Chronologizacja
Współczesna postać bezokolicznika nowsza wobec stp. ukazować .
Pochodzenie
Zob. kazać
1. w książce
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
ATEMATYCZNY
Połączenia
- autor, ekspozycja, film, fotografia, książka, mapa, obraz, wystawa, zdjęcie ukazuje coś
- ukazywać bogactwo, piękno czegoś; czyjąś historię, możliwości, prawdę, przykłady czegoś, świat, życie; rolę czegoś, związek między czymś a czymś
- ukazywać wyraźnie
Cytaty
Prezentowane tam zdjęcia ukazują piękno przyrody i siłę natury. źródło: NKJP: (OT): Nieokiełznana przyroda, Dziennik Bałtycki, 1999-08-17 |
|
Wyjątkowo interesujące są monografie miast i miasteczek z ziem polskich, które ukazują dzieje zamieszkałej na ich terenie ludności żydowskiej od początków osadnictwa aż po lata II wojny światowej. źródło: NKJP: Karol Mórawski: Kartki z dziejów Żydów warszawskich, 1993 |
|
Ukazując nam Polaków jako ludzi upadłych i niegodziwych, Dostojewski sam wymierza im natychmiast straszliwą karę w postaci najwyższego stopnia upokorzenia. źródło: NKJP: Jerzy Stempowski: Szkice literackie. Chimera jako zwierzę pociągowe: 1929-1941, 2001 |
|
Niestety, nasze statystyki ukazują, że przestępczość, zwłaszcza groźna, jest u nas wyższa niż w Europie. źródło: NKJP: Wiktor Osiatyński: O zbrodniach i karach, 2003 |
|
Poniżej tabelka ukazująca, jak głosowali polscy posłowie we wcześniejszych głosowaniach. źródło: NKJP: Marcin Maj: Zobacz, jak europosłowie zmieniali zdanie, Dziennik Internautów, 2009-05-11 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
ukazuję |
ukazujemy |
|||
2 os. |
ukazujesz |
ukazujecie |
|||
3 os. |
ukazuje |
ukazują |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
ukazywałem +(e)m ukazywał |
ukazywałam +(e)m ukazywała |
ukazywałom +(e)m ukazywało |
ukazywaliśmy +(e)śmy ukazywali |
ukazywałyśmy +(e)śmy ukazywały |
2 os. |
ukazywałeś +(e)ś ukazywał |
ukazywałaś +(e)ś ukazywała |
ukazywałoś +(e)ś ukazywało |
ukazywaliście +(e)ście ukazywali |
ukazywałyście +(e)ście ukazywały |
3 os. |
ukazywał |
ukazywała |
ukazywało |
ukazywali |
ukazywały |
bezosobnik: ukazywano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę ukazywał będę ukazywać |
będę ukazywała będę ukazywać |
będę ukazywało będę ukazywać |
będziemy ukazywali będziemy ukazywać |
będziemy ukazywały będziemy ukazywać |
2 os. |
będziesz ukazywał będziesz ukazywać |
będziesz ukazywała będziesz ukazywać |
będziesz ukazywało będziesz ukazywać |
będziecie ukazywali będziecie ukazywać |
będziecie ukazywały będziecie ukazywać |
3 os. |
będzie ukazywał będzie ukazywać |
będzie ukazywała będzie ukazywać |
będzie ukazywało będzie ukazywać |
będą ukazywali będą ukazywać |
będą ukazywały będą ukazywać |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
ukazujmy |
|
2 os. |
ukazuj |
ukazujcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
ukazywałbym bym ukazywał |
ukazywałabym bym ukazywała |
ukazywałobym bym ukazywało |
ukazywalibyśmy byśmy ukazywali |
ukazywałybyśmy byśmy ukazywały |
2 os. |
ukazywałbyś byś ukazywał |
ukazywałabyś byś ukazywała |
ukazywałobyś byś ukazywało |
ukazywalibyście byście ukazywali |
ukazywałybyście byście ukazywały |
3 os. |
ukazywałby by ukazywał |
ukazywałaby by ukazywała |
ukazywałoby by ukazywało |
ukazywaliby by ukazywali |
ukazywałyby by ukazywały |
bezosobnik: ukazywano by
bezokolicznik: ukazywać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
ukazując
gerundium: ukazywanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | ukazywanie |
ukazywania |
D. | ukazywania |
ukazywań |
C. | ukazywaniu |
ukazywaniom |
B. | ukazywanie |
ukazywania |
N. | ukazywaniem |
ukazywaniami |
Ms. | ukazywaniu |
ukazywaniach |
W. | ukazywanie |
ukazywania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: ukazujący
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | ukazujący |
ukazujący |
ukazujący |
ukazujące |
ukazująca |
D. | ukazującego |
ukazującego |
ukazującego |
ukazującego |
ukazującej |
C. | ukazującemu |
ukazującemu |
ukazującemu |
ukazującemu |
ukazującej |
B. | ukazującego |
ukazującego |
ukazujący |
ukazujące |
ukazującą |
N. | ukazującym |
ukazującym |
ukazującym |
ukazującym |
ukazującą |
Ms. | ukazującym |
ukazującym |
ukazującym |
ukazującym |
ukazującej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | ukazujący |
ukazujący |
ukazujące |
ukazujące |
D. | ukazujących |
ukazujących |
ukazujących |
ukazujących |
C. | ukazującym |
ukazującym |
ukazującym |
ukazującym |
B. | ukazujących |
ukazujących |
ukazujących |
ukazujące |
N. | ukazującymi |
ukazującymi |
ukazującymi |
ukazującymi |
Ms. | ukazujących |
ukazujących |
ukazujących |
ukazujących |
imiesłów przymiotnikowy bierny: ukazywany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | ukazywany |
ukazywany |
ukazywany |
ukazywane |
ukazywana |
D. | ukazywanego |
ukazywanego |
ukazywanego |
ukazywanego |
ukazywanej |
C. | ukazywanemu |
ukazywanemu |
ukazywanemu |
ukazywanemu |
ukazywanej |
B. | ukazywanego |
ukazywanego |
ukazywany |
ukazywane |
ukazywaną |
N. | ukazywanym |
ukazywanym |
ukazywanym |
ukazywanym |
ukazywaną |
Ms. | ukazywanym |
ukazywanym |
ukazywanym |
ukazywanym |
ukazywanej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | ukazywani |
ukazywani |
ukazywane |
ukazywane |
D. | ukazywanych |
ukazywanych |
ukazywanych |
ukazywanych |
C. | ukazywanym |
ukazywanym |
ukazywanym |
ukazywanym |
B. | ukazywanych |
ukazywanych |
ukazywanych |
ukazywane |
N. | ukazywanymi |
ukazywanymi |
ukazywanymi |
ukazywanymi |
Ms. | ukazywanych |
ukazywanych |
ukazywanych |
ukazywanych |
odpowiednik aspektowy: ukazać
Składnia
+ | ukazywać | + |
(KOMU) +
KOGO/CO
|
|
+ | ukazywać | + |
(KOMU) +
że ZDANIE | ZDANIE PYTAJNOZALEŻNE
|
2. ręką
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego zmysły
Cytaty
Jarosław zdejmuje jedwabną koszulę, ukazując na lewym bicepsie kolorowy tatuaż. źródło: NKJP: Juliusz Machulski, Piotr Wereśniak, Ryszard Zatorski: Killer, 1998 |
|
Anglik podniósł pokrywę bagażnika, ukazując swoje walizki. źródło: NKJP: Zbigniew Nienacki: Ksiąga strachów, 1987 |
|
On szuka, szuka, obrazu nie ma. Gdzieś pojechał, długo go nie było. Przywiózł, ukazuje nam i pyta - ten? źródło: NKJP: Elżbieta Kotarska: Litania będkowska, Gazeta Wyborcza, 1994-03-26 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
ukazuję |
ukazujemy |
|||
2 os. |
ukazujesz |
ukazujecie |
|||
3 os. |
ukazuje |
ukazują |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
ukazywałem +(e)m ukazywał |
ukazywałam +(e)m ukazywała |
ukazywałom +(e)m ukazywało |
ukazywaliśmy +(e)śmy ukazywali |
ukazywałyśmy +(e)śmy ukazywały |
2 os. |
ukazywałeś +(e)ś ukazywał |
ukazywałaś +(e)ś ukazywała |
ukazywałoś +(e)ś ukazywało |
ukazywaliście +(e)ście ukazywali |
ukazywałyście +(e)ście ukazywały |
3 os. |
ukazywał |
ukazywała |
ukazywało |
ukazywali |
ukazywały |
bezosobnik: ukazywano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę ukazywał będę ukazywać |
będę ukazywała będę ukazywać |
będę ukazywało będę ukazywać |
będziemy ukazywali będziemy ukazywać |
będziemy ukazywały będziemy ukazywać |
2 os. |
będziesz ukazywał będziesz ukazywać |
będziesz ukazywała będziesz ukazywać |
będziesz ukazywało będziesz ukazywać |
będziecie ukazywali będziecie ukazywać |
będziecie ukazywały będziecie ukazywać |
3 os. |
będzie ukazywał będzie ukazywać |
będzie ukazywała będzie ukazywać |
będzie ukazywało będzie ukazywać |
będą ukazywali będą ukazywać |
będą ukazywały będą ukazywać |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
ukazujmy |
|
2 os. |
ukazuj |
ukazujcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
ukazywałbym bym ukazywał |
ukazywałabym bym ukazywała |
ukazywałobym bym ukazywało |
ukazywalibyśmy byśmy ukazywali |
ukazywałybyśmy byśmy ukazywały |
2 os. |
ukazywałbyś byś ukazywał |
ukazywałabyś byś ukazywała |
ukazywałobyś byś ukazywało |
ukazywalibyście byście ukazywali |
ukazywałybyście byście ukazywały |
3 os. |
ukazywałby by ukazywał |
ukazywałaby by ukazywała |
ukazywałoby by ukazywało |
ukazywaliby by ukazywali |
ukazywałyby by ukazywały |
bezosobnik: ukazywano by
bezokolicznik: ukazywać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
ukazując
gerundium: ukazywanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | ukazywanie |
ukazywania |
D. | ukazywania |
ukazywań |
C. | ukazywaniu |
ukazywaniom |
B. | ukazywanie |
ukazywania |
N. | ukazywaniem |
ukazywaniami |
Ms. | ukazywaniu |
ukazywaniach |
W. | ukazywanie |
ukazywania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: ukazujący
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | ukazujący |
ukazujący |
ukazujący |
ukazujące |
ukazująca |
D. | ukazującego |
ukazującego |
ukazującego |
ukazującego |
ukazującej |
C. | ukazującemu |
ukazującemu |
ukazującemu |
ukazującemu |
ukazującej |
B. | ukazującego |
ukazującego |
ukazujący |
ukazujące |
ukazującą |
N. | ukazującym |
ukazującym |
ukazującym |
ukazującym |
ukazującą |
Ms. | ukazującym |
ukazującym |
ukazującym |
ukazującym |
ukazującej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | ukazujący |
ukazujący |
ukazujące |
ukazujące |
D. | ukazujących |
ukazujących |
ukazujących |
ukazujących |
C. | ukazującym |
ukazującym |
ukazującym |
ukazującym |
B. | ukazujących |
ukazujących |
ukazujących |
ukazujące |
N. | ukazującymi |
ukazującymi |
ukazującymi |
ukazującymi |
Ms. | ukazujących |
ukazujących |
ukazujących |
ukazujących |
imiesłów przymiotnikowy bierny: ukazywany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | ukazywany |
ukazywany |
ukazywany |
ukazywane |
ukazywana |
D. | ukazywanego |
ukazywanego |
ukazywanego |
ukazywanego |
ukazywanej |
C. | ukazywanemu |
ukazywanemu |
ukazywanemu |
ukazywanemu |
ukazywanej |
B. | ukazywanego |
ukazywanego |
ukazywany |
ukazywane |
ukazywaną |
N. | ukazywanym |
ukazywanym |
ukazywanym |
ukazywanym |
ukazywaną |
Ms. | ukazywanym |
ukazywanym |
ukazywanym |
ukazywanym |
ukazywanej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | ukazywani |
ukazywani |
ukazywane |
ukazywane |
D. | ukazywanych |
ukazywanych |
ukazywanych |
ukazywanych |
C. | ukazywanym |
ukazywanym |
ukazywanym |
ukazywanym |
B. | ukazywanych |
ukazywanych |
ukazywanych |
ukazywane |
N. | ukazywanymi |
ukazywanymi |
ukazywanymi |
ukazywanymi |
Ms. | ukazywanych |
ukazywanych |
ukazywanych |
ukazywanych |
odpowiednik aspektowy: ukazać
Składnia
Rzosobowy | + | ukazywać | + |
(KOMU) +
KOGO/CO
|