Chronologizacja
Pochodzenie
Zob. znać
1. obce kraje
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka
Połączenia
- poznawać działanie czegoś, fakty, historię, język, kulisy czegoś, literaturę, miasto, czyjeś możliwości, myśli, obce kraje, obyczaje, okolice, plany, powód, prawdę, czyjąś przeszłość, przyczynę, przyrodę, przyszłość, reguły gry, sekrety, środowisko, świat, sztuki walki, tajemnicę, tajniki zawodu, treść czegoś
- poznawać z bryków, z książek, z przekładów, z raportu, z relacji świadków, z taśm; ze szczegółami; z zapałem
- poznawać stopniowo; chętnie
Cytaty
[...] stawialiśmy sobie za punkt honoru, żeby poznawać świat bez przewodnika. Jakiś niezbyt ciężki bedeker w plecaku [...]. Nie więcej. źródło: NKJP: Michał Olszewski: Chwalcie łąki umajone, 2005 |
|
Przebywało tu też kilku głuchoniemych. W wieku od kilku do kilkunastu lat. Najmłodsi mozolnie poznawali znaki mowy rąk i podstawy pisania, starsi uczyli się rzemiosła. źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Tkacz iluzji, 2004 |
|
Galileusz dopełnił kopernikańską rewolucję, tworząc kanon badań naukowych. Udowodnił, że człowiek jest zdolny do czytania księgi natury, do poznawania praw przyrody. źródło: NKJP: Edwin Bendyk: Zatruta studnia. Rzecz o władzy i wolności, 2002 |
|
[...] w końcowej części filmu [...] dzięki narastającej fali retrospekcji poznajemy bliżej kilkoro nieżyjących od lat członków rodziny. źródło: NKJP: Jarosław Loretz: Krwią karmione dzieciątka, Esensja, 2009-08-21 |
|
– Pracodawcy obawiają się zatrudnić więźniów – ubolewa dyr. Hernik. – Przełamują swoje obawy, kiedy poznają, jak skazani pracują. źródło: NKJP: Violetta Gradek: Szczęśliwcy, Dziennik Zachodni, 2002-10-10 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
poznaję |
poznajemy |
|||
2 os. |
poznajesz |
poznajecie |
|||
3 os. |
poznaje |
poznają |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
poznawałem +(e)m poznawał |
poznawałam +(e)m poznawała |
poznawałom +(e)m poznawało |
poznawaliśmy +(e)śmy poznawali |
poznawałyśmy +(e)śmy poznawały |
2 os. |
poznawałeś +(e)ś poznawał |
poznawałaś +(e)ś poznawała |
poznawałoś +(e)ś poznawało |
poznawaliście +(e)ście poznawali |
poznawałyście +(e)ście poznawały |
3 os. |
poznawał |
poznawała |
poznawało |
poznawali |
poznawały |
bezosobnik: poznawano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę poznawał będę poznawać |
będę poznawała będę poznawać |
będę poznawało będę poznawać |
będziemy poznawali będziemy poznawać |
będziemy poznawały będziemy poznawać |
2 os. |
będziesz poznawał będziesz poznawać |
będziesz poznawała będziesz poznawać |
będziesz poznawało będziesz poznawać |
będziecie poznawali będziecie poznawać |
będziecie poznawały będziecie poznawać |
3 os. |
będzie poznawał będzie poznawać |
będzie poznawała będzie poznawać |
będzie poznawało będzie poznawać |
będą poznawali będą poznawać |
będą poznawały będą poznawać |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
poznawajmy |
|
2 os. |
poznawaj |
poznawajcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
poznawałbym bym poznawał |
poznawałabym bym poznawała |
poznawałobym bym poznawało |
poznawalibyśmy byśmy poznawali |
poznawałybyśmy byśmy poznawały |
2 os. |
poznawałbyś byś poznawał |
poznawałabyś byś poznawała |
poznawałobyś byś poznawało |
poznawalibyście byście poznawali |
poznawałybyście byście poznawały |
3 os. |
poznawałby by poznawał |
poznawałaby by poznawała |
poznawałoby by poznawało |
poznawaliby by poznawali |
poznawałyby by poznawały |
bezosobnik: poznawano by
bezokolicznik: poznawać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
poznając
gerundium: poznawanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | poznawanie |
poznawania |
D. | poznawania |
poznawań |
C. | poznawaniu |
poznawaniom |
B. | poznawanie |
poznawania |
N. | poznawaniem |
poznawaniami |
Ms. | poznawaniu |
poznawaniach |
W. | poznawanie |
poznawania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: poznający
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | poznający |
poznający |
poznający |
poznające |
poznająca |
D. | poznającego |
poznającego |
poznającego |
poznającego |
poznającej |
C. | poznającemu |
poznającemu |
poznającemu |
poznającemu |
poznającej |
B. | poznającego |
poznającego |
poznający |
poznające |
poznającą |
N. | poznającym |
poznającym |
poznającym |
poznającym |
poznającą |
Ms. | poznającym |
poznającym |
poznającym |
poznającym |
poznającej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | poznający |
poznający |
poznające |
poznające |
D. | poznających |
poznających |
poznających |
poznających |
C. | poznającym |
poznającym |
poznającym |
poznającym |
B. | poznających |
poznających |
poznających |
poznające |
N. | poznającymi |
poznającymi |
poznającymi |
poznającymi |
Ms. | poznających |
poznających |
poznających |
poznających |
imiesłów przymiotnikowy bierny: poznawany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | poznawany |
poznawany |
poznawany |
poznawane |
poznawana |
D. | poznawanego |
poznawanego |
poznawanego |
poznawanego |
poznawanej |
C. | poznawanemu |
poznawanemu |
poznawanemu |
poznawanemu |
poznawanej |
B. | poznawanego |
poznawanego |
poznawany |
poznawane |
poznawaną |
N. | poznawanym |
poznawanym |
poznawanym |
poznawanym |
poznawaną |
Ms. | poznawanym |
poznawanym |
poznawanym |
poznawanym |
poznawanej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | poznawani |
poznawani |
poznawane |
poznawane |
D. | poznawanych |
poznawanych |
poznawanych |
poznawanych |
C. | poznawanym |
poznawanym |
poznawanym |
poznawanym |
B. | poznawanych |
poznawanych |
poznawanych |
poznawane |
N. | poznawanymi |
poznawanymi |
poznawanymi |
poznawanymi |
Ms. | poznawanych |
poznawanych |
poznawanych |
poznawanych |
odpowiednik aspektowy: poznać
Składnia
Rzosobowy | + | poznawać | + |
KOGO/CO
|
Rzosobowy | + | poznawać | + |
ZDANIE PYTAJNOZALEŻNE
|
2. nędzę
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne
Połączenia
- poznawać głód, nędzę, poniżenie; miłość, rozkosz
Cytaty
Urzędnicy [...] traktują bezrobotnych jak zło konieczne. Jakby nie zdawali sobie sprawy, że i ich może spotkać to nieszczęście, że stracą pracę i poznają biedę, poniżenie i pogardę. źródło: NKJP: Anna Bikont (oprac.): Świadectwa, Gazeta Wyborcza, 1993-11-19 |
|
Poznaje radość życia, uczy się wychodzenia z cienia. źródło: NKJP: Małgorzata Brzoza: Numerologia związków, 2001 |
|
Agresywni przed momentem wieśniacy teraz na własnej skórze poznawali, czym jest agresja. Hulający po przesiece jeźdźcy rozjeżdżali ich końmi i bez zmiłowania siekli batami. źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Narrenturm, 2002 |
|
Niech jadą na Zachód. Tam zmienią mentalność. Poznają, co to prawdziwe zawodowstwo, rywalizacja o miejsce w składzie. Nikt nie wystawi ich do składu za nazwisko. źródło: NKJP: Robert Błoński: Piłka nożna. Rozmowa z Romanem Koseckim, Gazeta Wyborcza, 1997-01-24 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
poznaję |
poznajemy |
|||
2 os. |
poznajesz |
poznajecie |
|||
3 os. |
poznaje |
poznają |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
poznawałem +(e)m poznawał |
poznawałam +(e)m poznawała |
poznawałom +(e)m poznawało |
poznawaliśmy +(e)śmy poznawali |
poznawałyśmy +(e)śmy poznawały |
2 os. |
poznawałeś +(e)ś poznawał |
poznawałaś +(e)ś poznawała |
poznawałoś +(e)ś poznawało |
poznawaliście +(e)ście poznawali |
poznawałyście +(e)ście poznawały |
3 os. |
poznawał |
poznawała |
poznawało |
poznawali |
poznawały |
bezosobnik: poznawano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę poznawał będę poznawać |
będę poznawała będę poznawać |
będę poznawało będę poznawać |
będziemy poznawali będziemy poznawać |
będziemy poznawały będziemy poznawać |
2 os. |
będziesz poznawał będziesz poznawać |
będziesz poznawała będziesz poznawać |
będziesz poznawało będziesz poznawać |
będziecie poznawali będziecie poznawać |
będziecie poznawały będziecie poznawać |
3 os. |
będzie poznawał będzie poznawać |
będzie poznawała będzie poznawać |
będzie poznawało będzie poznawać |
będą poznawali będą poznawać |
będą poznawały będą poznawać |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
poznawajmy |
|
2 os. |
poznawaj |
poznawajcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
poznawałbym bym poznawał |
poznawałabym bym poznawała |
poznawałobym bym poznawało |
poznawalibyśmy byśmy poznawali |
poznawałybyśmy byśmy poznawały |
2 os. |
poznawałbyś byś poznawał |
poznawałabyś byś poznawała |
poznawałobyś byś poznawało |
poznawalibyście byście poznawali |
poznawałybyście byście poznawały |
3 os. |
poznawałby by poznawał |
poznawałaby by poznawała |
poznawałoby by poznawało |
poznawaliby by poznawali |
poznawałyby by poznawały |
bezosobnik: poznawano by
bezokolicznik: poznawać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
poznając
gerundium: poznawanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | poznawanie |
poznawania |
D. | poznawania |
poznawań |
C. | poznawaniu |
poznawaniom |
B. | poznawanie |
poznawania |
N. | poznawaniem |
poznawaniami |
Ms. | poznawaniu |
poznawaniach |
W. | poznawanie |
poznawania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: poznający
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | poznający |
poznający |
poznający |
poznające |
poznająca |
D. | poznającego |
poznającego |
poznającego |
poznającego |
poznającej |
C. | poznającemu |
poznającemu |
poznającemu |
poznającemu |
poznającej |
B. | poznającego |
poznającego |
poznający |
poznające |
poznającą |
N. | poznającym |
poznającym |
poznającym |
poznającym |
poznającą |
Ms. | poznającym |
poznającym |
poznającym |
poznającym |
poznającej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | poznający |
poznający |
poznające |
poznające |
D. | poznających |
poznających |
poznających |
poznających |
C. | poznającym |
poznającym |
poznającym |
poznającym |
B. | poznających |
poznających |
poznających |
poznające |
N. | poznającymi |
poznającymi |
poznającymi |
poznającymi |
Ms. | poznających |
poznających |
poznających |
poznających |
imiesłów przymiotnikowy bierny: poznawany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | poznawany |
poznawany |
poznawany |
poznawane |
poznawana |
D. | poznawanego |
poznawanego |
poznawanego |
poznawanego |
poznawanej |
C. | poznawanemu |
poznawanemu |
poznawanemu |
poznawanemu |
poznawanej |
B. | poznawanego |
poznawanego |
poznawany |
poznawane |
poznawaną |
N. | poznawanym |
poznawanym |
poznawanym |
poznawanym |
poznawaną |
Ms. | poznawanym |
poznawanym |
poznawanym |
poznawanym |
poznawanej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | poznawani |
poznawani |
poznawane |
poznawane |
D. | poznawanych |
poznawanych |
poznawanych |
poznawanych |
C. | poznawanym |
poznawanym |
poznawanym |
poznawanym |
B. | poznawanych |
poznawanych |
poznawanych |
poznawane |
N. | poznawanymi |
poznawanymi |
poznawanymi |
poznawanymi |
Ms. | poznawanych |
poznawanych |
poznawanych |
poznawanych |
odpowiednik aspektowy: poznać
Składnia
Rzosobowy | + | poznawać | + |
CO
|
Rzosobowy | + | poznawać | + |
ZDANIE PYTAJNOZALEŻNE
|
3. po minie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka
Połączenia
- poznawać po akcencie, po minie, po nerwowych ruchach, po głosie, po oczach, po mimice
Cytaty
Generał, który znał na wylot swoje konie, czuł, że spacer sprawia zwierzęciu przyjemność [...]. Poznawał to po gorliwym parskaniu i ruchach kształtnych, spiczastych nieco uszu. źródło: NKJP: Mirosław M. Bujko: Złoty pociąg, 2006 |
|
[...] podniosłem się z zydla, poznając po graniu mięśni mimicznych Wiatora, że coś uroczystego się szykuje. źródło: NKJP: Ireneusz Iredyński: Dzień oszusta. Człowiek epoki, 1962 |
|
Kontaktujemy się kilka razy dziennie. Poznaję po głosie, w jakiej jest kondycji. źródło: NKJP: Irena Łaszyn: Czasem chciałabym się rozmnożyć przez pączkowanie, Dziennik Bałtycki, 2011-01-08 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
poznaję |
poznajemy |
|||
2 os. |
poznajesz |
poznajecie |
|||
3 os. |
poznaje |
poznają |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
poznawałem +(e)m poznawał |
poznawałam +(e)m poznawała |
poznawałom +(e)m poznawało |
poznawaliśmy +(e)śmy poznawali |
poznawałyśmy +(e)śmy poznawały |
2 os. |
poznawałeś +(e)ś poznawał |
poznawałaś +(e)ś poznawała |
poznawałoś +(e)ś poznawało |
poznawaliście +(e)ście poznawali |
poznawałyście +(e)ście poznawały |
3 os. |
poznawał |
poznawała |
poznawało |
poznawali |
poznawały |
bezosobnik: poznawano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę poznawał będę poznawać |
będę poznawała będę poznawać |
będę poznawało będę poznawać |
będziemy poznawali będziemy poznawać |
będziemy poznawały będziemy poznawać |
2 os. |
będziesz poznawał będziesz poznawać |
będziesz poznawała będziesz poznawać |
będziesz poznawało będziesz poznawać |
będziecie poznawali będziecie poznawać |
będziecie poznawały będziecie poznawać |
3 os. |
będzie poznawał będzie poznawać |
będzie poznawała będzie poznawać |
będzie poznawało będzie poznawać |
będą poznawali będą poznawać |
będą poznawały będą poznawać |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
poznawajmy |
|
2 os. |
poznawaj |
poznawajcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
poznawałbym bym poznawał |
poznawałabym bym poznawała |
poznawałobym bym poznawało |
poznawalibyśmy byśmy poznawali |
poznawałybyśmy byśmy poznawały |
2 os. |
poznawałbyś byś poznawał |
poznawałabyś byś poznawała |
poznawałobyś byś poznawało |
poznawalibyście byście poznawali |
poznawałybyście byście poznawały |
3 os. |
poznawałby by poznawał |
poznawałaby by poznawała |
poznawałoby by poznawało |
poznawaliby by poznawali |
poznawałyby by poznawały |
bezosobnik: poznawano by
bezokolicznik: poznawać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
poznając
gerundium: poznawanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | poznawanie |
poznawania |
D. | poznawania |
poznawań |
C. | poznawaniu |
poznawaniom |
B. | poznawanie |
poznawania |
N. | poznawaniem |
poznawaniami |
Ms. | poznawaniu |
poznawaniach |
W. | poznawanie |
poznawania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: poznający
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | poznający |
poznający |
poznający |
poznające |
poznająca |
D. | poznającego |
poznającego |
poznającego |
poznającego |
poznającej |
C. | poznającemu |
poznającemu |
poznającemu |
poznającemu |
poznającej |
B. | poznającego |
poznającego |
poznający |
poznające |
poznającą |
N. | poznającym |
poznającym |
poznającym |
poznającym |
poznającą |
Ms. | poznającym |
poznającym |
poznającym |
poznającym |
poznającej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | poznający |
poznający |
poznające |
poznające |
D. | poznających |
poznających |
poznających |
poznających |
C. | poznającym |
poznającym |
poznającym |
poznającym |
B. | poznających |
poznających |
poznających |
poznające |
N. | poznającymi |
poznającymi |
poznającymi |
poznającymi |
Ms. | poznających |
poznających |
poznających |
poznających |
imiesłów przymiotnikowy bierny: poznawany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | poznawany |
poznawany |
poznawany |
poznawane |
poznawana |
D. | poznawanego |
poznawanego |
poznawanego |
poznawanego |
poznawanej |
C. | poznawanemu |
poznawanemu |
poznawanemu |
poznawanemu |
poznawanej |
B. | poznawanego |
poznawanego |
poznawany |
poznawane |
poznawaną |
N. | poznawanym |
poznawanym |
poznawanym |
poznawanym |
poznawaną |
Ms. | poznawanym |
poznawanym |
poznawanym |
poznawanym |
poznawanej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | poznawani |
poznawani |
poznawane |
poznawane |
D. | poznawanych |
poznawanych |
poznawanych |
poznawanych |
C. | poznawanym |
poznawanym |
poznawanym |
poznawanym |
B. | poznawanych |
poznawanych |
poznawanych |
poznawane |
N. | poznawanymi |
poznawanymi |
poznawanymi |
poznawanymi |
Ms. | poznawanych |
poznawanych |
poznawanych |
poznawanych |
odpowiednik aspektowy: poznać
Składnia
Rzosobowy | + | poznawać | + |
CO +
(po CZYM | z CZEGO)
|
Rzosobowy | + | poznawać | + |
(po CZYM | z CZEGO) +
że ZDANIE | ZDANIE PYTAJNOZALEŻNE
|
4. kogoś na przyjęciu
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
Połączenia
- poznawać nowych ludzi, sąsiadów
- poznawać kogoś na dyskotece, na przyjęciu, na studiach, na wakacjach
- poznawać kogoś przez biuro matrymonialne, przez znajomego
- poznawać kogoś w barze, w parku
Cytaty
Anna poznaje Martę, kiedy tamta przenosi się do ich szkoły na początku siódmej klasy. źródło: NKJP: Monika Rakusa: Żona Adama, 2010 |
|
Prawie nikogo tu nie znałem i nie chciałem poznawać. źródło: NKJP: Andrzej Stasiuk: Taksim, 2009 |
|
Włócząc się po Paryżu, poznaje Afgańczyków, którzy w tanich hotelowych pokojach snują nieskończone opowieści o potyczkach, zasadzkach w górach, obozowiskach i odwrotach. źródło: NKJP: Izabela Filipiak: Magiczne oko. Opowiadania zebrane, 2006 |
|
Organizatorzy eventów mają nadzieję, że w swobodnej atmosferze - przy grillu i muzyce - poznają ludzi z lokalnej branży zainteresowanych dalszą współpracą. źródło: NKJP: Anna Wasilewska-Śpioch: Polska organizuje lokalne eventy, Dziennik Internautów, 2008-07-13 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
poznaję |
poznajemy |
|||
2 os. |
poznajesz |
poznajecie |
|||
3 os. |
poznaje |
poznają |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
poznawałem +(e)m poznawał |
poznawałam +(e)m poznawała |
poznawałom +(e)m poznawało |
poznawaliśmy +(e)śmy poznawali |
poznawałyśmy +(e)śmy poznawały |
2 os. |
poznawałeś +(e)ś poznawał |
poznawałaś +(e)ś poznawała |
poznawałoś +(e)ś poznawało |
poznawaliście +(e)ście poznawali |
poznawałyście +(e)ście poznawały |
3 os. |
poznawał |
poznawała |
poznawało |
poznawali |
poznawały |
bezosobnik: poznawano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę poznawał będę poznawać |
będę poznawała będę poznawać |
będę poznawało będę poznawać |
będziemy poznawali będziemy poznawać |
będziemy poznawały będziemy poznawać |
2 os. |
będziesz poznawał będziesz poznawać |
będziesz poznawała będziesz poznawać |
będziesz poznawało będziesz poznawać |
będziecie poznawali będziecie poznawać |
będziecie poznawały będziecie poznawać |
3 os. |
będzie poznawał będzie poznawać |
będzie poznawała będzie poznawać |
będzie poznawało będzie poznawać |
będą poznawali będą poznawać |
będą poznawały będą poznawać |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
poznawajmy |
|
2 os. |
poznawaj |
poznawajcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
poznawałbym bym poznawał |
poznawałabym bym poznawała |
poznawałobym bym poznawało |
poznawalibyśmy byśmy poznawali |
poznawałybyśmy byśmy poznawały |
2 os. |
poznawałbyś byś poznawał |
poznawałabyś byś poznawała |
poznawałobyś byś poznawało |
poznawalibyście byście poznawali |
poznawałybyście byście poznawały |
3 os. |
poznawałby by poznawał |
poznawałaby by poznawała |
poznawałoby by poznawało |
poznawaliby by poznawali |
poznawałyby by poznawały |
bezosobnik: poznawano by
bezokolicznik: poznawać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
poznając
gerundium: poznawanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | poznawanie |
poznawania |
D. | poznawania |
poznawań |
C. | poznawaniu |
poznawaniom |
B. | poznawanie |
poznawania |
N. | poznawaniem |
poznawaniami |
Ms. | poznawaniu |
poznawaniach |
W. | poznawanie |
poznawania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: poznający
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | poznający |
poznający |
poznający |
poznające |
poznająca |
D. | poznającego |
poznającego |
poznającego |
poznającego |
poznającej |
C. | poznającemu |
poznającemu |
poznającemu |
poznającemu |
poznającej |
B. | poznającego |
poznającego |
poznający |
poznające |
poznającą |
N. | poznającym |
poznającym |
poznającym |
poznającym |
poznającą |
Ms. | poznającym |
poznającym |
poznającym |
poznającym |
poznającej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | poznający |
poznający |
poznające |
poznające |
D. | poznających |
poznających |
poznających |
poznających |
C. | poznającym |
poznającym |
poznającym |
poznającym |
B. | poznających |
poznających |
poznających |
poznające |
N. | poznającymi |
poznającymi |
poznającymi |
poznającymi |
Ms. | poznających |
poznających |
poznających |
poznających |
imiesłów przymiotnikowy bierny: poznawany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | poznawany |
poznawany |
poznawany |
poznawane |
poznawana |
D. | poznawanego |
poznawanego |
poznawanego |
poznawanego |
poznawanej |
C. | poznawanemu |
poznawanemu |
poznawanemu |
poznawanemu |
poznawanej |
B. | poznawanego |
poznawanego |
poznawany |
poznawane |
poznawaną |
N. | poznawanym |
poznawanym |
poznawanym |
poznawanym |
poznawaną |
Ms. | poznawanym |
poznawanym |
poznawanym |
poznawanym |
poznawanej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | poznawani |
poznawani |
poznawane |
poznawane |
D. | poznawanych |
poznawanych |
poznawanych |
poznawanych |
C. | poznawanym |
poznawanym |
poznawanym |
poznawanym |
B. | poznawanych |
poznawanych |
poznawanych |
poznawane |
N. | poznawanymi |
poznawanymi |
poznawanymi |
poznawanymi |
Ms. | poznawanych |
poznawanych |
poznawanych |
poznawanych |
odpowiednik aspektowy: poznać
Składnia
Rzosobowy | + | poznawać | + |
KOGO +
(GDZIE | KIEDY)
|
5. kogoś z kimś
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zwroty grzecznościowe i zachowania akceptowane społecznie
Połączenia
- poznawać przyjaciółkę, rodziców z kimś
- poznawać kogoś z przyjaciółką, ze swoimi rodzicami, ze swoimi znajomymi
Cytaty
Ludwik witał kolejnych gości, poznając ich z Andreą. źródło: NKJP: Grażyna Plebanek: Nielegalne związki, 2011 |
|
Przybiega Marta [...] (zeszczuplała i ładnie wygląda). [...] Poznaje mnie z Andersem Bodegardem, tłumaczem pani Wisławy [...], on udaje, że mnie zna, tak, słyszał, czytał, ja udaję, że wierzę. źródło: NKJP: Józef Hen: Dziennik na nowy wiek, 2009 |
|
[...] kiedyś na jakimś spotkaniu poznają mnie z jakimś facetem, a on: „Andrzej Ignatowski jestem”. „Nie, to ja jestem Andrzej Ignatowski” - odpowiadam. źródło: NKJP: Wojciech Jagielski, Andrzej Ignatowski: Gafy to moja specjalność, CKM, 1999, nr 8 |
|
[...] młodzi Żydzi w gminach tradycyjnych nie mają możliwości spotkać swych przyszłych partnerów małżeńskich w warunkach normalnego życia towarzyskiego. Poznaje ich ze sobą zwykle osoba trzecia, którą znajomość obu zainteresowanych rodzin upoważnia do proponowania związku. źródło: NKJP: Zaloty i małżeństwo u Żydów, Usenet – pl.soc.religia, 2008-12-18 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
poznaję |
poznajemy |
|||
2 os. |
poznajesz |
poznajecie |
|||
3 os. |
poznaje |
poznają |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
poznawałem +(e)m poznawał |
poznawałam +(e)m poznawała |
poznawałom +(e)m poznawało |
poznawaliśmy +(e)śmy poznawali |
poznawałyśmy +(e)śmy poznawały |
2 os. |
poznawałeś +(e)ś poznawał |
poznawałaś +(e)ś poznawała |
poznawałoś +(e)ś poznawało |
poznawaliście +(e)ście poznawali |
poznawałyście +(e)ście poznawały |
3 os. |
poznawał |
poznawała |
poznawało |
poznawali |
poznawały |
bezosobnik: poznawano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę poznawał będę poznawać |
będę poznawała będę poznawać |
będę poznawało będę poznawać |
będziemy poznawali będziemy poznawać |
będziemy poznawały będziemy poznawać |
2 os. |
będziesz poznawał będziesz poznawać |
będziesz poznawała będziesz poznawać |
będziesz poznawało będziesz poznawać |
będziecie poznawali będziecie poznawać |
będziecie poznawały będziecie poznawać |
3 os. |
będzie poznawał będzie poznawać |
będzie poznawała będzie poznawać |
będzie poznawało będzie poznawać |
będą poznawali będą poznawać |
będą poznawały będą poznawać |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
poznawajmy |
|
2 os. |
poznawaj |
poznawajcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
poznawałbym bym poznawał |
poznawałabym bym poznawała |
poznawałobym bym poznawało |
poznawalibyśmy byśmy poznawali |
poznawałybyśmy byśmy poznawały |
2 os. |
poznawałbyś byś poznawał |
poznawałabyś byś poznawała |
poznawałobyś byś poznawało |
poznawalibyście byście poznawali |
poznawałybyście byście poznawały |
3 os. |
poznawałby by poznawał |
poznawałaby by poznawała |
poznawałoby by poznawało |
poznawaliby by poznawali |
poznawałyby by poznawały |
bezosobnik: poznawano by
bezokolicznik: poznawać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
poznając
gerundium: poznawanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | poznawanie |
poznawania |
D. | poznawania |
poznawań |
C. | poznawaniu |
poznawaniom |
B. | poznawanie |
poznawania |
N. | poznawaniem |
poznawaniami |
Ms. | poznawaniu |
poznawaniach |
W. | poznawanie |
poznawania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: poznający
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | poznający |
poznający |
poznający |
poznające |
poznająca |
D. | poznającego |
poznającego |
poznającego |
poznającego |
poznającej |
C. | poznającemu |
poznającemu |
poznającemu |
poznającemu |
poznającej |
B. | poznającego |
poznającego |
poznający |
poznające |
poznającą |
N. | poznającym |
poznającym |
poznającym |
poznającym |
poznającą |
Ms. | poznającym |
poznającym |
poznającym |
poznającym |
poznającej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | poznający |
poznający |
poznające |
poznające |
D. | poznających |
poznających |
poznających |
poznających |
C. | poznającym |
poznającym |
poznającym |
poznającym |
B. | poznających |
poznających |
poznających |
poznające |
N. | poznającymi |
poznającymi |
poznającymi |
poznającymi |
Ms. | poznających |
poznających |
poznających |
poznających |
imiesłów przymiotnikowy bierny: poznawany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | poznawany |
poznawany |
poznawany |
poznawane |
poznawana |
D. | poznawanego |
poznawanego |
poznawanego |
poznawanego |
poznawanej |
C. | poznawanemu |
poznawanemu |
poznawanemu |
poznawanemu |
poznawanej |
B. | poznawanego |
poznawanego |
poznawany |
poznawane |
poznawaną |
N. | poznawanym |
poznawanym |
poznawanym |
poznawanym |
poznawaną |
Ms. | poznawanym |
poznawanym |
poznawanym |
poznawanym |
poznawanej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | poznawani |
poznawani |
poznawane |
poznawane |
D. | poznawanych |
poznawanych |
poznawanych |
poznawanych |
C. | poznawanym |
poznawanym |
poznawanym |
poznawanym |
B. | poznawanych |
poznawanych |
poznawanych |
poznawane |
N. | poznawanymi |
poznawanymi |
poznawanymi |
poznawanymi |
Ms. | poznawanych |
poznawanych |
poznawanych |
poznawanych |
odpowiednik aspektowy: poznać
Składnia
Rzosobowy | + | poznawać | + |
KOGO +
z KIM
|
Rzosobowy | + | poznawać | + |
KOGO[sub]pl[/sub] +
ze sobą
|
6. kogoś po głosie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka
Połączenia
- poznawać kogoś po akcencie, po butach, po czapce, po chodzie, po głosie, po tatuażu; coś po kształcie, po odgłosach, po ozdobach
- poznawać z trudem
- poznawać z daleka
Cytaty
Na tym stanowisku pracuje już od blisko sześciu lat. - Niektórych pacjentów poznaję po głosie - uśmiecha się. źródło: NKJP: (mp): Problemu lub skargi nie zgłosisz już rzecznikowi praw pacjenta, Gazeta Pomorska, 2010-02-27 |
|
Jeśli jednak charakter narodowy nie istnieje [...], to jak wytłumaczyć, że po tylu latach spędzonych poza Polską poznaję rodaków od pierwszego spojrzenia. źródło: NKJP: Kamila Sławińska: Nowy Jork. Przewodnik niepraktyczny, 2008 |
|
- Naprawdę pan mnie nie poznaje, panie kapitanie? Ja wiem, to było wiele lat temu, a ja byłem znacznie szczuplejszy i miałem gęste włosy. Byłem pomocnikiem w teatrze... źródło: NKJP: Marek Krajewski: Głowa Minotaura, 2009 |
|
Wzgórza na lewo to Uruk. Poznaję skały, w których są groby królewskie. źródło: NKJP: Zofia Kossak: Przymierze, 1952 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
poznaję |
poznajemy |
|||
2 os. |
poznajesz |
poznajecie |
|||
3 os. |
poznaje |
poznają |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
poznawałem +(e)m poznawał |
poznawałam +(e)m poznawała |
poznawałom +(e)m poznawało |
poznawaliśmy +(e)śmy poznawali |
poznawałyśmy +(e)śmy poznawały |
2 os. |
poznawałeś +(e)ś poznawał |
poznawałaś +(e)ś poznawała |
poznawałoś +(e)ś poznawało |
poznawaliście +(e)ście poznawali |
poznawałyście +(e)ście poznawały |
3 os. |
poznawał |
poznawała |
poznawało |
poznawali |
poznawały |
bezosobnik: poznawano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę poznawał będę poznawać |
będę poznawała będę poznawać |
będę poznawało będę poznawać |
będziemy poznawali będziemy poznawać |
będziemy poznawały będziemy poznawać |
2 os. |
będziesz poznawał będziesz poznawać |
będziesz poznawała będziesz poznawać |
będziesz poznawało będziesz poznawać |
będziecie poznawali będziecie poznawać |
będziecie poznawały będziecie poznawać |
3 os. |
będzie poznawał będzie poznawać |
będzie poznawała będzie poznawać |
będzie poznawało będzie poznawać |
będą poznawali będą poznawać |
będą poznawały będą poznawać |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
poznawajmy |
|
2 os. |
poznawaj |
poznawajcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
poznawałbym bym poznawał |
poznawałabym bym poznawała |
poznawałobym bym poznawało |
poznawalibyśmy byśmy poznawali |
poznawałybyśmy byśmy poznawały |
2 os. |
poznawałbyś byś poznawał |
poznawałabyś byś poznawała |
poznawałobyś byś poznawało |
poznawalibyście byście poznawali |
poznawałybyście byście poznawały |
3 os. |
poznawałby by poznawał |
poznawałaby by poznawała |
poznawałoby by poznawało |
poznawaliby by poznawali |
poznawałyby by poznawały |
bezosobnik: poznawano by
bezokolicznik: poznawać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
poznając
gerundium: poznawanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | poznawanie |
poznawania |
D. | poznawania |
poznawań |
C. | poznawaniu |
poznawaniom |
B. | poznawanie |
poznawania |
N. | poznawaniem |
poznawaniami |
Ms. | poznawaniu |
poznawaniach |
W. | poznawanie |
poznawania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: poznający
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | poznający |
poznający |
poznający |
poznające |
poznająca |
D. | poznającego |
poznającego |
poznającego |
poznającego |
poznającej |
C. | poznającemu |
poznającemu |
poznającemu |
poznającemu |
poznającej |
B. | poznającego |
poznającego |
poznający |
poznające |
poznającą |
N. | poznającym |
poznającym |
poznającym |
poznającym |
poznającą |
Ms. | poznającym |
poznającym |
poznającym |
poznającym |
poznającej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | poznający |
poznający |
poznające |
poznające |
D. | poznających |
poznających |
poznających |
poznających |
C. | poznającym |
poznającym |
poznającym |
poznającym |
B. | poznających |
poznających |
poznających |
poznające |
N. | poznającymi |
poznającymi |
poznającymi |
poznającymi |
Ms. | poznających |
poznających |
poznających |
poznających |
imiesłów przymiotnikowy bierny: poznawany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | poznawany |
poznawany |
poznawany |
poznawane |
poznawana |
D. | poznawanego |
poznawanego |
poznawanego |
poznawanego |
poznawanej |
C. | poznawanemu |
poznawanemu |
poznawanemu |
poznawanemu |
poznawanej |
B. | poznawanego |
poznawanego |
poznawany |
poznawane |
poznawaną |
N. | poznawanym |
poznawanym |
poznawanym |
poznawanym |
poznawaną |
Ms. | poznawanym |
poznawanym |
poznawanym |
poznawanym |
poznawanej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | poznawani |
poznawani |
poznawane |
poznawane |
D. | poznawanych |
poznawanych |
poznawanych |
poznawanych |
C. | poznawanym |
poznawanym |
poznawanym |
poznawanym |
B. | poznawanych |
poznawanych |
poznawanych |
poznawane |
N. | poznawanymi |
poznawanymi |
poznawanymi |
poznawanymi |
Ms. | poznawanych |
poznawanych |
poznawanych |
poznawanych |
odpowiednik aspektowy: poznać
Składnia
Rzosobowy | + | poznawać | + |
KOGO +
(po CZYM)
|