UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

piątka

Chronologizacja

SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. piąty I, pięć

1. cyfra

Definicja

cyfra, która oznacza liczbę 5

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język pisanie

KATEGORIE FIZYCZNE Ilość, liczby i liczenie szczegółowe określenia ilości

Połączenia

arabska, rzymska piątka

Cytaty

Zapisano tam: art. 110 K.p.c., a winno być: art. 510, czyli jedynkę należy zamienić na piątkę. Za błąd ten serdecznie w imieniu wnioskodawców przepraszam.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 02.03.1995

Chyba niezbyt dobrze widział, pytał o numer, a przecież stał tuż przed bramą, nad którą widniała piątka.

źródło: NKJP: Małgorzata Musierowicz: Dziecko piątku, 1993

Przegubowy autobus, który wiózł Wandę na drugi koniec Warszawy, czyli na Żoliborz, miał czerwony numer z piątką na początku.

źródło: NKJP: Piotr Zaremba: Plama na suficie, 2004

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	piątka	piątki
D.	piątki	piątek

C.	piątce	piątkom
B.	piątkę	piątki
N.	piątką	piątkami
Ms.	piątce	piątkach
W.	piątko	piątki

2. numer

Definicja

to, co zostało oznaczone numerem 5

Cytaty

Odmiana

część mowy: rzeczownik

2.a ząb

Definicja

piąty z kolei ząb u człowieka, dolny lub górny, liczony na lewo lub prawo od środka twarzy

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego części ciała, elementy i substancje składowe

Połączenia

dolna, górna; lewa, prawa; ułamana; wyrwana; zdrowa, zepsuta; martwa; mleczna piątka
próchnica; implant piątki
plomba z piątki
plomba; ubytek w piątce
kogoś boli piątka; komuś ukruszyła się, komuś ułamała się, komuś złamała się; komuś rusza się; komuś wypadła piątka; komuś wyrosła piątka, komuś wychodzą, komuś wyrzynają się piątki
stracić, usunąć, wyrwać; wstawić; plombować; leczyć piątkę

Cytaty

	Kilkanaście lat temu leczono u mnie kanałowo dolną piątkę, po pewnym czasie ząb ten zaczął się robić dużo ciemniejszy od pozostałych, szyjka zęba zrobiła się prawie czarna. źródło: Internet
	Most protetyczny ma również ograniczone zastosowanie, gdyż nie może sięgać dalej niż ostatni ząb pacjenta w łuku (jeśli zęby kończą się na piątce, nie można odbudować za pomocą mostu zęba szóstego). źródło: Internet
	Górna piątka jest trudnym zębem do leczenia ze względu na częste różnorodne konfiguracje kanałów korzeniowych. źródło: Internet
	Ortodontka niby mówiła, że mogę wyrwać piątkę, ale jak wyrwę czwórkę, to będzie szybciej z prostowaniem ząbków - no a zależy mi na czasie. źródło: Internet

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	piątka	piątki
D.	piątki	piątek

C.	piątce	piątkom
B.	piątkę	piątki
N.	piątką	piątkami
Ms.	piątce	piątkach
W.	piątko	piątki

2.b mieszkanie

Definicja

pot.

pomieszczenie lub budynek oznaczone numerem 5

Noty o użyciu

Wyraz zapisywany niekiedy w cudzysłowie.

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka dom/inne miejsca zamieszkania i ich otoczenie

Połączenia

lokator, lokatorka, pan, pani, państwo, sąsiad, sąsiadka spod piątki
mieszkanie pod piątką
zapukać pod piątkę
mieszkać pod piątką

Cytaty

	Pracownicy zakładu energetycznego wciąż pamiętają czasy, kiedy pod „piątkę” strach było chodzić, więc nadal tam nie zaglądają. Do 1997 r. w bloku była tylko instalacja gazowa. źródło: NKJP: Pejzaż - blok cudów, Dziennik Polski, 2001-10-27
	Tylko w okresie styczeń `92 - styczeń `94 czynsz za akademik nr 3 na Ligocie wzrósł o prawie 200 procent, niewiele mniej zdrożała ligocka „siódemka”, czy „piątka” z ulicy Paderewskiego. źródło: Internet
	W moim bloku znają się wszyscy. Wiedzą, że ten spod piątki pije, pod siódemką ciągle się kłócą, a na trzecim piętrze pani Ania urodziła dwojaczki. źródło: Internet
	- A co mówią? - spytał, starannie ukrywając ciekawość - Że pan już próbował puścić z dymem pana inżyniera Kluchę spod piątki. źródło: NKJP: Barbara Kosmowska: Prowincja, 2002
	Z ciekawości nacisnął klamkę pod piątką, u Guzdańców. Było otwarte, jak zresztą pewnie wszędzie. źródło: NKJP: Włodzimierz Kowalewski: Bóg zapłacz!, 2000

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	piątka	piątki
D.	piątki	piątek

C.	piątce	piątkom
B.	piątkę	piątki
N.	piątką	piątkami
Ms.	piątce	piątkach
W.	piątko	piątki

2.c szkoła

Definicja

pot.

szkoła, która w systemie numeracji szkół na danym terenie została oznaczona numerem 5

Noty o użyciu

Wyraz zwykle zapisywany w cudzysłowie.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Edukacja i oświata szkoła

Połączenia

uczniowie; absolwenci; dyrektor; patron piątki
dzieci, maturzyści, nauczyciele, uczniowie z piątki
piątka kogoś kształci; kogoś wychowuje
skończyć piątkę
chodzić, uczęszczać; zdawać do piątki
uczyć się w piątce

Cytaty

	Kandydat na dyrektora „piątki” zgodnie z przedstawionym Zarządowi Miasta harmonogramem zajmuje się obecnie technicznym przygotowaniem szkoły do rozpoczęcia nauczania. źródło: NKJP: (PK): Bochnia - Będzie dyrektor?, Dziennik Polski, 2001-08-30
	[...] „piątka”, by zbliżyć się do szkół (także wiejskich), które dysponują już mającymi po kilkanaście szybkich maszyn pracowniami informatycznymi, będzie musiała podjąć znacznie bardzie efektywne działania. źródło: NKJP: (PK): Bochnia - Emaus w „piątce”, Dziennik Polski, 2001-04-09
	[...] przy tej ulicy, przez kilkadziesiąt lat noszącej imię Świerczewskiego, mieści się najlepsze krakowskie liceum im. Augusta Witkowskiego, słynna „piątka”. źródło: NKJP: W Krakowie przy Studenckiej, Dziennik Polski, 2001-10-20
	Od dwóch lat „piątka” jest częścią stalowowolskiego Zespołu Szkół Ogólnokształcących nr 1. Ale powstała 40 lat temu. Ten piękny jubileusz podstawówki uczczono w sobotę. źródło: NKJP: /WK/: 40 lat minęło..., Echo Dnia, 2005-11-22

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	piątka	piątki
D.	piątki	piątek

C.	piątce	piątkom
B.	piątkę	piątki
N.	piątką	piątkami
Ms.	piątce	piątkach
W.	piątko	piątki

2.d autobus, tramwaj

Definicja

pot.

jeden ze środków transportu publicznego, zwykle autobus lub tramwaj, oznaczony numerem 5

Noty o użyciu

Wyraz zwykle zapisywany w cudzysłowie.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport transport lądowy

Połączenia

tramwajowa; spóźniona piątka
trasa (przejazdu); przystanek; kierowca, motorniczy piątki
bilet na piątkę
piątka jedzie, (nie) jeździ, (nie) kursuje, odjechała, podjeżdża, (nie) pojedzie; piątka gdzieś nie dojeżdża; piątka się gdzieś nie zatrzymuje; piątka gdzieś (nie) skręca; komuś uciekła piątka; piątka się wykoleiła
jeździć, pojechać piątką
wsiąść/wsiadać; przesiąść się do piątki
czekać na piątkę

Cytaty

	Od końca sierpnia zeszłego roku, od czasu otwarcia po modernizacji pętli na Krowodrzy Górce, trasa „piątki” została skrócona o trzy przystanki i tramwaj dojeżdża tylko do Dworca Towarowego [...]. źródło: Internet
	Nie ma potrzeby, aby piątka jechała przez całe miasto z ul. Wschodniej na Wspólną, jak do tej pory. Jej pasażerów przejmie dziewiątka [...]. źródło: Internet
	16 marca skierowali do rady gminy Borzęcin kolejne pismo w tej sprawie. Apelują w nim o spowodowanie wydłużenia trasy „piątki” w ten sposób, żeby autobus docierał do Bielczy. źródło: NKJP: Zofia Sitarz: Brakuje trzech kilometrów, Dziennik Polski, 2003-03-24
	„Piątka” jechała właśnie w stronę ulicy Antoniukowskiej. Kierowca zatrzymał się na przystanku przy Lipowej, w pobliżu komisariatu. źródło: Internet

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	piątka	piątki
D.	piątki	piątek

C.	piątce	piątkom
B.	piątkę	piątki
N.	piątką	piątkami
Ms.	piątce	piątkach
W.	piątko	piątki

2.e w samochodzie

Definicja

pot.

piąty z kolei bieg w skrzyni biegów w samochodzie

Noty o użyciu

Wyraz zapisywany niekiedy w cudzysłowie.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport transport lądowy

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny funkcjonowanie urządzeń i maszyn

Połączenia

jazda na piątce
piątka nie chce wskoczyć; ciężko, lekko wchodzi
wbić, wcisnąć, wrzucić/wrzucać piątkę
przełączyć (bieg) z piątki na czwórkę
zmienić (bieg) na piątkę
jechać na piątce

Cytaty

	Zaskoczył nas fakt, że samochód lepiej przyspiesza i jest bardziej elastyczny na wyższych biegach (czwórka, piątka) niż na niższych. źródło: NKJP: Motoryzacja - Wersja bazowa, Dziennik Polski, 2001-01-27
	Niektóre biegi można [...] pomijać, zmieniając np. bezpośrednio dwójkę na czwórkę lub trójkę na piątkę. źródło: Internet
	Dalsze zwiększanie obrotów na trzecim i czwartym biegu objawia się jednak głównie wzrostem hałasu. Za to na piątce, nawet podczas jazdy z maksymalną prędkością (184 km/godz.), w kabinie panuje niemal całkowity spokój. źródło: NKJP: Artur Włodarski: Kompaktowe auto Forda będzie dostępne już we wszystkich odmianach, dodatek do Gazety Wyborczej, 1999-02-25
	Włoch otrzymał na razie „konwencjonalny” bolid [...], w którym skrzynia biegów jest manualna [...]. - Od nowa muszę się uczyć, gdzie jest jedynka, a gdzie piątka i jak należy przesuwać lewarek - żartował [...]. źródło: NKJP: Jerzy Ciszewski, Piotr Czostkiewicz: Samochody, dodatek do Gazety Wyborczej, 1993-03-26

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	piątka	piątki
D.	piątki	piątek

C.	piątce	piątkom
B.	piątkę	piątki
N.	piątką	piątkami
Ms.	piątce	piątkach
W.	piątko	piątki

2.f rozmiar

Definicja

największy rozmiar damskiej bielizny lub jeden z rozmiarów damskiego obuwia, większy od czwórki i mniejszy od szóstki, zwykle w amerykańskim lub brytyjskim systemie rozmiarów

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie cechy ubrań

Połączenia

duża, mała piątka
piątka jest na kogoś za duża, za mała, za szeroka, za wąska, piątka leży na kimś idealnie
nosić; przymierzyć, zmierzyć piątkę
(nie) wcisnąć się, (nie) wejść/ (nie) wchodzić w piątkę

Cytaty

W Polsce najpopularniejszą numeracją jest właśnie niemiecka [...], a także znana nam z zamierzchłych czasów włoska (jedynki, dwójki, piątki itd.).

źródło: Internet

But - niecała piątka, a to przecież rozmiar dziecięcy, takich butów piłkarskich w ogóle nie produkowano, więc jak już udało mi się jakąś parę dopasować, to grałem w nich aż do zdarcia.

źródło: Internet

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	piątka	piątki
D.	piątki	piątek

C.	piątce	piątkom
B.	piątkę	piątki
N.	piątką	piątkami
Ms.	piątce	piątkach
W.	piątko	piątki

2.g karta

Definicja

karta oznaczona w talii kart numerem 5

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Czas wolny gry i zabawy

Połączenia

czarna, czerwona piątka
piątka karo, kier, pik, trefl
piątka jakiegoś koloru
piątka w kierach, w pikach, w treflach
dołożyć, kłaść, położyć, rzucić, wyłożyć; dobrać, wyciągnąć, wziąć piątkę; wyrzucić piątki
wyjść piątką

Cytaty

	Ponieważ poker jest grą, w której używa się standardowej talii 52 kart, wiemy, że w talii znajdują się cztery piątki i cztery dziesiątki. źródło: Internet
	Wszystkie inne karty są warte tyle, ile wynosi ich wartość opisana na awersie, np. piątka to 5 pkt. źródło: Internet
	Gracze po kolei wykładają po jednej karcie, dopasowując ją do wyłożonej przez poprzednika. Musi to być karta tego samego koloru lub rangi (Np. na czerwoną piątkę, można położyć dowolną czerwoną kartę lub inną piątkę). źródło: Internet
	W przypadku gdy dwie pierwsze karty mają kolejne wartości, jak na przykład czwórka i piątka, rozdanie zostaje zakończone, a gracz otrzymuje swoją stawkę z powrotem. źródło: Internet

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	piątka	piątki
D.	piątki	piątek

C.	piątce	piątkom
B.	piątkę	piątki
N.	piątką	piątkami
Ms.	piątce	piątkach
W.	piątko	piątki

3. osoby

Definicja

pięcioosobowa grupa

Noty o użyciu

Wyraz zwykle używany zamiast liczebnika pięcioro.

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Ilość, liczby i liczenie szczegółowe określenia ilości

Połączenia

czołowa, finałowa, najlepsza, prowadząca; pierwsza; pozostała piątka
piątka chłopaków, dzieci; rodzeństwa; przyjaciół; graczy, obrońców, rywali, zawodników; koszykarek, koszykarzy; licealistów, uczniów; kandydatów; finalistów, laureatów; ludzi
grać piątką graczy, napastników, pomocników
jechać gdzieś, pojechać gdzieś, pójść gdzieś; mieszkać; siedzieć, grać w piątkę

Cytaty

	W chrzanowskim Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie pracuje 11 osób. Sześć z nich ma umowy stałe, pozostała piątka jest zatrudniona na czas określony do końca kwietnia. źródło: NKJP: (EM): Oświęcim - Odchudzanie etatów, Dziennik Polski, 2001-04-11
	Wczoraj prokuratura wystąpiła z wnioskiem o zastosowanie aresztu tymczasowego również wobec zatrzymanego w poniedziałek 20-letniego mężczyzny (4 osoby z tej piątki ujęto już w końcu ubiegłego tygodnia). źródło: NKJP: (J.ŚW): Kraków - Jedni bili, inni niszczyli, Dziennik Polski, 2001-08-21
	Przed ubiegłorocznym biegiem miałem kontuzję i przez trzy miesiące nie trenowałem. Do biegu przystąpiłem z marszu. Teraz cała nasza piątka trenuje bez żadnych komplikacji. źródło: NKJP: (FIL): Sport - Wiedziałem, że wygram, Dziennik Polski, 2001-03-26
	[...] warto wspomnieć, że znalazła się w piątce najlepszych recytatorów w konkursie w Dąbrowie Górniczej oraz w czołówce laureatów olimpiady z języka niemieckiego. źródło: NKJP: E.Wa: Zaangażowana w pomoc innym, Nowiny Raciborskie, 2002-08-07
	W Szanghaju tak zagapiłem się na małego fiata dziarsko pędzącego z piątką młodych Chińczyków, że o mało nie rozjechał mnie grafitowy mercedes 500 z czarnymi szybami. źródło: NKJP: Włodzimierz Kalicki: Chiny 3, dodatek do Gazety Wyborczej , 1998-04-03

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	piątka	piątki
D.	piątki	piątek

C.	piątce	piątkom
B.	piątkę	piątki
N.	piątką	piątkami
Ms.	piątce	piątkach
W.	piątko	piątki

Składnia

piątka

(KOGO)

4. szereg

Definicja

pięć osób ustawionych w szeregu, jedna obok drugiej

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Ilość, liczby i liczenie szczegółowe określenia ilości

Połączenia

przemarsz; szarża piątkami
sformować piątki
iść, chodzić, maszerować, odmaszerować, przemaszerować; stać; ustawić się; atakować piątkami; poustawiać kogoś, ustawić kogoś piątkami

Cytaty

Sfotografował m.in. baraki Majdanka, [...] trawę w jednym z miejsc, gdzie więźniowie ustawiali się piątkami do apelów [...].

źródło: NKJP: (MM): Kraków - Zmierzył się z Majdankiem, Dziennik Polski, 2003 -03-17

Po porannym apelu formowały się Aussenkommanda, które musiały maszerować piątkami i śpiewać przy dźwiękach więźniarskiej orkiestry.

źródło: NKPJ: Anna Pawełczyńska: Wartości i przemoc: zarys socjologicznej problematyki Oświęcimia, 1973

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	piątka	piątki
D.	piątki	piątek

C.	piątce	piątkom
B.	piątkę	piątki
N.	piątką	piątkami
Ms.	piątce	piątkach
W.	piątko	piątki

Inne uwagi

Zwykle lm

5. pokój

Definicja

pot.

pokój, zwykle w hotelu lub w pensjonacie, który jest przeznaczony dla pięciu osób

Noty o użyciu

Wyraz zapisywany niekiedy w cudzysłowie.

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Czas wolny urlop i wypoczynek

KATEGORIE FIZYCZNE Ilość, liczby i liczenie szczegółowe określenia ilości

Połączenia

duża, mała, przestronna; wolna; narożna; umeblowana; przytulna piątka
piątka z dostawką; z aneksem kuchennym, z łazienką; z balkonem; z widokiem na morze
cena za piątkę
miejsce w piątce
piątka ileś kosztuje
zarezerwować piątkę
zapłacić za piątkę

Cytaty

Mamy do dyspozycji jedynki, dwójki, trójki, czwórki i piątkę. Każdy pokój wyposażony jest w TV.

źródło: Internet

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	piątka	piątki
D.	piątki	piątek

C.	piątce	piątkom
B.	piątkę	piątki
N.	piątką	piątkami
Ms.	piątce	piątkach
W.	piątko	piątki

6. w totolotku

Definicja

pot.

pięć trafień w totolotku

Noty o użyciu

Wyraz zapisywany niekiedy w cudzysłowie.

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Czas wolny gry i zabawy

Połączenia

skreślić, trafić, wytypować piątkę

Cytaty

	System mam, jaki - to zdradzić nie mogę, ale powiem panu, że cztery lata temu już raz piątkę trafiłem. Starczyło na ślub starszej córki. źródło: NKJP: Piotr Głuchowski: Numery od brata, dodatek do Gazety Wyborczej, 1997-09-19
	Aż 272 osoby wytypowały pięć poprawnych liczb. Za „piątkę” otrzymają oni po ok. 6 tys. zł. źródło: Internet
	O niesamowitym szczęściu może mówić gracz, który w czwartkowym losowaniu Lotto trafił w Łodzi „szóstkę” wartą 9 milionów 586 tysięcy 823 zł i 70 gr, a do tego jeszcze sześć „piątek”, za które zainkasuje  27.600,60 zł. źródło: Internet
	Pomagałem ci czasem chociaż o tym nie wiedziałeś. Pamiętasz ten umorzony podatek, piątkę w totolotka, kiedy byłeś bez grosza... źródło: NKJP: W.Hagedorny: Pijak i diabeł, Tygodnik Ciechanowski, 2004-05-15

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	piątka	piątki
D.	piątki	piątek

C.	piątce	piątkom
B.	piątkę	piątki
N.	piątką	piątkami
Ms.	piątce	piątkach
W.	piątko	piątki

7. ocena

Definicja

pot.

jedna z ocen, które można otrzymać w szkole - najwyższa ocena pozytywna w systemie czterostopniowym lub wyższa od czwórki i niższa od szóstki ocena w systemie sześciostopniowym

Noty o użyciu

Wyraz zapisywany niekiedy w cudzysłowie.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Edukacja i oświata szkoła

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	bardzo dobry
	hiperonimy:	ocena

Połączenia

naciągana, naciągnięta piątka
piątka z fizyki, z geografii, z matematyki, z polskiego...; z egzaminu, z klasówki, z odpowiedzi, z pracy domowej, ze sprawdzianu, z wypracowania, z zadania...
piątka na półrocze, na semestr
piątka z minusem, z plusem
piątka na świadectwie
minus, plus piątka
komuś należy się piątka
dostać piątkę; postawić komuś, wpisać komuś, wstawić komuś, wystawić komuś piątkę; stawiać piątki; mieć (same) piątki; zbierać (same) piątki
nagrodzić kogoś piątką
ocenić coś; zaliczyć coś; zdać coś; napisać coś; umieć coś na piątkę; zasługiwać na piątkę
jechać na (samych) piątkach

Cytaty

	Chociaż uważany był za dobrego studenta (dyplom obronił na piątkę), do tej pory zaproponowano mu jedynie pracę w... okienku kasowym na poczcie. źródło: NKJP: Absolwent na zasiłku, Dziennik Polski, 2001-01-12
	Na egzaminie pisemnym z języka polskiego wybrałam temat związany z okresem Młodej Polski i dostałam „czwórkę”. Na „piątkę” napisałam natomiast matematykę, chociaż byłam w klasie humanistycznej. źródło: NKJP: (BK, PIM): Matura po latach, Dziennik Polski, 2001-05-11
	Na świadectwie końcowym miał oceny bardzo dobre i celujące, a ze sprawowania wzorową. Również na świadectwie maturalnym widnieją same piątki. źródło: NKJP: K.Kowalski: W Gdańsku student zabił siekierą wykładowcę: To był spokojny chłopak, Tygodnik Ciechanowski, 2002-06-25
	Co z tego, że skala ocen jest od 1 do 6, skoro piątka u polonistki X, miłośniczki kwiecistych wypracowań, to trójka u jej koleżanki, która tępi wodolejstwo? Na ocenę można zarobić rzetelną pracą, ale można też ją wymęczyć i wypłakać. źródło: NKJP: Szkolne abecadło (5), Gazeta Wyborcza, 1997-09-05
	Trója to też był stopień. A teraz przychodzi do mnie chłopak i mówi, że chce z czwórki poprawić na piątkę. źródło: NKJP: Monika Piątkowska: Do przodu, Gazeta Wyborcza, 1997-06-18

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	piątka	piątki
D.	piątki	piątek

C.	piątce	piątkom
B.	piątkę	piątki
N.	piątką	piątkami
Ms.	piątce	piątkach
W.	piątko	piątki

8. pieniądze

Definicja

pot.

moneta pięciozłotowa

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse waluta

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	pięciozłotówka
	hiperonimy:	pieniądz

Połączenia

fałszywe, podrobione piątki
pożyczyć komuś piątkę; podrabiać piątki
płacić, zapłacić za coś piątkami
kupić coś za piątkę; rozmienić jakiś banknot na piątki
wydać komuś w piątkach

Cytaty

	Automatów wrzutowych nie brakuje w pubach i kawiarniach. Pin-ball, pasjans, poker... Wystarczy złotówka lub piątka i zabawa gotowa. źródło: Internet
	Kasjerki w bankach nie sprawdzają, czy piątki są fałszywe, więc możliwe, że jakieś przewinęły się przez ich ręce. źródło: Internet
	A, nie doczytałam, od początku roku tylko. Czyli codziennie jakieś 80 zł. Sporo reszty Ci wydają w piątkach [...]. źródło: Internet
	Patrzyłam na niego pół dnia, zorientował się na samym początku, ale dopiero w połowie dnia zapytał, czy mam rozmienić 10 zł na dwie piątki. źródło: Internet

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	piątka	piątki
D.	piątki	piątek

C.	piątce	piątkom
B.	piątkę	piątki
N.	piątką	piątkami
Ms.	piątce	piątkach
W.	piątko	piątki

Frazeologizmy

ktoś przybija piątkę
ktoś przybił piątkę
na piątkę I
na piątkę II

Data ostatniej modyfikacji: 26.02.2014