Chronologizacja
Odmiana
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | wymarły |
wymarły |
wymarły |
wymarłe |
wymarła |
D. | wymarłego |
wymarłego |
wymarłego |
wymarłego |
wymarłej |
C. | wymarłemu |
wymarłemu |
wymarłemu |
wymarłemu |
wymarłej |
B. | wymarłego |
wymarłego |
wymarły |
wymarłe |
wymarłą |
N. | wymarłym |
wymarłym |
wymarłym |
wymarłym |
wymarłą |
Ms. | wymarłym |
wymarłym |
wymarłym |
wymarłym |
wymarłej |
W. | wymarły |
wymarły |
wymarły |
wymarłe |
wymarła |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | wymarli |
wymarli |
wymarłe |
wymarłe |
D. | wymarłych |
wymarłych |
wymarłych |
wymarłych |
C. | wymarłym |
wymarłym |
wymarłym |
wymarłym |
B. | wymarłych |
wymarłych |
wymarłych |
wymarłe |
N. | wymarłymi |
wymarłymi |
wymarłymi |
wymarłymi |
Ms. | wymarłych |
wymarłych |
wymarłych |
wymarłych |
W. | wymarli |
wymarli |
wymarłe |
wymarłe |
Pochodzenie
Imiesłów czasu przeszłego *vy-mŕ̥lъ od przedrostkowego czasownika *vy-merti; zob. mrzeć .
1. gatunek
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Bieg życia śmierć
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych
Połączenia
- wymarły gad, płaz, ptak, ssak; gatunek, organizm; wymarła rodzina; cywilizacja, rasa; wymarłe plemię; zwierzę
- dawno wymarły
Cytaty
[...] by odtworzyć wygląd i sposób życia wymarłych gatunków, zbiera się kopalne szczątki żyjących kiedyś organizmów - skamieniałości - łącząc je następnie ze sobą aż do otrzymania całych lub przynajmniej znaczących fragmentów dawnych istot. źródło: NKJP: Marcin Ryszkiewicz: Geologia językowa, Gazeta Wyborcza, 1997-06-13 |
|
Największymi latającymi zwierzętami były pterozaury, wymarłe gady spokrewnione z dinozaurami. źródło: NKJP: Internet |
|
Jest to dawne miejsce kultu Jadźwingów, wymarłego plemienia, zamieszkującego te tereny przed wiekami. źródło: NKJP: Leszek Matela: Sekrety katedr i miejsc mocy: wiedza tajemna chrześcijańskich mistrzów, 2004 |
|
W wyniku badań wymarłych cywilizacji Starego Świata nauka jest w stanie odtworzyć w przybliżeniu okoliczności ich wzrostu i trwania, załamania się i upadku, a w końcu zaniku. źródło: NKJP: Jan Gać: W ojczyźnie Majów, 2007 |
2. język
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język języki świata
Połączenia
- wymarły dialekt, język
Cytaty
Języki huro-urartyjskie - wymarła rodzina językowa starożytnego Bliskiego Wschodu, w skład której wchodziły dwa języki: hurycki i urartyjski (Azja mniejsza i Kaukaz). źródło: NKJP: Internet |
|
Ministerialne przepisy oświatowe zniosły część specjalizacji i nie pozwalają na kształcenie w tych zawodach. - Mamy teraz sytuację taką na rynku pracy, że coraz bardziej poszukiwani są fachowcy od niegdyś znanej, a dziś już prawie wymarłej specjalizacji [...]. źródło: NKJP: Grzegorz Okoński: Praca w Wielkopolsce, Gazeta Poznańska, 2006-01-02 |
|
Kaszubski należy do lechickiej grupy lingwistycznej (są w niej wymarłe dialekty pomorskie, m.in. z Rugii i Meklemburgii) i ma mniej wspólnego z językiem polskim niż gwara śląska. źródło: NKJP: Czy śląszczyzna to polszczyzna, Polityka, 2003-07-26 |
|
[...] film przedstawiający ostatnie 12 godzin życia Jezusa Chrystusa jest wierny przekazom historycznym, biblijnym oraz teologicznym. Aby podkreślić autentyczność historii, aktorzy posługują się dwoma wymarłymi językami: aramejskim i łaciną. źródło: NKJP: (kis): W Marzeniu, Dziennik Polski, 2005-03-17 |
|
Bartnictwo to, zdawałoby się, wymarłe rzemiosło. Na szczęście są pasjonaci, którzy [...] podjęli trud przywrócenia leśnego pszczelarstwa. źródło: Internet: Agnieszka Zawada-Piątkowska: Bartnictwo-pszczelarstwo, siewierz.katowice.lasy.gov.pl, 2016-11-10 |
3. dom
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka dom/inne miejsca zamieszkania i ich otoczenie
Relacje znaczeniowe
synonimy: | martwy, opustoszały | |
hiperonimy: | pusty |
Połączenia
- wymarły budynek, dom; wymarła osada, ulica, wieś, wioska; wymarłe miasteczko, miasto
- całkowicie, kompletnie, zupełnie wymarły
- opustoszały i wymarły, pusty i wymarły
Cytaty
Przez okno widzieliśmy wymarłe ulice. Nawet przed posterunkiem policji nie było żywej duszy! źródło: NKJP: Magdalena Grochowalska: Korespondencja z Finlandii, Express Ilustrowany, 2002-07-27 |
|
Dojeżdżamy do wymarłej wsi serbskiej Srećka, całkowicie opuszczonej przez mieszkańców. źródło: NKJP: Podminowana kraina, Dziennik Polski, 2001-03-30 |
|
Rennie's Mill przypomina wymarłe miasto. Zamknięte na cztery spusty drzwi szkoły i urzędów, ciche, puste uliczki. źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Mały Tajwan w Hongkongu, Gazeta Wyborcza, 1996-08-09 |
|
Przemykaliśmy pustymi uliczkami, zakradaliśmy się do wymarłych domów, wyjadaliśmy resztki z piwnic. źródło: NKJP: Henryk Grynberg: Drohobycz, Drohobycz, 1997 |