście się odbijali |
odbijałyście się +(e)ście się odbijały |
| 3 os. |
odbijał się |
odbijała się |
odbijało się |
odbijali się |
odbijały się |
bezosobnik: odbijano się
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę się odbijał będę się odbijać |
będę się odbijała będę się odbijać |
będę się odbijało będę się odbijać |
będziemy się odbijali będziemy się odbijać |
będziemy się odbijały będziemy się odbijać |
| 2 os. |
będziesz się odbijał będziesz się odbijać |
będziesz się odbijała będziesz się odbijać |
będziesz się odbijało będziesz się odbijać |
będziecie się odbijali będziecie się odbijać |
będziecie się odbijały będziecie się odbijać |
| 3 os. |
będzie się odbijał będzie się odbijać |
będzie się odbijała będzie się odbijać |
będzie się odbijało będzie się odbijać |
będą się odbijali będą się odbijać |
będą się odbijały będą się odbijać |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
odbijajmy się |
|
| 2 os. |
odbijaj się |
odbijajcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
odbijałbym się bym się odbijał |
odbijałabym się bym się odbijała |
odbijałobym się bym się odbijało |
odbijalibyśmy się byśmy się odbijali |
odbijałybyśmy się byśmy się odbijały |
| 2 os. |
odbijałbyś się byś się odbijał |
odbijałabyś się byś się odbijała |
odbijałobyś się byś się odbijało |
odbijalibyście się byście się odbijali |
odbijałybyście się byście się odbijały |
| 3 os. |
odbijałby się by się odbijał |
odbijałaby się by się odbijała |
odbijałoby się by się odbijało |
odbijaliby się by się odbijali |
odbijałyby się by się odbijały |
bezosobnik: odbijano by się
bezokolicznik: odbijać się
imiesłów przysłówkowy współczesny:
odbijając się
gerundium: odbijanie się
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | odbijanie się |
odbijania się |
| D. | odbijania się |
odbijań się |
| C. | odbijaniu się |
odbijaniom się |
| B. | odbijanie się |
odbijania się |
| N. | odbijaniem się |
odbijaniami się |
| Ms. | odbijaniu się |
odbijaniach się |
| W. | odbijanie się |
odbijania się |
imiesłów przymiotnikowy czynny: odbijający się
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | odbijający się |
odbijający się |
odbijający się |
odbijające się |
odbijająca się |
| D. | odbijającego się |
odbijającego się |
odbijającego się |
odbijającego się |
odbijającej się |
| C. | odbijającemu się |
odbijającemu się |
odbijającemu się |
odbijającemu się |
odbijającej się |
| B. | odbijającego się |
odbijającego się |
odbijający się |
odbijające się |
odbijającą się |
| N. | odbijającym się |
odbijającym się |
odbijającym się |
odbijającym się |
odbijającą się |
| Ms. | odbijającym się |
odbijającym się |
odbijającym się |
odbijającym się |
odbijającej się |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | odbijający się |
odbijający się |
odbijające się |
odbijające się |
| D. | odbijających się |
odbijających się |
odbijających się |
odbijających się |
| C. | odbijającym się |
odbijającym się |
odbijającym się |
odbijającym się |
| B. | odbijających się |
odbijających się |
odbijających się |
odbijające się |
| N. | odbijającymi się |
odbijającymi się |
odbijającymi się |
odbijającymi się |
| Ms. | odbijających się |
odbijających się |
odbijających się |
odbijających się |
odpowiednik aspektowy: odbić się
Pochodzenie
Zob. bić
1. o piłce
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni kierunek
Połączenia
- piłka odbija się
- odbijać się od poprzeczki, od słupka; od nóg
Cytaty
|
Odbijam się od idących naprzeciw jak kula bilardowa i ta sytuacja powtarza się podczas każdej mojej lekcji gimnastyki. źródło: NKJP: Czesław Kuriata: Spowiedź pamięci. Próba światła, 1985 |
|
|
Piłka nie chciała odbijać się od nasiąkniętej wodą murawy. źródło: NKJP: Robert Błoński: Piotr Czachowski specjalnie dla „Gazety”, Gazeta Wyborcza, 1992-10-05 |
|
|
[...] Od jego twardej skorupy odbijają się kule [...]. źródło: NKJP: Adam Elbanowski: Nowe królestwo Grenady. Historia naturalna, obyczajowa i domniemana, 2006 |
|
|
Za każdym razem piłka odbijała się od poprzeczki i wpadała do siatki. źródło: NKJP: (FRAP): Niezły Meksyk, Gazeta Krakowska, 2007-07-16 |
|
|
Jego kamyk poleciał znacznie dalej, siedmiokrotnie odbijając się w podskokach o wodę. źródło: NKJP: Jan Brzechwa: Gdy owoc dojrzewa, 1958 |
Składnia
|
+ | odbijać się | + |
od KOGO/CZEGO
|
|
+ | odbijać się | + |
(o CO)
|
2. od ziemi
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | wybijać się |
Połączenia
- odbijać się nogami
- odbijać się od ziemi
Cytaty
|
Odchylony w tył, czubkami butów odbijam się od urwiska [...]. źródło: NKJP: Maciej Kuczyński: Czeluść, 1972 |
|
|
[...] Sylwetka skoczka odbijała się od trampoliny, by rozbłysnąć w słońcu i zniknąć za murem. źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Kamienne tablice, 1966 |
|
|
Podskakuje, odbijając się od ziemi, pełen szczęścia. źródło: NKJP: Jerzy Krzysztoń: Obłęd, 1983 |
|
|
Przysiadał na zadnich nogach i odbijał się kopytami. źródło: NKJP: Maciej Kuczyński: Czeluść, 1972 |
|
|
Przy skokach należy odbijać się z palców i energicznie unosić kolano w przód. źródło: NKJP: Władimir Ljach: Koszykówka Podręcznik dla studentów Akademii Wychowania Fizycznego, część I, 2003 |
Składnia
|
+ | odbijać się | + |
(CZYM) +
od CZEGO
|
3. o sytuacji człowieka
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia
Cytaty
|
Legendę, do której będzie się można odwołać w kampanii wyborczej i wokół niej mobilizować najwierniejszych wyborców, a w przypadku przegranej odbijać się od niej w przyszłości? źródło: NKJP: Janina Paradowska: Państwo to ja, prawda to ja, Polityka, 2006-10-07 |
|
|
Popełniaj błędy i naprawiaj je. Gdy dotkniesz dna, odbijaj się. źródło: Myslovitz: Acidland, 2002 |
Składnia
|
+ | odbijać się | + |
(od CZEGO)
|
4. o dźwięku
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kolory i światło
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii dźwięki
Połączenia
- głos; słońce odbija się; światło odbijało się
- odbijać się echem
- odbijać się od ściany
Cytaty
|
Dźwięk tak samo odbija się od nieba, jak od murów. źródło: NKJP: Andrzej Stasiuk: Opowieści galicyjskie, 1955 |
|
|
Poczwórny odgłos energicznych kroków odbijał się od czarnej tafli pustego boiska. źródło: NKJP: Jacek Dukaj: Czarne oceany, 2001 |
|
|
Radar emituje impulsy fal radiowych, rozchodzących się z prędkością światła. Fale odbijają się od jadącego samochodu. źródło: NKJP: Andrzej Mężyński, BOR: Chłopcy radarowcy, Super Express, 2006 |
|
|
Ważne jest, aby pokój był dobrze oświetlony. Światło nie powinno odbijać się od monitora ani też razić oczu osób siedzących przed monitorem. źródło: NKJP: Marek Kasperski, Anna Boguska-Torbicz, Projektowanie stron WWW. Użyteczność w praktyce, 2008 |
Składnia
|
+ | odbijać się | + |
od CZEGO
|
5. od brzegu
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni kierunek
Cytaty
|
Raz od jednego, raz od drugiego odbijać się brzegu. źródło: NKJP: Internet |
|
|
Na bowalach, obszernych wypaleniskach, knieja odbijała się daleko w bok. źródło: NKJP: Arkady Fiedler: Nowa przygoda: Gwinea, 1962 |
Składnia
|
+ | odbijać się | + |
od CZEGO
|
6. w lustrze
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego zmysły
Połączenia
- księżyc odbijał się; twarz odbijała się
- odbijać się w lustrze, w szybach; w wodzie
Cytaty
|
W lustrze bowiem, jak wiadomo, odbija się wszystko. źródło: NKJP: Christian Skrzyposzek: Wolna Trybuna, 1985 |
|
|
Nasze twarze odbijają się w sześciu kryształowych lustrach. źródło: NKJP: Katarzyna Surmiak-Domańska: Beznadziejna ucieczka przed Basią. Reportaże seksualne, 2007 |
|
|
Księżyc zabrzmiał i poczerwieniał. Podwójny - odbijał się teraz w stawie. źródło: NKJP: Sławomir Mrożek: Opowiadania 1974-1979, 1979 |
|
|
Stado różowych flamingów kołowało nad laguną, odbijając się w lustrzanej wodzie niby niesiony lekkim wiatrem różowy obłok. źródło: NKJP: Marta Tomaszewska: Zamach na wyspę, 2001 |
|
|
[...] Na tafli zaczął odbijać się księżyc. źródło: NKJP: (as): Światło na tafli, Dziennik Tczewski, 2000-04-28 |
Składnia
|
+ | odbijać się | + |
w CZYM/na CZYM
|
7. o pieczątce
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kształty i figury
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | odciskać się |
Cytaty
|
Ponieważ kościelne garnitury zazwyczaj bywały czarne, łatwo odbijał się na nich kurz. źródło: NKJP: Andrzej Kozioł: Zapomniany Kraków, 2007 |
|
|
[...] W drugiej płycie pocisk grzązł lub odbijał się. źródło: NKJP: Jan Tarczyński: Improwizowany samochód pancerny „Kubuś” (Powiśle), EKO-U Nas, nr 35, 2005 |
|
|
Otrzymamy efekt wzajemnego odbijania się obiektów na swoich powierzchniach. źródło: NKJP: Robert Krupiński: Aplikacje Direct3D, 2002 |
|
|
Ślady nie odbijały się, w każdym razie niewyraźnie, ale za to śnieg był głośny, trzaskał i trzeba się było ostrożnie poruszać. źródło: NKJP: Andrzej Anonimus: Nie nadaje się, przecież to jeszcze szczeniak, 1999 |
Składnia
|
+ | odbijać się | + |
na CZYM/ w CZYM
|
8. w oczach
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego zmysły
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | odzwierciedlać się |
Połączenia
- odbijać się w oczach
Cytaty
|
W oku Teresy odbija się szczere zdumienie. źródło: NKJP: Zofia Chądzyńska: Przez ciebie, Drabie!, 1969 |
|
|
Nasze życie psychiczne odbija się w rysach twarzy, w sposobie mówienia, zachowania, a zwłaszcza odnoszenia się do innych ludzi. źródło: NKJP: Maria Szyszkowska: W poszukiwaniu sensu życia: po co nam filozofia, 1997 |
|
|
[...] W jego zmętniałych źrenicach odbijał się bolesny wyrzut sumienia. źródło: NKJP: Sławomir Mrożek: Opowiadania 1960-1965, 1965 |
|
|
Maurycy rozplatał wówczas twoje jasne włosy, połyskujące ciężkim złotem i patrzył, jak odbija się w ukochanych niebieskich oczach odchodzący dzień. źródło: NKJP: Hanna Kowalewska: Tego lata, w Zawrociu, 1998 |
Składnia
|
+ | odbijać się | + |
w CZYM
|
9. z otoczenia
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność
Cytaty
|
Granatowa tarcza wyraźnie odbija się na tle złotej obudowy. źródło: Internet: czaszegarkow.pl |
|
|
Jasny, niski głos Piłata ostro odbijał się na tle jazgotliwych i krzykliwych Żydów. źródło: Internet: katolik.pl |
|
|
Dodatkowo te cyfry powinny się odznaczać (odbijać się) na rewersie banknotu pod napisem Narodowy Bank Polski. źródło: NKJP: Janusz Petz: Jak rozpoznawać fałszywe banknoty, Gazeta Wyborcza, 1993-06-08 |
|
|
Wprawdzie ów benefis wyraźnie nie dorównywał cotygodniowym programom, ale podobał się. Bo pomimo wszystko korzystnie odbijał się od coraz gorszych propozycji kabaretów. źródło: NKJP: Zdzisław Beryt: Szklane oko, Gazeta Poznańska, 2005-03-29 |
Składnia
|
+ | odbijać się | + |
na CZYM
|
|
+ | odbijać się | + |
od CZEGO
|
10. w twórczości
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | odzwierciedlać się, wyrażać się |
Cytaty
|
Dopiero po latach doceniono, jak precyzyjnie odbija się w jego powieściach obraz Polski trwającej w beznadziejnym oczekiwaniu na wolność, w której nadejście coraz mniej osób wierzy. źródło: NKJP: Mariusz Urbanek: Kisielewscy: Jan August, Zygmunt, Stefan, Wacek, 2006 |
|
|
W jego biografii odbijają się trudne losy Polaków. źródło: NKJP: (X): Janiak marszałkiem, Polityka, 2005-12-10 |
|
|
W tym, co kobiety eksponowały lub zasłaniały, wyjątkowo wiernie odbijał się duch poszczególnych epok. źródło: NKJP: Jerzy Besala: Wystroiła mi ją tyż całe po francusku, Polityka, 2009-01-24 |
Składnia
|
+ | odbijać się | + |
(CZYM) +
w CZYM
|
11. na zdrowiu
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
Połączenia
- odbijać się na dzieciach; na zdrowiu; na pracy; na jakości czegoś
Cytaty
|
- Jak ktoś chce strajkować, to niech robi to tak, by nie odbijało się to na nas. Cóż pasażerowie są winni konfliktom pracowników i pracodawców? źródło: NKJP: (JAM): Strajk ostrzegawczy kierowców autobusów - końca konfliktu nie widać, Gazeta Tczewska, 2008-02-01 |
|
|
Wszystko to odbija się zwykle na twoim zdrowiu. źródło: NKJP: Krystyna Konaszewska-Rymarkiewicz: Interpretacja horoskopu - podstawy, 1997 |
|
|
Osoba dorosła, wychowawca i do tego ksiądz zagiął parol na chłopaka, nie licząc się z konsekwencjami swych poczynań, które zapewne przez wiele lat będą odbijać się na psychice młodzieńca. źródło: NKJP: Marek Chrzanowski: Niewinny, Wieści Podwarszawskie, 2005-07-03 |
|
|
Kryzys odbijał się już na gospodarkach wszystkich państw i sojuszy. źródło: NKJP: Jacek Dukaj: Czarne oceany, 2001 |
Składnia
|
+ | odbijać się | + |
na KIM/CZYM
|
12. w iluś egzemplarzach
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Ilość, liczby i liczenie
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | powielać się |
Cytaty
|
Listy odbijały się przez pół dnia. źródło: NKJP: Internet |
|
|
Trzeba wywoływać negatywy tak, żeby odbijały się w miarę dobrze przy filtrze nr 3. W mojej praktyce wywoływania filmów często odbitki wychodzą bardzo kontrastowo przy filtrze. źródło: NKJP: Internet |
13. po jedzeniu
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne
Cytaty
|
Niestety, nie odbija się wojskową grochówką, lecz polityką, a jest to ten rodzaj smrodu, który nie powinien się ciągnąć za wojskiem. źródło: NKJP: Jerzy Piekarczyk: Co w MON piszczy?, Przekrój nr 28/26, 1995 |
|
|
Alkohol odbijał się kwaśno, od skroni do skroni latała piszcząca huśtawka, w żołądku pęczniał cementowy czop. źródło: NKJP: Włodzimierz Kowalewski: Excentrycy, 2007 |
|
|
Głośne odbijanie się po obfitym i łapczywie zjedzonym posiłku medycyna określa terminem „singulicus anciphalitis”, a dobrze wychowany Europejczyk boi się takiej czkawki jak ognia. źródło: NKJP: Jerzy Zaruba: Z pamiętników bywalca, 2007 |
Składnia
|
+ | odbijać się | + |
(CZYM)
|