UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

sczepić się

Chronologizacja

1876, NKJP

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. sczepię się
sczepimy się
2 os. sczepisz się
sczepicie się
3 os. sczepi się
sczepią się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. sczepiłem się
+(e)m się sczepił
sczepiłam się
+(e)m się sczepiła
sczepiłom się
+(e)m się sczepiło
sczepiliśmy się
+(e)śmy się sczepili
sczepiłyśmy się
+(e)śmy się sczepiły
2 os. sczepiłeś się
+(e)ś się sczepił
sczepiłaś się
+(e)ś się sczepiła
sczepiłoś się
+(e)ś się sczepiło
sczepiliście się
+(e)ście się sczepili
sczepiłyście się
+(e)ście się sczepiły
3 os. sczepił się
sczepiła się
sczepiło się
sczepili się
sczepiły się

bezosobnik: sczepiono się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. sczepmy się
2 os. sczep się
sczepcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. sczepiłbym się
bym się sczepił
sczepiłabym się
bym się sczepiła
sczepiłobym się
bym się sczepiło
sczepilibyśmy się
byśmy się sczepili
sczepiłybyśmy się
byśmy się sczepiły
2 os. sczepiłbyś się
byś się sczepił
sczepiłabyś się
byś się sczepiła
sczepiłobyś się
byś się sczepiło
sczepilibyście się
byście się sczepili
sczepiłybyście się
byście się sczepiły
3 os. sczepiłby się
by się sczepił
sczepiłaby się
by się sczepiła
sczepiłoby się
by się sczepiło
sczepiliby się
by się sczepili
sczepiłyby się
by się sczepiły

bezosobnik: sczepiono by się

bezokolicznik: sczepić się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: sczepiwszy się

gerundium: sczepienie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. sczepienie się
sczepienia się
D. sczepienia się
sczepień się
C. sczepieniu się
sczepieniom się
B. sczepienie się
sczepienia się
N. sczepieniem się
sczepieniami się
Ms. sczepieniu się
sczepieniach się
W. sczepienie się
sczepienia się

odpowiednik aspektowy: sczepiać się

Pochodzenie

Zob. czepić się

1. łokciami

Definicja

złączyć się ze sobą przez zahaczenie o coś wystającego

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni ułożenie względem siebie

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  złączyć się

Cytaty

Nić DNA naśle bowiem na nich krótkie segmenty, zwane micro-RNA, które sczepią się z nimi i uciszą je.

źródło: NKJP: Andrzej Szczeklik: Kore: o chorych, chorobach i poszukiwaniu duszy medycyny, 2007

[...] pochyliłam się do dolnej półki i już nie mogłam się wyprostować, coś mnie przytrzymywało. Tym czymś była sprzączka od mojej kurtki, która sczepiła się ze sprzączką kurtki jakiegoś pana.

źródło: NKJP: Maria Nurowska: Księżyc nad Zakopanem, 2006

Obaj sczepili się jednak motocyklami i tak jechali przez jakiś czas, dopóki - już przy niewielkiej prędkości - nie położyli się z maszynami na tor.

źródło: NKJP: Wojciech Koerber: Przegrali bitwę, Gazeta Wrocławska, 2003-08-25

Później ludzie po prostu stali wokół nas jak ściana, mocno sczepili się za łokcie i nie wpuszczali do środka.

źródło: NKJP: Współpracownik: Te wspomnienia będą mnie palić..., Tygodnik Ciechanowski, 2006-04-18

Składnia

bez ograniczeń + sczepić się +
z CZYM
bez ograniczeń + sczepić się +
CZYM[sub]pl[/sub]
bez ograniczeń + sczepić się +
za CO

2. w walce

Definicja

książk. 
ściśle przylgnąć do siebie

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni ułożenie względem siebie

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Relacje znaczeniowe

synonimy:  przylgnąć, spleść się

Połączenia

  • sczepić się w walce
  • sczepić się z wrogiem

Cytaty

Sczepiły się ze sobą i tłukły na oślep dziobami, podnosząc na arenie gęsty tuman kurzu.

źródło: NKJP: Paweł Huelle: Opowiadania na czas przeprowadzki, 2007

Spadły na wilgotną, zaoraną glebę. Sczepiły się w walce.

źródło: NKJP: Iwona Surmik: Smoczy pakt, 2003

Składnia

bez ograniczeń + sczepić się +
z KIM/CZYM
Rzpl + sczepić się + bez ograniczeń
Data ostatniej modyfikacji: 08.11.2015
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj