Chronologizacja
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
rozpoznaję |
rozpoznajemy |
|||
2 os. |
rozpoznajesz |
rozpoznajecie |
|||
3 os. |
rozpoznaje |
rozpoznają |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
rozpoznawałem +(e)m rozpoznawał |
rozpoznawałam +(e)m rozpoznawała |
rozpoznawałom +(e)m rozpoznawało |
rozpoznawaliśmy +(e)śmy rozpoznawali |
rozpoznawałyśmy +(e)śmy rozpoznawały |
2 os. |
rozpoznawałeś +(e)ś rozpoznawał |
rozpoznawałaś +(e)ś rozpoznawała |
rozpoznawałoś +(e)ś rozpoznawało |
rozpoznawaliście +(e)ście rozpoznawali |
rozpoznawałyście +(e)ście rozpoznawały |
3 os. |
rozpoznawał |
rozpoznawała |
rozpoznawało |
rozpoznawali |
rozpoznawały |
bezosobnik: rozpoznawano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę rozpoznawał będę rozpoznawać |
będę rozpoznawała będę rozpoznawać |
będę rozpoznawało będę rozpoznawać |
będziemy rozpoznawali będziemy rozpoznawać |
będziemy rozpoznawały będziemy rozpoznawać |
2 os. |
będziesz rozpoznawał będziesz rozpoznawać |
będziesz rozpoznawała będziesz rozpoznawać |
będziesz rozpoznawało będziesz rozpoznawać |
będziecie rozpoznawali będziecie rozpoznawać |
będziecie rozpoznawały będziecie rozpoznawać |
3 os. |
będzie rozpoznawał będzie rozpoznawać |
będzie rozpoznawała będzie rozpoznawać |
będzie rozpoznawało będzie rozpoznawać |
będą rozpoznawali będą rozpoznawać |
będą rozpoznawały będą rozpoznawać |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
rozpoznawajmy |
|
2 os. |
rozpoznawaj |
rozpoznawajcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
rozpoznawałbym bym rozpoznawał |
rozpoznawałabym bym rozpoznawała |
rozpoznawałobym bym rozpoznawało |
rozpoznawalibyśmy byśmy rozpoznawali |
rozpoznawałybyśmy byśmy rozpoznawały |
2 os. |
rozpoznawałbyś byś rozpoznawał |
rozpoznawałabyś byś rozpoznawała |
rozpoznawałobyś byś rozpoznawało |
rozpoznawalibyście byście rozpoznawali |
rozpoznawałybyście byście rozpoznawały |
3 os. |
rozpoznawałby by rozpoznawał |
rozpoznawałaby by rozpoznawała |
rozpoznawałoby by rozpoznawało |
rozpoznawaliby by rozpoznawali |
rozpoznawałyby by rozpoznawały |
bezosobnik: rozpoznawano by
bezokolicznik: rozpoznawać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
rozpoznając
gerundium: rozpoznawanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | rozpoznawanie |
rozpoznawania |
D. | rozpoznawania |
rozpoznawań |
C. | rozpoznawaniu |
rozpoznawaniom |
B. | rozpoznawanie |
rozpoznawania |
N. | rozpoznawaniem |
rozpoznawaniami |
Ms. | rozpoznawaniu |
rozpoznawaniach |
W. | rozpoznawanie |
rozpoznawania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: rozpoznający
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | rozpoznający |
rozpoznający |
rozpoznający |
rozpoznające |
rozpoznająca |
D. | rozpoznającego |
rozpoznającego |
rozpoznającego |
rozpoznającego |
rozpoznającej |
C. | rozpoznającemu |
rozpoznającemu |
rozpoznającemu |
rozpoznającemu |
rozpoznającej |
B. | rozpoznającego |
rozpoznającego |
rozpoznający |
rozpoznające |
rozpoznającą |
N. | rozpoznającym |
rozpoznającym |
rozpoznającym |
rozpoznającym |
rozpoznającą |
Ms. | rozpoznającym |
rozpoznającym |
rozpoznającym |
rozpoznającym |
rozpoznającej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | rozpoznający |
rozpoznający |
rozpoznające |
rozpoznające |
D. | rozpoznających |
rozpoznających |
rozpoznających |
rozpoznających |
C. | rozpoznającym |
rozpoznającym |
rozpoznającym |
rozpoznającym |
B. | rozpoznających |
rozpoznających |
rozpoznających |
rozpoznające |
N. | rozpoznającymi |
rozpoznającymi |
rozpoznającymi |
rozpoznającymi |
Ms. | rozpoznających |
rozpoznających |
rozpoznających |
rozpoznających |
imiesłów przymiotnikowy bierny: rozpoznawany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | rozpoznawany |
rozpoznawany |
rozpoznawany |
rozpoznawane |
rozpoznawana |
D. | rozpoznawanego |
rozpoznawanego |
rozpoznawanego |
rozpoznawanego |
rozpoznawanej |
C. | rozpoznawanemu |
rozpoznawanemu |
rozpoznawanemu |
rozpoznawanemu |
rozpoznawanej |
B. | rozpoznawanego |
rozpoznawanego |
rozpoznawany |
rozpoznawane |
rozpoznawaną |
N. | rozpoznawanym |
rozpoznawanym |
rozpoznawanym |
rozpoznawanym |
rozpoznawaną |
Ms. | rozpoznawanym |
rozpoznawanym |
rozpoznawanym |
rozpoznawanym |
rozpoznawanej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | rozpoznawani |
rozpoznawani |
rozpoznawane |
rozpoznawane |
D. | rozpoznawanych |
rozpoznawanych |
rozpoznawanych |
rozpoznawanych |
C. | rozpoznawanym |
rozpoznawanym |
rozpoznawanym |
rozpoznawanym |
B. | rozpoznawanych |
rozpoznawanych |
rozpoznawanych |
rozpoznawane |
N. | rozpoznawanymi |
rozpoznawanymi |
rozpoznawanymi |
rozpoznawanymi |
Ms. | rozpoznawanych |
rozpoznawanych |
rozpoznawanych |
rozpoznawanych |
odpowiednik aspektowy: rozpoznać
Pochodzenie
ogsł. *orz-poznavati
Zob. poznawać
1. po głosie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka
Relacje znaczeniowe
synonimy: | odpoznawać, rozeznawać |
Połączenia
- świadkowie rozpoznają
- rozpoznawać charakter pisma, chorobę, dźwięk, flagę, gatunek, głos, kroki, kształt, markę, melodię, smak, sygnał, ślady, twarz, zapach, znajome miejsca; aktora, napastnika, znajomego
- rozpoznawać dotykiem
- rozpoznawać bez trudu
- rozpoznawać na fotografii
- rozpoznawać po akcencie, po chodzie, po fryzurze, po głosie, po objawach, po ruchach, po ubiorze, po zapachu
- rozpoznawać w tłumie
- rozpoznawać bezbłędnie, natychmiast, nieomylnie, od razu; z daleka; łatwo, trudno
- móc, nauczyć się rozpoznawać
Cytaty
Nowak wyciągnął zdjęcia [...]. Rozpoznaje pan tych ludzi? Nie. Chociaż... Tego z kitką chyba widziałem. W klubie. źródło: NKJP: Tomasz Konatkowski: Nie ma takiego miasta, 2010 |
|
Tłumaczył, że zabił, bo bał się, że ludzie ci rozpoznają w nim zbiega i zawiadomią policję. źródło: NKJP: (BAS): Prokurator żąda dwa razy dożywocie, Gazeta Wrocławska, 2001-07-10 |
|
Niezwykle istotna jest także wielkość stosowanych przez nas liter. W omawianym systemie wielkie i małe litery są rozpoznawane jako osobne znaki. źródło: NKJP: Łukasz Sosna: Linux. Komendy i polecenia. Wydanie II, 2006 |
Składnia
Rzosobowy | + | rozpoznawać | + |
KOGO/CO
|
2. zagrożenia
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka
Połączenia
- rozpoznawać położenie, potrzeby, sytuację, zagrożenia
- rozpoznawać bezbłędnie, dokładnie, natychmiast, od razu, właściwie, źle
- umieć rozpoznawać
Cytaty
Pochodził z rodziny, która umiała trafnie rozpoznawać sytuację, wiatr chwytać w żagle oraz chronić materialną podstawę rodu - folwarki, lasy. źródło: NKJP: Kazimierz Moczarski: Rozmowy z katem, 1977 |
|
[...] wspomnienia z młodości niosą nieraz istotne przesłanie. To wtedy rozpoznawaliśmy reguły tego świata, epoki, w której przyszło nam żyć. źródło: NKJP: Jerzy Sosnowski: Prąd zatokowy, 2003 |
|
[...] raz w tygodniu organizowane są w Zespole zajęcia dotyczące m.in. zagadnień międzynarodowego prawa humanitarnego [...], rozpoznawania potrzeb społeczności lokalnej. źródło: NKJP: (PB): Nie tylko „ciasto - ciasteczko”, Express Ilustrowany, 2003-10-28 |
|
W wieku lat siedemnastu trafia wreszcie do Leningradu do wielkiego mistrza tańca [...], który natychmiast rozpoznaje, że ma do czynienia z talentem niezwykłym. źródło: NKJP: Krzysztof Rutkowski: Paryskie pasaże, Gazeta Wyborcza, 1993-01-21 |
|
Kierowca rozpoznawał przeprawę, brodząc w zmąconej wodzie. - Spróbuję przejechać. źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Kamienne tablice, 1966 |
|
Po tym, w co mnie ubierano, rozpoznawałam, czy dzisiaj będzie dzień świąteczny, czy zwykły [...]. Świętem był dzień, w którym mama była w domu. Wielkim świętem było, gdy zabierała mnie do swoich znajomych. źródło: NKJP: Monika Rakusa: 39,9, 2008 |
Składnia
Rzosobowy | + | rozpoznawać | + |
CO
|
+ | rozpoznawać | + |
że ZDANIE|ZDANIE PYTAJNOZALEŻNE
|
3. sprawę
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa sąd
Połączenia
- kolegium, sąd rozpoznaje
- rozpoznawać skargę, sprawę
Cytaty
Na przełomie marca i kwietnia 1933 roku stołeczny Sąd Okręgowy rozpoznawał sprawę Henryka Okonka. źródło: NKJP: Stanisław Milewski: Ciemne sprawy międzywojnia, 2002 |
|
Skargi na czynności komornika rozpoznaje w postępowaniu upadłościowym sędzia-komisarz. źródło: NKJP: Ustawa Prawo upadłościowe i naprawcze, Dziennik Ustaw, 2003 |
|
Sprawy o przewlekłość postępowania będą rozpoznawane w trybie zażaleniowym. Ze skargą nie należy czekać do czasu zakończenia sprawy. źródło: NKJP: Marcin Król: Skarga na sąd, Trybuna Śląska, 2004-06-19 |
Składnia
Rzosobowy | + | rozpoznawać | + |
CO
|