Chronologizacja
Pochodzenie
Zob. trącić
1. do rozmowy
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język mówienie
Połączenia
- wtrącać dygresje, słowa, uwagę
- wtrącać do rozmowy
Cytaty
Tu wtrąca pytanie redaktor Muszyna: - Przepraszam, towarzyszu przewodniczący, czy rzeczywiście nie ma u was boiska? Turoń: - Nie ma naprawdę, towarzyszu redaktorze! źródło: NKJP: Kazimierz Orłoś: Cudowna melina, 1988 |
|
Właściwie tylko on mówi po polsku. Żona kiwa głową, słucha, potakuje. Wtrąca półsłówka. Z ulgą przyjmuje propozycję przejścia na rosyjski. źródło: NKJP: Inga Iwasiów: Bambino, 2008 |
|
Mówił cicho, spokojnie, poprawną polszczyzną, z rzadka tylko wtrącając jakieś żargonowe zwroty. źródło: NKJP: Zdzisław Szczepaniak: Dziewczyna z Trogiru i inne opowiadania, 2005 |
|
– Tak, słucham – powiedział. I słuchał. Wtrącał potwierdzenia albo urywane, niepewne zdania. Potem odłożył komórkę [...]. źródło: NKJP: Paulina Grych: Numer zerowy, 2007 |
|
A Aleksander w pewnym sensie się wyłączył, choć tamten wciąż gadał po drugiej stronie telefonu. - Tak - wtrącał tylko od czasu do czasu. źródło: NKJP: Marek Idczak: Słony wiatr, 2007 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
wtrącam |
wtrącamy |
|||
2 os. |
wtrącasz |
wtrącacie |
|||
3 os. |
wtrąca |
wtrącają |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wtrącałem +(e)m wtrącał |
wtrącałam +(e)m wtrącała |
wtrącałom +(e)m wtrącało |
wtrącaliśmy +(e)śmy wtrącali |
wtrącałyśmy +(e)śmy wtrącały |
2 os. |
wtrącałeś +(e)ś wtrącał |
wtrącałaś +(e)ś wtrącała |
wtrącałoś +(e)ś wtrącało |
wtrącaliście +(e)ście wtrącali |
wtrącałyście +(e)ście wtrącały |
3 os. |
wtrącał |
wtrącała |
wtrącało |
wtrącali |
wtrącały |
bezosobnik: wtrącano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę wtrącał będę wtrącać |
będę wtrącała będę wtrącać |
będę wtrącało będę wtrącać |
będziemy wtrącali będziemy wtrącać |
będziemy wtrącały będziemy wtrącać |
2 os. |
będziesz wtrącał będziesz wtrącać |
będziesz wtrącała będziesz wtrącać |
będziesz wtrącało będziesz wtrącać |
będziecie wtrącali będziecie wtrącać |
będziecie wtrącały będziecie wtrącać |
3 os. |
będzie wtrącał będzie wtrącać |
będzie wtrącała będzie wtrącać |
będzie wtrącało będzie wtrącać |
będą wtrącali będą wtrącać |
będą wtrącały będą wtrącać |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
wtrącajmy |
|
2 os. |
wtrącaj |
wtrącajcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wtrącałbym bym wtrącał |
wtrącałabym bym wtrącała |
wtrącałobym bym wtrącało |
wtrącalibyśmy byśmy wtrącali |
wtrącałybyśmy byśmy wtrącały |
2 os. |
wtrącałbyś byś wtrącał |
wtrącałabyś byś wtrącała |
wtrącałobyś byś wtrącało |
wtrącalibyście byście wtrącali |
wtrącałybyście byście wtrącały |
3 os. |
wtrącałby by wtrącał |
wtrącałaby by wtrącała |
wtrącałoby by wtrącało |
wtrącaliby by wtrącali |
wtrącałyby by wtrącały |
bezosobnik: wtrącano by
bezokolicznik: wtrącać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
wtrącając
gerundium: wtrącanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | wtrącanie |
wtrącania |
D. | wtrącania |
wtrącań |
C. | wtrącaniu |
wtrącaniom |
B. | wtrącanie |
wtrącania |
N. | wtrącaniem |
wtrącaniami |
Ms. | wtrącaniu |
wtrącaniach |
W. | wtrącanie |
wtrącania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: wtrącający
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | wtrącający |
wtrącający |
wtrącający |
wtrącające |
wtrącająca |
D. | wtrącającego |
wtrącającego |
wtrącającego |
wtrącającego |
wtrącającej |
C. | wtrącającemu |
wtrącającemu |
wtrącającemu |
wtrącającemu |
wtrącającej |
B. | wtrącającego |
wtrącającego |
wtrącający |
wtrącające |
wtrącającą |
N. | wtrącającym |
wtrącającym |
wtrącającym |
wtrącającym |
wtrącającą |
Ms. | wtrącającym |
wtrącającym |
wtrącającym |
wtrącającym |
wtrącającej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | wtrącający |
wtrącający |
wtrącające |
wtrącające |
D. | wtrącających |
wtrącających |
wtrącających |
wtrącających |
C. | wtrącającym |
wtrącającym |
wtrącającym |
wtrącającym |
B. | wtrącających |
wtrącających |
wtrącających |
wtrącające |
N. | wtrącającymi |
wtrącającymi |
wtrącającymi |
wtrącającymi |
Ms. | wtrącających |
wtrącających |
wtrącających |
wtrącających |
imiesłów przymiotnikowy bierny: wtrącany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | wtrącany |
wtrącany |
wtrącany |
wtrącane |
wtrącana |
D. | wtrącanego |
wtrącanego |
wtrącanego |
wtrącanego |
wtrącanej |
C. | wtrącanemu |
wtrącanemu |
wtrącanemu |
wtrącanemu |
wtrącanej |
B. | wtrącanego |
wtrącanego |
wtrącany |
wtrącane |
wtrącaną |
N. | wtrącanym |
wtrącanym |
wtrącanym |
wtrącanym |
wtrącaną |
Ms. | wtrącanym |
wtrącanym |
wtrącanym |
wtrącanym |
wtrącanej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | wtrącani |
wtrącani |
wtrącane |
wtrącane |
D. | wtrącanych |
wtrącanych |
wtrącanych |
wtrącanych |
C. | wtrącanym |
wtrącanym |
wtrącanym |
wtrącanym |
B. | wtrącanych |
wtrącanych |
wtrącanych |
wtrącane |
N. | wtrącanymi |
wtrącanymi |
wtrącanymi |
wtrącanymi |
Ms. | wtrącanych |
wtrącanych |
wtrącanych |
wtrącanych |
odpowiednik aspektowy: wtrącić
Składnia
Rzosobowy | + | wtrącać | + |
CO +
do CZEGO
|
Rzosobowy | + | wtrącać | + |
MOWA WPROST
|
2. do więzienia
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa więzienie i kara
Relacje znaczeniowe
synonimy: | pakować |
Połączenia
- wtrącać do lochów, do więzień
Cytaty
Ten potężny a złowrogi zakon posiadał ponoć w stolicy Wielkiego Księstwa rozległe lochy, do których wtrącano wszystkich przeciwników Towarzystwa Jezusowego. źródło: NKJP: Janusz Tazbir: Silva rerum historicarum, 2002 |
|
Tych zaś, którzy się na takie porządki nie zgadzali, całymi tysiącami wtrącali do więzień jako wichrzycieli i buntowników. źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Modlitwa o deszcz, 2000 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
wtrącam |
wtrącamy |
|||
2 os. |
wtrącasz |
wtrącacie |
|||
3 os. |
wtrąca |
wtrącają |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wtrącałem +(e)m wtrącał |
wtrącałam +(e)m wtrącała |
wtrącałom +(e)m wtrącało |
wtrącaliśmy +(e)śmy wtrącali |
wtrącałyśmy +(e)śmy wtrącały |
2 os. |
wtrącałeś +(e)ś wtrącał |
wtrącałaś +(e)ś wtrącała |
wtrącałoś +(e)ś wtrącało |
wtrącaliście +(e)ście wtrącali |
wtrącałyście +(e)ście wtrącały |
3 os. |
wtrącał |
wtrącała |
wtrącało |
wtrącali |
wtrącały |
bezosobnik: wtrącano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę wtrącał będę wtrącać |
będę wtrącała będę wtrącać |
będę wtrącało będę wtrącać |
będziemy wtrącali będziemy wtrącać |
będziemy wtrącały będziemy wtrącać |
2 os. |
będziesz wtrącał będziesz wtrącać |
będziesz wtrącała będziesz wtrącać |
będziesz wtrącało będziesz wtrącać |
będziecie wtrącali będziecie wtrącać |
będziecie wtrącały będziecie wtrącać |
3 os. |
będzie wtrącał będzie wtrącać |
będzie wtrącała będzie wtrącać |
będzie wtrącało będzie wtrącać |
będą wtrącali będą wtrącać |
będą wtrącały będą wtrącać |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
wtrącajmy |
|
2 os. |
wtrącaj |
wtrącajcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wtrącałbym bym wtrącał |
wtrącałabym bym wtrącała |
wtrącałobym bym wtrącało |
wtrącalibyśmy byśmy wtrącali |
wtrącałybyśmy byśmy wtrącały |
2 os. |
wtrącałbyś byś wtrącał |
wtrącałabyś byś wtrącała |
wtrącałobyś byś wtrącało |
wtrącalibyście byście wtrącali |
wtrącałybyście byście wtrącały |
3 os. |
wtrącałby by wtrącał |
wtrącałaby by wtrącała |
wtrącałoby by wtrącało |
wtrącaliby by wtrącali |
wtrącałyby by wtrącały |
bezosobnik: wtrącano by
bezokolicznik: wtrącać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
wtrącając
gerundium: wtrącanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | wtrącanie |
wtrącania |
D. | wtrącania |
wtrącań |
C. | wtrącaniu |
wtrącaniom |
B. | wtrącanie |
wtrącania |
N. | wtrącaniem |
wtrącaniami |
Ms. | wtrącaniu |
wtrącaniach |
W. | wtrącanie |
wtrącania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: wtrącający
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | wtrącający |
wtrącający |
wtrącający |
wtrącające |
wtrącająca |
D. | wtrącającego |
wtrącającego |
wtrącającego |
wtrącającego |
wtrącającej |
C. | wtrącającemu |
wtrącającemu |
wtrącającemu |
wtrącającemu |
wtrącającej |
B. | wtrącającego |
wtrącającego |
wtrącający |
wtrącające |
wtrącającą |
N. | wtrącającym |
wtrącającym |
wtrącającym |
wtrącającym |
wtrącającą |
Ms. | wtrącającym |
wtrącającym |
wtrącającym |
wtrącającym |
wtrącającej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | wtrącający |
wtrącający |
wtrącające |
wtrącające |
D. | wtrącających |
wtrącających |
wtrącających |
wtrącających |
C. | wtrącającym |
wtrącającym |
wtrącającym |
wtrącającym |
B. | wtrącających |
wtrącających |
wtrącających |
wtrącające |
N. | wtrącającymi |
wtrącającymi |
wtrącającymi |
wtrącającymi |
Ms. | wtrącających |
wtrącających |
wtrącających |
wtrącających |
imiesłów przymiotnikowy bierny: wtrącany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | wtrącany |
wtrącany |
wtrącany |
wtrącane |
wtrącana |
D. | wtrącanego |
wtrącanego |
wtrącanego |
wtrącanego |
wtrącanej |
C. | wtrącanemu |
wtrącanemu |
wtrącanemu |
wtrącanemu |
wtrącanej |
B. | wtrącanego |
wtrącanego |
wtrącany |
wtrącane |
wtrącaną |
N. | wtrącanym |
wtrącanym |
wtrącanym |
wtrącanym |
wtrącaną |
Ms. | wtrącanym |
wtrącanym |
wtrącanym |
wtrącanym |
wtrącanej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | wtrącani |
wtrącani |
wtrącane |
wtrącane |
D. | wtrącanych |
wtrącanych |
wtrącanych |
wtrącanych |
C. | wtrącanym |
wtrącanym |
wtrącanym |
wtrącanym |
B. | wtrącanych |
wtrącanych |
wtrącanych |
wtrącane |
N. | wtrącanymi |
wtrącanymi |
wtrącanymi |
wtrącanymi |
Ms. | wtrącanych |
wtrącanych |
wtrącanych |
wtrącanych |
odpowiednik aspektowy: wtrącić
Składnia
Rzosobowy | + | wtrącać | + |
KOGO +
do CZEGO
|
3. w jakiś stan
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
ATEMATYCZNY
Połączenia
- wtrącać w katastrofy, w nędzę; w rozpacz...
Cytaty
Wiem natomiast, że Ada uległa panice na skutek tego samego podejrzenia, które wtrąca w bezsenność i w strach samego Frankera. źródło: NKJP: Jerzy Broszkiewicz: Doktor Twardowski, 1977 |
|
Barbara Tuchmann w „Szaleństwie władzy” właśnie od Troi zaczyna swą analizę kardynalnych błędów polityków, którzy z arogancji, zaślepienia lub głupoty na przestrzeni dziejów wtrącali swe kraje i całe kontynenty w katastrofy. źródło: NKJP: Agnieszka Krzemińska: Wszyscy jesteśmy Trojanami, Polityka, 2004-04-10 |
|
Ta myśl nie tylko nie odbiera ochoty do życia ani nie wtrąca w przygnębienie, lecz przeciwnie - przyprawia o upojenie. źródło: NKJP: Dariusz Czaja: Lekcje ciemności, 2009 |
|
Każde ograniczenie produkcji w Zagłębiu czy okręgu łódzkim wtrącało w nędzę setki proletariackich rodzin. źródło: NKJP: Stefan Kieniewicz: Historia Polski 1795-1918, 1968 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
wtrącam |
wtrącamy |
|||
2 os. |
wtrącasz |
wtrącacie |
|||
3 os. |
wtrąca |
wtrącają |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wtrącałem +(e)m wtrącał |
wtrącałam +(e)m wtrącała |
wtrącałom +(e)m wtrącało |
wtrącaliśmy +(e)śmy wtrącali |
wtrącałyśmy +(e)śmy wtrącały |
2 os. |
wtrącałeś +(e)ś wtrącał |
wtrącałaś +(e)ś wtrącała |
wtrącałoś +(e)ś wtrącało |
wtrącaliście +(e)ście wtrącali |
wtrącałyście +(e)ście wtrącały |
3 os. |
wtrącał |
wtrącała |
wtrącało |
wtrącali |
wtrącały |
bezosobnik: wtrącano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę wtrącał będę wtrącać |
będę wtrącała będę wtrącać |
będę wtrącało będę wtrącać |
będziemy wtrącali będziemy wtrącać |
będziemy wtrącały będziemy wtrącać |
2 os. |
będziesz wtrącał będziesz wtrącać |
będziesz wtrącała będziesz wtrącać |
będziesz wtrącało będziesz wtrącać |
będziecie wtrącali będziecie wtrącać |
będziecie wtrącały będziecie wtrącać |
3 os. |
będzie wtrącał będzie wtrącać |
będzie wtrącała będzie wtrącać |
będzie wtrącało będzie wtrącać |
będą wtrącali będą wtrącać |
będą wtrącały będą wtrącać |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
wtrącajmy |
|
2 os. |
wtrącaj |
wtrącajcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wtrącałbym bym wtrącał |
wtrącałabym bym wtrącała |
wtrącałobym bym wtrącało |
wtrącalibyśmy byśmy wtrącali |
wtrącałybyśmy byśmy wtrącały |
2 os. |
wtrącałbyś byś wtrącał |
wtrącałabyś byś wtrącała |
wtrącałobyś byś wtrącało |
wtrącalibyście byście wtrącali |
wtrącałybyście byście wtrącały |
3 os. |
wtrącałby by wtrącał |
wtrącałaby by wtrącała |
wtrącałoby by wtrącało |
wtrącaliby by wtrącali |
wtrącałyby by wtrącały |
bezosobnik: wtrącano by
bezokolicznik: wtrącać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
wtrącając
gerundium: wtrącanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | wtrącanie |
wtrącania |
D. | wtrącania |
wtrącań |
C. | wtrącaniu |
wtrącaniom |
B. | wtrącanie |
wtrącania |
N. | wtrącaniem |
wtrącaniami |
Ms. | wtrącaniu |
wtrącaniach |
W. | wtrącanie |
wtrącania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: wtrącający
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | wtrącający |
wtrącający |
wtrącający |
wtrącające |
wtrącająca |
D. | wtrącającego |
wtrącającego |
wtrącającego |
wtrącającego |
wtrącającej |
C. | wtrącającemu |
wtrącającemu |
wtrącającemu |
wtrącającemu |
wtrącającej |
B. | wtrącającego |
wtrącającego |
wtrącający |
wtrącające |
wtrącającą |
N. | wtrącającym |
wtrącającym |
wtrącającym |
wtrącającym |
wtrącającą |
Ms. | wtrącającym |
wtrącającym |
wtrącającym |
wtrącającym |
wtrącającej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | wtrącający |
wtrącający |
wtrącające |
wtrącające |
D. | wtrącających |
wtrącających |
wtrącających |
wtrącających |
C. | wtrącającym |
wtrącającym |
wtrącającym |
wtrącającym |
B. | wtrącających |
wtrącających |
wtrącających |
wtrącające |
N. | wtrącającymi |
wtrącającymi |
wtrącającymi |
wtrącającymi |
Ms. | wtrącających |
wtrącających |
wtrącających |
wtrącających |
imiesłów przymiotnikowy bierny: wtrącany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | wtrącany |
wtrącany |
wtrącany |
wtrącane |
wtrącana |
D. | wtrącanego |
wtrącanego |
wtrącanego |
wtrącanego |
wtrącanej |
C. | wtrącanemu |
wtrącanemu |
wtrącanemu |
wtrącanemu |
wtrącanej |
B. | wtrącanego |
wtrącanego |
wtrącany |
wtrącane |
wtrącaną |
N. | wtrącanym |
wtrącanym |
wtrącanym |
wtrącanym |
wtrącaną |
Ms. | wtrącanym |
wtrącanym |
wtrącanym |
wtrącanym |
wtrącanej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | wtrącani |
wtrącani |
wtrącane |
wtrącane |
D. | wtrącanych |
wtrącanych |
wtrącanych |
wtrącanych |
C. | wtrącanym |
wtrącanym |
wtrącanym |
wtrącanym |
B. | wtrącanych |
wtrącanych |
wtrącanych |
wtrącane |
N. | wtrącanymi |
wtrącanymi |
wtrącanymi |
wtrącanymi |
Ms. | wtrącanych |
wtrącanych |
wtrącanych |
wtrącanych |
odpowiednik aspektowy: wtrącić
Składnia
+ | wtrącać | + |
KOGO/CO +
w CO
|