Chronologizacja
Pochodzenie
łac. cūria
1.a instytucja
Definicja
Noty o użyciu
Używane w nazwach własnych, np. Kielecka Kuria Diecezjalna, Krakowska Kuria Metropolitalna.
D. C. Ms. lp i D. lm wymawiane: [kurji].
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Religia – kościół miejsca i instytucje związane z religią i kościołem
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | urząd |
Połączenia
- kielecka, krakowska, przemyska, radomska, tarnowska, warszawska, wrocławska...; kuria arcybiskupia, biskupia; archidiecezjalna, diecezjalna, metropolitalna; polowa, prowincjalna
- kuria w Krakowie, w Płocku, w Przemyślu, w Tarnowie...
- kuria i parafia
- dostojnicy; kanclerz, notariusz, wicekanclerz; pracownicy, urzędnicy; pełnomocnik, przedstawiciel, rzecznik, wysłannik; organa, urzędy; archiwum; władze; pieczęć; własność; działalność, funkcjonowanie; budynek, gmach kurii
- telefon z kurii
- stanowiska; sytuacja w kurii
- związany z kurią
- przesłać / przesyłać, wystosować coś; wystąpić o coś; zwrócić się / zwracać się; zaprosić / zapraszać; coś trafia do kurii; należący, odsyłany do kurii
- pracować w kurii; przeprowadzany; zatrudniony w kurii
- w imieniu; z inicjatywy, ze strony kurii
Cytaty
|
Każda diecezja posiada kurię, czyli urząd prowadzący jej sprawy, oraz niemal zawsze seminarium duchowne, sąd biskupi i liczne inne agendy, zajmujące się np. działalnością charytatywną i opiekuńczą, kwestiami ekonomicznymi itd. źródło: NKJP: Zdzisław Morawski: Watykan bez tajemnic, 1997 |
|
|
W tym czasie tłum przed budynkiem kurii gęstniał i falował. Młodzież skandowała: „Wyjdź do okna” i „Ochrypniemy, nie zaśniemy”, „Dziękujemy za Błonia”, „Dziękujemy za okno”, i wreszcie „Przemów do nas Ojcze Święty”. źródło: NKJP: (G): Dobre nawyki, Dziennik Polski -- Kraj, 2002-08-19 |
|
|
Ksiądz Fidelus nie jest zwykłym proboszczem. Przez wiele lat był kanclerzem kurii metropolitalnej w Krakowie. źródło: NKJP: Monika Piątkowska: I bernardyn sfrunął z wieży, Gazeta Wyborcza , 1999-04-12 |
|
|
Kolorowe bilety są zabezpieczone specjalnie tłoczonym znakiem pielgrzymki. Ważne są tylko te, które będą miały pieczęć kurii lub poszczególnych parafii. źródło: NKJP: (G, PG): Milion wiernych w Krakowie pół miliona w Starym Sączu, Dziennik Polski -- Kraj, 1999-04-22 |
|
|
Świeccy pracownicy kurii mają 42-godzinny tydzień pracy. źródło: NKJP: Grażyna Starzak: Dom biskupów, Dziennik Polski - Magazyn, 2001-12-28 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | kuria |
kurie |
|
| D. | kurii |
kurii |
neut |
| kuryj |
char | ||
| C. | kurii |
kuriom |
|
| B. | kurię |
kurie |
|
| N. | kurią |
kuriami |
|
| Ms. | kurii |
kuriach |
|
| W. | kurio |
kurie |
1.b budynek
Definicja
Noty o użyciu
D. C. Ms. lp i D. lm wymawiane: [kurji].
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Religia – kościół miejsca i instytucje związane z religią i kościołem
Połączenia
- wizyta w kurii
- brama; dziedziniec; okno; sala, pomieszczenia; sekretariat kurii
- na terenie kurii
Cytaty
|
O godz. 11 rozpoczyna się już także zabezpieczanie trasy przejazdu Ojca Świętego z kurii na Wawel i na cmentarz Rakowicki. źródło: NKJP: Niebieska tiara, Dziennik Polski - Magazyn 2002-08-23 |
|
|
Krótko po godz. 21.30 okno kurii otworzyło się i podszedł do niego papież w towarzystwie metropolity krakowskiego kard. Franciszka Macharskiego. źródło: NKJP: W otwartym oknie, Dziennik Polski - Kraj, 2002-08-17 |
|
|
Tymczasem faks w kurii pracuje niemal bez przerwy, przynosząc kolejne prośby o bilety. W sekretariacie kurii tylko wczoraj naliczono kilkanaście próśb o wejściówki na Błonia [...]. źródło: NKJP: Powiększanie Błoń, Dziennik Polski - Małopolska, 2002-08-06 |
|
|
Prowadząca na dziedziniec kurii brama co chwilę otwiera się, aby mogły przejechać samochody z księżmi lub gośćmi. źródło: NKJP: Grazyna Starzak: Dom biskupów, Dziennik Polski - Magazyn, 2002-01-02 |
|
|
W wiekowych salach kurii diecezjalnej, gdzie do 1991 roku mieszkali biskupi kieleccy, przygotowano niezwykłą ekspozycję prezentującą skarby sztuki sakralnej. źródło: NKJP: /DOK/: Czekaliśmy 100 lat, Echo Dnia, 2005-06-11 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | kuria |
kurie |
|
| D. | kurii |
kurii |
neut |
| kuryj |
char | ||
| C. | kurii |
kuriom |
|
| B. | kurię |
kurie |
|
| N. | kurią |
kuriami |
|
| Ms. | kurii |
kuriach |
|
| W. | kurio |
kurie |
1.c ludzie
Definicja
Noty o użyciu
D. C. Ms. lp i D. lm wymawiane: [kurji].
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Religia – kościół miejsca i instytucje związane z religią i kościołem
Połączenia
- decyzja, komunikat, oświadczenie; opinia, stanowisko, zgoda, wniosek; polecenie, zlecenie kurii
- kuria uznała coś, wydała komunikat, oświadczenie, wyrok...;
- organizowany, wydany / wydawany, zatwierdzony, zorganizowany przez kurię
Cytaty
|
W ubiegłym roku radomska kuria biskupia rozpoczęła starania o beatyfikację księdza Kotlarza. Jego sylwetkę jako męczennika przypomniał wiernym papież Jan Paweł II podczas wizyty w Radomiu w 1991 r. źródło: NKJP: (PAP): Błogosławił robotników, Dziennik Polski - Kraj, 2001-08-20 |
|
|
Decyzję kurii przyjąłem w duchu posłuszeństwa wobec metropolity krakowskiego, do którego mam i zawsze miałem szacunek - oświadczył na konferencji przygnębiony ks. Zaleski. źródło: NKJP: Mirosław Koźmin, Krzysztof Oremus: Kościół zamiata brudy pod dywan?, prasa, 2006 |
|
|
Powodem konferencji prasowej był komunikat kurii, który w elbląskich kościołach odczytano w ostatnią niedzielę. źródło: NKJP: Grzegorz Szaro, Piotr Derlukiewicz: Protest pod siedzibą kurii, Gazeta Wyborcza, 1995-10-25, |
|
|
W listopadzie 1987 r. ukazało się oświadczenie kurii biskupiej w Kielcach, w którym, jak stwierdził ks. prof. Daniel Olszewski: „Kościół potępił morderstwa, choć zdawał sobie sprawę z bardzo złożonych przyczyn, jakie legły u podstaw tragicznych wydarzeń”. źródło: NKJP: Krzysztof Urbański: Leksykon dziejów ludności żydowskiej Kielc 1789-1999, 2000 |
|
|
W sprawie pańskiego ojca nie ma żadnej korespondencji pomiędzy kurią toruńską a trybunałem Świętej Roty. źródło: NKJP: Tadeusz Breza: Urząd, 1960 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | kuria |
kurie |
|
| D. | kurii |
kurii |
neut |
| kuryj |
char | ||
| C. | kurii |
kuriom |
|
| B. | kurię |
kurie |
|
| N. | kurią |
kuriami |
|
| Ms. | kurii |
kuriach |
|
| W. | kurio |
kurie |
2. okręg
Definicja
Noty o użyciu
D. C. Ms. lp i D. lm wymawiane: [kurji].
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa władza państwowa
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja świat dawnych epok i wydarzenia historyczne
Połączenia
- kuria robotnicza, wiejska
- kuria gmin wiejskich, miast, wielkiej własności ziemskiej
Cytaty
|
Ludowcom obiecano w najbliższych wyborach do sejmu większą liczbę mandatów z kurii wiejskiej, w zamian za co zobowiązali się oni wstąpić do Koła Polskiego. źródło: NKJP: Stefan Kieniewicz: Historia Polski 1795-1918, 1968 |
|
|
Projekty ustawy o samorządzie miejskim w Królestwie przewidywały utworzenie obok kurii polskiej i żydowskiej także oddzielnej kurii rosyjskiej, chociaż Rosjanie byli tam tylko nieliczną, napływową garstką urzędników, nauczycieli i policjantów. źródło: NKJP: Janusz Pajewski: Historia powszechna 1871-1918, 1967 |
|
|
Wyborcy galicyjscy mieli głosować do sejmu w czterech kuriach, reprezentujących tzw. grupy interesów: w kurii I ok. 2 tys. właścicieli dóbr obierało 44 posłów, w kurii II 116 członków izb przemysłowo-handlowych - 3 posłów, w kurii III ok. 20 tys. zamożniejszych mieszkańców miast - 20 posłów, w kurii IV ok. 500 tys. zamożniejszych mieszkańców wsi - 74 posłów. źródło: NKJP: Stefan Kieniewicz: Historia Polski 1795-1918, 1968 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | kuria |
kurie |
|
| D. | kurii |
kurii |
neut |
| kuryj |
char | ||
| C. | kurii |
kuriom |
|
| B. | kurię |
kurie |
|
| N. | kurią |
kuriami |
|
| Ms. | kurii |
kuriach |
|
| W. | kurio |
kurie |
3. jednostka
Definicja
Noty o użyciu
D. C. Ms. lp i D. lm wymawiane: [kurji].
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja świat dawnych epok i wydarzenia historyczne
Cytaty
|
W skład kurii wchodziło 10 rodów [...], początkowo tylko patrycjuszowskich, a później również plebejskich. źródło: Internet |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | kuria |
kurie |
|
| D. | kurii |
kurii |
neut |
| kuryj |
char | ||
| C. | kurii |
kuriom |
|
| B. | kurię |
kurie |
|
| N. | kurią |
kuriami |
|
| Ms. | kurii |
kuriach |
|
| W. | kurio |
kurie |
4. miejsce
Definicja
Noty o użyciu
D. C. Ms. lp i D. lm wymawiane: [kurji].
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja świat dawnych epok i wydarzenia historyczne
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa urzędy i ich funkcjonowanie
Cytaty
|
Nie wziął z sobą obrońcy, chyba nikogo takiego nie miał, przybył tylko z bratem, który pomógł mu wstać i podtrzymał słaniającego się w chwili, gdy do kurii wchodził Tyberiusz, by przewodniczyć rozprawie. źródło: NKJP: Jacek Bocheński: Tyberiusz Cezar, 2009 |
|
|
Kuria była wybudowana z cegły. Ściany były wyłożone marmurem w części dolnej i ozdobione w części górnej sztukaterią. źródło: Internet: pl.wikipedia.org |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | kuria |
kurie |
|
| D. | kurii |
kurii |
neut |
| kuryj |
char | ||
| C. | kurii |
kuriom |
|
| B. | kurię |
kurie |
|
| N. | kurią |
kuriami |
|
| Ms. | kurii |
kuriach |
|
| W. | kurio |
kurie |