Chronologizacja
Pochodzenie
Zob. odruch
1. związany z odruchem - fizjologiczną reakcją
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne
Relacje znaczeniowe
synonimy: | mimowolny |
Połączenia
- odruchowy skurcz; odruchowa czynność, reakcja
Cytaty
Na skutek odruchowego skurczu naczyń miejsce zranienia może w ogóle nie krwawić i dopiero po pewnym czasie ofiara zaczyna sobie zdawać sprawę, że ma złamaną nogę lub uszkodzenie innych części ciała. źródło: NKJP: Paweł Walewski: Ból z głowy, Polityka, 2004-02-14 |
|
Jest to badanie dolnych dróg moczowych - cewki i pęcherza - które polega na wprowadzeniu do pęcherza (drogą cewnikowania) kontrastu w ilości, która powoduje odruchowe oddanie moczu. źródło: NKJP: Jacek Dukaj: Czarne oceany, 2001 |
|
Splot żołądkowy jest przedłużeniem splotu trzewnego i łączy się w dołku piersiowym z lewą gałęzią nerwu błędnego. To właśnie tą drogą przychodzą odruchowe impulsy nudności i wymiotów (najczęściej zdarza to się przy zajściu w ciążę). źródło: NKJP: Mirosław Winczewski: Kręgarstwo dla każdego : kręgarstwo radiestezyjne, terapia i profilaktyka, kręgarstwo klasyczne, chiropraktyka, 2006 |
|
Wszystko wymaga mojej wytężonej uwagi. Choćby taka rzecz jak chodzenie. Normalnie jest to czynność odruchowa, mechaniczna. Natomiast ja muszę się skupić. źródło: NKJP: Ryszard Kapuściński: Lapidarium I-III, 2008 |
|
Delegat mówił jeszcze kilka minut, ale mnie zimny pot wystąpił na czoło. Była to już odruchowa reakcja na takie sytuacje. źródło: NKJP: Roman Antoszewski: Kariera na trzy karpie morskie, 2000 |
Odmiana
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | odruchowy |
odruchowy |
odruchowy |
odruchowe |
odruchowa |
D. | odruchowego |
odruchowego |
odruchowego |
odruchowego |
odruchowej |
C. | odruchowemu |
odruchowemu |
odruchowemu |
odruchowemu |
odruchowej |
B. | odruchowego |
odruchowego |
odruchowy |
odruchowe |
odruchową |
N. | odruchowym |
odruchowym |
odruchowym |
odruchowym |
odruchową |
Ms. | odruchowym |
odruchowym |
odruchowym |
odruchowym |
odruchowej |
W. | odruchowy |
odruchowy |
odruchowy |
odruchowe |
odruchowa |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | odruchowi |
odruchowi |
odruchowe |
odruchowe |
D. | odruchowych |
odruchowych |
odruchowych |
odruchowych |
C. | odruchowym |
odruchowym |
odruchowym |
odruchowym |
B. | odruchowych |
odruchowych |
odruchowych |
odruchowe |
N. | odruchowymi |
odruchowymi |
odruchowymi |
odruchowymi |
Ms. | odruchowych |
odruchowych |
odruchowych |
odruchowych |
W. | odruchowi |
odruchowi |
odruchowe |
odruchowe |
2. związany z odruchem - machinalną czynnością
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
Relacje znaczeniowe
synonimy: | bezwiedny, machinalny |
Połączenia
- odruchowy zwyczaj; odruchowa czynność; odruchowe mycie rąk
Cytaty
Nadal podawał śmietankę, cukier, ciastko, lecz była to już tylko automatyczna uwaga, odruchowe gesty wpojone wychowaniem i uprzejmości stosowane latami. źródło: NKJP: Ewa Przybylska: Dotyk motyla, 1995 |
|
Lekarz przyjmując zawodowe zobowiązanie niesienia pomocy, nie powinien realizować go w sposób nawykowy, rutynowy, odruchowy, automatyczny , nawet jeśli działania te są zgodne ze społecznymi oczekiwaniami. źródło: NKJP: Alicja Łaska-Formejster: Proces kształtowania roli zawodowej lekarza rodzinnego, 2002 |
|
Pewne nawyki z czasem tak wchodzą w krew, że w końcu stanie się dla nich naturalne i odruchowe, że trzeba umyć ręce po wyjściu z latryny czy toalety, regularnie zmieniać i prać swoją bieliznę, jedzenie trzymać i przyrządzać w czystości, dbać o czystość paznokci itd. źródło: NKJP: hm. Michał Wojtyczka: Grypa a czyste serce, Czuwaj , 2009-12 |
|
Chyba od czasów, kiedy w „Polityce” pisywał Jan Koniecpolski, pozostał mi odruchowy zwyczaj czytywania krytyk teatralnych. źródło: NKJP: Jerzy Pilch: Ja, człowiek teatru, Polityka, 2001-04-28 |
|
Jeśli producent będzie tak konsekwentnie stosował określoną barwę, że wyrobi w konsumentach odruchowe skojarzenie ze swoją marką, ma szansę uzyskać monopol. źródło: NKJP: Adam Grzeszak: Jaja marki Małysz, Polityka, 2002-03-09 |
Odmiana
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | odruchowy |
odruchowy |
odruchowy |
odruchowe |
odruchowa |
D. | odruchowego |
odruchowego |
odruchowego |
odruchowego |
odruchowej |
C. | odruchowemu |
odruchowemu |
odruchowemu |
odruchowemu |
odruchowej |
B. | odruchowego |
odruchowego |
odruchowy |
odruchowe |
odruchową |
N. | odruchowym |
odruchowym |
odruchowym |
odruchowym |
odruchową |
Ms. | odruchowym |
odruchowym |
odruchowym |
odruchowym |
odruchowej |
W. | odruchowy |
odruchowy |
odruchowy |
odruchowe |
odruchowa |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | odruchowi |
odruchowi |
odruchowe |
odruchowe |
D. | odruchowych |
odruchowych |
odruchowych |
odruchowych |
C. | odruchowym |
odruchowym |
odruchowym |
odruchowym |
B. | odruchowych |
odruchowych |
odruchowych |
odruchowe |
N. | odruchowymi |
odruchowymi |
odruchowymi |
odruchowymi |
Ms. | odruchowych |
odruchowych |
odruchowych |
odruchowych |
W. | odruchowi |
odruchowi |
odruchowe |
odruchowe |
3. związany z odruchem - spontaniczną reakcją
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne
Relacje znaczeniowe
synonimy: | spontaniczny |
Połączenia
- odruchowy gest, ruch, sprzeciw; odruchowa odpowiedź, myśl; odruchowe zachowanie
Cytaty
Powstał we mnie odruchowy sprzeciw, jakby ktoś obcy wtargnął między nas i gwałtem chciał odsunąć mnie od szympansa i nadobnych Fulbejek z fryzurami. źródło: NKJP: Arkady Fiedler: Nowa przygoda: Gwinea, 1962 |
|
Naruszenie podstaw światopoglądu wywołuje odruchową gniewną reakcję albo jednych, albo drugich. źródło: NKJP: Ciemnogrodzianie, Dziennik Polski, 2001-11-30 |
|
Być może odezwał się w nas wówczas jakiś odruchowy protest przeciw umieszczaniu w tym krajobrazie panoramy wojny. źródło: NKJP: Ryszard Kapuściński: Busz po polsku, 2007 |
|
Ani jednego brawa przy otwartej kurtynie. Na jaskółce nie zerwał się żaden odruchowy oklask. źródło: NKJP: Lew Kaltenbergh: Ogień sterzeżony. Opowieść o Stanisławie Wyspiańskim, 1964 |
Odmiana
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | odruchowy |
odruchowy |
odruchowy |
odruchowe |
odruchowa |
D. | odruchowego |
odruchowego |
odruchowego |
odruchowego |
odruchowej |
C. | odruchowemu |
odruchowemu |
odruchowemu |
odruchowemu |
odruchowej |
B. | odruchowego |
odruchowego |
odruchowy |
odruchowe |
odruchową |
N. | odruchowym |
odruchowym |
odruchowym |
odruchowym |
odruchową |
Ms. | odruchowym |
odruchowym |
odruchowym |
odruchowym |
odruchowej |
W. | odruchowy |
odruchowy |
odruchowy |
odruchowe |
odruchowa |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | odruchowi |
odruchowi |
odruchowe |
odruchowe |
D. | odruchowych |
odruchowych |
odruchowych |
odruchowych |
C. | odruchowym |
odruchowym |
odruchowym |
odruchowym |
B. | odruchowych |
odruchowych |
odruchowych |
odruchowe |
N. | odruchowymi |
odruchowymi |
odruchowymi |
odruchowymi |
Ms. | odruchowych |
odruchowych |
odruchowych |
odruchowych |
W. | odruchowi |
odruchowi |
odruchowe |
odruchowe |