Chronologizacja
W postaci: straża
Pochodzenie
z st.czes. strážě / stráž (r.ż.) 'straż, warta', 'strzeżenie, opieka', 'strzeżone miejsce'
Zarówno powyższa jak i poświadczona w staropolszczyźnie rodzima postać stroża ‘strzeżenie, czuwanie', 'dozór, warta, straż, obrona', 'człowiek albo ludzie pełniący straż' to rzeczownikowe kontynuanty psł. *storža (< *storg-ja), pozostającego w etymologicznym związku z czasownikiem *stergti (por. strzec).
1.a czynność
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna czynności, przedmioty, miejsca związane z wojskiem i wojną
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa policja i inne służby mundurowe
Połączenia
- pełnić, przejąć, trzymać; powierzyć komuś straż
Cytaty
Od tej chwili przy każdym wejściu pełni straż dwóch żołnierzy Gwardii Szwajcarskiej i watykańska służba bezpieczeństwa. źródło: NKJP: Zdzisław Morawski: Watykan bez tajemnic, 1997 |
|
Jak wyglądały ostatnie przygotowania do szczytu? źródło: NKJP: Violetta Szostak: Do startu gotów szczyt, Gazeta.pl, 2008-11-30 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | straż |
straże |
|
D. | straży |
straży |
|
C. | straży |
strażom |
|
B. | straż |
straże |
|
N. | strażą |
strażami |
|
Ms. | straży |
strażach |
|
W. | straży |
straże |
1.b ludzie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna osoby związane z wojskiem i wojną
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa policja i inne służby mundurowe
CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia ochrona i zanieczyszczenie środowiska
Połączenia
- liczna, wyszkolona straż; straż graniczna, kolejowa, leśna, miejska, ogniowa, pożarna, więzienna; honorowa
- straż kontroluje, pilnuje, obserwuje kogoś/coś; czuwa, pełni służbę
- wezwać straż
- zadzwonić po straż
Cytaty
Leśnicy, straż leśna i policja od wczoraj częściej niż zwykle patrolują teren Telegrafu, bo obawiają się, że ktoś może zniszczyć kolejne drzewa. źródło: NKJP: (ATA): Teraz pilnują drzew, Echo Dnia, 2004-11-18 |
|
Straż kontroluje, czy właściciele okolicznych posesji mają zawarte obowiązkowe umowy na wywóz śmieci. źródło: NKJP: (ans): Potok pod lupą, Gazeta Krakowska, 2007-01-13 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | straż |
straże |
|
D. | straży |
straży |
|
C. | straży |
strażom |
|
B. | straż |
straże |
|
N. | strażą |
strażami |
|
Ms. | straży |
strażach |
|
W. | straży |
straże |