UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

opływać

Chronologizacja

2 połowa XV w., SStp

Pochodzenie

Zob. pływać

1.a kraulem

Definicja

płynąc dzięki sile własnych mięśni wokół jakiegoś miejsca, osoby lub rzeczy, przebywać pewną drogę

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Sport czynności związane ze sportem

CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport transport wodny

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  okrążać

Cytaty

Mikołaj Kozielski opływa Wielką Żuławę. [...] za rok chce dotrzeć wpław do Makowa.

źródło: Internet: ilawa.wm.pl

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. opływam
opływamy
2 os. opływasz
opływacie
3 os. opływa
opływają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. opływałem
+(e)m opływał
opływałam
+(e)m opływała
opływałom
+(e)m opływało
opływaliśmy
+(e)śmy opływali
opływałyśmy
+(e)śmy opływały
2 os. opływałeś
+(e)ś opływał
opływałaś
+(e)ś opływała
opływałoś
+(e)ś opływało
opływaliście
+(e)ście opływali
opływałyście
+(e)ście opływały
3 os. opływał
opływała
opływało
opływali
opływały

bezosobnik: opływano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę opływał
będę opływać
będę opływała
będę opływać
będę opływało
będę opływać
będziemy opływali
będziemy opływać
będziemy opływały
będziemy opływać
2 os. będziesz opływał
będziesz opływać
będziesz opływała
będziesz opływać
będziesz opływało
będziesz opływać
będziecie opływali
będziecie opływać
będziecie opływały
będziecie opływać
3 os. będzie opływał
będzie opływać
będzie opływała
będzie opływać
będzie opływało
będzie opływać
będą opływali
będą opływać
będą opływały
będą opływać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. opływajmy
2 os. opływaj
opływajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. opływałbym
bym opływał
opływałabym
bym opływała
opływałobym
bym opływało
opływalibyśmy
byśmy opływali
opływałybyśmy
byśmy opływały
2 os. opływałbyś
byś opływał
opływałabyś
byś opływała
opływałobyś
byś opływało
opływalibyście
byście opływali
opływałybyście
byście opływały
3 os. opływałby
by opływał
opływałaby
by opływała
opływałoby
by opływało
opływaliby
by opływali
opływałyby
by opływały

bezosobnik: opływano by

bezokolicznik: opływać

imiesłów przysłówkowy współczesny: opływając

gerundium: opływanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. opływanie
opływania
D. opływania
opływań
C. opływaniu
opływaniom
B. opływanie
opływania
N. opływaniem
opływaniami
Ms. opływaniu
opływaniach
W. opływanie
opływania

imiesłów przymiotnikowy czynny: opływający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. opływający
opływający
opływający
opływające
opływająca
D. opływającego
opływającego
opływającego
opływającego
opływającej
C. opływającemu
opływającemu
opływającemu
opływającemu
opływającej
B. opływającego
opływającego
opływający
opływające
opływającą
N. opływającym
opływającym
opływającym
opływającym
opływającą
Ms. opływającym
opływającym
opływającym
opływającym
opływającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. opływający
opływający
opływające
opływające
D. opływających
opływających
opływających
opływających
C. opływającym
opływającym
opływającym
opływającym
B. opływających
opływających
opływających
opływające
N. opływającymi
opływającymi
opływającymi
opływającymi
Ms. opływających
opływających
opływających
opływających

imiesłów przymiotnikowy bierny: opływany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. opływany
opływany
opływany
opływane
opływana
D. opływanego
opływanego
opływanego
opływanego
opływanej
C. opływanemu
opływanemu
opływanemu
opływanemu
opływanej
B. opływanego
opływanego
opływany
opływane
opływaną
N. opływanym
opływanym
opływanym
opływanym
opływaną
Ms. opływanym
opływanym
opływanym
opływanym
opływanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. opływani
opływani
opływane
opływane
D. opływanych
opływanych
opływanych
opływanych
C. opływanym
opływanym
opływanym
opływanym
B. opływanych
opływanych
opływanych
opływane
N. opływanymi
opływanymi
opływanymi
opływanymi
Ms. opływanych
opływanych
opływanych
opływanych

odpowiednik aspektowy: opłynąć

Składnia

bez ograniczeń + opływać +
CO

1.b łódką

Definicja

płynąc czymś wokół jakiegoś miejsca, osoby lub rzeczy, przebywać pewną drogę

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport transport wodny

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Połączenia

  • opływać półwysep, wyspę
  • opływać dookoła, naokoło

Cytaty

Opływali naokoło wysepki.

źródło: NKJP: Włodzimierz Kowalewski: Powrót do Breitenheide, 1998

Pływamy razem, opływamy wokoło całe jeziorko i suszymy się, siedząc na wielkim, różowym kamieniu.

źródło: NKJP: Andrzej Bobkowski: Szkice piórkiem, 1957

Płynąc z oddalonej kilometr od klasztoru przystani, opływamy półwysep od strony wschodniej i kierujemy się na północ [...].

źródło: NKJP: Jan Gać: Grecja kulturowy przewodnik po Grecji bizantyńskiej, 2007

Odbili od burty. Nowicki sterował łódź w kierunku wybrzeża. W milczeniu opływali lagunę.

źródło: NKJP: Alfred Szklarski: Tomek wśród łowców głów, 1965

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. opływam
opływamy
2 os. opływasz
opływacie
3 os. opływa
opływają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. opływałem
+(e)m opływał
opływałam
+(e)m opływała
opływałom
+(e)m opływało
opływaliśmy
+(e)śmy opływali
opływałyśmy
+(e)śmy opływały
2 os. opływałeś
+(e)ś opływał
opływałaś
+(e)ś opływała
opływałoś
+(e)ś opływało
opływaliście
+(e)ście opływali
opływałyście
+(e)ście opływały
3 os. opływał
opływała
opływało
opływali
opływały

bezosobnik: opływano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę opływał
będę opływać
będę opływała
będę opływać
będę opływało
będę opływać
będziemy opływali
będziemy opływać
będziemy opływały
będziemy opływać
2 os. będziesz opływał
będziesz opływać
będziesz opływała
będziesz opływać
będziesz opływało
będziesz opływać
będziecie opływali
będziecie opływać
będziecie opływały
będziecie opływać
3 os. będzie opływał
będzie opływać
będzie opływała
będzie opływać
będzie opływało
będzie opływać
będą opływali
będą opływać
będą opływały
będą opływać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. opływajmy
2 os. opływaj
opływajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. opływałbym
bym opływał
opływałabym
bym opływała
opływałobym
bym opływało
opływalibyśmy
byśmy opływali
opływałybyśmy
byśmy opływały
2 os. opływałbyś
byś opływał
opływałabyś
byś opływała
opływałobyś
byś opływało
opływalibyście
byście opływali
opływałybyście
byście opływały
3 os. opływałby
by opływał
opływałaby
by opływała
opływałoby
by opływało
opływaliby
by opływali
opływałyby
by opływały

bezosobnik: opływano by

bezokolicznik: opływać

imiesłów przysłówkowy współczesny: opływając

gerundium: opływanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. opływanie
opływania
D. opływania
opływań
C. opływaniu
opływaniom
B. opływanie
opływania
N. opływaniem
opływaniami
Ms. opływaniu
opływaniach
W. opływanie
opływania

imiesłów przymiotnikowy czynny: opływający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. opływający
opływający
opływający
opływające
opływająca
D. opływającego
opływającego
opływającego
opływającego
opływającej
C. opływającemu
opływającemu
opływającemu
opływającemu
opływającej
B. opływającego
opływającego
opływający
opływające
opływającą
N. opływającym
opływającym
opływającym
opływającym
opływającą
Ms. opływającym
opływającym
opływającym
opływającym
opływającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. opływający
opływający
opływające
opływające
D. opływających
opływających
opływających
opływających
C. opływającym
opływającym
opływającym
opływającym
B. opływających
opływających
opływających
opływające
N. opływającymi
opływającymi
opływającymi
opływającymi
Ms. opływających
opływających
opływających
opływających

imiesłów przymiotnikowy bierny: opływany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. opływany
opływany
opływany
opływane
opływana
D. opływanego
opływanego
opływanego
opływanego
opływanej
C. opływanemu
opływanemu
opływanemu
opływanemu
opływanej
B. opływanego
opływanego
opływany
opływane
opływaną
N. opływanym
opływanym
opływanym
opływanym
opływaną
Ms. opływanym
opływanym
opływanym
opływanym
opływanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. opływani
opływani
opływane
opływane
D. opływanych
opływanych
opływanych
opływanych
C. opływanym
opływanym
opływanym
opływanym
B. opływanych
opływanych
opływanych
opływane
N. opływanymi
opływanymi
opływanymi
opływanymi
Ms. opływanych
opływanych
opływanych
opływanych

odpowiednik aspektowy: opłynąć

Składnia

bez ograniczeń + opływać +
KOGO/CO

2. wioski

Definicja

płynąc, odwiedzać kolejno wiele miejsc

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport transport wodny

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Cytaty

Opływamy wielkie i małe jeziora. Krutynię, Hańczę.

źródło: NKJP: Ewa Berberyusz: Moja teczka, 2006

Podczas każdego patrolu z pedanterią zastanawiającą u kogoś tak młodego i niefrasobliwego opływał wszystkie zakamarki i zatoczki.

źródło: NKJP: Mirosław M. Bujko: Wyspy szerszenia, 2008

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. opływam
opływamy
2 os. opływasz
opływacie
3 os. opływa
opływają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. opływałem
+(e)m opływał
opływałam
+(e)m opływała
opływałom
+(e)m opływało
opływaliśmy
+(e)śmy opływali
opływałyśmy
+(e)śmy opływały
2 os. opływałeś
+(e)ś opływał
opływałaś
+(e)ś opływała
opływałoś
+(e)ś opływało
opływaliście
+(e)ście opływali
opływałyście
+(e)ście opływały
3 os. opływał
opływała
opływało
opływali
opływały

bezosobnik: opływano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę opływał
będę opływać
będę opływała
będę opływać
będę opływało
będę opływać
będziemy opływali
będziemy opływać
będziemy opływały
będziemy opływać
2 os. będziesz opływał
będziesz opływać
będziesz opływała
będziesz opływać
będziesz opływało
będziesz opływać
będziecie opływali
będziecie opływać
będziecie opływały
będziecie opływać
3 os. będzie opływał
będzie opływać
będzie opływała
będzie opływać
będzie opływało
będzie opływać
będą opływali
będą opływać
będą opływały
będą opływać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. opływajmy
2 os. opływaj
opływajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. opływałbym
bym opływał
opływałabym
bym opływała
opływałobym
bym opływało
opływalibyśmy
byśmy opływali
opływałybyśmy
byśmy opływały
2 os. opływałbyś
byś opływał
opływałabyś
byś opływała
opływałobyś
byś opływało
opływalibyście
byście opływali
opływałybyście
byście opływały
3 os. opływałby
by opływał
opływałaby
by opływała
opływałoby
by opływało
opływaliby
by opływali
opływałyby
by opływały

bezosobnik: opływano by

bezokolicznik: opływać

imiesłów przysłówkowy współczesny: opływając

gerundium: opływanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. opływanie
opływania
D. opływania
opływań
C. opływaniu
opływaniom
B. opływanie
opływania
N. opływaniem
opływaniami
Ms. opływaniu
opływaniach
W. opływanie
opływania

imiesłów przymiotnikowy czynny: opływający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. opływający
opływający
opływający
opływające
opływająca
D. opływającego
opływającego
opływającego
opływającego
opływającej
C. opływającemu
opływającemu
opływającemu
opływającemu
opływającej
B. opływającego
opływającego
opływający
opływające
opływającą
N. opływającym
opływającym
opływającym
opływającym
opływającą
Ms. opływającym
opływającym
opływającym
opływającym
opływającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. opływający
opływający
opływające
opływające
D. opływających
opływających
opływających
opływających
C. opływającym
opływającym
opływającym
opływającym
B. opływających
opływających
opływających
opływające
N. opływającymi
opływającymi
opływającymi
opływającymi
Ms. opływających
opływających
opływających
opływających

imiesłów przymiotnikowy bierny: opływany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. opływany
opływany
opływany
opływane
opływana
D. opływanego
opływanego
opływanego
opływanego
opływanej
C. opływanemu
opływanemu
opływanemu
opływanemu
opływanej
B. opływanego
opływanego
opływany
opływane
opływaną
N. opływanym
opływanym
opływanym
opływanym
opływaną
Ms. opływanym
opływanym
opływanym
opływanym
opływanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. opływani
opływani
opływane
opływane
D. opływanych
opływanych
opływanych
opływanych
C. opływanym
opływanym
opływanym
opływanym
B. opływanych
opływanych
opływanych
opływane
N. opływanymi
opływanymi
opływanymi
opływanymi
Ms. opływanych
opływanych
opływanych
opływanych

odpowiednik aspektowy: opłynąć

Składnia

bez ograniczeń + opływać +
CO[sub]pl[/sub]

3. łukiem

Definicja

płynąc, wybierać drogę, która pozwala nie zetknąć się z kimś lub czymś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport transport wodny

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Połączenia

  • opływać bokiem, łukiem

Cytaty

Teraz zaczniemy wielkim łukiem opływać wzgórze Tokarnia porośnięte lasem.

źródło: NKJP: Ryszard August: Nida rzeka zakrecona, 2007

[...] na północnych zboczach wierzchołka Ślęży i grzbietów sudeckich tamowany nimi lądolód nieco nabrzmiewał, aby z tym większą energią opływać bokiem te przeszkody [...].

źródło: Wiedza o ziemi naszej, 1973

Wziąwszy kurs na Limon, „Coco de Oro” opływał łukiem brzegi Nikaragui w Zatoce Moskitów.

źródło: Kultura, wyd. 39-44, 1951

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. opływam
opływamy
2 os. opływasz
opływacie
3 os. opływa
opływają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. opływałem
+(e)m opływał
opływałam
+(e)m opływała
opływałom
+(e)m opływało
opływaliśmy
+(e)śmy opływali
opływałyśmy
+(e)śmy opływały
2 os. opływałeś
+(e)ś opływał
opływałaś
+(e)ś opływała
opływałoś
+(e)ś opływało
opływaliście
+(e)ście opływali
opływałyście
+(e)ście opływały
3 os. opływał
opływała
opływało
opływali
opływały

bezosobnik: opływano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę opływał
będę opływać
będę opływała
będę opływać
będę opływało
będę opływać
będziemy opływali
będziemy opływać
będziemy opływały
będziemy opływać
2 os. będziesz opływał
będziesz opływać
będziesz opływała
będziesz opływać
będziesz opływało
będziesz opływać
będziecie opływali
będziecie opływać
będziecie opływały
będziecie opływać
3 os. będzie opływał
będzie opływać
będzie opływała
będzie opływać
będzie opływało
będzie opływać
będą opływali
będą opływać
będą opływały
będą opływać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. opływajmy
2 os. opływaj
opływajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. opływałbym
bym opływał
opływałabym
bym opływała
opływałobym
bym opływało
opływalibyśmy
byśmy opływali
opływałybyśmy
byśmy opływały
2 os. opływałbyś
byś opływał
opływałabyś
byś opływała
opływałobyś
byś opływało
opływalibyście
byście opływali
opływałybyście
byście opływały
3 os. opływałby
by opływał
opływałaby
by opływała
opływałoby
by opływało
opływaliby
by opływali
opływałyby
by opływały

bezosobnik: opływano by

bezokolicznik: opływać

imiesłów przysłówkowy współczesny: opływając

gerundium: opływanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. opływanie
opływania
D. opływania
opływań
C. opływaniu
opływaniom
B. opływanie
opływania
N. opływaniem
opływaniami
Ms. opływaniu
opływaniach
W. opływanie
opływania

imiesłów przymiotnikowy czynny: opływający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. opływający
opływający
opływający
opływające
opływająca
D. opływającego
opływającego
opływającego
opływającego
opływającej
C. opływającemu
opływającemu
opływającemu
opływającemu
opływającej
B. opływającego
opływającego
opływający
opływające
opływającą
N. opływającym
opływającym
opływającym
opływającym
opływającą
Ms. opływającym
opływającym
opływającym
opływającym
opływającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. opływający
opływający
opływające
opływające
D. opływających
opływających
opływających
opływających
C. opływającym
opływającym
opływającym
opływającym
B. opływających
opływających
opływających
opływające
N. opływającymi
opływającymi
opływającymi
opływającymi
Ms. opływających
opływających
opływających
opływających

imiesłów przymiotnikowy bierny: opływany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. opływany
opływany
opływany
opływane
opływana
D. opływanego
opływanego
opływanego
opływanego
opływanej
C. opływanemu
opływanemu
opływanemu
opływanemu
opływanej
B. opływanego
opływanego
opływany
opływane
opływaną
N. opływanym
opływanym
opływanym
opływanym
opływaną
Ms. opływanym
opływanym
opływanym
opływanym
opływanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. opływani
opływani
opływane
opływane
D. opływanych
opływanych
opływanych
opływanych
C. opływanym
opływanym
opływanym
opływanym
B. opływanych
opływanych
opływanych
opływane
N. opływanymi
opływanymi
opływanymi
opływanymi
Ms. opływanych
opływanych
opływanych
opływanych

odpowiednik aspektowy: opłynąć

Składnia

bez ograniczeń + opływać +
CO + (JAK)

4. o fali

Definicja

poruszając się, otaczać kogoś lub coś ze wszystkich stron

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni ułożenie względem siebie

Połączenia

  • fala, powietrze, rzeka, woda opływa coś

Cytaty

Staję przy balustradzie i obserwuję Nil, który w tym miejscu kończy opływać wyspę Roda.

źródło: NKJP: Tomasz Mirkowicz: Pielgrzymka do Ziemi Świętej Egiptu, 1999

Ścieki opływają konstrukcję wewnętrzną 2 od dołu, co ułatwia osadzanie zawiesin.

źródło: NKJP: Bronisław Bartkiewicz: Oczyszczanie ścieków przemysłowych, 2002

[...] prądy morskie opływające kontynenty od wschodu w okolicach pomiędzy strefami zwrotnikowymi a polarnymi płyną od równika [...], a podobne prądy przy zachodnich wybrzeżach przeciwnie, ku równikowi.

źródło: NKJP: Jerzy Dzik: Dzieje życia na ziemi: wprowadzenie do paleobiologii, 1992

Ciepłe powietrze opływa go łagodną falą i przynosi na moment niezmierne ukojenie.

źródło: NKJP: Elżbieta Cichla-Czarniawska: Ogrody i złomowiska, 2005

Prowadził lewą ręką, prawą wystawił za okno, pęd powietrza przyjemnie opływał ciało, łopocząc koszulą.

źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Kamienne tablice, 1966

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. opływam
opływamy
2 os. opływasz
opływacie
3 os. opływa
opływają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. opływałem
+(e)m opływał
opływałam
+(e)m opływała
opływałom
+(e)m opływało
opływaliśmy
+(e)śmy opływali
opływałyśmy
+(e)śmy opływały
2 os. opływałeś
+(e)ś opływał
opływałaś
+(e)ś opływała
opływałoś
+(e)ś opływało
opływaliście
+(e)ście opływali
opływałyście
+(e)ście opływały
3 os. opływał
opływała
opływało
opływali
opływały

bezosobnik: opływano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę opływał
będę opływać
będę opływała
będę opływać
będę opływało
będę opływać
będziemy opływali
będziemy opływać
będziemy opływały
będziemy opływać
2 os. będziesz opływał
będziesz opływać
będziesz opływała
będziesz opływać
będziesz opływało
będziesz opływać
będziecie opływali
będziecie opływać
będziecie opływały
będziecie opływać
3 os. będzie opływał
będzie opływać
będzie opływała
będzie opływać
będzie opływało
będzie opływać
będą opływali
będą opływać
będą opływały
będą opływać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. opływajmy
2 os. opływaj
opływajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. opływałbym
bym opływał
opływałabym
bym opływała
opływałobym
bym opływało
opływalibyśmy
byśmy opływali
opływałybyśmy
byśmy opływały
2 os. opływałbyś
byś opływał
opływałabyś
byś opływała
opływałobyś
byś opływało
opływalibyście
byście opływali
opływałybyście
byście opływały
3 os. opływałby
by opływał
opływałaby
by opływała
opływałoby
by opływało
opływaliby
by opływali
opływałyby
by opływały

bezosobnik: opływano by

bezokolicznik: opływać

imiesłów przysłówkowy współczesny: opływając

gerundium: opływanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. opływanie
opływania
D. opływania
opływań
C. opływaniu
opływaniom
B. opływanie
opływania
N. opływaniem
opływaniami
Ms. opływaniu
opływaniach
W. opływanie
opływania

imiesłów przymiotnikowy czynny: opływający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. opływający
opływający
opływający
opływające
opływająca
D. opływającego
opływającego
opływającego
opływającego
opływającej
C. opływającemu
opływającemu
opływającemu
opływającemu
opływającej
B. opływającego
opływającego
opływający
opływające
opływającą
N. opływającym
opływającym
opływającym
opływającym
opływającą
Ms. opływającym
opływającym
opływającym
opływającym
opływającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. opływający
opływający
opływające
opływające
D. opływających
opływających
opływających
opływających
C. opływającym
opływającym
opływającym
opływającym
B. opływających
opływających
opływających
opływające
N. opływającymi
opływającymi
opływającymi
opływającymi
Ms. opływających
opływających
opływających
opływających

imiesłów przymiotnikowy bierny: opływany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. opływany
opływany
opływany
opływane
opływana
D. opływanego
opływanego
opływanego
opływanego
opływanej
C. opływanemu
opływanemu
opływanemu
opływanemu
opływanej
B. opływanego
opływanego
opływany
opływane
opływaną
N. opływanym
opływanym
opływanym
opływanym
opływaną
Ms. opływanym
opływanym
opływanym
opływanym
opływanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. opływani
opływani
opływane
opływane
D. opływanych
opływanych
opływanych
opływanych
C. opływanym
opływanym
opływanym
opływanym
B. opływanych
opływanych
opływanych
opływane
N. opływanymi
opływanymi
opływanymi
opływanymi
Ms. opływanych
opływanych
opływanych
opływanych

odpowiednik aspektowy: opłynąć

Składnia

bez ograniczeń + opływać +
KOGO/CO

5. krwią

Definicja

pokrywać się obficie płynną substancją

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

Relacje znaczeniowe

synonimy:  ociekać, spływać

Cytaty

Przed skazaniem na śmierć przeszedł biczowanie i całe Jego Ciało musiało opływać krwią.

źródło: Jan Dobraczyński: Magdalena, 1988

[...] usunął się i opływająca atramentem strzała trafiła Kropę prosto w biały, nakrochmalony kołnierzyk od koszuli. Klasa oniemiała z przerażenia.

źródło: NKJP: Edmund Niziurski: Edmund Niziurski, Księga urwisów, 1954

Przesiadywaliśmy całymi dniami, pogryzając słonecznikowe pestki i słodkie, opływające lepkim sokiem arbuzy.

źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Wieże z kamienia, 2004

Radca uklęknął i przyłożył pistolet do opływającej krwią skroni.

źródło: NKJP: Marek Krajewski: Koniec świata w Breslau, 2003

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. opływam
opływamy
2 os. opływasz
opływacie
3 os. opływa
opływają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. opływałem
+(e)m opływał
opływałam
+(e)m opływała
opływałom
+(e)m opływało
opływaliśmy
+(e)śmy opływali
opływałyśmy
+(e)śmy opływały
2 os. opływałeś
+(e)ś opływał
opływałaś
+(e)ś opływała
opływałoś
+(e)ś opływało
opływaliście
+(e)ście opływali
opływałyście
+(e)ście opływały
3 os. opływał
opływała
opływało
opływali
opływały

bezosobnik: opływano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę opływał
będę opływać
będę opływała
będę opływać
będę opływało
będę opływać
będziemy opływali
będziemy opływać
będziemy opływały
będziemy opływać
2 os. będziesz opływał
będziesz opływać
będziesz opływała
będziesz opływać
będziesz opływało
będziesz opływać
będziecie opływali
będziecie opływać
będziecie opływały
będziecie opływać
3 os. będzie opływał
będzie opływać
będzie opływała
będzie opływać
będzie opływało
będzie opływać
będą opływali
będą opływać
będą opływały
będą opływać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. opływajmy
2 os. opływaj
opływajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. opływałbym
bym opływał
opływałabym
bym opływała
opływałobym
bym opływało
opływalibyśmy
byśmy opływali
opływałybyśmy
byśmy opływały
2 os. opływałbyś
byś opływał
opływałabyś
byś opływała
opływałobyś
byś opływało
opływalibyście
byście opływali
opływałybyście
byście opływały
3 os. opływałby
by opływał
opływałaby
by opływała
opływałoby
by opływało
opływaliby
by opływali
opływałyby
by opływały

bezosobnik: opływano by

bezokolicznik: opływać

imiesłów przysłówkowy współczesny: opływając

gerundium: opływanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. opływanie
opływania
D. opływania
opływań
C. opływaniu
opływaniom
B. opływanie
opływania
N. opływaniem
opływaniami
Ms. opływaniu
opływaniach
W. opływanie
opływania

imiesłów przymiotnikowy czynny: opływający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. opływający
opływający
opływający
opływające
opływająca
D. opływającego
opływającego
opływającego
opływającego
opływającej
C. opływającemu
opływającemu
opływającemu
opływającemu
opływającej
B. opływającego
opływającego
opływający
opływające
opływającą
N. opływającym
opływającym
opływającym
opływającym
opływającą
Ms. opływającym
opływającym
opływającym
opływającym
opływającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. opływający
opływający
opływające
opływające
D. opływających
opływających
opływających
opływających
C. opływającym
opływającym
opływającym
opływającym
B. opływających
opływających
opływających
opływające
N. opływającymi
opływającymi
opływającymi
opływającymi
Ms. opływających
opływających
opływających
opływających

odpowiednik aspektowy: opłynąć

Inne uwagi

Zwykle imcz

Składnia

bez ograniczeń + opływać +
CZYM

6. w luksusy

Definicja

korzystać z obfitości czegoś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse własność

KATEGORIE FIZYCZNE Ilość, liczby i liczenie ogólne określenia ilości

Relacje znaczeniowe

synonimy:  kąpać się, pławić się

Połączenia

  • opływać w bogactwo, w dostatki, w luksusy

Cytaty

A może takie zniknięcie było jeszcze jednym efektem na pokaz? A może to było sygnałem wyjazdu całej rodziny gdzieś daleko od Hongkongu, gdzie do dziś opływa w dostatki, korzystając z fortuny zdobytej w pirackich akcjach?

źródło: NKJP: Henryk Mąka: Piraci znów atakują, 1996

Możemy opływać w bogactwo, tryskać zdrowiem, lecz jeśli w naszej duszy panuje dysharmonia, tak naprawdę jesteśmy nieszczęśliwi.

źródło: NKJP: Katarzyna Ostrowska: Sny – klucz, 2000

Byłem antytezą znakomitego, opływającego w zaszczyty i pieniądze inżyniera, miałem z tego swoją przyjemność, rozumiesz więc, drogi Heniu, że nie byłem człowiekiem chorym, że życie moje miało sens, gdyż zamiast kochać rzeczy - nienawidziłem ich...

źródło: NKJP: Ireneusz Iredyński: Dzień oszusta. Człowiek epoki, 1962

To były czasy pustych półek, kiepskiej aprowizacji, a my, na dobrą sprawę, opływaliśmy we wszelkie dobra.

źródło: NKJP: Kira Gałczyńska: Nie wrócę tu nigdy, czyli Pożegnanie z Mazurami, 1998

Dziesięć lat później tym, co w PRL trzęśli się ze strachu albo opływali w przywileje nomenklatury, zdarzało się wyśmiewać owo „spanie na styropianie” i niemal szczycić, że „nas tam nie było”.

źródło: NKJP: Waldemar Kuczyński: Burza nad Wisłą: dziennik 1980-1981, 1981

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. opływam
opływamy
2 os. opływasz
opływacie
3 os. opływa
opływają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. opływałem
+(e)m opływał
opływałam
+(e)m opływała
opływałom
+(e)m opływało
opływaliśmy
+(e)śmy opływali
opływałyśmy
+(e)śmy opływały
2 os. opływałeś
+(e)ś opływał
opływałaś
+(e)ś opływała
opływałoś
+(e)ś opływało
opływaliście
+(e)ście opływali
opływałyście
+(e)ście opływały
3 os. opływał
opływała
opływało
opływali
opływały

bezosobnik: opływano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę opływał
będę opływać
będę opływała
będę opływać
będę opływało
będę opływać
będziemy opływali
będziemy opływać
będziemy opływały
będziemy opływać
2 os. będziesz opływał
będziesz opływać
będziesz opływała
będziesz opływać
będziesz opływało
będziesz opływać
będziecie opływali
będziecie opływać
będziecie opływały
będziecie opływać
3 os. będzie opływał
będzie opływać
będzie opływała
będzie opływać
będzie opływało
będzie opływać
będą opływali
będą opływać
będą opływały
będą opływać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. opływajmy
2 os. opływaj
opływajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. opływałbym
bym opływał
opływałabym
bym opływała
opływałobym
bym opływało
opływalibyśmy
byśmy opływali
opływałybyśmy
byśmy opływały
2 os. opływałbyś
byś opływał
opływałabyś
byś opływała
opływałobyś
byś opływało
opływalibyście
byście opływali
opływałybyście
byście opływały
3 os. opływałby
by opływał
opływałaby
by opływała
opływałoby
by opływało
opływaliby
by opływali
opływałyby
by opływały

bezosobnik: opływano by

bezokolicznik: opływać

imiesłów przysłówkowy współczesny: opływając

gerundium: opływanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. opływanie
opływania
D. opływania
opływań
C. opływaniu
opływaniom
B. opływanie
opływania
N. opływaniem
opływaniami
Ms. opływaniu
opływaniach
W. opływanie
opływania

imiesłów przymiotnikowy czynny: opływający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. opływający
opływający
opływający
opływające
opływająca
D. opływającego
opływającego
opływającego
opływającego
opływającej
C. opływającemu
opływającemu
opływającemu
opływającemu
opływającej
B. opływającego
opływającego
opływający
opływające
opływającą
N. opływającym
opływającym
opływającym
opływającym
opływającą
Ms. opływającym
opływającym
opływającym
opływającym
opływającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. opływający
opływający
opływające
opływające
D. opływających
opływających
opływających
opływających
C. opływającym
opływającym
opływającym
opływającym
B. opływających
opływających
opływających
opływające
N. opływającymi
opływającymi
opływającymi
opływającymi
Ms. opływających
opływających
opływających
opływających

odpowiednik aspektowy: opłynąć

Inne uwagi

Zwykle imcz

Składnia

bez ograniczeń + opływać +
w CO
Data ostatniej modyfikacji: 01.02.2019
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj