UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

trzeźwość

Chronologizacja

1444, SStp

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. trzeźwość
 trzeźwości
D. trzeźwości
 trzeźwości
C. trzeźwości
 trzeźwościom
B. trzeźwość
 trzeźwości
N. trzeźwością
 trzeźwościami
Ms. trzeźwości
 trzeźwościach
W. trzeźwości
 trzeźwości

Inne uwagi

Zwykle lp

Pochodzenie

Zob. trzeźwy

1. kierowców

Definicja

stan osoby, która nie jest pod wpływem alkoholu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie uzależnienia

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie używki

Połączenia

  • trzeźwość kierowców, mężczyzn, pracowników, uczestników; narodu
  • zdrowie i trzeźwość
  • propagator; kontrola, pomiar; dzień, miesiąc trzeźwości
  • modlitwa o trzeźwość
  • wychowanie w trzeźwości
  • badać, skontrolować, sprawdzić, zbadać; promować, propagować trzeźwość

Cytaty

Te przeskoki od zamroczenia do trzeźwości mogłyby Michała zdziwić, gdyby nie wiedział, jak Czarny pije.

źródło: NKJP: Barbara Nawrocka-Dońska: Stolik z fotografią, 1975

Między jednym a drugim zalaniem mordy miał jednak wcześniej okresy całkowitej trzeźwości.

źródło: NKJP: Joanna Bator : Piaskowa Góra, 2009

Proces ten opiera się na ustawie o wychowaniu w trzeźwości (ma podstawy prawne) i ma za zadanie doprowadzić do podjęcia leczenia przez osobę uzależnioną.

źródło: NKJP: Joanna Mikuła: Rodzina z problemem alkoholowym, 2006

Celem wspólnych działań nie jest bowiem tylko odtrucie lub chwilowa abstynencja, lecz trzeźwość, nad którą pacjent musi nauczyć się sam pracować.

źródło: NKJP: Wiktor Osiatyński: Grzech czy choroba?, 2005

2. umysłu

Definicja

kierowanie się rozsądkiem i rozumem przy ocenie rzeczywistości

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Połączenia

  • trzeźwość decyzji, myślenia, myśli, osądu, sądu, spojrzenia, umysłu
  • wykazać, zachować; stracić, tracić trzeźwość

Cytaty

Dużo czyta i ... pisze. A że mimo sędziwego wieku zachował sprawny umysł i trzeźwość ocen, pisuje do gazet, urzędów i instytucji, ciągle o coś walczy, ciągle chce coś poprawić.

źródło: NKJP: Henryk Mąka: Saga rodów morskich, 1979

Kształcił się za granicą i miewał nawet odczyty z zakresu fizyki w warszawskiej Szkole Głównej, wskutek czego był nieco zarozumiały. Zwłaszcza szczycił się swą trzeźwością rozumowania, którą wielu brało za cynizm!

źródło: NKJP: Stanisław Rembek: Ballada o wzgardliwym wisielcu, 1977

Zdobyte siły i trzeźwość umysłu pozwolą Ci znaleźć inne rozwiązania trudnej sytuacji.

źródło: NKJP: Katarzyna Lorek: Władca czasu, czyli skuteczne zarządzanie własnym życiem, 2008

A on, młody autor, choć już sławny, potrafił zachować trzeźwość, nie stracił głowy.

źródło: NKJP: Józef Hen: Bruliony profesora T., 2006

Ona, realistka do szpiku kości, aż przeraźliwa w swej trzeźwości, miewa sny skomponowane jak surrealistyczne wielkie poematy - obrazy.

źródło: NKJP: Anna Kowalska: Dzienniki 1927-1969, 2008

Składnia

bez ograniczeń + trzeźwość +
CZEGO
Data ostatniej modyfikacji: 10.04.2024
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN