Chronologizacja
Pochodzenie
Od: subtelny
1.a delikatność człowieka
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka cechy charakteru, temperamentu, zdolności i umiejętności
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | delikatność | |
| antonimy: | gruboskórność |
Cytaty
|
Gdy spałem w najlepsze, ktoś pozbawiony subtelności klapnął znienacka tyłkiem o moje łóżko i równie brutalnie włączył lampkę. źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Kisuny, 2008 |
|
|
Portugalczycy mają w sobie coś z subtelności i dyskrecji cieni. Nie narzucają się swoją obecnością nawet w najbardziej turystycznych miejscach. źródło: NKJP: Manuela Gretkowska: Polka, 2001 |
|
|
Do prowadzenia tej pracy trzeba mieć samemu w sobie wiele kultury, subtelności i wyrozumiałości dla ludzi. źródło: NKJP: Janusz Głowacki: Rose Café i inne opowieści, 1997 |
|
|
Kobiecość nie polega tu, jak u Jasnorzewskiej-Pawlikowskiej, na dyskrecji i subtelności: kobiecość to witalny, groźny, pochłaniający żywioł. źródło: NKJP: Tadeusz Drewnowski: Próba scalenia: obiegi, wzorce, style: literatura polska 1944-1989, 1997 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny:
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | subtelność |
subtelności |
|
| D. | subtelności |
subtelności |
|
| C. | subtelności |
subtelnościom |
|
| B. | subtelność |
subtelności |
|
| N. | subtelnością |
subtelnościami |
|
| Ms. | subtelności |
subtelnościach |
|
| W. | subtelności |
subtelności |
Inne uwagi
Zwykle lp
1.b delikatność charakteru
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka cechy charakteru, temperamentu, zdolności i umiejętności
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | delikatność |
Połączenia
- subtelność charakteru
Cytaty
|
Powstawały więc rozmaite wersje, głównie kobiecych aktów, które miały za cel nie tylko ukazywać urodę ciała, ale także subtelność charakteru modelki, jej wewnętrzne piękno, urodę jej marzeń. źródło: NKJP: Andrzej Warzecha: Domowy Poradnik Artystyczny, Dziennik Polski, 2001-07-04 |
|
|
Kiedy stykały się z tkliwością, łagodnością, subtelnością traktowania - czuły się obco w nieznanym, wręcz „podejrzanym” pejzażu uczuciowym. źródło: NKJP: Andrzej Wasilewski: Karma - los człowieka, 2002 |
|
|
Ach, teraz bardziej niż kiedykolwiek zrozumiałam, że wszystko, co mi Halszka o nim opowiadała, było kłamstwem. [...] W jego postępowaniu jest tyle godności i subtelności. A nic kabotynizmu. źródło: NKJP: Tadeusz Dołęga Mostowicz: Pamiętnik Pani Hanki, 2001 |
|
|
Nikt nie może być chrześcijaninem, nie mając ducha Chrystusowego, okazującego łagodność, uprzejmość i subtelność zachowania. źródło: Internet |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny:
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | subtelność |
subtelności |
|
| D. | subtelności |
subtelności |
|
| C. | subtelności |
subtelnościom |
|
| B. | subtelność |
subtelności |
|
| N. | subtelnością |
subtelnościami |
|
| Ms. | subtelności |
subtelnościach |
|
| W. | subtelności |
subtelności |
Inne uwagi
Zwykle lp
2.a wnikliwość człowieka
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka cechy charakteru, temperamentu, zdolności i umiejętności
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | wnikliwość |
Cytaty
|
Podkreślając urodę jego stylu pisarskiego, psychologiczną subtelność i wnikliwość, z jaką analizował relacje łączące kobietę i mężczyznę, krytycy różnią się w ocenie, które z jego książek należy uznać za najlepsze. źródło: Internet |
|
|
Markowski z subtelnością eseisty poszukuje w literaturze raczej gry w uzależnienie [...]. źródło: Internet |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny:
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | subtelność |
subtelności |
|
| D. | subtelności |
subtelności |
|
| C. | subtelności |
subtelnościom |
|
| B. | subtelność |
subtelności |
|
| N. | subtelnością |
subtelnościami |
|
| Ms. | subtelności |
subtelnościach |
|
| W. | subtelności |
subtelności |
Inne uwagi
Zwykle lp
2.b wnikliwość analizy
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | wnikliwość |
Połączenia
- subtelność analizy
Cytaty
|
Myślę, że Wachowscy ukręcili sobie bicz na własną głowę, bo po pierwszej części prowadzono analizy o takim stopniu złożoności i subtelności, o którym oni samy pewnie by nie pomyśleli. źródło: NKJP: Rozmowa - Mariusz Czubaj, Onet.pl - Rozmowy, 2003-10-29 |
|
|
Mimo ukończonych jedynie trzech klas, lektura zapisków „zetknięć duszy z Bogiem” [...] zdumiewa współczesnego czytelnika subtelnością, precyzją i wielostronnością analiz przeżyć mistycznych. źródło: NKJP: Apostołka Miłosierdzia, Dziennik Polski, 2000-04-29 |
|
|
Proszę jednak zwrócić uwagę na pewną subtelność interpretacji tych liczb [...]. źródło: NKJP: Sprawozdanie z 31. posiedzenia Senatu RP w dniu 17 grudnia 2002 |
|
|
[...] jego rozumienie tego co polityczne nie wykracza poza rozumienie, jakie zaprezentował w Lewiatanie Tomasz Hobbes, a na pewno nie sięga subtelności rozważań Carla Schmitta, któremu Hobbes był przecież tak bliski. źródło: NKJP: Marcin Król: Liberalizm strachu czy liberalizm odwagi, 1996 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny:
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | subtelność |
subtelności |
|
| D. | subtelności |
subtelności |
|
| C. | subtelności |
subtelnościom |
|
| B. | subtelność |
subtelności |
|
| N. | subtelnością |
subtelnościami |
|
| Ms. | subtelności |
subtelnościach |
|
| W. | subtelności |
subtelności |
Inne uwagi
Zwykle lp
3. łagodność
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | delikatność, łagodność | |
| antonimy: | intensywność |
Połączenia
- subtelność barw, kolorów; brzmienia
Cytaty
|
Przepiękna miniatura przyciąga wzrok czystością rysunku i subtelnością koloru, intryguje podwojeniem wizerunków i wirującym ruchem. źródło: NKJP: Ewa Kuryluk: Art mon amour, Magazyn nr 40 dodatek do Gazety Wyborczej, 1998-10-02 |
|
|
Były to kompozycje pełne finezji i subtelności, emanujące ciszą i spokojem [...]. źródło: NKJP: Maria Rostworowska: Portret za mgłą opowieść o Oldze Boznańskiej, 2003 |
|
|
W języku potocznym często używamy przymiotnika pastelowy. Ma on wiele znaczeń, jednakże głównymi są: łagodność pastelowych kolorów, ich delikatność i subtelność. źródło: NKJP: Pastele, Dziennik Polski, 2000-08-09 |
|
|
W parze z kolorem idzie tu też i bogactwo smaku, i subtelność aromatów. Ale tak się dzieje jedynie póki trunek spoczywa w beczce. źródło: NKJP: Rubinowa suknia z burgundzkiej pracowni, Dziennik Polski, 2004-01-10 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny:
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | subtelność |
subtelności |
|
| D. | subtelności |
subtelności |
|
| C. | subtelności |
subtelnościom |
|
| B. | subtelność |
subtelności |
|
| N. | subtelnością |
subtelnościami |
|
| Ms. | subtelności |
subtelnościach |
|
| W. | subtelności |
subtelności |
Inne uwagi
Zwykle lp
4. cecha wyglądu
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | delikatność |
Cytaty
|
Piękno, subtelność, wdzięk kobiecego ciała i zmysłowa wrażliwość zostają przeciwstawione brutalności, egoizmowi, męskiej sile symbolizowanej przez nieokrzesanego, tępego żołnierza starającego się o rękę jednej z nich. źródło: NKJP: Janusz Wróblewski: Córka botanika, Polityka, 2007-02-17 |
|
|
Rzeźby Rojowskiego odchodzą od barokowego napięcia, w którego miejsce pojawia się spokój niewymuszonych póz postaci, których najważniejszym zadaniem wydaje się „trwanie w nieziemskim pięknie”, zachwycenie subtelnością i delikatnością form. źródło: NKJP: (WOJ): Trwanie w nieziemskim pięknie, Dziennik Polski, 2008-06-19 |
|
|
Subtelność rysów twarzy podkreśla przejmujący smutek w niebieskich oczach, świadczący o bólu w głębi duszy, ukrytym przed innymi. źródło: Internet |
|
|
Wysoka jakość montażu, a także subtelność wyglądu, sprawia, że i20 będzie konkurować z Hondą Jazz i Suzuki Splash. źródło: Internet |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny:
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | subtelność |
subtelności |
|
| D. | subtelności |
subtelności |
|
| C. | subtelności |
subtelnościom |
|
| B. | subtelność |
subtelności |
|
| N. | subtelnością |
subtelnościami |
|
| Ms. | subtelności |
subtelnościach |
|
| W. | subtelności |
subtelności |
Inne uwagi
Zwykle lp
5. cecha czegoś wyszukanego
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | wyrafinowanie |
Połączenia
- subtelność dowcipu
Cytaty
|
Łatwiej z Anglii importować ducha aniżeli tamtejszą subtelność dowcipu i świetną tradycję gry aktorskiej. źródło: NKJP: Wanda Zwinogrodzka: Z teatru, Gazeta Wyborcza, 1992-11-25 |
|
|
On użył środków tradycyjnie realistycznych, powiedziałbym więcej, wyostrzył realistyczne narzędzia do subtelności parodii. źródło: NKJP: Zbigniew Bieńkowski: Przyszłość… przeszłości, 1996 |
|
|
Nagrodę w wysokości 60 tys. marek przyznała mu Niemiecka Akademia Języka i Literatury za wysoki poziom artystyczny utworów i poetycką subtelność połączoną z celną satyrą. źródło: NKJP: Poeta niepokorny, Gazeta Wyborcza, 1993-10-19 |
|
|
[...] w swej twórczości roztoczył niesamowite uroki wypowiedzi osobistej opartej na subtelności, dyskrecji, aluzji, przenośni, przemilczeniu. źródło: NKJP: Kosmiczna modlitwa Wojskiego, Dziennik Polski, 2008-05-10 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny:
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | subtelność |
subtelności |
|
| D. | subtelności |
subtelności |
|
| C. | subtelności |
subtelnościom |
|
| B. | subtelność |
subtelności |
|
| N. | subtelnością |
subtelnościami |
|
| Ms. | subtelności |
subtelnościach |
|
| W. | subtelności |
subtelności |
Inne uwagi
Zwykle lp
6. cecha czegoś wymagającego taktu
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | drażliwość | |
| hiperonimy: | trudność |
Cytaty
|
Może ci, którzy głosowali na „nie”, bali się pytań o uzasadnienie, bali się subtelności tematu. źródło: NKJP: Paweł Wroński: Referendalna prognoza PBS, Gazeta Wyborcza, 1997-05-28 |
|
|
Pamiętajcie jednak o subtelności sprawy. Pewnie dziewczyna myśli tak samo jak wy wcześniej, iż chcemy jej zrobić krzywdę. źródło: Internet |
|
|
Dyskusja na te tematy wymaga wyczucia subtelności problemu – dodał na koniec ks. Boniecki. źródło: Internet |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny:
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | subtelność |
subtelności |
|
| D. | subtelności |
subtelności |
|
| C. | subtelności |
subtelnościom |
|
| B. | subtelność |
subtelności |
|
| N. | subtelnością |
subtelnościami |
|
| Ms. | subtelności |
subtelnościach |
|
| W. | subtelności |
subtelności |
Inne uwagi
Zwykle lp
7. szczegół
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | szczegół |
Połączenia
- dyplomatyczne, ideologiczne, psychologiczne, prawne, teologiczne subtelności
- subtelności natury prawnej, sporu
- subtelności i niuanse; zawiłości i subtelności
- wchodzić w subtelności
Cytaty
|
Poprawka, którą pan przedstawił, wydaje się jak najbardziej do przyjęcia. Jest tam być może do wyjaśnienia tylko pewna subtelność prawna, ale wydaje się, że nie będzie to budzić obaw. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 18.01.2001 |
|
|
Sąd [...] nie poświęcał wiele uwagi prawniczym subtelnościom, przekonany był o winie Chalonera i postanowił go skazać. źródło: NKJP: Śledczy, sir Isaac Newton, Dziennik Polski, 2000-11-04 |
|
|
Ideolodzy wyższości jednych ras nad innymi czerpali z Darwina pełnymi garściami, nie zaprzątając sobie przy tym głowy subtelnościami [...]. źródło: NKJP: Marcin Ryszkiewicz: Stanowienie prawa naturalnego, Gazeta Wyborcza, 1997-04-30 |
|
|
Fakt, że w osobie Pacześniaka znalazłem odbiorcę chłonnego, wrażliwego, zarazem imponująco oczytanego i zawsze dobrze zorientowanego w subtelnościach tematu, był mi dużą podporą w jakże często zniechęcających perypetiach podręcznikowych. źródło: NKJP: Ryszard Matuszewski: Alfabet: wybór z pamięci 90-latka, 2004 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny:
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | subtelność |
subtelności |
|
| D. | subtelności |
subtelności |
|
| C. | subtelności |
subtelnościom |
|
| B. | subtelność |
subtelności |
|
| N. | subtelnością |
subtelnościami |
|
| Ms. | subtelności |
subtelnościach |
|
| W. | subtelności |
subtelności |