UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

metryka

Chronologizacja

SStp, SPXVI, SKN, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

1. urodzenia

Definicja

dokument, który stanowi potwierdzenie czyjegoś urodzenia, chrztu, ślubu lub zgonu

Wymowa

[metryka] lub [metryka]

Pochodzenie

p.-łac. metrica

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Bieg życia

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa regulacje prawne

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa urzędy i ich funkcjonowanie

Relacje znaczeniowe

synonimy:  świadectwo
hiperonimy:  akt, dokument

Połączenia

  • fałszywa, prawdziwa metryka
  • metryka dziadka, dziecka, matki, noworodka, ojca; autora; chrztu, ślubu, urodzenia, urodzin, zgonu
  • kopia, treść metryki
  • szukać czyjejś metryki
  • dostać, odgrzebywać, odnaleźć, wydawać; fałszować metrykę

Cytaty

Niedawno odnaleziona metryka chrztu dowodzi, że urodził się w 1745, a nie w 1747 roku, zatem po jubileuszu 250-lecia obchodzić się będzie 253. rocznicę.

źródło: NKJP: Dariusz Kortko: Wiek Pułaskiego, Gazeta Wyborcza, 1997-10-09

Rodziny ofiar zbrodni katyńskiej mają problemy z uzyskaniem w sądzie metryki zgonu swoich bliskich.

źródło: NKJP: (G): Zgodnie z literą prawa, Dziennik Polski, 2000-04-25

Oficjalna data moich urodzin, 26 czerwca, jest fałszywa. Jakiś niedbały, czy nieudolny urzędnik parafialny taką mi wpisał do metryki, a potem przepisywano ją z dokumentu na dokument.

źródło: NKJP: Stanisław Mrożek: Jak zostałem filmowcem, 2004

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. metryka
metryki
D. metryki
metryk
C. metryce
metrykom
B. metrykę
metryki
N. metryką
metrykami
Ms. metryce
metrykach
W. metryko
metryki

Składnia

bez ograniczeń + metryka +
CZEGO

2. zwierzęcia

Definicja

dokument stwierdzający przynależność zwierzęcia do danej rasy i zawierający informacje o jego przodkach

Wymowa

[metryka] lub [metryka]

Pochodzenie

p.-łac. metrica

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt hodowla i opieka nad zwierzętami; człowiek wobec zwierząt

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt zwierzęta domowe i hodowlane

Relacje znaczeniowe

synonimy:  rodowód
hiperonimy:  dokument

Połączenia

  • metryka zwierzęcia
  • treść metryki
  • pies, szczeniak z metryką
  • potwierdzony metryką

Cytaty

Nabywca będzie musiał postarać się o metrykę zwierzęcia i przedstawić informację, w jakich warunkach pies będzie przebywał.

źródło: NKJP: 11 agresywnych ras, Dziennik Polski, 1999-01-03

Zachowała się treść metryki tego konia, sporządzonej przez samego Rzewuskiego.

źródło: NKJP: Barbara Buczek-Płachtowa: Konie w polskiej tradycji, 2003, prasa

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. metryka
metryki
D. metryki
metryk
C. metryce
metrykom
B. metrykę
metryki
N. metryką
metrykami
Ms. metryce
metrykach
W. metryko
metryki

Składnia

bez ograniczeń + metryka +
(CZEGO)

3. pojazdu

Definicja

dokument charakteryzujący jakiś obiekt

Wymowa

[metryka] lub [metryka]

Pochodzenie

p.-łac. metrica

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa regulacje prawne

Połączenia

  • metryka książki; bloku, działki; pojazdu; metryki obiektów, zabytków

Cytaty

Znajdziesz tam księgę wieczystą, czyli metrykę działki. Dowiesz się, kto jest jej właścicielem lub współwłaścicielem, użytkownikiem wieczystym albo dzierżawcą.

źródło: NKJP: Grunt to grunt: Dom nr 14 dodatek do Gazety Wyborczej, 1999-04-07

O cenie tarnowskich mieszkań decyduje lokalizacja i metryka bloku.

źródło: NKJP: Mieszkania na sprzedaż, Dziennik Polski, 2003-06-04

Metryka pojazdu będzie miała również odpowiednie zabezpieczenie przed fałszerstwem i znacznie utrudni możliwość rejestracji pojazdów kradzionych.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 26.08.1994

Na stronie redakcyjnej podaje się: 1) nazwy autorów i głównych współtwórców książki nie wymienione na stronie tytułowej [...] 14) metrykę książki (ewentualnie można ją umieścić na końcu książki, patrz zasada 3.6.13).

źródło: NKJP: Robert Chwałowski: Typografia typowej książki, 2001

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. metryka
metryki
D. metryki
metryk
C. metryce
metrykom
B. metrykę
metryki
N. metryką
metrykami
Ms. metryce
metrykach
W. metryko
metryki

Składnia

bez ograniczeń + metryka +
CZEGO

4. pochodzenie

Definicja

książk. 
pochodzenie jakiejś formacji, obiektu lub miejsca

Wymowa

[metryka] lub [metryka]

Pochodzenie

p.-łac. metrica

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja świat dawnych epok i wydarzenia historyczne

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  pochodzenie

Połączenia

  • archaiczna, dawna, krótka, stara, średniowieczna, wczesna metryka; metryka archeologiczna, historyczna
  • coś ma, posiada jakąś metrykę

Cytaty

Miasto Słomniki ma średniowieczną metrykę.

źródło: NKJP: Tajemnica ukryta w ziemi, Dziennik Polski, 2002-08-30

Z trudem przebijają się tu liczne stowarzyszenia naukowe, w tym i te o tak dawnej metryce, jak np. Towarzystwo Naukowe Płockie [...].

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 01.02.1995

Gdyby ośrodek ten posiadał starą metrykę historyczną, można by przypuszczać, iż obszerny plac jest pozostałością dawnego placu targowego.

źródło: NKJP: Mariusz Kulesza: Morfogeneza miast na obszarze Polski Środkowej w okresie przedrozbiorowym: dawne województwa łęczyckie i sieradzkie, 2001

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. metryka
metryki
D. metryki
metryk
C. metryce
metrykom
B. metrykę
metryki
N. metryką
metrykami
Ms. metryce
metrykach
W. metryko
metryki

Składnia

bez ograniczeń + metryka +
(CZEGO)

5. księga

Definicja

księga zawierająca spis osób lub wydarzeń ich dotyczących

Wymowa

[metryka] lub [metryka]

Pochodzenie

p.-łac. metrica

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka wytwory działań intelektualnych człowieka

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa urzędy i ich funkcjonowanie

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  księga

Połączenia

  • metryka szkolna, uniwersytecka
  • metryki studentów; parafii, zaślubin
  • wpis do metryki
  • wpisany do metryki

Cytaty

Pierwszy z wymienionych kierunków działalności KPN związany był z [...] sporządzeniem dokładnej ewidencji dzieci objętych tym obowiązkiem, czyli tzw. metryki szkolnej.

źródło: NKJP: Beata Szczepańska: Działalność łódzkiego samorządu miejskiego w dziedzinie oświaty powszechnej i pozaszkolnej w latach 1919 - 1939, 2002

Dotrwały notki z metryk parafii św. Szczepana. Otóż wedle nich, w latach 1707-1710 w parafii tej na zarazę zeszło z tego świata aż 2 448 osób.

źródło: NKJP: Gdy trwoga, to do Boga, Dziennik Polski, 2001-02-03

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. metryka
metryki
D. metryki
metryk
C. metryce
metrykom
B. metrykę
metryki
N. metryką
metrykami
Ms. metryce
metrykach
W. metryko
metryki

Składnia

bez ograniczeń + metryka +
(CZEGO)

6. wersyfikacja

Definicja

lit. 
zbiór reguł określających budowę wiersza

Wymowa

[metryka] lub [metryka]

Pochodzenie

fr. métrique

z p.-łac. metrica

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka literatura

Połączenia

  • misterna metryka
  • metryka wiersza

Cytaty

Mam kilka wad...jedną z nich jest zerowa wiedza o poezji i metryce wierszy.

źródło: NKJP: Usenet, 2008-01-16

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. metryka
metryki
D. metryki
metryk
C. metryce
metrykom
B. metrykę
metryki
N. metryką
metrykami
Ms. metryce
metrykach
W. metryko
metryki

Inne uwagi

Zwykle lp

Frazeologizmy

ktoś zagląda w metrykę
ktoś zagląda do metryki
ktoś zajrzał w metrykę
ktoś zajrzał do metryki
Data ostatniej modyfikacji: 20.11.2012
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj