Chronologizacja
Inne znaczenie: 'kapłan pełniący swoje obowiązki przy małym kościele, kaplicy'
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m1
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | kapelan |
kapelani |
ndepr |
| kapelany |
depr | ||
| D. | kapelana |
kapelanów |
|
| C. | kapelanowi |
kapelanom |
|
| B. | kapelana |
kapelanów |
|
| N. | kapelanem |
kapelanami |
|
| Ms. | kapelanie |
kapelanach |
|
| W. | kapelanie |
kapelani |
ndepr |
| kapelany |
depr |
Pochodzenie
łac. kośc. capellānus 'kapłan zwiadujący kościołem nieparafialnym'
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Religia – kościół osoby związane z religią i kościołem
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | duchowny I |
Połączenia
- główny, naczelny; honorowy; katolicki; prezydencki; szpitalny, więzienny, wojskowy; długoletni, wieloletni; były, nowy; krajowy, miejscowy; góralski; młody kapelan; kapelan akademicki, szpitalny, więzienny, wojskowy; papieski; polowy; powiatowy
- kapelan kolejarzy, lotników, myśliwych, sportowców, strażaków...; kombatantów, sybiraków; jakiegoś duszpasterstwa, klasztoru, kościoła, szpitala; Armii Krajowej, Bractwa Kurkowego, Solidarności; harcerzy, jakiejś drużyny; jakiegoś hufca, oddziału, pułku; ośrodka; biskupa, kardynała, Ojca Świętego, prymasa; sióstr (albertynek, klarysek, nazaretanek...); prezydenta; Komendy (Głównej, Miejskiej, Wojewódzkiej...) Policji, Marynarki Wojennej, Wojska Polskiego; Rodzin Katyńskich, Związku Podhalan; środowisk (twórczych, kombatanckich...); więziennictwa
- kapelan przy Urzędzie Prezydenta RP
- ksiądz kapelan
- dom; funkcja; godność; obowiązki, posługa, rola, stanowisko; (męczeńska) śmierć; zbójca, zabójstwo kapelana; korpus; obecność; praca; powołanie kapelanów
- zapotrzebowanie na kapelanów
- kapelan celebruje, odprawił mszę, nabożeństwo; poświęcił coś, przewodniczył liturgii, uczestniczył w czymś, wygłosił (homilię, kazanie)
- zatrudniać kapelanów;
- mianowanie kapelanów
- być, zostać kapelanem
- w asyście; z udziałem kapelana
Cytaty
|
19 października przypada 15. rocznica męczeńskiej śmierci kapelana podziemnej „Solidarności” ks. Jerzego Popiełuszki - uprowadzonego i zamordowanego w 1984 roku przez oficerów Służby Bezpieczeństwa. źródło: NKJP: Służył prawdzie, Dziennik Polski, 1999-10-18 |
|
|
Głównym kapelanem strajku gdańskiego stał się szerzej przedtem nieznany ks. Józef Tischner. źródło: NKJP: Tadeusz Drewnowski: Próba scalenia: obiegi, wzorce, style: literatura polska 1944-1989, 1997 |
|
|
Jeśli my o nich zapomnimy, niech i Bóg o nas zapomni - mówił ks. płk Tadeusz Michalski, kapelan Armii Krajowej, podczas uroczystości 88. rocznicy bitwy pod Krzywopłotami. źródło: NKJP: (syp): Przetrwa tylko pamięć, Dziennik Polski, 2002-11-19 |
|
|
Najwyżej ceniono śmierć w obronie ojczyzny, w walce z niewiernymi [...]. Żołnierzom zawsze towarzyszyli kapelani, którzy przed walką odprawiali msze polowe, spowiadali i udzielali komunii. źródło: NKJP: Andrzej Chwalba (red.): Obyczaje w Polsce: od średniowiecza do czasów współczesnych: praca zbiorowa, 2004 |
|
|
[...] kustosz Sanktuarium Matki Boskiej Fatimskiej na Krzeptówkach z dumą mówił o swoich duszpasterskich obowiązkach, które spełnia jako kapelan strażaków. źródło: NKJP: (RAV): Zawsze w gotowości, Dziennik Polski, 2001-05-18 |