UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

respektować

Chronologizacja

SKN, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

internac.

ang. respect

fr. respecter

niem. respektieren

z łac. respectāre 'oglądać się wstecz', 'uwzględniać, mieć wzgląd na co''

1. prawo

Definicja

książk.

uznawać jakieś normy za obowiązujące i przestrzegać ich

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zwroty grzecznościowe i zachowania akceptowane społecznie

Relacje znaczeniowe

synonimy:

szanować

Połączenia

respektować decyzję sądu, deklarację, nakaz, normy, postanowienie, prawo, reguły, swobody obywatelskie, traktat, układ, umowę, ustalenia, wartości chrześcijańskie, wymogi, zakaz, zarządzenia, zasady

Cytaty

Polski minister spraw zagranicznych był więc nadal przekonany, że Stalin respektuje i respektować będzie polsko-radziecki układ o nieagresji z 1932 r.

źródło: KWSJP: Eugeniusz Duraczyński: Rząd polski na uchodźstwie 1939-1945: organizacja, personalia, polityka, 1993

Przestrzeganiem Deklaracji zajęto się dużo później, gdy stworzono międzynarodowy system, wymuszający na rządach respektowanie jej postanowień.

źródło: KWSJP: Tomasz Raczek: Pies na telewizję, 1999

[...] stwierdził w okólniku do rosyjskich przedstawicielstw dyplomatycznych za granicą, że nowy rząd uznaje za prawomocne i będzie respektował wszystkie zobowiązania międzynarodowe obalonego caratu.

źródło: KWSJP: Janusz Pajewski: Historia powszechna 1871-1918, 1967

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	respektuję	respektujemy
2 os.	respektujesz	respektujecie
3 os.	respektuje	respektują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	respektowałem +(e)m respektował	respektowałam +(e)m respektowała	respektowałom +(e)m respektowało	respektowaliśmy +(e)śmy respektowali	respektowałyśmy +(e)śmy respektowały
2 os.	respektowałeś +(e)ś respektował	respektowałaś +(e)ś respektowała	respektowałoś +(e)ś respektowało	respektowaliście +(e)ście respektowali	respektowałyście +(e)ście respektowały
3 os.	respektował	respektowała	respektowało	respektowali	respektowały

bezosobnik: respektowano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę respektował będę respektować	będę respektowała będę respektować	będę respektowało będę respektować	będziemy respektowali będziemy respektować	będziemy respektowały będziemy respektować
2 os.	będziesz respektował będziesz respektować	będziesz respektowała będziesz respektować	będziesz respektowało będziesz respektować	będziecie respektowali będziecie respektować	będziecie respektowały będziecie respektować
3 os.	będzie respektował będzie respektować	będzie respektowała będzie respektować	będzie respektowało będzie respektować	będą respektowali będą respektować	będą respektowały będą respektować

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		respektujmy
2 os.	respektuj	respektujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	respektowałbym bym respektował	respektowałabym bym respektowała	respektowałobym bym respektowało	respektowalibyśmy byśmy respektowali	respektowałybyśmy byśmy respektowały
2 os.	respektowałbyś byś respektował	respektowałabyś byś respektowała	respektowałobyś byś respektowało	respektowalibyście byście respektowali	respektowałybyście byście respektowały
3 os.	respektowałby by respektował	respektowałaby by respektowała	respektowałoby by respektowało	respektowaliby by respektowali	respektowałyby by respektowały

bezosobnik: respektowano by

bezokolicznik: respektować

imiesłów przysłówkowy współczesny: respektując

gerundium: respektowanie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	respektowanie	respektowania
D.	respektowania	respektowań
C.	respektowaniu	respektowaniom
B.	respektowanie	respektowania
N.	respektowaniem	respektowaniami
Ms.	respektowaniu	respektowaniach
W.	respektowanie	respektowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: respektujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	respektujący	respektujący	respektujący	respektujące	respektująca
D.	respektującego	respektującego	respektującego	respektującego	respektującej
C.	respektującemu	respektującemu	respektującemu	respektującemu	respektującej
B.	respektującego	respektującego	respektujący	respektujące	respektującą
N.	respektującym	respektującym	respektującym	respektującym	respektującą
Ms.	respektującym	respektującym	respektującym	respektującym	respektującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	respektujący	respektujący	respektujące	respektujące
D.	respektujących	respektujących	respektujących	respektujących
C.	respektującym	respektującym	respektującym	respektującym
B.	respektujących	respektujących	respektujących	respektujące
N.	respektującymi	respektującymi	respektującymi	respektującymi
Ms.	respektujących	respektujących	respektujących	respektujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: respektowany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	respektowany	respektowany	respektowany	respektowane	respektowana
D.	respektowanego	respektowanego	respektowanego	respektowanego	respektowanej
C.	respektowanemu	respektowanemu	respektowanemu	respektowanemu	respektowanej
B.	respektowanego	respektowanego	respektowany	respektowane	respektowaną
N.	respektowanym	respektowanym	respektowanym	respektowanym	respektowaną
Ms.	respektowanym	respektowanym	respektowanym	respektowanym	respektowanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	respektowani	respektowani	respektowane	respektowane
D.	respektowanych	respektowanych	respektowanych	respektowanych
C.	respektowanym	respektowanym	respektowanym	respektowanym
B.	respektowanych	respektowanych	respektowanych	respektowane
N.	respektowanymi	respektowanymi	respektowanymi	respektowanymi
Ms.	respektowanych	respektowanych	respektowanych	respektowanych

Składnia

Rz_osobowy

respektować

2. czyjeś zdanie

Definicja

uznawać czyjeś prawo do czegoś i postępować tak, aby tego nie naruszyć lub tej osoby nie urazić

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

synonimy:

szanować

Połączenia

respektować czyjąś opinię, czyjeś argumenty, interesy, poglądy, potrzeby, pragnienia, racje, stanowisko, uczucia, zdanie

Cytaty

	Zachowanie asertywne oznacza bezpośrednie, uczciwe i stanowcze wyrażenie wobec innej osoby swoich uczuć, postaw, opinii lub pragnień, w sposób respektujący uczucia, postawy, opinie, prawa i pragnienia drugiej osoby. źródło: KWSJP: Maria Król-Fijewska: Stanowczo, łagodnie, bez lęku, 1992
	Innymi słowy, wszelkie poglądy na temat wartości, w tym polityczne, wymagają szacunku ze strony tych, którzy myślą odmiennie i dają temu wyraz. Agnostycyzm konsekwentnie prowadzi do respektowania innych zapatrywań niż własne. źródło: KWSJP: Maria Szyszkowska: W poszukiwaniu sensu życia: po co nam filozofia, 1997
	Dlaczego ją pochowano w lesie [...], tego już nikt nie pamiętał, a pytać pana Michała nikt się nie ośmielał, respektując jego dziwactwa. źródło: KWSJP: Tadeusz Konwicki: Bohiń, 1987
	Stanowisko rządu polskiego jest tragiczną pomyłką. Nie będziemy respektowali tego stanowiska. źródło: KWSJP: Jerzy Jesionowski: Nad urwiskiem, 1987
	Niemcy nie były skłonne zagwarantować respektowania interesów wschodniego sąsiada. źródło: KWSJP: Karol Grünberg, Bolesław Otręba: Joachim von Ribbentrop: szef hitlerowskiej dyplomacji, 1995

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	respektuję	respektujemy
2 os.	respektujesz	respektujecie
3 os.	respektuje	respektują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	respektowałem +(e)m respektował	respektowałam +(e)m respektowała	respektowałom +(e)m respektowało	respektowaliśmy +(e)śmy respektowali	respektowałyśmy +(e)śmy respektowały
2 os.	respektowałeś +(e)ś respektował	respektowałaś +(e)ś respektowała	respektowałoś +(e)ś respektowało	respektowaliście +(e)ście respektowali	respektowałyście +(e)ście respektowały
3 os.	respektował	respektowała	respektowało	respektowali	respektowały

bezosobnik: respektowano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę respektował będę respektować	będę respektowała będę respektować	będę respektowało będę respektować	będziemy respektowali będziemy respektować	będziemy respektowały będziemy respektować
2 os.	będziesz respektował będziesz respektować	będziesz respektowała będziesz respektować	będziesz respektowało będziesz respektować	będziecie respektowali będziecie respektować	będziecie respektowały będziecie respektować
3 os.	będzie respektował będzie respektować	będzie respektowała będzie respektować	będzie respektowało będzie respektować	będą respektowali będą respektować	będą respektowały będą respektować

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		respektujmy
2 os.	respektuj	respektujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	respektowałbym bym respektował	respektowałabym bym respektowała	respektowałobym bym respektowało	respektowalibyśmy byśmy respektowali	respektowałybyśmy byśmy respektowały
2 os.	respektowałbyś byś respektował	respektowałabyś byś respektowała	respektowałobyś byś respektowało	respektowalibyście byście respektowali	respektowałybyście byście respektowały
3 os.	respektowałby by respektował	respektowałaby by respektowała	respektowałoby by respektowało	respektowaliby by respektowali	respektowałyby by respektowały

bezosobnik: respektowano by

bezokolicznik: respektować

imiesłów przysłówkowy współczesny: respektując

gerundium: respektowanie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	respektowanie	respektowania
D.	respektowania	respektowań
C.	respektowaniu	respektowaniom
B.	respektowanie	respektowania
N.	respektowaniem	respektowaniami
Ms.	respektowaniu	respektowaniach
W.	respektowanie	respektowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: respektujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	respektujący	respektujący	respektujący	respektujące	respektująca
D.	respektującego	respektującego	respektującego	respektującego	respektującej
C.	respektującemu	respektującemu	respektującemu	respektującemu	respektującej
B.	respektującego	respektującego	respektujący	respektujące	respektującą
N.	respektującym	respektującym	respektującym	respektującym	respektującą
Ms.	respektującym	respektującym	respektującym	respektującym	respektującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	respektujący	respektujący	respektujące	respektujące
D.	respektujących	respektujących	respektujących	respektujących
C.	respektującym	respektującym	respektującym	respektującym
B.	respektujących	respektujących	respektujących	respektujące
N.	respektującymi	respektującymi	respektującymi	respektującymi
Ms.	respektujących	respektujących	respektujących	respektujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: respektowany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	respektowany	respektowany	respektowany	respektowane	respektowana
D.	respektowanego	respektowanego	respektowanego	respektowanego	respektowanej
C.	respektowanemu	respektowanemu	respektowanemu	respektowanemu	respektowanej
B.	respektowanego	respektowanego	respektowany	respektowane	respektowaną
N.	respektowanym	respektowanym	respektowanym	respektowanym	respektowaną
Ms.	respektowanym	respektowanym	respektowanym	respektowanym	respektowanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	respektowani	respektowani	respektowane	respektowane
D.	respektowanych	respektowanych	respektowanych	respektowanych
C.	respektowanym	respektowanym	respektowanym	respektowanym
B.	respektowanych	respektowanych	respektowanych	respektowane
N.	respektowanymi	respektowanymi	respektowanymi	respektowanymi
Ms.	respektowanych	respektowanych	respektowanych	respektowanych

Składnia

Rz_osobowy

respektować

Data ostatniej modyfikacji: 25.05.2011