UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

subtelnie

Chronologizacja

SKN, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Od: subtelny

1. dać coś do zrozumienia

Definicja

w sposób świadczący o czyjejś wrażliwości i takcie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka cechy charakteru, temperamentu, zdolności i umiejętności

Relacje znaczeniowe

synonimy:  delikatnie

Połączenia

  • dyskretnie i subtelnie
  • subtelnie dać coś do zrozumienia, określić coś, przypomnieć

Cytaty

Może ta dziewczyna po prostu nie wie, że zabrała się za niewłaściwego faceta? Trzeba subtelnie dać jej to do zrozumienia, że jest tu zbędna, a zacznie uwodzić kogoś po drugiej stronie sali.

źródło: NKJP: Kontrowersje, Cosmopolitan nr 12, 2000

Trzeba poszukać innych możliwości. Jakoś subtelnie, dyskretnie się usunąć. Umiejętnie to zaplanować, żeby nie doszło do dramatu, żeby nikogo nie skrzywdzić [...].

źródło: NKJP: Izabela Filipiak: Magiczne oko. Opowiadania zebrane, 2006

Tak więc zadanie Klossa miało polegać na zidentyfikowaniu agenta Intelligence Service i - jak to subtelnie określił Resmann - unieszkodliwieniu go.

źródło: NKJP: Andrzej Zbych (Andrzej Szypulski, Zbigniew Safjan): Stawka większa niż życie, 2000

Chciałam mu jakoś subtelnie przypomnieć, że Kasia, chwała Bogu, żyje.

źródło: NKJP: Barbara Kosmowska: Prowincja, 2002

Można jednak to samo powiedzieć dużo subtelniej, co w niczym nie zmieni identyczności tez.

źródło: NKJP: Ludwik Stomma: Rozmowa, Polityka, 2007-02-17

Odmiana

część mowy: przysłówek

stopień równy subtelnie
stopień wyższy subtelniej

2. analizować

Definicja

w gruntowny sposób

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Relacje znaczeniowe

synonimy:  wnikliwie
sprzeczne:  powierzchownie

Połączenia

  • subtelnie i wnikliwie
  • subtelnie analizować

Cytaty

Nie tylko opisuje on życie Karola Wojtyły przed wyborem na stolicę Piotrową [...], ale także subtelnie analizuje poematy i sztuki Ojca Świętego oraz jego filozoficzne rozważania.

źródło: NKJP: Marcin Wilk: Żył dla innych, Dziennik Polski, 2005-09-08

Premier odczytał oświadczenie, pan Nałęcz delikatnie i subtelnie badał pana Premiera. Wszystko okazało się w jak największym porządku.

źródło: NKJP: Na marginesie..., Gazeta Radomszczańska, 2009-06-05

Subtelnie myślący w ramach ruchu proekologicznego odróżniają ludzi i działania proekologiczne, czyli świadomie i metodycznie dbających o przyrodę od bezpośrednio, otwarcie proekologicznych, czyli nie będących w ruchu proekologicznym, nie zdających sobie sprawy z zależności, nie czytających opracowań na temat ekologii [...].

źródło: NKJP: Lech Ostasz: O subkulturze proekologicznej, Zielone Brygady. Pismo Ekologów, 2001-12-01

Helen Hunt zinterpretowała swą postać cieniej i subtelniej niż Gibson, głębiej, więcej u niej niuansów i przeżycia, co potęgują jeszcze kwestie dialogowe [...].

źródło: NKJP: „Czego pragną kobiety”, Dziennik Polski, 2001-03-23

Odmiana

część mowy: przysłówek

stopień równy subtelnie
stopień wyższy subtelniej

3. pachnieć

Definicja

w sposób niezbyt intensywny i wyraźny

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Relacje znaczeniowe

synonimy:  delikatnie, łagodnie
antonimy:  intensywnie

Połączenia

  • subtelnie pachnieć; malowany, wycieniowany

Cytaty

Kto by się zbliżył, poczułby ponadto, że Aurelia pachnie subtelnie i miło perfumami Magnolia produkcji francuskiej, które kupiła sobie za własne kieszonkowe.

źródło: NKJP: Małgorzata Musierowicz: Dziecko piątku, 1993

W galerii Palace, w pałacu Pugetów, krakowska malarka pokazała coś niespotykanego dotąd w jej dorobku: anioły, subtelnie malowane - jakby w opozycji do niedawnych wyrazistych obrazów z pięknymi grami i przenikaniami materii malarskiej.

źródło: NKJP: Czas aniołów, Dziennik Polski, 2003-01-25

Na ogół producenci bardzo subtelnie modyfikują różnice wewnątrzgatunkowe, chociaż niekiedy tworzą zaskakujące hybrydy gatunkowe, jak np. komedię i horror, western i science fiction.

źródło: NKJP: Tomasz Goban-Klas: Media i komunikowanie masowe: teorie i analizy prasy, radia, telewizji i Internetu, 2004

Kolory pastelowe (też modne) wyglądają więc na takim tle jeszcze subtelniej, a ostre bardziej agresywnie.

źródło: NKJP: Ciepła lekkość koloru, Gazeta Wyborcza, 1992-01-03

Odmiana

część mowy: przysłówek

stopień równy subtelnie
stopień wyższy subtelniej

4. wyglądać

Definicja

tak, że wygląd i kształt są delikatne

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Relacje znaczeniowe

synonimy:  delikatnie

Połączenia

  • subtelnie wyglądać

Cytaty

Szczupła dziewczyna wygląda subtelnie i delikatnie, potrafi jednak być bardzo stanowcza.

źródło: NKJP: Daria Dziewięcka: Jak kurator kuruje, Polityka, 2007-11-24

I tak np. piękno motyla to zarówno piękno barw, jak też kształtów i ruchu; jest to równocześnie piękno samego owada niezwykle subtelnie ukształtowanego, ubarwionego i ruszającego się, jak też piękno otoczenia, w którym pojawia się.

źródło: NKJP: Maria Gołaszewska: Estetyka pięciu zmysłów, 1997

Kobiety traciły głowę nie tylko dla jego pięknych oczu, ale także subtelnie zakrzywionych kolan, których na co dzień się nie widuje.

źródło: NKJP: Plotkarski 1999 rok, Tygodnik Podhalański nr 1, 2000

Doda jednakowoż gust wydaje się mieć koszmarniejszy, a i poczucia taktu za grosz [...]. Mandaryna z kolei, choć wygląda subtelniej, w bezczelności bije rekordy.

źródło: NKJP: (PAP): Śpiewać każdy może, Dziennik Polski, 2005-09-05

Odmiana

część mowy: przysłówek

stopień równy subtelnie
stopień wyższy subtelniej

5. nawiązywać

Definicja

w sposób wymyślny, a przy tym z umiarem

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Połączenia

  • subtelnie manipulować, nawiązywać

Cytaty

Potem, proszę Wysokiej Izby i szanownych posłów [...], były wybory prezydenckie i pan prezydent ciągle i bardzo subtelnie nawiązywał do tego projektu.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 27.06.1996

Wyznacza kierunki w modzie, subtelnie manipuluje opinią publiczną, zręcznie wykorzystuje wszystkie swoje walory i atrybuty, a co najważniejsze: potrafi otoczyć się oddanymi doradcami i pilnie ich słuchać.

źródło: NKJP: Ameryka to moje życie, Glamour, nr 1, 2003

Autorka subtelnie zasygnalizowała teoretyczne podstawy metod pracy nad odbiorem obrazu, przywołując teksty naukowe francuskich i polskich semiologów [...].

źródło: NKJP: Maria Jazowska-Gumulska: Recenzja: Kształcenie sprawności językowej i komunikacyjnej. Obraz badań i działań dydaktycznych, pod red. Zenona Urygi i Marii Sienko, 2006

Pomnę, że ongiś tabu przełamywano subtelniej - jeden z klasyków francuskiej Nowej Fali, pokazując przez chwilę nagi biust aktorki, mówił do niej ustami bohatera: „Ależ natychmiast się ubierz, mamy lata pięćdziesiąte, w filmie jeszcze się nie pokazuje piersi...”

źródło: NKJP: Wojciech Kuczok: To piekielne kino, 2006

Odmiana

część mowy: przysłówek

stopień równy subtelnie
stopień wyższy subtelniej
Data ostatniej modyfikacji: 04.02.2014
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj