Chronologizacja
Pochodzenie
Zob. mknąć
1. okno
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka czynności związane z codziennym życiem w domu
CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny funkcjonowanie urządzeń i maszyn
Relacje znaczeniowe
| antonimy: | otwierać się, roztwierać się, rozwierać się |
Cytaty
|
Na ogół drzwi przymykają się tylko do framugi i zaopatrzone są w mosiężny kabłąk, za który się je ciągnie. źródło: NKJP: Tomasz Kubikowski: Pocztówka z końca Europy, Gazeta Wyborcza, 1998-05-22 |
|
|
Robi się ciemniej, bo przymyka się przesłona. Im bardziej przymknięta przysłona, tym większa głębia ostrości. źródło: NKJP: Internet |
|
|
Przysłona w obiektywie przymyka się dopiero przy wyzwoleniu migawki i niestety nie ma możliwości podejrzenia, jaka będzie głębia ostrości na zrobionym zdjęciu. źródło: NKJP: Internet |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
przymykam się |
przymykamy się |
|||
| 2 os. |
przymykasz się |
przymykacie się |
|||
| 3 os. |
przymyka się |
przymykają się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
przymykałem się +(e)m się przymykał |
przymykałam się +(e)m się przymykała |
przymykałom się +(e)m się przymykało |
przymykaliśmy się +(e)śmy się przymykali |
przymykałyśmy się +(e)śmy się przymykały |
| 2 os. |
przymykałeś się +(e)ś się przymykał |
przymykałaś się +(e)ś się przymykała |
przymykałoś się +(e)ś się przymykało |
przymykaliście się +(e)ście się przymykali |
przymykałyście się +(e)ście się przymykały |
| 3 os. |
przymykał się |
przymykała się |
przymykało się |
przymykali się |
przymykały się |
bezosobnik: przymykano się
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę się przymykał będę się przymykać |
będę się przymykała będę się przymykać |
będę się przymykało będę się przymykać |
będziemy się przymykali będziemy się przymykać |
będziemy się przymykały będziemy się przymykać |
| 2 os. |
będziesz się przymykał będziesz się przymykać |
będziesz się przymykała będziesz się przymykać |
będziesz się przymykało będziesz się przymykać |
będziecie się przymykali będziecie się przymykać |
będziecie się przymykały będziecie się przymykać |
| 3 os. |
będzie się przymykał będzie się przymykać |
będzie się przymykała będzie się przymykać |
będzie się przymykało będzie się przymykać |
będą się przymykali będą się przymykać |
będą się przymykały będą się przymykać |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
przymykajmy się |
|
| 2 os. |
przymykaj się |
przymykajcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
przymykałbym się bym się przymykał |
przymykałabym się bym się przymykała |
przymykałobym się bym się przymykało |
przymykalibyśmy się byśmy się przymykali |
przymykałybyśmy się byśmy się przymykały |
| 2 os. |
przymykałbyś się byś się przymykał |
przymykałabyś się byś się przymykała |
przymykałobyś się byś się przymykało |
przymykalibyście się byście się przymykali |
przymykałybyście się byście się przymykały |
| 3 os. |
przymykałby się by się przymykał |
przymykałaby się by się przymykała |
przymykałoby się by się przymykało |
przymykaliby się by się przymykali |
przymykałyby się by się przymykały |
bezosobnik: przymykano by się
bezokolicznik: przymykać się
imiesłów przysłówkowy współczesny:
przymykając się
gerundium: przymykanie się
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | przymykanie się |
przymykania się |
| D. | przymykania się |
przymykań się |
| C. | przymykaniu się |
przymykaniom się |
| B. | przymykanie się |
przymykania się |
| N. | przymykaniem się |
przymykaniami się |
| Ms. | przymykaniu się |
przymykaniach się |
| W. | przymykanie się |
przymykania się |
imiesłów przymiotnikowy czynny: przymykający się
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | przymykający się |
przymykający się |
przymykający się |
przymykające się |
przymykająca się |
| D. | przymykającego się |
przymykającego się |
przymykającego się |
przymykającego się |
przymykającej się |
| C. | przymykającemu się |
przymykającemu się |
przymykającemu się |
przymykającemu się |
przymykającej się |
| B. | przymykającego się |
przymykającego się |
przymykający się |
przymykające się |
przymykającą się |
| N. | przymykającym się |
przymykającym się |
przymykającym się |
przymykającym się |
przymykającą się |
| Ms. | przymykającym się |
przymykającym się |
przymykającym się |
przymykającym się |
przymykającej się |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | przymykający się |
przymykający się |
przymykające się |
przymykające się |
| D. | przymykających się |
przymykających się |
przymykających się |
przymykających się |
| C. | przymykającym się |
przymykającym się |
przymykającym się |
przymykającym się |
| B. | przymykających się |
przymykających się |
przymykających się |
przymykające się |
| N. | przymykającymi się |
przymykającymi się |
przymykającymi się |
przymykającymi się |
| Ms. | przymykających się |
przymykających się |
przymykających się |
przymykających się |
odpowiednik aspektowy: przymknąć się
Składnia
| Rznieżywotny | + | przymykać się | + |
|
2. oczy
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego zmysły
Relacje znaczeniowe
| antonimy: | otwierać się, rozwierać się |
Cytaty
|
Miękki, nagrzany piasek leniwie, niebezpiecznym ciepłem przenikał ciała, powieki się przymykały, monotonne bicie fal o brzeg także działało usypiająco. źródło: KWSJP: Eugeniusz Paukszta: Ich trzech i dziewczyna, 1978 |
|
|
Wkrada się wyraźne zmęczenie. Organizm wprawdzie wciąż jeszcze prawidłowo odbiera bodźce, ale reaguje na nie znacznie wolniej. Czas reakcji wydłuża się nawet kilkakrotnie. Oczy przymykają się mimowolnie na krótkie chwile. źródło: NKJP: Jacek Zduńczyk: Nie zdążył wyhamować, Gazeta Poznańska, 2001-09-07 |
|
|
Mrużyły się oczy oślepione słońcem i ropiejące powieki przymykały się kurczowo same, nadając im wyraz przebiegłości, zarys okrutnego i chytrego uśmiechu. źródło: KWSJP: Bogdan Wojdowski: Chleb rzucony umarłym, 1975 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
przymykam się |
przymykamy się |
|||
| 2 os. |
przymykasz się |
przymykacie się |
|||
| 3 os. |
przymyka się |
przymykają się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
przymykałem się +(e)m się przymykał |
przymykałam się +(e)m się przymykała |
przymykałom się +(e)m się przymykało |
przymykaliśmy się +(e)śmy się przymykali |
przymykałyśmy się +(e)śmy się przymykały |
| 2 os. |
przymykałeś się +(e)ś się przymykał |
przymykałaś się +(e)ś się przymykała |
przymykałoś się +(e)ś się przymykało |
przymykaliście się +(e)ście się przymykali |
przymykałyście się +(e)ście się przymykały |
| 3 os. |
przymykał się |
przymykała się |
przymykało się |
przymykali się |
przymykały się |
bezosobnik: przymykano się
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę się przymykał będę się przymykać |
będę się przymykała będę się przymykać |
będę się przymykało będę się przymykać |
będziemy się przymykali będziemy się przymykać |
będziemy się przymykały będziemy się przymykać |
| 2 os. |
będziesz się przymykał będziesz się przymykać |
będziesz się przymykała będziesz się przymykać |
będziesz się przymykało będziesz się przymykać |
będziecie się przymykali będziecie się przymykać |
będziecie się przymykały będziecie się przymykać |
| 3 os. |
będzie się przymykał będzie się przymykać |
będzie się przymykała będzie się przymykać |
będzie się przymykało będzie się przymykać |
będą się przymykali będą się przymykać |
będą się przymykały będą się przymykać |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
przymykajmy się |
|
| 2 os. |
przymykaj się |
przymykajcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
przymykałbym się bym się przymykał |
przymykałabym się bym się przymykała |
przymykałobym się bym się przymykało |
przymykalibyśmy się byśmy się przymykali |
przymykałybyśmy się byśmy się przymykały |
| 2 os. |
przymykałbyś się byś się przymykał |
przymykałabyś się byś się przymykała |
przymykałobyś się byś się przymykało |
przymykalibyście się byście się przymykali |
przymykałybyście się byście się przymykały |
| 3 os. |
przymykałby się by się przymykał |
przymykałaby się by się przymykała |
przymykałoby się by się przymykało |
przymykaliby się by się przymykali |
przymykałyby się by się przymykały |
bezosobnik: przymykano by się
bezokolicznik: przymykać się
imiesłów przysłówkowy współczesny:
przymykając się
gerundium: przymykanie się
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | przymykanie się |
przymykania się |
| D. | przymykania się |
przymykań się |
| C. | przymykaniu się |
przymykaniom się |
| B. | przymykanie się |
przymykania się |
| N. | przymykaniem się |
przymykaniami się |
| Ms. | przymykaniu się |
przymykaniach się |
| W. | przymykanie się |
przymykania się |
imiesłów przymiotnikowy czynny: przymykający się
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | przymykający się |
przymykający się |
przymykający się |
przymykające się |
przymykająca się |
| D. | przymykającego się |
przymykającego się |
przymykającego się |
przymykającego się |
przymykającej się |
| C. | przymykającemu się |
przymykającemu się |
przymykającemu się |
przymykającemu się |
przymykającej się |
| B. | przymykającego się |
przymykającego się |
przymykający się |
przymykające się |
przymykającą się |
| N. | przymykającym się |
przymykającym się |
przymykającym się |
przymykającym się |
przymykającą się |
| Ms. | przymykającym się |
przymykającym się |
przymykającym się |
przymykającym się |
przymykającej się |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | przymykający się |
przymykający się |
przymykające się |
przymykające się |
| D. | przymykających się |
przymykających się |
przymykających się |
przymykających się |
| C. | przymykającym się |
przymykającym się |
przymykającym się |
przymykającym się |
| B. | przymykających się |
przymykających się |
przymykających się |
przymykające się |
| N. | przymykającymi się |
przymykającymi się |
przymykającymi się |
przymykającymi się |
| Ms. | przymykających się |
przymykających się |
przymykających się |
przymykających się |
odpowiednik aspektowy: przymknąć się
Składnia
| Rznieżywotny | + | przymykać się | + |
|
3. człowiek
Definicja
Noty o użyciu
Uważane za obraźliwe.
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język mówienie
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | milknąć |
Cytaty
|
Nie każe Ci się przymykać... Mów co chcesz, ale nie w moją stronę... Bo ja czegoś takiego nie lubię... źródło: NKJP: Internet |
|
|
Już nieraz zapraszałem chętnych do wytknięcia mi braku logiki na pl.sci.matematyka, ale wtedy się przymykają albo zaczynają bluzgać. Jesteś następny? źródło: NKJP: Internet |
|
|
Ok., już się przymykam na wieki - ha, ha! źródło: NKJP: Internet |
|
|
No i już się przymykam, nie chcę się upierać i spierać. źródło: NKJP: Internet |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
przymykam się |
przymykamy się |
|||
| 2 os. |
przymykasz się |
przymykacie się |
|||
| 3 os. |
przymyka się |
przymykają się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
przymykałem się +(e)m się przymykał |
przymykałam się +(e)m się przymykała |
przymykałom się +(e)m się przymykało |
przymykaliśmy się +(e)śmy się przymykali |
przymykałyśmy się +(e)śmy się przymykały |
| 2 os. |
przymykałeś się +(e)ś się przymykał |
przymykałaś się +(e)ś się przymykała |
przymykałoś się +(e)ś się przymykało |
przymykaliście się +(e)ście się przymykali |
przymykałyście się +(e)ście się przymykały |
| 3 os. |
przymykał się |
przymykała się |
przymykało się |
przymykali się |
przymykały się |
bezosobnik: przymykano się
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę się przymykał będę się przymykać |
będę się przymykała będę się przymykać |
będę się przymykało będę się przymykać |
będziemy się przymykali będziemy się przymykać |
będziemy się przymykały będziemy się przymykać |
| 2 os. |
będziesz się przymykał będziesz się przymykać |
będziesz się przymykała będziesz się przymykać |
będziesz się przymykało będziesz się przymykać |
będziecie się przymykali będziecie się przymykać |
będziecie się przymykały będziecie się przymykać |
| 3 os. |
będzie się przymykał będzie się przymykać |
będzie się przymykała będzie się przymykać |
będzie się przymykało będzie się przymykać |
będą się przymykali będą się przymykać |
będą się przymykały będą się przymykać |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
przymykajmy się |
|
| 2 os. |
przymykaj się |
przymykajcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
przymykałbym się bym się przymykał |
przymykałabym się bym się przymykała |
przymykałobym się bym się przymykało |
przymykalibyśmy się byśmy się przymykali |
przymykałybyśmy się byśmy się przymykały |
| 2 os. |
przymykałbyś się byś się przymykał |
przymykałabyś się byś się przymykała |
przymykałobyś się byś się przymykało |
przymykalibyście się byście się przymykali |
przymykałybyście się byście się przymykały |
| 3 os. |
przymykałby się by się przymykał |
przymykałaby się by się przymykała |
przymykałoby się by się przymykało |
przymykaliby się by się przymykali |
przymykałyby się by się przymykały |
bezosobnik: przymykano by się
bezokolicznik: przymykać się
imiesłów przysłówkowy współczesny:
przymykając się
gerundium: przymykanie się
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | przymykanie się |
przymykania się |
| D. | przymykania się |
przymykań się |
| C. | przymykaniu się |
przymykaniom się |
| B. | przymykanie się |
przymykania się |
| N. | przymykaniem się |
przymykaniami się |
| Ms. | przymykaniu się |
przymykaniach się |
| W. | przymykanie się |
przymykania się |
imiesłów przymiotnikowy czynny: przymykający się
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | przymykający się |
przymykający się |
przymykający się |
przymykające się |
przymykająca się |
| D. | przymykającego się |
przymykającego się |
przymykającego się |
przymykającego się |
przymykającej się |
| C. | przymykającemu się |
przymykającemu się |
przymykającemu się |
przymykającemu się |
przymykającej się |
| B. | przymykającego się |
przymykającego się |
przymykający się |
przymykające się |
przymykającą się |
| N. | przymykającym się |
przymykającym się |
przymykającym się |
przymykającym się |
przymykającą się |
| Ms. | przymykającym się |
przymykającym się |
przymykającym się |
przymykającym się |
przymykającej się |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | przymykający się |
przymykający się |
przymykające się |
przymykające się |
| D. | przymykających się |
przymykających się |
przymykających się |
przymykających się |
| C. | przymykającym się |
przymykającym się |
przymykającym się |
przymykającym się |
| B. | przymykających się |
przymykających się |
przymykających się |
przymykające się |
| N. | przymykającymi się |
przymykającymi się |
przymykającymi się |
przymykającymi się |
| Ms. | przymykających się |
przymykających się |
przymykających się |
przymykających się |
odpowiednik aspektowy: przymknąć się
Składnia
| Rzosobowy | + | przymykać się | + |
|