UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

waza

Chronologizacja

SJPXVII, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

fr. vase

1. ozdobna

Definicja

otwarte naczynie o obłym kształcie służące jako ozdoba

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka meble i wystrój wnętrz

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  naczynie

Połączenia

  • gliniana, kryształowa, porcelanowa; biała; chińska; piękna waza; antyczne wazy; wazy etruskie, greckie
  • waza z epoki
  • waza z kwiatami
  • kolekcja waz

Cytaty

Havel dla Micka Jaggera miał przygotowaną - jako urodzinowy prezent - 75-centymetrową kryształową wazę, dzieło światowej sławy czeskiego architekta Borzka Szipka.

źródło: NKJP: (PAP): Lata lecą, forma została, Dziennik Polski - Kultura, 2003-07-28

[...] Właściciel polskiej teczki nie dowie się nigdy, czy pisze o autentycznej wazie z epoki Ming, czy też o jej tandetnej podróbce.

źródło: NKJP: Ewa Milewicz: Lepiej wiedzieć i pójść dalej, Gazeta Wyborcza, 1997-11-21

Na środku stołu, który zazwyczaj jest dość długi, kładzie się płytę lustrzaną, a na niej wazę z kwiatami.

źródło: NKJP: Tadeusz Rojek: Jak to się je: savoir-vivre przy stole, 1994

Kiedy Stanisław Kostka był w Rzymie w 1786 roku, poświęcił czas głównie na zakupy pamiątek starożytności, nabył między innymi kolekcję waz etruskich i obrazy mistrzów różnych epok [...].

źródło: NKJP: Marek Borucki: Polacy w Rzymie: od czasów Mieszka I do Jana Pawła II, 1995

Cały majątek, jaki mu pozostał – chińskie wazy ze słynnej prywatnej kolekcji – zapisał miastu.

źródło: NKJP: Magdalena Tulli: W czerwieni, 1999

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. waza
wazy
D. wazy
waz
C. wazie
wazom
B. wazę
wazy
N. wazą
wazami
Ms. wazie
wazach
W. wazo
wazy

2.a na potrawy

Definicja

głębokie naczynie z pokrywką i z uszkami po bokach, w którym podaje się niektóre płynne potrawy

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie miejsca, osoby, przedmioty, sytuacje związane z jedzeniem

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  naczynie

Połączenia

  • kryształowa; srebrna waza
  • waza do zupy; waza od ponczu
  • waza na zupę
  • waza z barszczem, z zupą
  • wazy i półmiski, wazy i salaterki
  • gdzieś stoi waza
  • wnieść wazę
  • coś włożyć/wkładać, wlewać zupę do wazy; nalewać coś z wazy
  • podawać coś w wazie

Cytaty

[...] Włamali się do mieszkania Anny B. w Krakowie i zrabowali srebrną wazę i cukiernice, porcelanową popielniczkę oraz obraz olejny pędzla Jana Matejki „Otrucie królowej Bony”.

źródło: NKJP: Nie ukradł, tylko dostał?, Dziennik Polski, 1998-10-15

[...] Idź, Adasieczka, do pokoju - rzuciła Tekla w moją stronę wlewając zupę do wazy. Matka zatrzymała Żakowicza na obiedzie.

źródło: NKJP: Jan Brzechwa: Gdy owoc dojrzewa, 1958

Nad kuchennym piecem z blachą [...] stoją na półeczce fajansowe naczynia, które zachowały się po rodzinie Wojtyłów: waza do zupy, talerze, filiżanki, pojemniki na sól, oliwę.

źródło: NKJP: Iza Bednarz: Wadowice. Tutaj wszystko się zaczęło, Echo Dnia, 2005-04-29

Odstawiła wazę z barszczem, przysiadając na rogu krzesła.

źródło: NKJP: Barbara Kosmowska: Prowincja, 2002

Po sali krząta się zadbana młoda kobieta. Wyciera stoły, nalewa zupę do waz.

źródło: NKJP: Janusz Jaros: Sylwetki, Magazyn nr 19 dodatek do Gazety Wyborczej, 1994-05-13

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. waza
wazy
D. wazy
waz
C. wazie
wazom
B. wazę
wazy
N. wazą
wazami
Ms. wazie
wazach
W. wazo
wazy

2.b zawartość

Definicja

zawartość wazy - na potrawy

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie miejsca, osoby, przedmioty, sytuacje związane z jedzeniem

Połączenia

  • waza barszczu, rosołu, zupy

Cytaty

Na stole w jadalni czekały [...]: sałatka warzywna lśniąca od majonezu, waza zupy fasolowej na boczku oraz garnek pełen bitek wołowych w sosie grzybowym [...].

źródło: NKJP: Mariusz Ziomecki: Lato nieśmiertelnych, 2002

[...] Rozchorowałam się, gdy pierwszy raz zobaczyłam mężczyznę, który sam zjadł całą wazę zupy.

źródło: NKJP: Janusz Jaros: Sylwetki, Magazyn nr 19 dodatek do Gazety Wyborczej, 1994-05-13

Gdy wreszcie waza dymiącego rosołu z domowym makaronem znalazła się na stole i wszyscy zajęliśmy swoje miejsca, matka nagle się rozpłakała.

źródło: KWSJP: Krystyna Nepomucka: Miłość niedoskonała, 1978

Zrywała się co chwila od stołu, biegła do kuchni, żeby przynieść nową wazę gorącego barszczu.

źródło: KWSJP: Romuald Cabaj: Trzebienie lasu, 1967

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. waza
wazy
D. wazy
waz
C. wazie
wazom
B. wazę
wazy
N. wazą
wazami
Ms. wazie
wazach
W. wazo
wazy

Składnia

bez ograniczeń + waza +
CZEGO
Data ostatniej modyfikacji: 18.11.2013
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj