UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

rozszczepiać

Chronologizacja

SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	rozszczepiam	rozszczepiamy
2 os.	rozszczepiasz	rozszczepiacie
3 os.	rozszczepia	rozszczepiają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozszczepiałem +(e)m rozszczepiał	rozszczepiałam +(e)m rozszczepiała	rozszczepiałom +(e)m rozszczepiało	rozszczepialiśmy +(e)śmy rozszczepiali	rozszczepiałyśmy +(e)śmy rozszczepiały
2 os.	rozszczepiałeś +(e)ś rozszczepiał	rozszczepiałaś +(e)ś rozszczepiała	rozszczepiałoś +(e)ś rozszczepiało	rozszczepialiście +(e)ście rozszczepiali	rozszczepiałyście +(e)ście rozszczepiały
3 os.	rozszczepiał	rozszczepiała	rozszczepiało	rozszczepiali	rozszczepiały

bezosobnik: rozszczepiano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę rozszczepiał będę rozszczepiać	będę rozszczepiała będę rozszczepiać	będę rozszczepiało będę rozszczepiać	będziemy rozszczepiali będziemy rozszczepiać	będziemy rozszczepiały będziemy rozszczepiać
2 os.	będziesz rozszczepiał będziesz rozszczepiać	będziesz rozszczepiała będziesz rozszczepiać	będziesz rozszczepiało będziesz rozszczepiać	będziecie rozszczepiali będziecie rozszczepiać	będziecie rozszczepiały będziecie rozszczepiać
3 os.	będzie rozszczepiał będzie rozszczepiać	będzie rozszczepiała będzie rozszczepiać	będzie rozszczepiało będzie rozszczepiać	będą rozszczepiali będą rozszczepiać	będą rozszczepiały będą rozszczepiać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		rozszczepiajmy
2 os.	rozszczepiaj	rozszczepiajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozszczepiałbym bym rozszczepiał	rozszczepiałabym bym rozszczepiała	rozszczepiałobym bym rozszczepiało	rozszczepialibyśmy byśmy rozszczepiali	rozszczepiałybyśmy byśmy rozszczepiały
2 os.	rozszczepiałbyś byś rozszczepiał	rozszczepiałabyś byś rozszczepiała	rozszczepiałobyś byś rozszczepiało	rozszczepialibyście byście rozszczepiali	rozszczepiałybyście byście rozszczepiały
3 os.	rozszczepiałby by rozszczepiał	rozszczepiałaby by rozszczepiała	rozszczepiałoby by rozszczepiało	rozszczepialiby by rozszczepiali	rozszczepiałyby by rozszczepiały

bezosobnik: rozszczepiano by

bezokolicznik: rozszczepiać

imiesłów przysłówkowy współczesny: rozszczepiając

gerundium: rozszczepianie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	rozszczepianie	rozszczepiania
D.	rozszczepiania	rozszczepiań
C.	rozszczepianiu	rozszczepianiom
B.	rozszczepianie	rozszczepiania
N.	rozszczepianiem	rozszczepianiami
Ms.	rozszczepianiu	rozszczepianiach
W.	rozszczepianie	rozszczepiania

imiesłów przymiotnikowy czynny: rozszczepiający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	rozszczepiający	rozszczepiający	rozszczepiający	rozszczepiające	rozszczepiająca
D.	rozszczepiającego	rozszczepiającego	rozszczepiającego	rozszczepiającego	rozszczepiającej
C.	rozszczepiającemu	rozszczepiającemu	rozszczepiającemu	rozszczepiającemu	rozszczepiającej
B.	rozszczepiającego	rozszczepiającego	rozszczepiający	rozszczepiające	rozszczepiającą
N.	rozszczepiającym	rozszczepiającym	rozszczepiającym	rozszczepiającym	rozszczepiającą
Ms.	rozszczepiającym	rozszczepiającym	rozszczepiającym	rozszczepiającym	rozszczepiającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	rozszczepiający	rozszczepiający	rozszczepiające	rozszczepiające
D.	rozszczepiających	rozszczepiających	rozszczepiających	rozszczepiających
C.	rozszczepiającym	rozszczepiającym	rozszczepiającym	rozszczepiającym
B.	rozszczepiających	rozszczepiających	rozszczepiających	rozszczepiające
N.	rozszczepiającymi	rozszczepiającymi	rozszczepiającymi	rozszczepiającymi
Ms.	rozszczepiających	rozszczepiających	rozszczepiających	rozszczepiających

imiesłów przymiotnikowy bierny: rozszczepiany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	rozszczepiany	rozszczepiany	rozszczepiany	rozszczepiane	rozszczepiana
D.	rozszczepianego	rozszczepianego	rozszczepianego	rozszczepianego	rozszczepianej
C.	rozszczepianemu	rozszczepianemu	rozszczepianemu	rozszczepianemu	rozszczepianej
B.	rozszczepianego	rozszczepianego	rozszczepiany	rozszczepiane	rozszczepianą
N.	rozszczepianym	rozszczepianym	rozszczepianym	rozszczepianym	rozszczepianą
Ms.	rozszczepianym	rozszczepianym	rozszczepianym	rozszczepianym	rozszczepianej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	rozszczepiani	rozszczepiani	rozszczepiane	rozszczepiane
D.	rozszczepianych	rozszczepianych	rozszczepianych	rozszczepianych
C.	rozszczepianym	rozszczepianym	rozszczepianym	rozszczepianym
B.	rozszczepianych	rozszczepianych	rozszczepianych	rozszczepiane
N.	rozszczepianymi	rozszczepianymi	rozszczepianymi	rozszczepianymi
Ms.	rozszczepianych	rozszczepianych	rozszczepianych	rozszczepianych

odpowiednik aspektowy: rozszczepić

Pochodzenie

ogsł. *orz-ščepjati

Zob. szczepić

1. żerdź

Definicja

całkowicie lub częściowo rozdzielać coś wzdłuż na części

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

rozdzielać

Połączenia

rozszczepiać kawałek drewna, kij, klocek, polano, zapałkę, żerdź; czaszkę, głowę

Cytaty

Należy przytępić ostrze gwoździa, rozpłaszczając je nieco młotkiem. Wbijany gwóźdź nie będzie wówczas rozwarstwiał słojów, lecz rozgniatał je, nie rozszczepiając drewna.

źródło: KWSJP: W.W.: Warsztat majsterklepki, Kalejdoskop Techniki, 1979, nr 1

- A czy sztuczkę z zapałkami ojciec jeszcze pokazuje? Zapałkę na dwoje rozszczepia? - Ej nie, synku, lata swoje robią. Nie to oko, nie ta ręka...

źródło: KWSJP: Igor Newerly: Pamiątka z celulozy, 1952

Składnia

rozszczepiać

2. atom

Definicja

chem. fiz.

rozdzielać na części składowe dzięki zastosowaniu pewnych przyrządów lub wykorzystaniu procesów fizycznych albo chemicznych

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

rozdzielać

Połączenia

rozszczepiać atom, barwę, jądro, pluton, promień, światło, uran, wiązkę

Cytaty

	Kwas nadjodowy rozszczepia wiązanie węgiel-węgiel, w którym przy atomach węgla znajdują się grupy hydroksylowe. źródło: KWSJP: Leokadia Kłyszejko-Stefanowicz: Cytobiochemia: biochemia niektórych struktur komórkowych, 1995
	Wojtek miał czuprynę posypaną rozszczepiającym światło pyłem, co do złudzenia przypominało unoszącą się nad głową aureolę i nadawało mu nieziemską aurę. źródło: KWSJP: Tomasz Klarecki, Izabela Smolarek: Wilk... i śmierć bankiera, 2006
	Kryształ górski, uważany za kamień półszlachetny, to surowiec poszukiwany dziś na świecie. Ma właściwości rozszczepiania głosu. Stosuje się go w elektronice i w telefonii. źródło: NKJP: Olgierd Budrewicz: Piekło w kolorach, 1997
	[...] woda działa jak pryzmat - rozszczepia światło na wszystkie kolory tęczy. Przy jej malowaniu nie trzeba więc mieszać pigmentów: można położyć błękit obok półcieni, a oko patrzącego połączy je w zieleń. źródło: NKJP: Mistrzowie barw tęczy, Dziennik Polski, 2001-05-11

Składnia

rozszczepiać

CO + (na CO)

3. osobowość

Definicja

książk.

spowodować rozpad jakiejś spójnej całości

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Połączenia

rozszczepianie osobowości

Cytaty

Na emigracji, ale i w kraju kilkakrotnie już ponawiano w różnego rodzaju ankietach pytanie - „jedna czy dwie literatury?”. […] Oczywiście jedna literatura, bo przecież kryterium geograficzne czy polityczne nie może rozszczepiać na osobne, autonomiczne względem siebie całości tego, co jest składnikiem jednej kultury narodowej.

źródło: NKJP: Wspólne troski, Pamiętnik Literacki, tom 12, 1988

Wypada cofnąć się przynajmniej do Kartezjusza. Rozszczepiając ludzką naturę na sferę ducha i materii, zaproponował on wizję człowieka jako istoty obdarzonej zwierzęcymi popędami i ciałem, nad którymi usiłuje utrzymać kontrolę niematerialna wola i nieśmiertelna dusza.

źródło: NKJP: Krzysztof Szymborski: Bezmyślna inteligencja, Polityka, 2005

Objawy schizofrenii wspólne dla wszystkich postaci noszą miano osiowych. Zaliczamy do nich autyzm, rozszczepianie osobowości i zobojętnienie uczuciowe.

źródło: Internet

Składnia

rozszczepiać

CO + (na CO)

4. program radiowy

Definicja

rad. tel.

emitować równocześnie wiele programów lokalnych podczas zawieszenia nadawania jednego programu wspólnego o większym zasięgu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Środki masowego przekazu telewizja

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Środki masowego przekazu radio

Połączenia

rozszczepiać obraz, program, reklamy

Cytaty

Zarząd krakowskiej rozgłośni zwrócił się właśnie do Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji z wnioskiem o możliwość rozszczepiania programu. W tym samym czasie antenowym co innego słyszeliby odbiorcy w Tarnowie, o co innego w Nowym Sączu, na Podhalu, w Krakowie czy Małopolsce Zachodniej.

źródło: NKJP: Więcej Tarnowa, Dziennik Polski, 2006-03-13

Trochę się dziwię, że projektując standard MPEG4 nie pomyślano o rozszczepianiu obrazu: pasmo wspólne mogłoby być emitowane na przykład w HD, a rozszczepienia - w SD, dodatkowo każdy wariant mógłby mieć wkluczowywane różnego rodzaju napisy w obraz.

źródło: Internet: forum.media2.pl

Docelowo chodzi bowiem o stworzenie mechanizmów, które pozwolą np. nadawcy rozszczepiać reklamy na platformach OTT i w sieciach kablowych.

źródło: Internet: telekabel.pl

Składnia

rozszczepiać

Frazeologizmy

ktoś dzieli włos na czworo
ktoś rozszczepia włos na czworo

Data ostatniej modyfikacji: 25.11.2019