UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wypiec

Chronologizacja

1714, Antoni Węgrzynowicz: Kazan niedzielnych księga trzecia... polona.pl

Pochodzenie

Zob. piec II

1. chleb

Definicja

poddając odpowiednio przygotowane surowce lub półprodukty działaniu wysokiej temperatury w piecu, spowodować powstanie produktu przydatnego do jedzenia

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie czynności związane z przyrządzaniem jedzenia

Połączenia

  • wypiec w piecu, w piekarniku
  • wypiec w nocy
  • (chleb) wypieczony z tegorocznych zbiorów/ zbóż, z jakichś ziaren; wypieczony przez nas, przez rodziców; świeżo wypieczone ciasto; wypieczony według jakiejś receptury

Cytaty

Zrobić zwykły makaron domowy lub najdrobniejszy włoski ugotować w słonej wodzie, odcedzić, przelać zimną wodą i wymieszawszy z łyżką roztopionego masła i farszem mięsnym, włożyć do rondla wysmarowanego masłem i wysypanego bułką i wypiec w piecu na rumiano.

źródło: NKJP: Smakosz: Poczciwy makaron, Dziennik Polski, 2001-02-24

Piekarz gdy jest zły na swoją pracę, to nie wypiecze dobrego chleba, dlatego staram się jak najmniej denerwować.

źródło: NKJP: Aleksandra Matuszczyk - Kotulska: Do pieca z tym, Nowiny Raciborskie, 2002-03-20

Starostowie tegorocznych obchodów [...] przekazali na ręce ks. Ewalda [...] dożynkowy bochen chleba, wypieczony z tegorocznego zboża.

źródło: NKJP: (Adk): Korony zwieńczyły dzieło, Korony zwieńczyły dzieło, 2005-09-13

Pierwsza neapolitańska pizzeria [...] została [...] otwarta w 1905 roku [...]spowodować powstanie produktu przydatnego do jedzenia. Serwowała wtedy pizzę taką, jaką można jeszcze dostać na południu Włoch: całe placki z cieniutkiego chlebowego ciasta wypieczone w piecu opalanym drewnem, ze świeżą mozzarellą i sosem pomidorowym własnej roboty.

źródło: NKJP: Kamila Sławińska: Nowy Jork. Przewodnik niepraktyczny, 2008

Przedmiotem konkursu są anioły wypieczone z ciasta.

źródło: NKJP: (AN): Anielski happening, Dziennik Polski, 2001-09-27

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wypiekę
 wypieczemy
2 os. wypieczesz
 wypieczecie
3 os. wypiecze
 wypieką

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wypiekłem
+(e)m wypiekł
 wypiekłam
+(e)m wypiekła
 wypiekłom
+(e)m wypiekło
 wypiekliśmy
+(e)śmy wypiekli
 wypiekłyśmy
+(e)śmy wypiekły
2 os. wypiekłeś
+(e)ś wypiekł
 wypiekłaś
+(e)ś wypiekła
 wypiekłoś
+(e)ś wypiekło
 wypiekliście
+(e)ście wypiekli
 wypiekłyście
+(e)ście wypiekły
3 os. wypiekł
 wypiekła
 wypiekło
 wypiekli
 wypiekły

bezosobnik: wypieczono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wypieczmy
2 os. wypiecz
 wypieczcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wypiekłbym
bym wypiekł
 wypiekłabym
bym wypiekła
 wypiekłobym
bym wypiekło
 wypieklibyśmy
byśmy wypiekli
 wypiekłybyśmy
byśmy wypiekły
2 os. wypiekłbyś
byś wypiekł
 wypiekłabyś
byś wypiekła
 wypiekłobyś
byś wypiekło
 wypieklibyście
byście wypiekli
 wypiekłybyście
byście wypiekły
3 os. wypiekłby
by wypiekł
 wypiekłaby
by wypiekła
 wypiekłoby
by wypiekło
 wypiekliby
by wypiekli
 wypiekłyby
by wypiekły

bezosobnik: wypieczono by

bezokolicznik: wypiec

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wypiekłszy

gerundium: wypieczenie

imiesłów przymiotnikowy bierny: wypieczony

odpowiednik aspektowy: wypiekać

Składnia

Rzosobowy + wypiec +
CO

2. mocno

Definicja

odpowiednio długo poddając potrawę działaniu wysokiej temperatury w piecu lub na ruszcie, uzyskać efekt jej przyrumienienia

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie czynności związane z przyrządzaniem jedzenia

Połączenia

  • wypieczony chleb, stek; wypieczona baranina, golonka; wypieczone ciasto, mięso; wypieczone bułeczki, ryby; dobrze, doskonale, ładnie, mocno, pięknie, słabo wypieczone

Cytaty

Postawiła swój koszyk między innymi koszykami. W innych była kiełbasa, ciasto, chrzan ze śmietaną, kolorowe pisanki i biały, pięknie wypieczony chleb.

źródło: NKJP: Olga Tokarczuk: Prawiek i inne czasy, 1996

Jeśli kupisz coś od ulicznego sprzedawcy, może się okazać, że nie jest to dobrze wypieczona baranina - śmieją się, jednak nie chcą zdradzić, z jakiego mięsa mogłoby być to uliczne menu.

źródło: NKJP: None: Europa Wasyla, Dziennik Polski, 2000-05-19

W niewielkich knajpkach „pod chmurką” można zjeść wprawdzie dobrze wypieczone mięso lub ryby, ale z dużą nieufnością traktować trzeba surowe owoce i sałatki.

źródło: NKJP: None: Choroby z importu, Dziennik Polski, 1998-07-09

[...] ten szlachetny, staropolski pieróg z kapustą i jajem na twardo, mimo że ładnie wypieczony, okazał się całkiem bez smaku.

źródło: NKJP: Piotr Bikont: Jadłem w..., Gazeta Wyborcza, 1992-11-27

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wypiekę
 wypieczemy
2 os. wypieczesz
 wypieczecie
3 os. wypiecze
 wypieką

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wypiekłem
+(e)m wypiekł
 wypiekłam
+(e)m wypiekła
 wypiekłom
+(e)m wypiekło
 wypiekliśmy
+(e)śmy wypiekli
 wypiekłyśmy
+(e)śmy wypiekły
2 os. wypiekłeś
+(e)ś wypiekł
 wypiekłaś
+(e)ś wypiekła
 wypiekłoś
+(e)ś wypiekło
 wypiekliście
+(e)ście wypiekli
 wypiekłyście
+(e)ście wypiekły
3 os. wypiekł
 wypiekła
 wypiekło
 wypiekli
 wypiekły

bezosobnik: wypieczono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wypieczmy
2 os. wypiecz
 wypieczcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wypiekłbym
bym wypiekł
 wypiekłabym
bym wypiekła
 wypiekłobym
bym wypiekło
 wypieklibyśmy
byśmy wypiekli
 wypiekłybyśmy
byśmy wypiekły
2 os. wypiekłbyś
byś wypiekł
 wypiekłabyś
byś wypiekła
 wypiekłobyś
byś wypiekło
 wypieklibyście
byście wypiekli
 wypiekłybyście
byście wypiekły
3 os. wypiekłby
by wypiekł
 wypiekłaby
by wypiekła
 wypiekłoby
by wypiekło
 wypiekliby
by wypiekli
 wypiekłyby
by wypiekły

bezosobnik: wypieczono by

bezokolicznik: wypiec

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wypiekłszy

gerundium: wypieczenie

imiesłów przymiotnikowy bierny: wypieczony

Inne uwagi

Zwykle imb

Składnia

bez ograniczeń + wypiec +
CO

3. całą mąkę

Definicja

zużyć na pieczenie całość lub określoną część wskazanej substancji

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie czynności związane z przyrządzaniem jedzenia

Połączenia

  • wypiec (całą) mąkę

Cytaty

Gratulacje dla Twojej żony. Po Waszej wizycie popsuł nam się piekarnik. Dopiero w tym tygodniu kupiłem nowy i miałem okazję wczoraj wypiec mąkę, którą od niej dostałem.

źródło: Internet: wedlinydomowe.pl/forum/topic/5207-pieczywo-chleb-na-zakwasie

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wypiekę
 wypieczemy
2 os. wypieczesz
 wypieczecie
3 os. wypiecze
 wypieką

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wypiekłem
+(e)m wypiekł
 wypiekłam
+(e)m wypiekła
 wypiekłom
+(e)m wypiekło
 wypiekliśmy
+(e)śmy wypiekli
 wypiekłyśmy
+(e)śmy wypiekły
2 os. wypiekłeś
+(e)ś wypiekł
 wypiekłaś
+(e)ś wypiekła
 wypiekłoś
+(e)ś wypiekło
 wypiekliście
+(e)ście wypiekli
 wypiekłyście
+(e)ście wypiekły
3 os. wypiekł
 wypiekła
 wypiekło
 wypiekli
 wypiekły

bezosobnik: wypieczono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wypieczmy
2 os. wypiecz
 wypieczcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wypiekłbym
bym wypiekł
 wypiekłabym
bym wypiekła
 wypiekłobym
bym wypiekło
 wypieklibyśmy
byśmy wypiekli
 wypiekłybyśmy
byśmy wypiekły
2 os. wypiekłbyś
byś wypiekł
 wypiekłabyś
byś wypiekła
 wypiekłobyś
byś wypiekło
 wypieklibyście
byście wypiekli
 wypiekłybyście
byście wypiekły
3 os. wypiekłby
by wypiekł
 wypiekłaby
by wypiekła
 wypiekłoby
by wypiekło
 wypiekliby
by wypiekli
 wypiekłyby
by wypiekły

bezosobnik: wypieczono by

bezokolicznik: wypiec

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wypiekłszy

gerundium: wypieczenie

imiesłów przymiotnikowy bierny: wypieczony

Data ostatniej modyfikacji: 12.02.2023
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN