UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

ograniczać się

Chronologizacja

1861, SJPWil

Pochodzenie

Zob. granica

1. do paru słów

Definicja

mogąc wykonać więcej czynności lub wykonać czynność w większym zakresie, robić tylko to, o czym mowa

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Połączenia

  • ograniczać się do doradzania komuś, do jakiejś działalności, do kilku słów przeprosin, do krótkiego stwierdzenia, do lakonicznych odpowiedzi, do monosylab, do podania kilku informacji, do podania ręki, do półsłówek, do jakiejś roli, do rozmów telefonicznych, do wzruszenia ramionami

Cytaty

Ojciec w swoich wysiłkach sportowych ograniczał się do częstych spacerów za miasto oraz rzadkich wyczynów pływackich.

źródło: NKJP: Tadeusz Różewicz: Dwie strony medalu, 2008

Doktor Koch nakładał sobie na talerz cienkie jak pergamin plasterki smażonego bekonu, który był specjalnością hotelu Karwia, smażone kartofle i mnóstwo zielonej sałaty. Aya ograniczała się do kawałka arbuza i ciemnego pieczywa.

źródło: NKJP: Joanna Rudniańska: Miejsca, 1999

Nie byłby sobą, gdyby się ograniczał wyłącznie do jednego rodzaju działalności.

źródło: NKJP: Marek Idczak: Słony wiatr, 2007

Nie zamierzamy się ograniczać tylko do muzyki gitarowej.

źródło: NKJP: Onet.pl - Rozmowy

Teraz mogła spokojnie zająć się podtrzymywaniem swojego małżeńskiego szczęścia, które jeszcze przez dwa miesiące musiało ograniczać się wyłącznie do rozmów telefonicznych.

źródło: NKJP: Irena Matuszkiewicz: Czarna wdowa atakuje, 2009

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. ograniczam się
ograniczamy się
2 os. ograniczasz się
ograniczacie się
3 os. ogranicza się
ograniczają się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. ograniczałem się
+(e)m się ograniczał
ograniczałam się
+(e)m się ograniczała
ograniczałom się
+(e)m się ograniczało
ograniczaliśmy się
+(e)śmy się ograniczali
ograniczałyśmy się
+(e)śmy się ograniczały
2 os. ograniczałeś się
+(e)ś się ograniczał
ograniczałaś się
+(e)ś się ograniczała
ograniczałoś się
+(e)ś się ograniczało
ograniczaliście się
+(e)ście się ograniczali
ograniczałyście się
+(e)ście się ograniczały
3 os. ograniczał się
ograniczała się
ograniczało się
ograniczali się
ograniczały się

bezosobnik: ograniczano się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się ograniczał
będę się ograniczać
będę się ograniczała
będę się ograniczać
będę się ograniczało
będę się ograniczać
będziemy się ograniczali
będziemy się ograniczać
będziemy się ograniczały
będziemy się ograniczać
2 os. będziesz się ograniczał
będziesz się ograniczać
będziesz się ograniczała
będziesz się ograniczać
będziesz się ograniczało
będziesz się ograniczać
będziecie się ograniczali
będziecie się ograniczać
będziecie się ograniczały
będziecie się ograniczać
3 os. będzie się ograniczał
będzie się ograniczać
będzie się ograniczała
będzie się ograniczać
będzie się ograniczało
będzie się ograniczać
będą się ograniczali
będą się ograniczać
będą się ograniczały
będą się ograniczać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. ograniczajmy się
2 os. ograniczaj się
ograniczajcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. ograniczałbym się
bym się ograniczał
ograniczałabym się
bym się ograniczała
ograniczałobym się
bym się ograniczało
ograniczalibyśmy się
byśmy się ograniczali
ograniczałybyśmy się
byśmy się ograniczały
2 os. ograniczałbyś się
byś się ograniczał
ograniczałabyś się
byś się ograniczała
ograniczałobyś się
byś się ograniczało
ograniczalibyście się
byście się ograniczali
ograniczałybyście się
byście się ograniczały
3 os. ograniczałby się
by się ograniczał
ograniczałaby się
by się ograniczała
ograniczałoby się
by się ograniczało
ograniczaliby się
by się ograniczali
ograniczałyby się
by się ograniczały

bezosobnik: ograniczano by się

bezokolicznik: ograniczać się

imiesłów przysłówkowy współczesny: ograniczając się

gerundium: ograniczanie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. ograniczanie się
ograniczania się
D. ograniczania się
ograniczań się
C. ograniczaniu się
ograniczaniom się
B. ograniczanie się
ograniczania się
N. ograniczaniem się
ograniczaniami się
Ms. ograniczaniu się
ograniczaniach się
W. ograniczanie się
ograniczania się

imiesłów przymiotnikowy czynny: ograniczający się

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. ograniczający się
ograniczający się
ograniczający się
ograniczające się
ograniczająca się
D. ograniczającego się
ograniczającego się
ograniczającego się
ograniczającego się
ograniczającej się
C. ograniczającemu się
ograniczającemu się
ograniczającemu się
ograniczającemu się
ograniczającej się
B. ograniczającego się
ograniczającego się
ograniczający się
ograniczające się
ograniczającą się
N. ograniczającym się
ograniczającym się
ograniczającym się
ograniczającym się
ograniczającą się
Ms. ograniczającym się
ograniczającym się
ograniczającym się
ograniczającym się
ograniczającej się
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. ograniczający się
ograniczający się
ograniczające się
ograniczające się
D. ograniczających się
ograniczających się
ograniczających się
ograniczających się
C. ograniczającym się
ograniczającym się
ograniczającym się
ograniczającym się
B. ograniczających się
ograniczających się
ograniczających się
ograniczające się
N. ograniczającymi się
ograniczającymi się
ograniczającymi się
ograniczającymi się
Ms. ograniczających się
ograniczających się
ograniczających się
ograniczających się

odpowiednik aspektowy: ograniczyć się

Składnia

Rzosobowy + ograniczać się +
do CZEGO

2. finansowo

Definicja

być zmuszonym do tego, by czegoś sobie odmawiać

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse czynności, przedmioty związane z pieniędzmi

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie czynności związane z jedzeniem

Połączenia

  • ograniczać się finansowo
  • ktoś musi, próbuje się ograniczać

Cytaty

Katarzyna [...] pyta nas, czy podczas ciąży może jeść mięso. A może powinna się ograniczać?

źródło: NKJP: Dziecko rodzi się za wcześnie, Gazeta Poznańska, 2002-12-02

Klienci płacą wyższy abonament, ale nie muszą się ograniczać w rozmowach ze strachu przed gigantycznym rachunkiem.

źródło: NKJP: Nowa broń TP SA, Dziennik Internautów, 2005-06-13

Bardzo lubię jeść, ale niestety muszę się ograniczać.

źródło: Internet

Nie muszę się ograniczać finansowo, więc kupuję to, na co mamy ochotę.

źródło: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. ograniczam się
ograniczamy się
2 os. ograniczasz się
ograniczacie się
3 os. ogranicza się
ograniczają się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. ograniczałem się
+(e)m się ograniczał
ograniczałam się
+(e)m się ograniczała
ograniczałom się
+(e)m się ograniczało
ograniczaliśmy się
+(e)śmy się ograniczali
ograniczałyśmy się
+(e)śmy się ograniczały
2 os. ograniczałeś się
+(e)ś się ograniczał
ograniczałaś się
+(e)ś się ograniczała
ograniczałoś się
+(e)ś się ograniczało
ograniczaliście się
+(e)ście się ograniczali
ograniczałyście się
+(e)ście się ograniczały
3 os. ograniczał się
ograniczała się
ograniczało się
ograniczali się
ograniczały się

bezosobnik: ograniczano się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się ograniczał
będę się ograniczać
będę się ograniczała
będę się ograniczać
będę się ograniczało
będę się ograniczać
będziemy się ograniczali
będziemy się ograniczać
będziemy się ograniczały
będziemy się ograniczać
2 os. będziesz się ograniczał
będziesz się ograniczać
będziesz się ograniczała
będziesz się ograniczać
będziesz się ograniczało
będziesz się ograniczać
będziecie się ograniczali
będziecie się ograniczać
będziecie się ograniczały
będziecie się ograniczać
3 os. będzie się ograniczał
będzie się ograniczać
będzie się ograniczała
będzie się ograniczać
będzie się ograniczało
będzie się ograniczać
będą się ograniczali
będą się ograniczać
będą się ograniczały
będą się ograniczać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. ograniczajmy się
2 os. ograniczaj się
ograniczajcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. ograniczałbym się
bym się ograniczał
ograniczałabym się
bym się ograniczała
ograniczałobym się
bym się ograniczało
ograniczalibyśmy się
byśmy się ograniczali
ograniczałybyśmy się
byśmy się ograniczały
2 os. ograniczałbyś się
byś się ograniczał
ograniczałabyś się
byś się ograniczała
ograniczałobyś się
byś się ograniczało
ograniczalibyście się
byście się ograniczali
ograniczałybyście się
byście się ograniczały
3 os. ograniczałby się
by się ograniczał
ograniczałaby się
by się ograniczała
ograniczałoby się
by się ograniczało
ograniczaliby się
by się ograniczali
ograniczałyby się
by się ograniczały

bezosobnik: ograniczano by się

bezokolicznik: ograniczać się

imiesłów przysłówkowy współczesny: ograniczając się

gerundium: ograniczanie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. ograniczanie się
ograniczania się
D. ograniczania się
ograniczań się
C. ograniczaniu się
ograniczaniom się
B. ograniczanie się
ograniczania się
N. ograniczaniem się
ograniczaniami się
Ms. ograniczaniu się
ograniczaniach się
W. ograniczanie się
ograniczania się

imiesłów przymiotnikowy czynny: ograniczający się

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. ograniczający się
ograniczający się
ograniczający się
ograniczające się
ograniczająca się
D. ograniczającego się
ograniczającego się
ograniczającego się
ograniczającego się
ograniczającej się
C. ograniczającemu się
ograniczającemu się
ograniczającemu się
ograniczającemu się
ograniczającej się
B. ograniczającego się
ograniczającego się
ograniczający się
ograniczające się
ograniczającą się
N. ograniczającym się
ograniczającym się
ograniczającym się
ograniczającym się
ograniczającą się
Ms. ograniczającym się
ograniczającym się
ograniczającym się
ograniczającym się
ograniczającej się
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. ograniczający się
ograniczający się
ograniczające się
ograniczające się
D. ograniczających się
ograniczających się
ograniczających się
ograniczających się
C. ograniczającym się
ograniczającym się
ograniczającym się
ograniczającym się
B. ograniczających się
ograniczających się
ograniczających się
ograniczające się
N. ograniczającymi się
ograniczającymi się
ograniczającymi się
ograniczającymi się
Ms. ograniczających się
ograniczających się
ograniczających się
ograniczających się

odpowiednik aspektowy: ograniczyć się

Składnia

Rzosobowy + ograniczać się + bez ograniczeń

3. do niewielkiego obszaru

Definicja

być zawężonym do jakiegoś zakresu

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii wielkość,

Połączenia

  • obszar, opis, czyjeś panowanie, tekst, teren, wiedza, wycieczka, czyjeś wykształcenie, wyprawa ogranicza się
  • ograniczać się do niewielkiego obszaru, do małego skrawka

Cytaty

Dziedzictwo po przodkach nie mogło ograniczać się jedynie do tych trzystu tomów.

źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Tkacz iluzji, 2004

Kraj ten zwany Kanaanem należał do królów hetyckich, amorejskich i innych, podobnie jednak jak po drugiej stronie pustyni panowanie ich ograniczało się do grodów oraz niewielkiego kręgu ziemi uprawnej.

źródło: NKJP: Zofia Kossak: Przymierze, 1952

Zieleń wokół miasteczka ograniczała się do pól uprawnych.

źródło: NKJP: Magda Parus: Wilcze dziedzictwo: Przeznaczona – rozdział 2, Esensja, nr 10, 2008

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. ograniczam się
ograniczamy się
2 os. ograniczasz się
ograniczacie się
3 os. ogranicza się
ograniczają się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. ograniczałem się
+(e)m się ograniczał
ograniczałam się
+(e)m się ograniczała
ograniczałom się
+(e)m się ograniczało
ograniczaliśmy się
+(e)śmy się ograniczali
ograniczałyśmy się
+(e)śmy się ograniczały
2 os. ograniczałeś się
+(e)ś się ograniczał
ograniczałaś się
+(e)ś się ograniczała
ograniczałoś się
+(e)ś się ograniczało
ograniczaliście się
+(e)ście się ograniczali
ograniczałyście się
+(e)ście się ograniczały
3 os. ograniczał się
ograniczała się
ograniczało się
ograniczali się
ograniczały się

bezosobnik: ograniczano się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się ograniczał
będę się ograniczać
będę się ograniczała
będę się ograniczać
będę się ograniczało
będę się ograniczać
będziemy się ograniczali
będziemy się ograniczać
będziemy się ograniczały
będziemy się ograniczać
2 os. będziesz się ograniczał
będziesz się ograniczać
będziesz się ograniczała
będziesz się ograniczać
będziesz się ograniczało
będziesz się ograniczać
będziecie się ograniczali
będziecie się ograniczać
będziecie się ograniczały
będziecie się ograniczać
3 os. będzie się ograniczał
będzie się ograniczać
będzie się ograniczała
będzie się ograniczać
będzie się ograniczało
będzie się ograniczać
będą się ograniczali
będą się ograniczać
będą się ograniczały
będą się ograniczać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. ograniczajmy się
2 os. ograniczaj się
ograniczajcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. ograniczałbym się
bym się ograniczał
ograniczałabym się
bym się ograniczała
ograniczałobym się
bym się ograniczało
ograniczalibyśmy się
byśmy się ograniczali
ograniczałybyśmy się
byśmy się ograniczały
2 os. ograniczałbyś się
byś się ograniczał
ograniczałabyś się
byś się ograniczała
ograniczałobyś się
byś się ograniczało
ograniczalibyście się
byście się ograniczali
ograniczałybyście się
byście się ograniczały
3 os. ograniczałby się
by się ograniczał
ograniczałaby się
by się ograniczała
ograniczałoby się
by się ograniczało
ograniczaliby się
by się ograniczali
ograniczałyby się
by się ograniczały

bezosobnik: ograniczano by się

bezokolicznik: ograniczać się

imiesłów przysłówkowy współczesny: ograniczając się

gerundium: ograniczanie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. ograniczanie się
ograniczania się
D. ograniczania się
ograniczań się
C. ograniczaniu się
ograniczaniom się
B. ograniczanie się
ograniczania się
N. ograniczaniem się
ograniczaniami się
Ms. ograniczaniu się
ograniczaniach się
W. ograniczanie się
ograniczania się

imiesłów przymiotnikowy czynny: ograniczający się

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. ograniczający się
ograniczający się
ograniczający się
ograniczające się
ograniczająca się
D. ograniczającego się
ograniczającego się
ograniczającego się
ograniczającego się
ograniczającej się
C. ograniczającemu się
ograniczającemu się
ograniczającemu się
ograniczającemu się
ograniczającej się
B. ograniczającego się
ograniczającego się
ograniczający się
ograniczające się
ograniczającą się
N. ograniczającym się
ograniczającym się
ograniczającym się
ograniczającym się
ograniczającą się
Ms. ograniczającym się
ograniczającym się
ograniczającym się
ograniczającym się
ograniczającej się
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. ograniczający się
ograniczający się
ograniczające się
ograniczające się
D. ograniczających się
ograniczających się
ograniczających się
ograniczających się
C. ograniczającym się
ograniczającym się
ograniczającym się
ograniczającym się
B. ograniczających się
ograniczających się
ograniczających się
ograniczające się
N. ograniczającymi się
ograniczającymi się
ograniczającymi się
ograniczającymi się
Ms. ograniczających się
ograniczających się
ograniczających się
ograniczających się

odpowiednik aspektowy: ograniczyć się

Składnia

Rznieżywotny + ograniczać się +
do CZEGO
Data ostatniej modyfikacji: 09.10.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj