UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

rozłamać się

Chronologizacja

1644, Kart XVII-XVIII

Pochodzenie

ogsł. *orz-lamati sę

Zob. łamać

1. gałąź

Definicja

rozdzielić się na części pod wpływem działania siły

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

Relacje znaczeniowe

synonimy:  przełamać się, złamać się

Cytaty

Z powodu porywistego wiatru konar starego jesionu rozłamał się i spadł na linię energetyczną, zrywając ją.

źródło: NKJP: Rafał Krysztof: Zbiegowisko wokół zerwanej linii energetycznej, Gazeta Wrocławska, nr 21/09, 1999

[...] takie drzewo zagraża bezpieczeństwu, jego rozchylone pnie mogą się rozłamać.

źródło: NKJP: (MM): Usuwane jedno z sześciu, Dziennik Polski, 2006-07-04

Kadłub rozłamał się i obrócił podwoziem do góry.

źródło: NKJP: Mazowieckie To i Owo, 2002-01-22

W XIV wieku, gdy wilgoć osłabiła spoiwo między deskami, przy zdejmowaniu ikony z muru obraz złożył się i rozłamał na trzy części.

źródło: NKJP: Violetta Gradek: W dobrym stanie, Dziennik Polski, 2003-04-16

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. rozłamię się
rozłamiemy się
2 os. rozłamiesz się
rozłamiecie się
3 os. rozłamie się
rozłamią się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. rozłamałem się
+(e)m się rozłamał
rozłamałam się
+(e)m się rozłamała
rozłamałom się
+(e)m się rozłamało
rozłamaliśmy się
+(e)śmy się rozłamali
rozłamałyśmy się
+(e)śmy się rozłamały
2 os. rozłamałeś się
+(e)ś się rozłamał
rozłamałaś się
+(e)ś się rozłamała
rozłamałoś się
+(e)ś się rozłamało
rozłamaliście się
+(e)ście się rozłamali
rozłamałyście się
+(e)ście się rozłamały
3 os. rozłamał się
rozłamała się
rozłamało się
rozłamali się
rozłamały się

bezosobnik: rozłamano się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. rozłammy się
2 os. rozłam się
rozłamcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. rozłamałbym się
bym się rozłamał
rozłamałabym się
bym się rozłamała
rozłamałobym się
bym się rozłamało
rozłamalibyśmy się
byśmy się rozłamali
rozłamałybyśmy się
byśmy się rozłamały
2 os. rozłamałbyś się
byś się rozłamał
rozłamałabyś się
byś się rozłamała
rozłamałobyś się
byś się rozłamało
rozłamalibyście się
byście się rozłamali
rozłamałybyście się
byście się rozłamały
3 os. rozłamałby się
by się rozłamał
rozłamałaby się
by się rozłamała
rozłamałoby się
by się rozłamało
rozłamaliby się
by się rozłamali
rozłamałyby się
by się rozłamały

bezosobnik: rozłamano by się

bezokolicznik: rozłamać się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: rozłamawszy się

gerundium: rozłamanie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. rozłamanie się
rozłamania się
D. rozłamania się
rozłamań się
C. rozłamaniu się
rozłamaniom się
B. rozłamanie się
rozłamania się
N. rozłamaniem się
rozłamaniami się
Ms. rozłamaniu się
rozłamaniach się
W. rozłamanie się
rozłamania się

odpowiedniki aspektowe: łamać się , rozłamywać się

Składnia

bez ograniczeń + rozłamać się +
(na CO)

2. partia

Definicja

przestać być całością i zacząć stanowić osobne elementy

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne

Cytaty

Zaskoczone szeregi egipskie pod ciężarem natarcia rozłamały się na dwie części, całkowicie tracąc szyki i załamując się.

źródło: NKJP: Internet

Niemieccy Zieloni rozłamali się w tej niby trywialnej kwestii.

źródło: NKJP: Piotr Bein: Nie naprawiajmy ZB, bo nie zepsute, Zielone Brygady. Pismo Ekologów, 2000-12-16

Polska rozłamała się na dwa społeczeństwa, które żyją na innych planetach.

źródło: NKJP: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. rozłamię się
rozłamiemy się
2 os. rozłamiesz się
rozłamiecie się
3 os. rozłamie się
rozłamią się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. rozłamałem się
+(e)m się rozłamał
rozłamałam się
+(e)m się rozłamała
rozłamałom się
+(e)m się rozłamało
rozłamaliśmy się
+(e)śmy się rozłamali
rozłamałyśmy się
+(e)śmy się rozłamały
2 os. rozłamałeś się
+(e)ś się rozłamał
rozłamałaś się
+(e)ś się rozłamała
rozłamałoś się
+(e)ś się rozłamało
rozłamaliście się
+(e)ście się rozłamali
rozłamałyście się
+(e)ście się rozłamały
3 os. rozłamał się
rozłamała się
rozłamało się
rozłamali się
rozłamały się

bezosobnik: rozłamano się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. rozłammy się
2 os. rozłam się
rozłamcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. rozłamałbym się
bym się rozłamał
rozłamałabym się
bym się rozłamała
rozłamałobym się
bym się rozłamało
rozłamalibyśmy się
byśmy się rozłamali
rozłamałybyśmy się
byśmy się rozłamały
2 os. rozłamałbyś się
byś się rozłamał
rozłamałabyś się
byś się rozłamała
rozłamałobyś się
byś się rozłamało
rozłamalibyście się
byście się rozłamali
rozłamałybyście się
byście się rozłamały
3 os. rozłamałby się
by się rozłamał
rozłamałaby się
by się rozłamała
rozłamałoby się
by się rozłamało
rozłamaliby się
by się rozłamali
rozłamałyby się
by się rozłamały

bezosobnik: rozłamano by się

bezokolicznik: rozłamać się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: rozłamawszy się

gerundium: rozłamanie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. rozłamanie się
rozłamania się
D. rozłamania się
rozłamań się
C. rozłamaniu się
rozłamaniom się
B. rozłamanie się
rozłamania się
N. rozłamaniem się
rozłamaniami się
Ms. rozłamaniu się
rozłamaniach się
W. rozłamanie się
rozłamania się

odpowiednik aspektowy: rozłamywać się

Składnia

bez ograniczeń + rozłamać się +
(na CO)
Data ostatniej modyfikacji: 05.07.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj