Chronologizacja
1. arabski
Definicja
Noty o użyciu
Zapisywane również: szeik.
Pochodzenie
ar. szejch 'starzec, naczelnik'
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa władza państwowa
Połączenia
- arabski, beduiński, egipski, palestyński, saudyjski, suficki, sunnicki, szyicki...; pustynny szejk; bogaci szejkowie; szejk pochodzący z Syrii
- szejk Abu Zabi, Dubaju, Kataru...
- szejk z Arabii Saudyjskiej, z Bahrajnu...; z dynastii Marynidów...
- biznesmeni i szejkowie; królowie i szejkowie, możnowładcy i szejkowie
- obstawa, ochroniarze szejka
- gościna, herbatka, przyjęcie... u szejka
- spotkanie, wywiad; ugoda z szejkiem
- być, ogłosić się, zostać; tytułować kogoś, zwać kogoś szejkiem
- brać kogoś, uważać kogoś za szejka
- spotkać się z szejkiem
- na czele z szejkiem
Cytaty
|
[...] w Basrze, drugim co do wielkości mieście w Iraku, Brytyjczycy ustanowili przejściową administrację, na której czele stanął bliżej nie znany miejscowy szejk. źródło: NKJP: Początek końca, Dziennik Polski, 2003-04-10 |
|
|
Pod patronatem szejka Dubaju Mohammada Bin Raszida organizacja szuka rozwiązań problemów regionu. źródło: NKJP: Magdalena Mughrabi: Gorzka rocznica, Polityka, 2008-05-31 |
|
|
Na czele rebelii stanął Uszurma z wioski Ałdy, po czym ogłosił się szejkiem i przybrał imię Mansur. źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Wieże z kamienia, 2004 |
|
|
Podczas wizyty w Kairze Jan Paweł II spotka się także 24 lutego z patriarchą prawosławnych Koptów Shenoudem III, a także z najwyższym przywódcą religijnym egipskich sunnitów wielkim szeikiem Al Azhar Mohamedem Sayedem Tantawi. źródło: NKJP: Śladami Mojżesza, Dziennik Polski, 2000-01-21 |
|
|
Przez prawie 200 lat było Abu Zabi sennym, pustynnym miasteczkiem, zatłoczonym skleconymi z trzciny i kamieni domkami, pośród których dumnie wznosił się fort - siedziba szejków. źródło: NKJP: Piotr Paziński: EMIRATY, Gazeta Wyborcza, 1995-01-20 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m1
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | szejk |
szejkowie |
ndepr |
| szejki |
depr | ||
| D. | szejka |
szejków |
|
| C. | szejkowi |
szejkom |
|
| B. | szejka |
szejków |
|
| N. | szejkiem |
szejkami |
|
| Ms. | szejku |
szejkach |
|
| W. | szejku |
szejkowie |
ndepr |
| szejki |
depr |
2. przedsiębiorca
Definicja
Pochodzenie
ar. szejch 'starzec, naczelnik'
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Biznes handel i usługi
CZŁOWIEK I TECHNIKA Energia źródła energii
Połączenia
- szejk naftowy
Cytaty
|
Koszty uruchomienia wydobycia ropy w Puszczy Noteckiej szacuje się na ok. 400 mln zł. Kandydat na [...] szejka zapewnia, że spółka nie weźmie od państwa ani złotówki, a zaciągnie kredyty, które szybko spłaci. źródło: NKJP: Mariola Balicka: Przeciąganie rury, Polityka, 2003-09-27 |
|
|
W rezultacie wiadomo, czego chcą nasi szejkowie naftowi, ale wciąż nie wiadomo, czego chcą władze. źródło: NKJP: Ireneusz Chojnacki: Sektor naftowy: czytanka dla premiera, Gazeta Bankowa, 1998 |
|
|
Kupując niedawno od British Petroleum blisko 500 stacji Arala w Niemczech, płoccy szejkowie zasugerowali, że nie tylko nie ustąpią zachodnim gigantom na rynku polskim, ale i powalczą z nimi na obczyźnie. źródło: NKJP: Sny o imperium, Dziennik Polski, 2003-01-31 |
|
|
Należy się zastanowić, czy państwu bardziej opłaca się przymykać oko na strumień milionów złotówek płynący do kieszeni rodzimych szejków, czy zdecydować się na wysupłanie ułamka pieniędzy pochodzących z podatków akcyzowych na sfinansowanie efektywnego systemu kontroli jakości. źródło: NKJP: Jarosław Maślanek: Chrzciny na stacji, Polityka, 2001-11-17 |
|
|
Gdyby się okazało, że na terenie gminy są złoża, to będziemy szejkami! - żartuje [...] wójt gminy Stryszów. źródło: NKJP: Szukają ropy, Dziennik Polski, 2001-01-24 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m1
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | szejk |
szejkowie |
ndepr |
| szejki |
depr | ||
| D. | szejka |
szejków |
|
| C. | szejkowi |
szejkom |
|
| B. | szejka |
szejków |
|
| N. | szejkiem |
szejkami |
|
| Ms. | szejku |
szejkach |
|
| W. | szejku |
szejkowie |
ndepr |
| szejki |
depr |
3. napój
Definicja
Noty o użyciu
Zapisywane również: shake.
Pochodzenie
ang. shake 'wstrząsać, mieszać'
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie rodzaje pokarmu/potraw i ich cechy
Połączenia
- czekoladowy, waniliowy... szejk
- pić, robić szejk/szejka
- zatruć się szejkiem
Cytaty
|
Mała [...] też nie lubi truskawek w formie 'stałej'. Więc robię jej truskawkowo-inno-owocowy szejk z napojem sojowym i cynamonem. źródło: NKJP: 15 m-c i nie chce gryźć ..., Usenet -- pl.soc.dzieci, 2005-07-02 |
|
|
[...] zaczynaj dzień od sojowego szejka (zmiksuj mleko sojowe, jogurt oraz twoje ulubione świeże owoce). źródło: NKJP: cosmodieta, Cosmopolitan, 2000 |
|
|
Z lubością patrzył na Monikę, jak opycha się big makiem, frytkami i popija szejkiem. źródło: NKJP: Dawid Bieńkowski: Nic, 2005 |
|
|
Kiedy się obudziłam, pomyślałam, że trzeba wysłać zawiadomienia. „Z radością informujemy, że wzięliśmy ślub na zadupiu, a potem w pobliskim MacDonaldzie wypiliśmy shake truskawkowy za zdrowie rodziny”. źródło: NKJP: Grażyna Plebanek: Pudełko ze szpilkami, 2006 |
|
|
Taniej jest też w cukierniach. Np. wyjątkowo smakowite szejki w kilku smakach kosztują raptem 30 koron. źródło: NKJP: (waw): Wybierz Czechy - nie stój w korkach, Nowiny Raciborskie, 2008-05-20 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m2, m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | szejk |
szejki |
|
| D. | szejka |
szejków |
|
| C. | szejkowi |
szejkom |
|
| B. | szejka szejk |
szejki |
|
| N. | szejkiem |
szejkami |
|
| Ms. | szejku |
szejkach |
|
| W. | szejku |
szejki |