UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

objawić

Chronologizacja

1 połowa XV w., SStp

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. objawię
 objawimy
2 os. objawisz
 objawicie
3 os. objawi
 objawią

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. objawiłem
+(e)m objawił
 objawiłam
+(e)m objawiła
 objawiłom
+(e)m objawiło
 objawiliśmy
+(e)śmy objawili
 objawiłyśmy
+(e)śmy objawiły
2 os. objawiłeś
+(e)ś objawił
 objawiłaś
+(e)ś objawiła
 objawiłoś
+(e)ś objawiło
 objawiliście
+(e)ście objawili
 objawiłyście
+(e)ście objawiły
3 os. objawił
 objawiła
 objawiło
 objawili
 objawiły

bezosobnik: objawiono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. objawmy
2 os. objaw
 objawcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. objawiłbym
bym objawił
 objawiłabym
bym objawiła
 objawiłobym
bym objawiło
 objawilibyśmy
byśmy objawili
 objawiłybyśmy
byśmy objawiły
2 os. objawiłbyś
byś objawił
 objawiłabyś
byś objawiła
 objawiłobyś
byś objawiło
 objawilibyście
byście objawili
 objawiłybyście
byście objawiły
3 os. objawiłby
by objawił
 objawiłaby
by objawiła
 objawiłoby
by objawiło
 objawiliby
by objawili
 objawiłyby
by objawiły

bezosobnik: objawiono by

bezokolicznik: objawić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: objawiwszy

gerundium: objawienie

imiesłów przymiotnikowy bierny: objawiony

odpowiednik aspektowy: objawiać

Pochodzenie

Zob. jawić się

1. talent

Definicja

książk. 
spowodować, że jakiś stan, uczucia lub zdolności stają się widoczne

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka

Relacje znaczeniowe

synonimy:  ujawnić

Połączenia

  • objawić ciekawość, geniusz, skłonność, słabość, talent, wzruszenie, zdumienie, zdziwienie

Cytaty

Wiadomości i szczegóły, podane przez Melchiora, zaciekawiły ją. Nie pokazała tego po sobie, bo jakże przed pańszczyźnianym chłopem z folwarku, nie uwłaszczonym nawet, miała swą ciekawość objawić.

źródło: KWSJP: Karol Estreicher: Krystianna, 1957

Wynik wyborów objawił swoiste oblicze polskiego społeczeństwa.

źródło: KWSJP: Józef Tischner: W krainie schorowanej wyobraźni, 1998

Niebawem namówił młodszego brata Josepha do miksowania na nich płyt, ten jednak dość szybko objawił talent rapera.

źródło: KWSJP: Grzegorz Brzozowicz, Filip Łobodziński: Sto płyt, które wstrząsnęły światem: kronika czasów popkultury, 2000

Ci poczciwi głupcy wyobrażali sobie oczywiście naturę uwolnioną z pęt cywilizacji jako uroczą łączkę z barankami i motylkami. […] Niewiele czasu trzeba było, żeby objawiła mroczną stronę i upomniała się o swoje prawa.

źródło: KWSJP: Witold Jabłoński: Dzieci nocy, 2001

Mimowolnie bawiąc się rękojeścią sztyletu, objawiłem zdumienie, że tak możny pan okazuje zaufanie mało znaczącemu chudopachołkowi z dalekiego kraju.

źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Uczeń czarnoksiężnika, 2003

Składnia

bez ograniczeń + objawić +
CO

Informacja normatywna

Uznawane za niepoprawne:  objawić (jakieś) uczucia 

2. prawdę wiary

Definicja

książk. 
przedstawić człowiekowi prawdę lub tajemnicę wiary

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Religia – kościół wyznania: zasady i prawdy wiary

Relacje znaczeniowe

synonimy:  ukazać

Połączenia

  • Bóg, Jezus objawił
  • objawić ludziom, światu
  • objawić Boże miłosierdzie, plany Boże, prawdę, prawdę wiary, sekret, słowo Boże, tajemnicę, wolę

Cytaty

Nie mógł zrozumieć, a nawet nie mógł sobie przypomnieć tych prawd i oczywistości, które Bóg mu niedawno objawił.

źródło: KWSJP: Włodzimierz Pawluczuk: Judasz, 2004

Nie pytając o nic zaufałeś słowu anioła, który Ci objawił życzenie i plany Boże.

źródło: KWSJP: Mieczysław Gogacz: On ma wzrastać, 1962

Bogowie zaś objawili wyraźnie, że będą wokół Ciebie pewne niepokoje, lecz nic strasznego i nic takiego, co by sprzyjało zbrodniczym zamysłom.

źródło: KWSJP: Aleksander Krawczuk: Julian Apostata, 1987

Składnia

bez ograniczeń + objawić +
CO + (KOMU)
Rzosobowy + objawić +
że ZDANIE + (KOMU)

3. niespodziewanie

Definicja

żart. 
niespodziewanie powiedzieć o czymś, co było nieujawnione lub zaskoczyło mówiącego

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Cytaty

Gburek spojrzał na niego koso, po czym niespodziewanie objawił, że co prawda miał inne plany, ale właściwie może iść i na maliny.

źródło: KWSJP: Małgorzata Musierowicz: Dziecko piątku, 1993

W powrotnej drodze zastanowiło go, dlaczego Sławoj z punktu objawił, że zna występek i przeszłość Konrada.

źródło: KWSJP: Jerzy Jesionowski: Nad urwiskiem, 1987

Znajoma Starsza Pani [...] roztrzęsionym głosem objawiła, że jej osiemnastoletni kot najprawdopodobniej nie żyje.

źródło: NKJP: pawianprzydrodze.wordpress.com

Jeszcze gorzej zrobiło się od czasu gdy Amerykanie właśnie objawili, że Irakijczycy mają wytwórnie wszelkich broni na samochodach!

źródło: NKJP: A.Tumialis: Humor i ojczyzna: Po co import baraniny!, Tygodnik Ciechanowski, 2003-02-19

Teściowa opadła na kanapę obok teścia i popatrzyła na syna z takim napięciem i oczekiwaniem, jakby za chwilę miał im objawić, że sam zaszedł w ciążę.

źródło: NKJP: Ewa Siarkiewicz: Kuźnia na rozdrożu, 2008

Składnia

bez ograniczeń + objawić +
CO + (KOMU)
bez ograniczeń + objawić +
że ZDANIE + (KOMU)
Data ostatniej modyfikacji: 25.01.2023
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN