UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

oderwać się

Chronologizacja

1538, SPXVI

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	oderwę się	oderwiemy się
2 os.	oderwiesz się	oderwiecie się
3 os.	oderwie się	oderwą się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	oderwałem się +(e)m się oderwał	oderwałam się +(e)m się oderwała	oderwałom się +(e)m się oderwało	oderwaliśmy się +(e)śmy się oderwali	oderwałyśmy się +(e)śmy się oderwały
2 os.	oderwałeś się +(e)ś się oderwał	oderwałaś się +(e)ś się oderwała	oderwałoś się +(e)ś się oderwało	oderwaliście się +(e)ście się oderwali	oderwałyście się +(e)ście się oderwały
3 os.	oderwał się	oderwała się	oderwało się	oderwali się	oderwały się

bezosobnik: oderwano się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		oderwijmy się
2 os.	oderwij się	oderwijcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	oderwałbym się bym się oderwał	oderwałabym się bym się oderwała	oderwałobym się bym się oderwało	oderwalibyśmy się byśmy się oderwali	oderwałybyśmy się byśmy się oderwały
2 os.	oderwałbyś się byś się oderwał	oderwałabyś się byś się oderwała	oderwałobyś się byś się oderwało	oderwalibyście się byście się oderwali	oderwałybyście się byście się oderwały
3 os.	oderwałby się by się oderwał	oderwałaby się by się oderwała	oderwałoby się by się oderwało	oderwaliby się by się oderwali	oderwałyby się by się oderwały

bezosobnik: oderwano by się

bezokolicznik: oderwać się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: oderwawszy się

gerundium: oderwanie się

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	oderwanie się	oderwania się
D.	oderwania się	oderwań się
C.	oderwaniu się	oderwaniom się
B.	oderwanie się	oderwania się
N.	oderwaniem się	oderwaniami się
Ms.	oderwaniu się	oderwaniach się
W.	oderwanie się	oderwania się

odpowiednik aspektowy: odrywać się

Pochodzenie

Zob. rwać

1. o guziku

Definicja

odłączyć się od jakiejś całości lub podłoża, do którego się było przytwierdzonym, wskutek ciągnięcia lub szarpnięcia

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

Relacje znaczeniowe

synonimy:

odedrzeć się

Cytaty

	Kilka lat temu z niewiadomych przyczyn oderwał się 55-tonowy blok jednego z 34 żeber konstrukcyjnych; na szczęście obyło się bez ofiar. źródło: NKJP: Wielki... dług, Dziennik Polski, 1999-02-12
	Jeden taki sopel, jak sztylet, oderwał się od rynny przy ul. Starowolskiego i upadł mi pod nogami. źródło: NKJP: (mab): Lodowe sztylety, Dziennik Polski, 2006-02-18
	Cysterna z cementem oderwała się od ciągnika, przewróciła i zatarasowała jezdnię. źródło: NKJP: ART: Nie dojechał z cementem, Gazeta Poznańska, 2004-04-10
	Jak to się stało, że 200-tonowa skała oderwała się od hałdy i przygniotła 52-letniego mężczyznę? źródło: NKJP: Jacek Bombor: Zbyt silny wybuch?, Trybuna Śląska, 2001-12-08

Składnia

oderwać się

od CZEGO

2. o balonie

Definicja

przestać stykać się z jakimś obiektem

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni ułożenie względem siebie

Połączenia

oderwać się od ziemi

Cytaty

12 sekund od momentu ruszenia Bielik oderwał się od pasa mieleckiego lotniska. To był jego pierwszy raz w powietrzu.

źródło: NKJP: Krzysztof Bąk, Jarosław Rybak: Wzbił się do chmur, Trybuna Śląska, 2003-06-07

Charakterystyczne szarpnięcie dowodziło, że odpalona rakieta oderwała się od śmigłowca.

źródło: NKJP: Marcin Wolski: Alterland, 2003

To jeszcze zrób proste ćwiczenie: Ugnij nogi w kolanach, po czym gwałtownie wyprostuj, aby stopy oderwały się od podłogi.

źródło: NKJP: Internet

Składnia

oderwać się

od CZEGO

3. od Polski

Definicja

odłączyć się od terytorium jakiegoś państwa, w skład którego dotychczas wchodziło

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa stosunki międzynarodowe

Cytaty

Leżąca nad Morzem Czarnym Abchazja na początku lat dziewięćdziesiątych oderwała się od Gruzji.

źródło: NKJP: Na wolności, Dziennik Polski, 2000-12-14

Pomorze, gdy tylko na to pozwoliła sytuacja, nie tylko oderwało się od Polski, ale też powróciło do pogaństwa, a raczej nigdy nie przyjęło chrześcijaństwa.

źródło: NKJP: Marek Kazimierz Barański: Dynastia Piastów w Polsce, 2005

Składnia

oderwać się

od CZEGO

4. od komputera

Definicja

przerwać wykonywanie jakiejś czynności lub zajęcia

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

synonimy:

odskoczyć

Połączenia

oderwać się od ekranu, od komputera, od lektury czegoś, od pracy, od telewizora

Cytaty

	Wszyscy klubowicze zgodnie twierdzą, że dzięki tym spotkaniom mogą rozwinąć swoją wyobraźnię, pasje i zainteresowania no i oczywiście oderwać się od ekranu komputera. źródło: NKJP: (MZ): Świat wyobraźni, Gazeta Wrocławska, 2003-02-28
	Potem pokazała się z walizką w rękach i powiedziała do męża: - Ja odchodzę. Mąż oderwał się od czytania gazety i zapytał: - Dokąd? - Na zawsze. źródło: NKJP: Rozwód, Dziennik Polski, 2001-12-22
	Tomasz na moment oderwał się od pracy i skupił wzrok na bałwanie stojącym w cieniu garażu, w szczególności zaś na jego marchewkowym nosie, silnie kontrastującym z prawie seledynowymi policzkami. źródło: NKJP: Internet
	[...] melodyjny głos sprawił, że oderwali się od czytania. źródło: NKJP: Grażyna Plebanek: Nielegalne związki, 2011
	Czeka, aż właściciel oderwie się od maszyny do pisania i zajmie się swoim psem. źródło: NKJP: Mariusz Urbanek: Waldorff, ostatni baron Peerelu, 2008

Składnia

oderwać się

od CZEGO

5. od przyjaciół

Definicja

przestać utrzymywać kontakt z jakąś osobą lub z jakimiś środowiskiem

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne

Cytaty

Żeby podjąć pracę, musiałby wyjechać do dużego miasta, wynająć mieszkanie, oderwać się od rodziny.

źródło: NKJP: K.Jakubowski: Szósty zmysł, Tygodnik Ciechanowski, 2007-08-30

Przy ośrodku istniałby internat, dzięki któremu ucząca się w nim młodzież mogłaby oderwać się od środowisk patologicznych, w których mieszka.

źródło: NKJP: (vinga): Wyleczyć młodzież, NTN Żuławy, 2000-05-05

Piłem na umór, kilka lat. Sięgnąłem dna. Tylko chwilami z tym walczyłem, bo chwilami byłem trzeźwy. Cud nadszedł zupełnie przypadkowo. Za namową rodziców poszedłem na pielgrzymkę. Myślałem: oderwę się od kolegów, odpocznę, coś zobaczę, a przede wszystkim przestanę pić [...].

źródło: NKJP: Marek Chrzanowski: Wybawca czy szarlatan, Wieści Podwarszawskie, 2004-01-25

Składnia

oderwać się

od KOGO

6. od trudów

Definicja

zapomnieć na jakiś czas o swoich kłopotach, troskach, cierpieniach

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Czas wolny

Połączenia

oderwać się od myślenia, od obowiązków, od problemów, od trosk

Cytaty

Spotkania i wycieczki są potrzebne, bo nie tylko integrują środowisko nauczycielskie, ale także pozwalają oderwać się emerytom od codzienności.

źródło: NKJP: WAK: Emeryci w urzędzie, Gazeta Poznańska, 2002-12-07

Program obchodów i związane z nim rozrywki, są niewątpliwie doskonałą okazją, żeby oderwać się na chwilę od codzienności i monotonii naszego życia.

źródło: NKJP: Kazimierz Hajda: Nasze miasto zaprasza, Gazeta Krakowska, 2007-08-18

Trener Andrzej Słowakiewicz chciał, aby zawodnicy oderwali się od codziennych spraw, wypoczęli fizycznie i psychicznie.

źródło: NKJP: (pg): Dwory czy Wojas?, Gazeta Krakowska, 2004-03-05

Składnia

oderwać się

od CZEGO

7. od grupy

Definicja

odłączyć i oddalić się od jakiejś grupy osób na znaczną odległość

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni odległość

Połączenia

oderwać się od grupy, od peletonu, od przeciwnika, od rywala

Cytaty

Opowieści te usłyszymy podczas zwiedzania zamku od przewodników. Najprzyjemniej jest jednak oderwać się od grupy i błądzić samotnie po dawnych komnatach, patrząc przez okna w ołowianych oprawach na malownicze pejzaże Orawy.

źródło: NKJP: Anna Górska: Z wizytą u sąsiadów..., Tygodnik Podhalański, 1997

W niedzielę w największym wieloetapowym wyścigu świata również doszło do ucieczki i również zakończyła się ona powodzeniem. Od grupy już na 4 km oderwał się Duńczyk [...].

źródło: NKJP: (jac): Zmiana lidera, Dziennik Zachodni, 2005-07-11

Na finiszu Bąk oderwała się od rywalek i finiszowała niezagrożona, zdobywając złoty medal oraz specjalny puchar „Dziennika Polskiego”, ufundowany dla najlepszej biegaczki mistrzostw.

źródło: NKJP: Przełaje z niespodziankami, Dziennik Polski, 2001-03-12

Składnia

oderwać się

od KOGO

Data ostatniej modyfikacji: 08.10.2018