Chronologizacja
Pochodzenie
n.-łac.
z gr. aortḗ
1. tętnica
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego części ciała, elementy i substancje składowe
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | tętnica główna | |
| hiperonimy: | tętnica |
Połączenia
- brzuszna; zwężona aorta
- aorta serca
- serce i aorta, tętnica płucna i aorta, żyły i aorta
- tętniak; łuk, ściana, zastawka;operacja aorty
- krew, zator; ciśnienie; tętniak w aorcie
- aorta pęka; poszerza się, zwęża się
- przebić, przegryźć, uszkodzić aortę
- trafić w aortę
Cytaty
|
[...] w przeponie znajduje się rozwór aortowy ( hiatus aorticus), przez który przechodzą aorta i przewód piersiowy oraz rozwór przełykowy (hiatus esophageus) dla przejścia przełyku i pnia nerwu błędnego. źródło: NKJP: Bartłomiej Sokołowski: Zarys anatomii człowieka cz. I i II, 2004 |
|
|
Nie zgodził się na operację po pęknięciu tętniaka aorty. źródło: NKJP: Katarzyna Kaczorowska: Nie chciał dziecka z Marilyn, Gazeta Krakowska, 2005-02-04 |
|
|
Sekcja zwłok wykazała, że nóż uszkodził aortę i doszło do krwotoku, który spowodował zgon. źródło: NKJP: (st): Na pomoc było za późno, Express Ilustrowany, 2001-11-08 |
|
|
[...] matador zabija byka ciosem szpady wbitej między łopatki: w serce lub aortę. źródło: NKJP: (NICE): Gorąca krew, Dziennik Bałtycki, 1999-05-29 |
|
|
Kula przebiła na wylot aortę, rozdarła ścianę lewego przedsionka i worek osierdziowy, powodując zgon o godz. 7.25. źródło: NKJP: Teresa Semik: Zamiast zabezpieczać tylko zadeptali ślady, Dziennik Zachodni, 2010-02-17 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | aorta |
aorty |
|
| D. | aorty |
aort |
|
| C. | aorcie |
aortom |
|
| B. | aortę |
aorty |
|
| N. | aortą |
aortami |
|
| Ms. | aorcie |
aortach |
|
| W. | aorto |
aorty |
Inne uwagi
Zwykle lp
2. droga
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport
Połączenia
- główna; komunikacyjna aorta
- aorta kraju, miasta
Cytaty
|
Nubia to aorta kraju. Przez nią prowadziła jedyna dostępna droga na południe kontynentu. źródło: NKJP: Konrad Piskała: Sudan: czas bezdechu, 2010 |
|
|
Ulica Lwowska [...] była główną aortą żydowskiej dzielnicy Grabówka. źródło: NKJP: (AB): Czy wiesz że..., Gazeta Krakowska, 2006-05-13 |
|
|
Wbrew wcześniejszym zapowiedziom komunikacyjna aorta Kwidzyna została częściowo wyłączona z ruchu. źródło: NKJP: Anna Bińczak: Jednak objazdy, Dziennik Bałtycki, 2005-09-15 |
|
|
Zapory będzie się budować na Tygrysie, Eufracie i jego dopływach. Obie rzeki są aortami dla tych dwóch krajów [...]. źródło: NKJP: Marek Maszek: Korespondencja z Kairu, Gazeta Wyborcza, 1992-10-10 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | aorta |
aorty |
|
| D. | aorty |
aort |
|
| C. | aorcie |
aortom |
|
| B. | aortę |
aorty |
|
| N. | aortą |
aortami |
|
| Ms. | aorcie |
aortach |
|
| W. | aorto |
aorty |