Chronologizacja
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
przełamuję się |
przełamujemy się |
|||
| 2 os. |
przełamujesz się |
przełamujecie się |
|||
| 3 os. |
przełamuje się |
przełamują się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
przełamywałem się +(e)m się przełamywał |
przełamywałam się +(e)m się przełamywała |
przełamywałom się +(e)m się przełamywało |
przełamywaliśmy się +(e)śmy się przełamywali |
przełamywałyśmy się +(e)śmy się przełamywały |
| 2 os. |
przełamywałeś się +(e)ś się przełamywał |
przełamywałaś się +(e)ś się przełamywała |
przełamywałoś się +(e)ś się przełamywało |
przełamywaliście się +(e)ście się przełamywali |
przełamywałyście się +(e)ście się przełamywały |
| 3 os. |
przełamywał się |
przełamywała się |
przełamywało się |
przełamywali się |
przełamywały się |
bezosobnik: przełamywano się
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę się przełamywał będę się przełamywać |
będę się przełamywała będę się przełamywać |
będę się przełamywało będę się przełamywać |
będziemy się przełamywali będziemy się przełamywać |
będziemy się przełamywały będziemy się przełamywać |
| 2 os. |
będziesz się przełamywał będziesz się przełamywać |
będziesz się przełamywała będziesz się przełamywać |
będziesz się przełamywało będziesz się przełamywać |
będziecie się przełamywali będziecie się przełamywać |
będziecie się przełamywały będziecie się przełamywać |
| 3 os. |
będzie się przełamywał będzie się przełamywać |
będzie się przełamywała będzie się przełamywać |
będzie się przełamywało będzie się przełamywać |
będą się przełamywali będą się przełamywać |
będą się przełamywały będą się przełamywać |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
przełamujmy się |
|
| 2 os. |
przełamuj się |
przełamujcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
przełamywałbym się bym się przełamywał |
przełamywałabym się bym się przełamywała |
przełamywałobym się bym się przełamywało |
przełamywalibyśmy się byśmy się przełamywali |
przełamywałybyśmy się byśmy się przełamywały |
| 2 os. |
przełamywałbyś się byś się przełamywał |
przełamywałabyś się byś się przełamywała |
przełamywałobyś się byś się przełamywało |
przełamywalibyście się byście się przełamywali |
przełamywałybyście się byście się przełamywały |
| 3 os. |
przełamywałby się by się przełamywał |
przełamywałaby się by się przełamywała |
przełamywałoby się by się przełamywało |
przełamywaliby się by się przełamywali |
przełamywałyby się by się przełamywały |
bezosobnik: przełamywano by się
bezokolicznik: przełamywać się
imiesłów przysłówkowy współczesny:
przełamując się
gerundium: przełamywanie się
rodzaj gramatyczny: ndk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | przełamywanie się |
przełamywania się |
| D. | przełamywania się |
przełamywań się |
| C. | przełamywaniu się |
przełamywaniom się |
| B. | przełamywanie się |
przełamywania się |
| N. | przełamywaniem się |
przełamywaniami się |
| Ms. | przełamywaniu się |
przełamywaniach się |
| W. | przełamywanie się |
przełamywania się |
imiesłów przymiotnikowy czynny: przełamujący się
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | przełamujący się |
przełamujący się |
przełamujący się |
przełamujące się |
przełamująca się |
| D. | przełamującego się |
przełamującego się |
przełamującego się |
przełamującego się |
przełamującej się |
| C. | przełamującemu się |
przełamującemu się |
przełamującemu się |
przełamującemu się |
przełamującej się |
| B. | przełamującego się |
przełamującego się |
przełamujący się |
przełamujące się |
przełamującą się |
| N. | przełamującym się |
przełamującym się |
przełamującym się |
przełamującym się |
przełamującą się |
| Ms. | przełamującym się |
przełamującym się |
przełamującym się |
przełamującym się |
przełamującej się |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | przełamujący się |
przełamujący się |
przełamujące się |
przełamujące się |
| D. | przełamujących się |
przełamujących się |
przełamujących się |
przełamujących się |
| C. | przełamującym się |
przełamującym się |
przełamującym się |
przełamującym się |
| B. | przełamujących się |
przełamujących się |
przełamujących się |
przełamujące się |
| N. | przełamującymi się |
przełamującymi się |
przełamującymi się |
przełamującymi się |
| Ms. | przełamujących się |
przełamujących się |
przełamujących się |
przełamujących się |
odpowiednik aspektowy: przełamać się
Pochodzenie
Zob. łamać
1. na pół
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | łamać się, rozłamywać się | |
| hiperonimy: | pękać |
Połączenia
- statek przełamuje się
- przełamywać się na pół
Cytaty
|
2.18 - potężny huk, odrywają się kotły parowe i inne obiekty w środku statku, światła gasną, a idący pod wodę „Titanic” przełamuje się wpół. źródło: KWSJP: (o): Ostatnie godziny rejsu „Titanica”, Dziennik Polski - Magazyn, 1998-02-20 |
|
|
Wolnym krokiem wszedł w tłum, który gwałtownie zaczął się przed nim rozstępować, jakby przełamując się na pół. źródło: KWSJP: Wiesław Myśliwski: Widnokrąg, 1996 |
|
|
Gdyby tak pękło to pudło? - przyszła mu do głowy niby niedorzeczna myśl. Niedorzeczna? A przecież były wypadki przełamywania się statków na takiej fali. źródło: KWSJP: Lesław Furmaga: Lot Pingwina, 1983 |
Składnia
| Rznieżywotny | + | przełamywać się | + |
|
2. psychicznie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | przemagać się, przezwyciężać się |
Połączenia
- przełamywać się do pisania, do pływania, do robienia czegoś
- przełamywać się w niepowodzeniach, w stosunku do kogoś, w jakiejś sytuacji
- przełamywać się i pytać o coś
Cytaty
|
Powinienem teraz jej pomóc - pomyślał - widać, że się przełamuje... źródło: KWSJP: Igor Newerly: Pamiątka z celulozy, 1952 |
|
|
- Rozmówcy pani nie odmawiają, nie bronią się przed wejściem do politycznego salonu? - Jedni bronią się dłużej, drudzy krócej, w końcu każdy wchodzi. Najtrudniej było z oboma prezydentami, ale i oni przełamują się z czasem. źródło: KWSJP: (ZOT): Słodkie, łakome, stanowcze... instrumenty, Gazeta Wrocławska ,1999, nr 13 |
|
|
O wielkość należy się dobijać. Niestrudzenie, wszystkimi siłami, atakować. I to też należy do bohaterstwa. Przełamywać się w niepowodzeniach. źródło: KWSJP: Tadeusz Kwiatkowski: Bohater do wynajęcia, 1956 |
|
|
Chłopak chwilę się waha, a potem, jakby się przełamując, rzuca: - Piwo? źródło: KWSJP: Jacek Natanson: Ostatnie cztery minuty, 1977 |
|
|
Munio był człowiekiem kultury niemieckiej i przełamywanie się do francuskiego nie przychodziło mu łatwo. źródło: KWSJP: Czesław Miłosz: Abecadło Miłosza, 1997 |
Składnia
| Rzosobowy | + | przełamywać się | + |
(do CZEGO)
|