UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

kotłować się

Chronologizacja

1863, "Tygodnik Ilustrowany", t. 7, Warszawa 1863.

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. kotłuję się
kotłujemy się
2 os. kotłujesz się
kotłujecie się
3 os. kotłuje się
kotłują się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. kotłowałem się
+(e)m się kotłował
kotłowałam się
+(e)m się kotłowała
kotłowałom się
+(e)m się kotłowało
kotłowaliśmy się
+(e)śmy się kotłowali
kotłowałyśmy się
+(e)śmy się kotłowały
2 os. kotłowałeś się
+(e)ś się kotłował
kotłowałaś się
+(e)ś się kotłowała
kotłowałoś się
+(e)ś się kotłowało
kotłowaliście się
+(e)ście się kotłowali
kotłowałyście się
+(e)ście się kotłowały
3 os. kotłował się
kotłowała się
kotłowało się
kotłowali się
kotłowały się

bezosobnik: kotłowano się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się kotłował
będę się kotłować
będę się kotłowała
będę się kotłować
będę się kotłowało
będę się kotłować
będziemy się kotłowali
będziemy się kotłować
będziemy się kotłowały
będziemy się kotłować
2 os. będziesz się kotłował
będziesz się kotłować
będziesz się kotłowała
będziesz się kotłować
będziesz się kotłowało
będziesz się kotłować
będziecie się kotłowali
będziecie się kotłować
będziecie się kotłowały
będziecie się kotłować
3 os. będzie się kotłował
będzie się kotłować
będzie się kotłowała
będzie się kotłować
będzie się kotłowało
będzie się kotłować
będą się kotłowali
będą się kotłować
będą się kotłowały
będą się kotłować

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. kotłujmy się
2 os. kotłuj się
kotłujcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. kotłowałbym się
bym się kotłował
kotłowałabym się
bym się kotłowała
kotłowałobym się
bym się kotłowało
kotłowalibyśmy się
byśmy się kotłowali
kotłowałybyśmy się
byśmy się kotłowały
2 os. kotłowałbyś się
byś się kotłował
kotłowałabyś się
byś się kotłowała
kotłowałobyś się
byś się kotłowało
kotłowalibyście się
byście się kotłowali
kotłowałybyście się
byście się kotłowały
3 os. kotłowałby się
by się kotłował
kotłowałaby się
by się kotłowała
kotłowałoby się
by się kotłowało
kotłowaliby się
by się kotłowali
kotłowałyby się
by się kotłowały

bezosobnik: kotłowano by się

bezokolicznik: kotłować się

imiesłów przysłówkowy współczesny: kotłując się

gerundium: kotłowanie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. kotłowanie się
kotłowania się
D. kotłowania się
kotłowań się
C. kotłowaniu się
kotłowaniom się
B. kotłowanie się
kotłowania się
N. kotłowaniem się
kotłowaniami się
Ms. kotłowaniu się
kotłowaniach się
W. kotłowanie się
kotłowania się

imiesłów przymiotnikowy czynny: kotłujący się

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. kotłujący się
kotłujący się
kotłujący się
kotłujące się
kotłująca się
D. kotłującego się
kotłującego się
kotłującego się
kotłującego się
kotłującej się
C. kotłującemu się
kotłującemu się
kotłującemu się
kotłującemu się
kotłującej się
B. kotłującego się
kotłującego się
kotłujący się
kotłujące się
kotłującą się
N. kotłującym się
kotłującym się
kotłującym się
kotłującym się
kotłującą się
Ms. kotłującym się
kotłującym się
kotłującym się
kotłującym się
kotłującej się
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. kotłujący się
kotłujący się
kotłujące się
kotłujące się
D. kotłujących się
kotłujących się
kotłujących się
kotłujących się
C. kotłującym się
kotłującym się
kotłującym się
kotłującym się
B. kotłujących się
kotłujących się
kotłujących się
kotłujące się
N. kotłującymi się
kotłującymi się
kotłującymi się
kotłującymi się
Ms. kotłujących się
kotłujących się
kotłujących się
kotłujących się

Pochodzenie

Zob. kocioł

1. poruszać się

Definicja

poruszać się chaotycznie i energicznie, m.in. na małej przestrzeni

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Relacje znaczeniowe

synonimy:  kitłasić się, kłębić się

Cytaty

W „dwójce” też chyba akurat przerwa, bo pod drzwiami kotłuje się grupka dzieci z plecakami.

źródło: NKJP: Katarzyna Surmiak-Domańska: Tamte dzieci nas nie lubią, Gazeta Wyborcza, 1999-01-06

Jego występowi towarzyszył słynny taniec pogo, podczas którego w tumanach kurzu pod sceną amfiteatru kotłował się tłum szalejących punków.

źródło: NKJP: (GZL): „Fala” na DVD, Dziennik Polski, 2005-09-09

Jego dom nie był rajem. W bloku, na 64 metrach kwadratowych kotłowało się dziesięć osób.

źródło: NKJP: Anna Zielińska: Adam Wygnany z raju, Gazeta Krakowska, 2006-03-03

Wcale już nie było słychać prorządowych okrzyków, bo zewsząd leciały kamienie i kosze na śmieci, a na chodnikach i jezdni kotłowały się grupy atakujących.

źródło: NKJP: Jerzy Stawiński: Piszczyk, 1997

Kotłujący się po dziedzińcu tłum studentów znieruchomiał, wpatrzony w nieoczekiwanych przybyszów.

źródło: NKJP: Marek Nowakowski: Powidoki, 2010

Składnia

bez ograniczeń + kotłować się +
GDZIE

2. burzyć się

Definicja

gwałtownie się poruszać, żeby wznieść się do góry lub rozejść na boki

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Połączenia

  • woda kotłowała się

Cytaty

Ma ćwierć kilometra długości, pod lewą burtą kotłuje się rycząca woda.

źródło: NKJP: Maciej Kuczyński: Czeluść, 1972

Ogień kotłował się buntowniczo pod rufą [...].

źródło: NKJP: Stanisław Lem: Niezwyciężony, 1964

Rzeka wpadała do szczeliny i ściśnięta kotłowała się jak w gardzieli, rozbita na blokach, strzelała fontannami.

źródło: NKJP: Maciej Kuczyński: Podróż, 2005

[...] Wysokie już zboże kotłowało się nie gorzej od fal.

źródło: NKJP: Sławomir Mrożek: Opowiadania 1974-1979, 1979

W Nowym Targu, nieopodal miejsca, gdzie potok wpada do Czarnego Dunajca, spadły z progu rzecznego wprost w kotłujący się, wodny wir.

źródło: NKJP: Robert Miśkowiec: Policjant bohater, Gazeta Krakowska, 2005-05-28

Składnia

bez ograniczeń + kotłować się +
(GDZIE)

3. współżyć

Definicja

pot. 
odbywać stosunek seksualny

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego seksualność

Relacje znaczeniowe

synonimy:  kitłasić się

Cytaty

Nie mógł jej takiej nie wziąć, nie kochać. Kotłował się z nią, aż spadali z łóżka [...].

źródło: NKJP: Grażyna Plebanek: Nielegalne związki, 2011

Oplata się wokół Ryszarda. Kotłują się po łóżku. Teksty są szybkie, zduszone, urywane.

źródło: NKJP: Dariusz Banek: Samo życie. Odcinek 141, 2010

Wszystko to ma na celu przyćmienie świateł i kotłowanie się na kanapie.

źródło: NKJP: (X): Selekcja naturalna. Striptease męskiej duszy, Focus. Poznać i zrozumieć świat, nr 8, 2003

Składnia

bez ograniczeń + kotłować się +
(z KIM) + (GDZIE)

4. wrzeć na granicy

Definicja

być ogarniętym niepokojem lub wzburzeniem

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia

Cytaty

Kiedy w 1986 roku wyszedłem z Barczewa, bardzo dobrze było widać, że w Rosji kotłuje się nie na żarty.

źródło: NKJP: Adam Michnik, Józef Tischner, Jacek Żakowski: Między Panem a Plebanem, 1995

Cały czas, ale szczególnie na początku wchodzili do MKR-u ludzie i pytali, co się działo. A wokoło kotłowało się wszędzie.

źródło: NKJP: Jarosław Józef Szczepański: Górnik polski, 2005

Składnia

bez ograniczeń + kotłować się +
GDZIE

5. kłębić się w głowie

Definicja

pojawiać się w czyjejś świadomości w sposób gwałtowny, natarczywy i chaotyczny

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia

Relacje znaczeniowe

synonimy:  kłębić się

Cytaty

W środku jednak kotłuje się w nich prawdziwa burza uczuć: gniewu, złości, samotności.

źródło: NKJP: Natasza Chyrzyńska: JA i tylko ja, Cosmopolitan, nr 8, 2000

I choć możemy się domyślać, że w środku kotłują się w nim burzliwe emocje, to słowem tego nie zdradzi.

źródło: NKJP: Joanna Lichocka: Tańczący z mediami, Ozon, nr 10, 2005

Przed trzecim skokiem poczułem potworną tremę. To było coś strasznego. Strach kotłował się we mnie.

źródło: NKJP: Wojciech Szatkowski: Józef Przybyła - nazywano go „beskidzkim jastrzębiem”, Dziennik Polski, 2005-02-19

Spróbuję zapytać Piotra o to, co czuł wtedy na dziedzińcu. Jakie uczucia kotłowały się w jego głowie?

źródło: NKJP: Paweł Kosiński SJ: Obudzić serce, 2000

Składnia

bez ograniczeń + kotłować się +
GDZIE
Data ostatniej modyfikacji: 19.07.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj