UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

gówno I

II

rzeczownik

Chronologizacja

SStp, SPXVI: gowno, SJPXVII, STR: gowno, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

psł. *govьno 'kał (zwłaszcza ludzki)'

1. kał

Definicja

wulg. 
kał

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych

Relacje znaczeniowe

synonimy:  guano, kał, kupa, stolec
hiperonimy:  ekskrementy, odchody

Połączenia

  • kocie, końskie, krowie, kurze, psie, ptasie gówno
  • smród gówna
  • śmierdzieć gównem

Cytaty

- Osiem godzin w kanałach, w gównie, a potem taki kwatermistrzowski kapitan nie wyda ci nowego kombinezonu!... - wybuchnął histerycznie niższy.

źródło: NKJP: Roman Bratny: Kolumbowie — rocznik 20, 1977

Uderzam o trotuar, ból rozsadza mi czaszkę i ślepnę na moment, coś cuchnie. Wpadłem w psie gówno?

źródło: NKJP: Marek Bukowski: Wysłannik szatana, 1999

Słońce przypiekało, obsychało błoto pomiędzy blokami, w powietrzu słodko było od psiego gówna, którego zgromadzone przez zimę zasoby teraz dopiero w najlepsze zaczynały się rozkładać na trawnikach.

źródło: NKJP: Włodzimierz Kowalewski: Powrót do Breitenheide, 1998

Na widok gówna albo glizdy zbiera mi się na rzyganie.

źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Wieża Jaskółki, 2001

Spojrzałem w drugą stronę, w to miejsce, gdzie trzy dni temu leżał nieżywy pan Sieroża, a wiatr unosił róg gazety z jego twarzy, jakby go cucił, a teraz leżały tam resztki końskich gówien, na których flirtowała para wróbli.

źródło: NKJP: Aleksander Jurewicz: Tęcza i dym„ (fragment powieści ”Pan Bóg nie słyszy głuchych„), Tygodnik Powszechny, 1994

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: n2

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. gówno
gówna
D. gówna
gówien
C. gównu
gównom
B. gówno
gówna
N. gównem
gównami
Ms. gównie
gównach
W. gówno
gówna

2. coś bezwartościowego

Definicja

wulg. 
coś (lub ktoś) małej wartości, godne pogardy i lekceważenia

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Połączenia

  • takie gówno
  • okazać się gównem

Cytaty

Niestety, rozklejam się po jednym kieliszku tego gówna...

źródło: NKJP: Dawid Bieńkowski: Nic, 2005

W moich sprawach zawodowych parę razy ustrzegł mnie przed omyłką. [...] Raz wręcz nie pozwolił mi zagrać w filmie, który potem okazał się gównem.

źródło: NKJP: Maria Nurowska: Hiszpańskie oczy, 1995

Nie interesowała go ordynarna walka o ministerialne posady, twierdził wręcz, że „byle gówno można zrobić ministrem”.

źródło: NKJP: Eryk Krasucki: Międzynarodowy komunista Jerzy Borejsza – biografia polityczna, 2009

Jak się wjeżdża pierwszy raz do elitarnego liceum, trzeba mieć jak najwięcej znajomych, bo inaczej zaliczacie do chodzących gówien i tak już zostanie na zawsze.

źródło: NKJP: Dariusz Chętkowski z uczniami, Ostatni weekend, 2007

Chcecie za dużo i za szybko. Ale nawet takie gówna chłopskie, śmierdzące jak wy, mogą się do czegoś przydać.

źródło: NKJP: Mirosław M. Bujko: Wyspy szerszenia, 2008

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: n2

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. gówno
gówna
D. gówna
gówien
C. gównu
gównom
B. gówno
gówna
N. gównem
gównami
Ms. gównie
gównach
W. gówno
gówna

3. drobiazg

Definicja

wulg. 
coś nieważnego, mało istotnego

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Relacje znaczeniowe

synonimy:  błahostka, drobiazg

Połączenia

  • zajmować się gównem / gównami
  • pytać o (byle) gówno
  • lecieć do kogoś z (byle) gównem
  • byle gówno

Cytaty

Za każdym gównem nie mogą ludzie ganiać dwadzieścia kilometrów do miasta.

źródło: NKJP: Eugeniusz Paukszta: Po burzy jest pogoda, 1966

Nigdy nie zawracała mu głowy codziennymi kłopotami, z którymi szła do Czarnej Madonny, bo które dziecko leci do ojca z byle gównem, skoro wiadomo, że ma on poważniejsze rzeczy na głowie [...].

źródło: NKJP: Joanna Bator : Piaskowa Góra, 2009

O co się najczęściej kłócicie? - pytam Piotra. Długo nie odpowiada, myśli. W końcu rzuca: - O byle gówno.

źródło: NKJP: Dariusz Nawrocki: Ten milion szczęścia nie dał. Dzieciom kupili mieszkania, sobie daczę poza miastem. Dziś nie mają ani grosza, Gazeta Pomorska, 2010-02-06

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: n2

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. gówno
gówna
D. gówna
gówien
C. gównu
gównom
B. gówno
gówna
N. gównem
gównami
Ms. gównie
gównach
W. gówno
gówna

4. nic

Definicja

wulg. 
zupełnie nic

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Relacje znaczeniowe

synonimy:  guzik, jajco

Połączenia

  • gówno wyjdzie z czegoś
  • gówno wart; gówno mieć z czegoś

Cytaty

Cała polityka gówno mnie obchodziła i Gierek mógł się nazywać Bierut albo nawet Czombe.

źródło: NKJP: Andrzej Stasiuk: Biały kruk, 1996

I co wyszło z waszego tyrania? Gówno, mówiąc delikatnie...

źródło: NKJP: Roman Bratny: Kolumbowie — rocznik 20, 1977

W takim ustawieniu ataku to gówno zdziałają.

źródło: NKJP: Dawid Bieńkowski: Biało-czerwony, 2007

Mówią, że toyoty są gówno warte – warknąłem, zbyt mocno ściskając Jagodę za rękę.

źródło: NKJP: Barbara Kosmowska: Hermańce, 2008

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: n2

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. gówno
gówna
D. gówna
gówien
C. gównu
gównom
B. gówno
gówna
N. gównem
gównami
Ms. gównie
gównach
W. gówno
gówna

5. beznadziejna sytuacja

Definicja

wulg. 
bardzo zła sytuacja, wywołująca wstręt u mówiącego

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Połączenia

  • wleźć w gówno
  • znaleźć się w gównie

Cytaty

Przecież kraj w takie gówno wepchnęli, że do dziś z niego całkiem wyleźć nie można!

źródło: NKJP: Jerzy Trammer: Miniatury polskie, Gazeta Wyborcza, 1993-10-01

Ci biedni, umęczeni ludzie wszelkimi sposobami będą chcieli się wyrwać z gówna, które mieli wokół... Przecież po raz czwarty zaczynałem budować naszą sieć i wiedziałem, że właśnie w takich zgnojonych, umęczonych ludziach jest największy potencjał.

źródło: NKJP: Dawid Bieńkowski: Nic, 2005

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: n2

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. gówno
gówna
D. gówna
gówien
C. gównu
gównom
B. gówno
gówna
N. gównem
gównami
Ms. gównie
gównach
W. gówno
gówna

Frazeologizmy

gówno prawda
ktoś siedzi po uszy w gównie
ktoś siedzi po szyję w gównie

Przysłowia

Gówno chłopu, nie zegarek
Data ostatniej modyfikacji: 26.09.2013
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj