UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

kończyć

Chronologizacja

SStp, SPXVI, SKN, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

psł. *konьčiti

1. czynność

Definicja

doprowadzać do końca czynność wyrażoną następującym czasownikiem lub rzeczownikiem

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości czasu upływ czasu

Połączenia

kończyć działanie; akcję, pracę, robotę, rozmowę
kończyć budować; mówić, pisać; jeść; palić

Cytaty

	Kilkakrotnie chciał ją o to spytać, ale zawsze, jakby podświadomie, uprzedzała go, zadając jakieś pytanie lub kończąc rozmowę. źródło: NKJP: Mariusz Kaszyński: Rytuał, 2008
	- Ile jeszcze do końca otwarcia parku? - spytał Gorczyca przechodzącego obok komisarza technicznego. - Pięć minut. Kończcie już robotę. źródło: NKJP: Janusz Płoński, Maciej Rybiński: Góralskie tango, 1978
	- Goście kończą śniadanie, zaraz podam kawę, a panowie na co mają ochotę? - spytała troskliwie Ada i zaczęła wyliczać wszystko, czym dysponowała świąteczna kuchnia pensjonatu. źródło: NKJP: Irena Matuszkiewicz: Czarna wdowa atakuje, 2009
	Starzec, Mężczyzna i Chłopiec stoją ze złożonymi rękami. Starzec kończy recytować modlitwę, głosem donośnym i silnym. źródło: NKJP: Stanisław Mrożek: Jak zostałem filmowcem, 2004

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	kończę	kończymy
2 os.	kończysz	kończycie
3 os.	kończy	kończą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	kończyłem +(e)m kończył	kończyłam +(e)m kończyła	kończyłom +(e)m kończyło	kończyliśmy +(e)śmy kończyli	kończyłyśmy +(e)śmy kończyły
2 os.	kończyłeś +(e)ś kończył	kończyłaś +(e)ś kończyła	kończyłoś +(e)ś kończyło	kończyliście +(e)ście kończyli	kończyłyście +(e)ście kończyły
3 os.	kończył	kończyła	kończyło	kończyli	kończyły

bezosobnik: kończono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę kończył będę kończyć	będę kończyła będę kończyć	będę kończyło będę kończyć	będziemy kończyli będziemy kończyć	będziemy kończyły będziemy kończyć
2 os.	będziesz kończył będziesz kończyć	będziesz kończyła będziesz kończyć	będziesz kończyło będziesz kończyć	będziecie kończyli będziecie kończyć	będziecie kończyły będziecie kończyć
3 os.	będzie kończył będzie kończyć	będzie kończyła będzie kończyć	będzie kończyło będzie kończyć	będą kończyli będą kończyć	będą kończyły będą kończyć

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		kończmy
2 os.	kończ	kończcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	kończyłbym bym kończył	kończyłabym bym kończyła	kończyłobym bym kończyło	kończylibyśmy byśmy kończyli	kończyłybyśmy byśmy kończyły
2 os.	kończyłbyś byś kończył	kończyłabyś byś kończyła	kończyłobyś byś kończyło	kończylibyście byście kończyli	kończyłybyście byście kończyły
3 os.	kończyłby by kończył	kończyłaby by kończyła	kończyłoby by kończyło	kończyliby by kończyli	kończyłyby by kończyły

bezosobnik: kończono by

bezokolicznik: kończyć

imiesłów przysłówkowy współczesny: kończąc

gerundium: kończenie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	kończenie	kończenia
D.	kończenia	kończeń
C.	kończeniu	kończeniom
B.	kończenie	kończenia
N.	kończeniem	kończeniami
Ms.	kończeniu	kończeniach
W.	kończenie	kończenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: kończący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	kończący	kończący	kończący	kończące	kończąca
D.	kończącego	kończącego	kończącego	kończącego	kończącej
C.	kończącemu	kończącemu	kończącemu	kończącemu	kończącej
B.	kończącego	kończącego	kończący	kończące	kończącą
N.	kończącym	kończącym	kończącym	kończącym	kończącą
Ms.	kończącym	kończącym	kończącym	kończącym	kończącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	kończący	kończący	kończące	kończące
D.	kończących	kończących	kończących	kończących
C.	kończącym	kończącym	kończącym	kończącym
B.	kończących	kończących	kończących	kończące
N.	kończącymi	kończącymi	kończącymi	kończącymi
Ms.	kończących	kończących	kończących	kończących

imiesłów przymiotnikowy bierny: kończony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	kończony	kończony	kończony	kończone	kończona
D.	kończonego	kończonego	kończonego	kończonego	kończonej
C.	kończonemu	kończonemu	kończonemu	kończonemu	kończonej
B.	kończonego	kończonego	kończony	kończone	kończoną
N.	kończonym	kończonym	kończonym	kończonym	kończoną
Ms.	kończonym	kończonym	kończonym	kończonym	kończonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	kończeni	kończeni	kończone	kończone
D.	kończonych	kończonych	kończonych	kończonych
C.	kończonym	kończonym	kończonym	kończonym
B.	kończonych	kończonych	kończonych	kończone
N.	kończonymi	kończonymi	kończonymi	kończonymi
Ms.	kończonych	kończonych	kończonych	kończonych

odpowiednik aspektowy: skończyć

Składnia

	+	kończyć	+	CO
	+	kończyć	+	BEZOKOLICZNIK

2.a dzień modlitwą

Definicja

robić coś jako ostatnią rzecz w danym okresie lub przedziale czasowym

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości czasu upływ czasu

Połączenia

kończyć pytaniem, stwierdzeniem; modlitwą

Cytaty

Dyscyplina na zajęciach była wzorowa. Młodzieży nie trzeba było upominać czy karać. Zajęcia rozpoczynano i kończono modlitwą.

źródło: NKJP: Piotr Sput, Historia Zespołu Szkół Mechanicznych (2), Nowiny Raciborskie, 2002-03-13

Wieczór kończymy owacją na stojąco.

źródło: NKJP: Ignacy Karpowic:z: Nowy kwiat cesarza (i Pszczoły), 2007

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	kończę	kończymy
2 os.	kończysz	kończycie
3 os.	kończy	kończą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	kończyłem +(e)m kończył	kończyłam +(e)m kończyła	kończyłom +(e)m kończyło	kończyliśmy +(e)śmy kończyli	kończyłyśmy +(e)śmy kończyły
2 os.	kończyłeś +(e)ś kończył	kończyłaś +(e)ś kończyła	kończyłoś +(e)ś kończyło	kończyliście +(e)ście kończyli	kończyłyście +(e)ście kończyły
3 os.	kończył	kończyła	kończyło	kończyli	kończyły

bezosobnik: kończono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę kończył będę kończyć	będę kończyła będę kończyć	będę kończyło będę kończyć	będziemy kończyli będziemy kończyć	będziemy kończyły będziemy kończyć
2 os.	będziesz kończył będziesz kończyć	będziesz kończyła będziesz kończyć	będziesz kończyło będziesz kończyć	będziecie kończyli będziecie kończyć	będziecie kończyły będziecie kończyć
3 os.	będzie kończył będzie kończyć	będzie kończyła będzie kończyć	będzie kończyło będzie kończyć	będą kończyli będą kończyć	będą kończyły będą kończyć

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		kończmy
2 os.	kończ	kończcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	kończyłbym bym kończył	kończyłabym bym kończyła	kończyłobym bym kończyło	kończylibyśmy byśmy kończyli	kończyłybyśmy byśmy kończyły
2 os.	kończyłbyś byś kończył	kończyłabyś byś kończyła	kończyłobyś byś kończyło	kończylibyście byście kończyli	kończyłybyście byście kończyły
3 os.	kończyłby by kończył	kończyłaby by kończyła	kończyłoby by kończyło	kończyliby by kończyli	kończyłyby by kończyły

bezosobnik: kończono by

bezokolicznik: kończyć

imiesłów przysłówkowy współczesny: kończąc

gerundium: kończenie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	kończenie	kończenia
D.	kończenia	kończeń
C.	kończeniu	kończeniom
B.	kończenie	kończenia
N.	kończeniem	kończeniami
Ms.	kończeniu	kończeniach
W.	kończenie	kończenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: kończący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	kończący	kończący	kończący	kończące	kończąca
D.	kończącego	kończącego	kończącego	kończącego	kończącej
C.	kończącemu	kończącemu	kończącemu	kończącemu	kończącej
B.	kończącego	kończącego	kończący	kończące	kończącą
N.	kończącym	kończącym	kończącym	kończącym	kończącą
Ms.	kończącym	kończącym	kończącym	kończącym	kończącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	kończący	kończący	kończące	kończące
D.	kończących	kończących	kończących	kończących
C.	kończącym	kończącym	kończącym	kończącym
B.	kończących	kończących	kończących	kończące
N.	kończącymi	kończącymi	kończącymi	kończącymi
Ms.	kończących	kończących	kończących	kończących

imiesłów przymiotnikowy bierny: kończony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	kończony	kończony	kończony	kończone	kończona
D.	kończonego	kończonego	kończonego	kończonego	kończonej
C.	kończonemu	kończonemu	kończonemu	kończonemu	kończonej
B.	kończonego	kończonego	kończony	kończone	kończoną
N.	kończonym	kończonym	kończonym	kończonym	kończoną
Ms.	kończonym	kończonym	kończonym	kończonym	kończonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	kończeni	kończeni	kończone	kończone
D.	kończonych	kończonych	kończonych	kończonych
C.	kończonym	kończonym	kończonym	kończonym
B.	kończonych	kończonych	kończonych	kończone
N.	kończonymi	kończonymi	kończonymi	kończonymi
Ms.	kończonych	kończonych	kończonych	kończonych

odpowiednik aspektowy: skończyć

Składnia

kończyć

CO + CZYM

2.b modlitwa kończy dzień

Definicja

być ostatnią częścią czegoś

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Cytaty

Gaszono świeczki. Gong kończył trzeci dzień medytacji.

źródło: NKJP: Manuela Gretkowska: Sceny z życia pozamałżeńskiego, 2003

Wigilię kończył kisiel owsiany lub żurawinowy albo kompot z suszonych owoców.

źródło: NKJP: Magda Jurowicz: W wigiliją dzieci biją, Esensja, 2007-12

[...] młodzi goleniowianie [...] wystawili dwa spektakle - eksperymentalne „Drzewo” i odwołującą się do tradycji niemych komedii slapstickowych „Operację”. [..] Wieczór zakończyło przedstawienie „Ptasznik” w wykonaniu samego Radka Kubika.

źródło: NKJP: Udany debiut Mimesis: Gazeta Goleniowska, 2006-09-25

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	kończę	kończymy
2 os.	kończysz	kończycie
3 os.	kończy	kończą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	kończyłem +(e)m kończył	kończyłam +(e)m kończyła	kończyłom +(e)m kończyło	kończyliśmy +(e)śmy kończyli	kończyłyśmy +(e)śmy kończyły
2 os.	kończyłeś +(e)ś kończył	kończyłaś +(e)ś kończyła	kończyłoś +(e)ś kończyło	kończyliście +(e)ście kończyli	kończyłyście +(e)ście kończyły
3 os.	kończył	kończyła	kończyło	kończyli	kończyły

bezosobnik: kończono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę kończył będę kończyć	będę kończyła będę kończyć	będę kończyło będę kończyć	będziemy kończyli będziemy kończyć	będziemy kończyły będziemy kończyć
2 os.	będziesz kończył będziesz kończyć	będziesz kończyła będziesz kończyć	będziesz kończyło będziesz kończyć	będziecie kończyli będziecie kończyć	będziecie kończyły będziecie kończyć
3 os.	będzie kończył będzie kończyć	będzie kończyła będzie kończyć	będzie kończyło będzie kończyć	będą kończyli będą kończyć	będą kończyły będą kończyć

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		kończmy
2 os.	kończ	kończcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	kończyłbym bym kończył	kończyłabym bym kończyła	kończyłobym bym kończyło	kończylibyśmy byśmy kończyli	kończyłybyśmy byśmy kończyły
2 os.	kończyłbyś byś kończył	kończyłabyś byś kończyła	kończyłobyś byś kończyło	kończylibyście byście kończyli	kończyłybyście byście kończyły
3 os.	kończyłby by kończył	kończyłaby by kończyła	kończyłoby by kończyło	kończyliby by kończyli	kończyłyby by kończyły

bezosobnik: kończono by

bezokolicznik: kończyć

imiesłów przysłówkowy współczesny: kończąc

gerundium: kończenie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	kończenie	kończenia
D.	kończenia	kończeń
C.	kończeniu	kończeniom
B.	kończenie	kończenia
N.	kończeniem	kończeniami
Ms.	kończeniu	kończeniach
W.	kończenie	kończenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: kończący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	kończący	kończący	kończący	kończące	kończąca
D.	kończącego	kończącego	kończącego	kończącego	kończącej
C.	kończącemu	kończącemu	kończącemu	kończącemu	kończącej
B.	kończącego	kończącego	kończący	kończące	kończącą
N.	kończącym	kończącym	kończącym	kończącym	kończącą
Ms.	kończącym	kończącym	kończącym	kończącym	kończącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	kończący	kończący	kończące	kończące
D.	kończących	kończących	kończących	kończących
C.	kończącym	kończącym	kończącym	kończącym
B.	kończących	kończących	kończących	kończące
N.	kończącymi	kończącymi	kończącymi	kończącymi
Ms.	kończących	kończących	kończących	kończących

imiesłów przymiotnikowy bierny: kończony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	kończony	kończony	kończony	kończone	kończona
D.	kończonego	kończonego	kończonego	kończonego	kończonej
C.	kończonemu	kończonemu	kończonemu	kończonemu	kończonej
B.	kończonego	kończonego	kończony	kończone	kończoną
N.	kończonym	kończonym	kończonym	kończonym	kończoną
Ms.	kończonym	kończonym	kończonym	kończonym	kończonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	kończeni	kończeni	kończone	kończone
D.	kończonych	kończonych	kończonych	kończonych
C.	kończonym	kończonym	kończonym	kończonym
B.	kończonych	kończonych	kończonych	kończone
N.	kończonymi	kończonymi	kończonymi	kończonymi
Ms.	kończonych	kończonych	kończonych	kończonych

Składnia

kończyć

3. studia

Definicja

być bliskim uzyskania wykształcenia zgodnego z charakterystyką zawartą w następującym rzeczowniku

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Edukacja i oświata szkoła

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Edukacja i oświata studia

Połączenia

kończyć studia; fizykę, matematykę, medycynę, któryś rok studiów; którąś klasę, szkołę; liceum, uniwersytet; kurs;

Cytaty

Lilka kończy studia w Anglii i właśnie oświadczyła, że nie wraca. Ma bardzo dobrą propozycję pracy.

źródło: NKJP: Maria Nurowska: Sprawa Niny S., 2009

Profesor obejrzał się na niego, jakby dopiero przypomniał sobie o istnieniu gościa: – Gdzie pan kończył szkoły? – zapytał uprzejmie.

źródło: NKJP: Jerzy Sosnowski: Prąd zatokowy, 2003

Staszek Pyjas [...] Od polityki stronił; kończył polonistykę na Uniwersytecie Jagiellońskim, miał ambicje literackie.

źródło: NKJP: Adam Szostkiewicz: Czarny marsz; Polityka, 2001-12-01

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	kończę	kończymy
2 os.	kończysz	kończycie
3 os.	kończy	kończą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	kończyłem +(e)m kończył	kończyłam +(e)m kończyła	kończyłom +(e)m kończyło	kończyliśmy +(e)śmy kończyli	kończyłyśmy +(e)śmy kończyły
2 os.	kończyłeś +(e)ś kończył	kończyłaś +(e)ś kończyła	kończyłoś +(e)ś kończyło	kończyliście +(e)ście kończyli	kończyłyście +(e)ście kończyły
3 os.	kończył	kończyła	kończyło	kończyli	kończyły

bezosobnik: kończono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę kończył będę kończyć	będę kończyła będę kończyć	będę kończyło będę kończyć	będziemy kończyli będziemy kończyć	będziemy kończyły będziemy kończyć
2 os.	będziesz kończył będziesz kończyć	będziesz kończyła będziesz kończyć	będziesz kończyło będziesz kończyć	będziecie kończyli będziecie kończyć	będziecie kończyły będziecie kończyć
3 os.	będzie kończył będzie kończyć	będzie kończyła będzie kończyć	będzie kończyło będzie kończyć	będą kończyli będą kończyć	będą kończyły będą kończyć

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		kończmy
2 os.	kończ	kończcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	kończyłbym bym kończył	kończyłabym bym kończyła	kończyłobym bym kończyło	kończylibyśmy byśmy kończyli	kończyłybyśmy byśmy kończyły
2 os.	kończyłbyś byś kończył	kończyłabyś byś kończyła	kończyłobyś byś kończyło	kończylibyście byście kończyli	kończyłybyście byście kończyły
3 os.	kończyłby by kończył	kończyłaby by kończyła	kończyłoby by kończyło	kończyliby by kończyli	kończyłyby by kończyły

bezosobnik: kończono by

bezokolicznik: kończyć

imiesłów przysłówkowy współczesny: kończąc

gerundium: kończenie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	kończenie	kończenia
D.	kończenia	kończeń
C.	kończeniu	kończeniom
B.	kończenie	kończenia
N.	kończeniem	kończeniami
Ms.	kończeniu	kończeniach
W.	kończenie	kończenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: kończący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	kończący	kończący	kończący	kończące	kończąca
D.	kończącego	kończącego	kończącego	kończącego	kończącej
C.	kończącemu	kończącemu	kończącemu	kończącemu	kończącej
B.	kończącego	kończącego	kończący	kończące	kończącą
N.	kończącym	kończącym	kończącym	kończącym	kończącą
Ms.	kończącym	kończącym	kończącym	kończącym	kończącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	kończący	kończący	kończące	kończące
D.	kończących	kończących	kończących	kończących
C.	kończącym	kończącym	kończącym	kończącym
B.	kończących	kończących	kończących	kończące
N.	kończącymi	kończącymi	kończącymi	kończącymi
Ms.	kończących	kończących	kończących	kończących

imiesłów przymiotnikowy bierny: kończony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	kończony	kończony	kończony	kończone	kończona
D.	kończonego	kończonego	kończonego	kończonego	kończonej
C.	kończonemu	kończonemu	kończonemu	kończonemu	kończonej
B.	kończonego	kończonego	kończony	kończone	kończoną
N.	kończonym	kończonym	kończonym	kończonym	kończoną
Ms.	kończonym	kończonym	kończonym	kończonym	kończonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	kończeni	kończeni	kończone	kończone
D.	kończonych	kończonych	kończonych	kończonych
C.	kończonym	kończonym	kończonym	kończonym
B.	kończonych	kończonych	kończonych	kończone
N.	kończonymi	kończonymi	kończonymi	kończonymi
Ms.	kończonych	kończonych	kończonych	kończonych

odpowiedniki aspektowe: ukończyć , skończyć

Składnia

kończyć

4. z nałogiem

Definicja

pot.

ostatecznie przestawać robić coś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie uzależnienia

Połączenia

kończyć z nałogiem, z paleniem

Cytaty

W zeszłym roku wróciła pani jednak na estradę, chociaż przed ośmiu laty zapowiedziała, że kończy z występami.

źródło: NKJP: Mariola Woszkowska, Szukam dobrego wujka, Trybuna Śląska, 2003-10-10

Oświadczam wszystkim, że kończę z paleniem. W pracy niedowierzająco kiwają głowami i patrzą z politowaniem, za to przyjaciele obiecują trzymać kciuki.

źródło: NKJP: Joanna Romowska, Jak rzuciłam palenie, Cosmopolitan, 2000

Kokoschka melduje się więc, chce do dragonów, musi mieć jednak konia, którego nie ma, ale ma Narzeczoną wiatru, sprzedaje i ma teraz konia, którego nie miał, i jedzie na wojnę, ale już nie z Almą, w maju 1915 roku Alma kończy z nim ostatecznie i koniec ten po trzech miesiącach przypieczętowuje ślubem.

źródło: NKJP: Janusz Rudnicki, Śmierć czeskiego psa, 2009

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	kończę	kończymy
2 os.	kończysz	kończycie
3 os.	kończy	kończą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	kończyłem +(e)m kończył	kończyłam +(e)m kończyła	kończyłom +(e)m kończyło	kończyliśmy +(e)śmy kończyli	kończyłyśmy +(e)śmy kończyły
2 os.	kończyłeś +(e)ś kończył	kończyłaś +(e)ś kończyła	kończyłoś +(e)ś kończyło	kończyliście +(e)ście kończyli	kończyłyście +(e)ście kończyły
3 os.	kończył	kończyła	kończyło	kończyli	kończyły

bezosobnik: kończono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę kończył będę kończyć	będę kończyła będę kończyć	będę kończyło będę kończyć	będziemy kończyli będziemy kończyć	będziemy kończyły będziemy kończyć
2 os.	będziesz kończył będziesz kończyć	będziesz kończyła będziesz kończyć	będziesz kończyło będziesz kończyć	będziecie kończyli będziecie kończyć	będziecie kończyły będziecie kończyć
3 os.	będzie kończył będzie kończyć	będzie kończyła będzie kończyć	będzie kończyło będzie kończyć	będą kończyli będą kończyć	będą kończyły będą kończyć

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		kończmy
2 os.	kończ	kończcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	kończyłbym bym kończył	kończyłabym bym kończyła	kończyłobym bym kończyło	kończylibyśmy byśmy kończyli	kończyłybyśmy byśmy kończyły
2 os.	kończyłbyś byś kończył	kończyłabyś byś kończyła	kończyłobyś byś kończyło	kończylibyście byście kończyli	kończyłybyście byście kończyły
3 os.	kończyłby by kończył	kończyłaby by kończyła	kończyłoby by kończyło	kończyliby by kończyli	kończyłyby by kończyły

bezosobnik: kończono by

bezokolicznik: kończyć

imiesłów przysłówkowy współczesny: kończąc

gerundium: kończenie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	kończenie	kończenia
D.	kończenia	kończeń
C.	kończeniu	kończeniom
B.	kończenie	kończenia
N.	kończeniem	kończeniami
Ms.	kończeniu	kończeniach
W.	kończenie	kończenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: kończący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	kończący	kończący	kończący	kończące	kończąca
D.	kończącego	kończącego	kończącego	kończącego	kończącej
C.	kończącemu	kończącemu	kończącemu	kończącemu	kończącej
B.	kończącego	kończącego	kończący	kończące	kończącą
N.	kończącym	kończącym	kończącym	kończącym	kończącą
Ms.	kończącym	kończącym	kończącym	kończącym	kończącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	kończący	kończący	kończące	kończące
D.	kończących	kończących	kończących	kończących
C.	kończącym	kończącym	kończącym	kończącym
B.	kończących	kończących	kończących	kończące
N.	kończącymi	kończącymi	kończącymi	kończącymi
Ms.	kończących	kończących	kończących	kończących

odpowiednik aspektowy: skończyć

Składnia

kończyć

z KIM/CZYM

5. wypowiedź

Definicja

wypowiadać ostatnie słowa na koniec swojej wypowiedzi

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język mówienie

Połączenia

kończyć puentą, słowami
kończyć smutno, dramatycznie

Cytaty

	– Za śmietnikiem jest chińska pagoda ambasady. – A druga ma widok na autostradę... – Nie kończ, wiem. źródło: NKJP: Manuela Gretkowska: Europejka, 2004
	Panie i panowie - kończę, bo jeszcze kilku parlamentarzystów AWS wzbogaci swymi wystąpieniami tę naszą debatę, im również dajmy tę szansę [...] źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 26.06.1998
	- Prześpi pan się tutaj - rzuca - przyniosą zaraz słomy. A rano zobaczymy. Czołem, obywatelu redaktorze - kończy z ręką na klamce. źródło: NKJP: Witold Zalewski: Zakładnicy, 2001
	- Czy polityk, mając wiedzę o nieprawidłowościach, które atakują strukturę państwa, może czy nie może działać? Sąd na to pytanie musi odpowiedzieć! - kończy dramatycznie. źródło: NKJP: Agnieszka Rybak: Ławy sejmowe, ławy sądowe, Polityka, 2004-07-10

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	kończę	kończymy
2 os.	kończysz	kończycie
3 os.	kończy	kończą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	kończyłem +(e)m kończył	kończyłam +(e)m kończyła	kończyłom +(e)m kończyło	kończyliśmy +(e)śmy kończyli	kończyłyśmy +(e)śmy kończyły
2 os.	kończyłeś +(e)ś kończył	kończyłaś +(e)ś kończyła	kończyłoś +(e)ś kończyło	kończyliście +(e)ście kończyli	kończyłyście +(e)ście kończyły
3 os.	kończył	kończyła	kończyło	kończyli	kończyły

bezosobnik: kończono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę kończył będę kończyć	będę kończyła będę kończyć	będę kończyło będę kończyć	będziemy kończyli będziemy kończyć	będziemy kończyły będziemy kończyć
2 os.	będziesz kończył będziesz kończyć	będziesz kończyła będziesz kończyć	będziesz kończyło będziesz kończyć	będziecie kończyli będziecie kończyć	będziecie kończyły będziecie kończyć
3 os.	będzie kończył będzie kończyć	będzie kończyła będzie kończyć	będzie kończyło będzie kończyć	będą kończyli będą kończyć	będą kończyły będą kończyć

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		kończmy
2 os.	kończ	kończcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	kończyłbym bym kończył	kończyłabym bym kończyła	kończyłobym bym kończyło	kończylibyśmy byśmy kończyli	kończyłybyśmy byśmy kończyły
2 os.	kończyłbyś byś kończył	kończyłabyś byś kończyła	kończyłobyś byś kończyło	kończylibyście byście kończyli	kończyłybyście byście kończyły
3 os.	kończyłby by kończył	kończyłaby by kończyła	kończyłoby by kończyło	kończyliby by kończyli	kończyłyby by kończyły

bezosobnik: kończono by

bezokolicznik: kończyć

imiesłów przysłówkowy współczesny: kończąc

gerundium: kończenie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	kończenie	kończenia
D.	kończenia	kończeń
C.	kończeniu	kończeniom
B.	kończenie	kończenia
N.	kończeniem	kończeniami
Ms.	kończeniu	kończeniach
W.	kończenie	kończenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: kończący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	kończący	kończący	kończący	kończące	kończąca
D.	kończącego	kończącego	kończącego	kończącego	kończącej
C.	kończącemu	kończącemu	kończącemu	kończącemu	kończącej
B.	kończącego	kończącego	kończący	kończące	kończącą
N.	kończącym	kończącym	kończącym	kończącym	kończącą
Ms.	kończącym	kończącym	kończącym	kończącym	kończącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	kończący	kończący	kończące	kończące
D.	kończących	kończących	kończących	kończących
C.	kończącym	kończącym	kończącym	kończącym
B.	kończących	kończących	kończących	kończące
N.	kończącymi	kończącymi	kończącymi	kończącymi
Ms.	kończących	kończących	kończących	kończących

imiesłów przymiotnikowy bierny: kończony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	kończony	kończony	kończony	kończone	kończona
D.	kończonego	kończonego	kończonego	kończonego	kończonej
C.	kończonemu	kończonemu	kończonemu	kończonemu	kończonej
B.	kończonego	kończonego	kończony	kończone	kończoną
N.	kończonym	kończonym	kończonym	kończonym	kończoną
Ms.	kończonym	kończonym	kończonym	kończonym	kończonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	kończeni	kończeni	kończone	kończone
D.	kończonych	kończonych	kończonych	kończonych
C.	kończonym	kończonym	kończonym	kończonym
B.	kończonych	kończonych	kończonych	kończone
N.	kończonymi	kończonymi	kończonymi	kończonymi
Ms.	kończonych	kończonych	kończonych	kończonych

Składnia

	+	kończyć	+	(CO)
	+	kończyć	+	(JAK) + (MOWA WPROST)

6. sześćdziesiątkę

Definicja

zbliżać się do osiągnięcia iluś lat życia lub istnienia

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Bieg życia

Połączenia

kończyć ileś lat; sześćdziesiątkę, siedemdziesiątkę...

Cytaty

Tadzik w dniu wybuchu wojny kończył szesnaście lat.

źródło: NKJP: Maria Nurowska: Panny i wdowy: zdrada, 1991

Angielski bank centralny kończy w tym roku 300 lat.

źródło: NKJP: Konrad Sadurski: BANKI DŻENTELMENÓW, Gazeta Wyborcza, 1994-03-21

W marcu kończę pięćdziesiątkę i chciałem to jakoś uczcić. Pomyślałem, że przepłynę Wisłę – to jest takie mocne i nikt w Krakowie jeszcze tego nie robił.

źródło: NKJP: Anna Zielińska:: Pływać każdy może, Gazeta Krakowska, 2006-01-02

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	kończę	kończymy
2 os.	kończysz	kończycie
3 os.	kończy	kończą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	kończyłem +(e)m kończył	kończyłam +(e)m kończyła	kończyłom +(e)m kończyło	kończyliśmy +(e)śmy kończyli	kończyłyśmy +(e)śmy kończyły
2 os.	kończyłeś +(e)ś kończył	kończyłaś +(e)ś kończyła	kończyłoś +(e)ś kończyło	kończyliście +(e)ście kończyli	kończyłyście +(e)ście kończyły
3 os.	kończył	kończyła	kończyło	kończyli	kończyły

bezosobnik: kończono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę kończył będę kończyć	będę kończyła będę kończyć	będę kończyło będę kończyć	będziemy kończyli będziemy kończyć	będziemy kończyły będziemy kończyć
2 os.	będziesz kończył będziesz kończyć	będziesz kończyła będziesz kończyć	będziesz kończyło będziesz kończyć	będziecie kończyli będziecie kończyć	będziecie kończyły będziecie kończyć
3 os.	będzie kończył będzie kończyć	będzie kończyła będzie kończyć	będzie kończyło będzie kończyć	będą kończyli będą kończyć	będą kończyły będą kończyć

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		kończmy
2 os.	kończ	kończcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	kończyłbym bym kończył	kończyłabym bym kończyła	kończyłobym bym kończyło	kończylibyśmy byśmy kończyli	kończyłybyśmy byśmy kończyły
2 os.	kończyłbyś byś kończył	kończyłabyś byś kończyła	kończyłobyś byś kończyło	kończylibyście byście kończyli	kończyłybyście byście kończyły
3 os.	kończyłby by kończył	kończyłaby by kończyła	kończyłoby by kończyło	kończyliby by kończyli	kończyłyby by kończyły

bezosobnik: kończono by

bezokolicznik: kończyć

imiesłów przysłówkowy współczesny: kończąc

gerundium: kończenie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	kończenie	kończenia
D.	kończenia	kończeń
C.	kończeniu	kończeniom
B.	kończenie	kończenia
N.	kończeniem	kończeniami
Ms.	kończeniu	kończeniach
W.	kończenie	kończenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: kończący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	kończący	kończący	kończący	kończące	kończąca
D.	kończącego	kończącego	kończącego	kończącego	kończącej
C.	kończącemu	kończącemu	kończącemu	kończącemu	kończącej
B.	kończącego	kończącego	kończący	kończące	kończącą
N.	kończącym	kończącym	kończącym	kończącym	kończącą
Ms.	kończącym	kończącym	kończącym	kończącym	kończącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	kończący	kończący	kończące	kończące
D.	kończących	kończących	kończących	kończących
C.	kończącym	kończącym	kończącym	kończącym
B.	kończących	kończących	kończących	kończące
N.	kończącymi	kończącymi	kończącymi	kończącymi
Ms.	kończących	kończących	kończących	kończących

imiesłów przymiotnikowy bierny: kończony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	kończony	kończony	kończony	kończone	kończona
D.	kończonego	kończonego	kończonego	kończonego	kończonej
C.	kończonemu	kończonemu	kończonemu	kończonemu	kończonej
B.	kończonego	kończonego	kończony	kończone	kończoną
N.	kończonym	kończonym	kończonym	kończonym	kończoną
Ms.	kończonym	kończonym	kończonym	kończonym	kończonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	kończeni	kończeni	kończone	kończone
D.	kończonych	kończonych	kończonych	kończonych
C.	kończonym	kończonym	kończonym	kończonym
B.	kończonych	kończonych	kończonych	kończone
N.	kończonymi	kończonymi	kończonymi	kończonymi
Ms.	kończonych	kończonych	kończonych	kończonych

odpowiedniki aspektowe: ukończyć , skończyć

Składnia

kończyć

7. jako bohater

Definicja

w wyniku przebiegu zdarzeń zaczynać znajdować się w określonej sytuacji

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Połączenia

kończyć jako bohater, jako nauczyciel, jako trener
kończyć marnie, źle

Cytaty

Cyrus tworzy zespół, który staje się lokalną gwiazdką rodzinnego Kentucky. W 1984 roku pożar trawi sprzęt zespołu, Billy Ray wyjeżdża do Los Angeles, gdzie próbuje założyć nową grupę, lecz kończy jako sprzedawca samochodów.

źródło: NKJP: Grzegorz Brzozowicz : Billy Ray Cyrus, Gazeta Wyborcza, 1992-12-04

„Vicky Cristina Barcelona” to wbrew pozorom jeden z najsmutniejszych filmów, jakie nakręciłem. Mimo piękna Barcelony, architektury Gaudiego, nadmorskiego uroku Oviedo, wszyscy bohaterowie kończą źle.

źródło: NKJP: Janusz Wróblewski, Staję się pesymistą, Polityka, 2009-04-18

Dzieci ze związku Panny z jakimkolwiek innym znakiem kończą na ogół w klinikach dla nerwicowców.

źródło: NKJP: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	kończę	kończymy
2 os.	kończysz	kończycie
3 os.	kończy	kończą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	kończyłem +(e)m kończył	kończyłam +(e)m kończyła	kończyłom +(e)m kończyło	kończyliśmy +(e)śmy kończyli	kończyłyśmy +(e)śmy kończyły
2 os.	kończyłeś +(e)ś kończył	kończyłaś +(e)ś kończyła	kończyłoś +(e)ś kończyło	kończyliście +(e)ście kończyli	kończyłyście +(e)ście kończyły
3 os.	kończył	kończyła	kończyło	kończyli	kończyły

bezosobnik: kończono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę kończył będę kończyć	będę kończyła będę kończyć	będę kończyło będę kończyć	będziemy kończyli będziemy kończyć	będziemy kończyły będziemy kończyć
2 os.	będziesz kończył będziesz kończyć	będziesz kończyła będziesz kończyć	będziesz kończyło będziesz kończyć	będziecie kończyli będziecie kończyć	będziecie kończyły będziecie kończyć
3 os.	będzie kończył będzie kończyć	będzie kończyła będzie kończyć	będzie kończyło będzie kończyć	będą kończyli będą kończyć	będą kończyły będą kończyć

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		kończmy
2 os.	kończ	kończcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	kończyłbym bym kończył	kończyłabym bym kończyła	kończyłobym bym kończyło	kończylibyśmy byśmy kończyli	kończyłybyśmy byśmy kończyły
2 os.	kończyłbyś byś kończył	kończyłabyś byś kończyła	kończyłobyś byś kończyło	kończylibyście byście kończyli	kończyłybyście byście kończyły
3 os.	kończyłby by kończył	kończyłaby by kończyła	kończyłoby by kończyło	kończyliby by kończyli	kończyłyby by kończyły

bezosobnik: kończono by

bezokolicznik: kończyć

imiesłów przysłówkowy współczesny: kończąc

gerundium: kończenie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	kończenie	kończenia
D.	kończenia	kończeń
C.	kończeniu	kończeniom
B.	kończenie	kończenia
N.	kończeniem	kończeniami
Ms.	kończeniu	kończeniach
W.	kończenie	kończenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: kończący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	kończący	kończący	kończący	kończące	kończąca
D.	kończącego	kończącego	kończącego	kończącego	kończącej
C.	kończącemu	kończącemu	kończącemu	kończącemu	kończącej
B.	kończącego	kończącego	kończący	kończące	kończącą
N.	kończącym	kończącym	kończącym	kończącym	kończącą
Ms.	kończącym	kończącym	kończącym	kończącym	kończącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	kończący	kończący	kończące	kończące
D.	kończących	kończących	kończących	kończących
C.	kończącym	kończącym	kończącym	kończącym
B.	kończących	kończących	kończących	kończące
N.	kończącymi	kończącymi	kończącymi	kończącymi
Ms.	kończących	kończących	kończących	kończących

odpowiednik aspektowy: skończyć

Składnia

	+	kończyć	+	JAK
	+	kończyć	+	jako KTO

8. z kulą w głowie

Definicja

książk.

umierać, będąc zabitym

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Bieg życia śmierć

Cytaty

W tamtych czasach przecież za zakładanie podobnych stowarzyszeń (i to na dodatek tajnych!) w najlepszym wypadku lądowało się w syberyjskim łagrze lub w kazachskim stepie, w najgorszym zaś – kończyło z kulą w głowie.

źródło: NKJP: East Side Story: Kocham! Jak to trudno powiedzieć…, Esensja nr 05, 2009-07-02

W Ewangelii mamy wyraźny opis dwóch zdrad. Jedna to Judasza, który kończy na stryczku , nie czekając na przebaczenie, i druga, Piotrowa, trzykrotnie wypierającego się Jezusa.

źródło: NKJP: Dręczyły go wyrzuty sumienia, Super Express, 2006

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	kończę	kończymy
2 os.	kończysz	kończycie
3 os.	kończy	kończą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	kończyłem +(e)m kończył	kończyłam +(e)m kończyła	kończyłom +(e)m kończyło	kończyliśmy +(e)śmy kończyli	kończyłyśmy +(e)śmy kończyły
2 os.	kończyłeś +(e)ś kończył	kończyłaś +(e)ś kończyła	kończyłoś +(e)ś kończyło	kończyliście +(e)ście kończyli	kończyłyście +(e)ście kończyły
3 os.	kończył	kończyła	kończyło	kończyli	kończyły

bezosobnik: kończono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę kończył będę kończyć	będę kończyła będę kończyć	będę kończyło będę kończyć	będziemy kończyli będziemy kończyć	będziemy kończyły będziemy kończyć
2 os.	będziesz kończył będziesz kończyć	będziesz kończyła będziesz kończyć	będziesz kończyło będziesz kończyć	będziecie kończyli będziecie kończyć	będziecie kończyły będziecie kończyć
3 os.	będzie kończył będzie kończyć	będzie kończyła będzie kończyć	będzie kończyło będzie kończyć	będą kończyli będą kończyć	będą kończyły będą kończyć

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		kończmy
2 os.	kończ	kończcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	kończyłbym bym kończył	kończyłabym bym kończyła	kończyłobym bym kończyło	kończylibyśmy byśmy kończyli	kończyłybyśmy byśmy kończyły
2 os.	kończyłbyś byś kończył	kończyłabyś byś kończyła	kończyłobyś byś kończyło	kończylibyście byście kończyli	kończyłybyście byście kończyły
3 os.	kończyłby by kończył	kończyłaby by kończyła	kończyłoby by kończyło	kończyliby by kończyli	kończyłyby by kończyły

bezosobnik: kończono by

bezokolicznik: kończyć

imiesłów przysłówkowy współczesny: kończąc

gerundium: kończenie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	kończenie	kończenia
D.	kończenia	kończeń
C.	kończeniu	kończeniom
B.	kończenie	kończenia
N.	kończeniem	kończeniami
Ms.	kończeniu	kończeniach
W.	kończenie	kończenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: kończący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	kończący	kończący	kończący	kończące	kończąca
D.	kończącego	kończącego	kończącego	kończącego	kończącej
C.	kończącemu	kończącemu	kończącemu	kończącemu	kończącej
B.	kończącego	kończącego	kończący	kończące	kończącą
N.	kończącym	kończącym	kończącym	kończącym	kończącą
Ms.	kończącym	kończącym	kończącym	kończącym	kończącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	kończący	kończący	kończące	kończące
D.	kończących	kończących	kończących	kończących
C.	kończącym	kończącym	kończącym	kończącym
B.	kończących	kończących	kończących	kończące
N.	kończącymi	kończącymi	kończącymi	kończącymi
Ms.	kończących	kończących	kończących	kończących

odpowiednik aspektowy: skończyć

9. z kimś

Definicja

książk.

zabijać

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Bieg życia śmierć

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa przestępstwa

Połączenia

kończyć z nim; ze sobą

Cytaty

Tak myślę, że warto by cię wbić na pal. Znajdzie się tu w obejściu jakiś przyzwoity pal? Albo jeszcze lepiej: zawiesimy cię za nogi na drzwiach stodoły i obedrzemy ze skóry jak węgorza.
- Dobra, dosyć tego gadania[...]. Zaraz zleci się tu cała wieś. Kończmy z nim raz dwa, zabierajmy konie ze stajni i odjeżdżajmy.

źródło: Internet: www.sapkowski.pl

W 1803 roku odnotowano w Rosji 582 przypadki samobójcze, co dawało współczynnik 1,7 na 100 tys. mieszkańców. [...] Okazuje się, iż częściej kończyli ze sobą ludzie mający rodzinę i nieuczeni.

źródło: NKJP: Naród u wrót zagłady, Dziennik Polski, 2005-01-10

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	kończę	kończymy
2 os.	kończysz	kończycie
3 os.	kończy	kończą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	kończyłem +(e)m kończył	kończyłam +(e)m kończyła	kończyłom +(e)m kończyło	kończyliśmy +(e)śmy kończyli	kończyłyśmy +(e)śmy kończyły
2 os.	kończyłeś +(e)ś kończył	kończyłaś +(e)ś kończyła	kończyłoś +(e)ś kończyło	kończyliście +(e)ście kończyli	kończyłyście +(e)ście kończyły
3 os.	kończył	kończyła	kończyło	kończyli	kończyły

bezosobnik: kończono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę kończył będę kończyć	będę kończyła będę kończyć	będę kończyło będę kończyć	będziemy kończyli będziemy kończyć	będziemy kończyły będziemy kończyć
2 os.	będziesz kończył będziesz kończyć	będziesz kończyła będziesz kończyć	będziesz kończyło będziesz kończyć	będziecie kończyli będziecie kończyć	będziecie kończyły będziecie kończyć
3 os.	będzie kończył będzie kończyć	będzie kończyła będzie kończyć	będzie kończyło będzie kończyć	będą kończyli będą kończyć	będą kończyły będą kończyć

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		kończmy
2 os.	kończ	kończcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	kończyłbym bym kończył	kończyłabym bym kończyła	kończyłobym bym kończyło	kończylibyśmy byśmy kończyli	kończyłybyśmy byśmy kończyły
2 os.	kończyłbyś byś kończył	kończyłabyś byś kończyła	kończyłobyś byś kończyło	kończylibyście byście kończyli	kończyłybyście byście kończyły
3 os.	kończyłby by kończył	kończyłaby by kończyła	kończyłoby by kończyło	kończyliby by kończyli	kończyłyby by kończyły

bezosobnik: kończono by

bezokolicznik: kończyć

imiesłów przysłówkowy współczesny: kończąc

gerundium: kończenie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	kończenie	kończenia
D.	kończenia	kończeń
C.	kończeniu	kończeniom
B.	kończenie	kończenia
N.	kończeniem	kończeniami
Ms.	kończeniu	kończeniach
W.	kończenie	kończenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: kończący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	kończący	kończący	kończący	kończące	kończąca
D.	kończącego	kończącego	kończącego	kończącego	kończącej
C.	kończącemu	kończącemu	kończącemu	kończącemu	kończącej
B.	kończącego	kończącego	kończący	kończące	kończącą
N.	kończącym	kończącym	kończącym	kończącym	kończącą
Ms.	kończącym	kończącym	kończącym	kończącym	kończącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	kończący	kończący	kończące	kończące
D.	kończących	kończących	kończących	kończących
C.	kończącym	kończącym	kończącym	kończącym
B.	kończących	kończących	kończących	kończące
N.	kończącymi	kończącymi	kończącymi	kończącymi
Ms.	kończących	kończących	kończących	kończących

odpowiednik aspektowy: skończyć

Składnia

Rz_osobowy

kończyć

z KIM

Frazeologizmy

ktoś kończy pod mostem

Data ostatniej modyfikacji: 28.03.2014