UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

lekcja

Chronologizacja

XV w., Bańk

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	lekcja	lekcje
D.	lekcji	lekcji	neut
D.	lekcji	lekcyj	char
C.	lekcji	lekcjom
B.	lekcję	lekcje
N.	lekcją	lekcjami
Ms.	lekcji	lekcjach
W.	lekcjo	lekcje

Pochodzenie

łac. lēctiō 'czytanie, lektura, to, co zostało odczytane'

1. matematyki

Definicja

jednostka zajęć szkolnych lub kursu kształcącego określoną umiejętność

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Edukacja i oświata szkoła

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Edukacja i oświata pozaszkolne formy nauczania

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

zajęcia

Połączenia

bezpłatna, nudna, obowiązkowa lekcja; prywatne lekcje; lekcja biblioteczna, wychowawcza; pokazowa
lekcja biologii, chemii, języka (polskiego), matematyki...; gry na gitarze, skrzypcach, fortepianie..., fortepianu; gimnastyki, pływania, rysunku, rytmiki, tańca
lekcje i przerwy
koniec, początek; konspekt, scenariusz; temat lekcji
lekcja trwała (45 minut, godzinę...)
hospitować, prowadzić lekcję; brać; dawać, opuszczać lekcje
uczęszczać na lekcje
uczestniczyć w lekcji

Cytaty

	[...] uczyłem się w klasie o profilu matematyczno-fizycznym. Zamiast sześciu lekcji polskiego miałem tygodniowo sześć lekcji matematyki i fizyki. źródło: NKJP: Roman Kubicki: Wciąż na rozstajach, Gazeta Poznańska 2004-02-21
	Z racji jakichś, nie w pełni chyba uświadomionych, ambicji stanowych mojej rodziny pobierałem [...] lekcje gry na fortepianie [...]. źródło: NKJP: Christian Skrzyposzek, Wolna Trybuna, 1985
	W połowie lekcji polskiego do klasy weszła woźna [...]. źródło: NKJP: Hanna Samson: Pułapka na motyla, 2000
	Prowadząc pierwsze zajęcia, zauważyłam, że lekcja dla mnie trwa tylko 45 minut, podczas gdy dla uczniów aż 45 minut. źródło: NKJP: Katarzyna Lorek: Władca czasu, czyli skuteczne zarządzanie własnym życiem, 2008

Składnia

lekcja

(CZEGO)

2. wyuczona

Definicja

przest.

wyodrębniony zbiór treści przeznaczonych do przekazania komuś w trakcie lekcji - pojedynczych zajęć

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Edukacja i oświata szkoła

Połączenia

wyuczona lekcja

Cytaty

[...] nabiera powietrza i zaczyna mówić płynnie, jakby odtwarzała wielokrotnie powtarzany wykład lub recytowała dobrze wyuczoną lekcję.

źródło: Violetta Nowakowska: Tak kochają lemury, 2014 (books.google.pl)

[...] wstał i patrząc w okno, powiedział dźwięcznym głosem tak, jakby recytował lekcję w klasie: „Urodziłem się w Krasnodonie w 1928 r. [...]”.

źródło: Aleksander Fadiejew: Młoda gwardia (fragment), Trybuna Robotnicza, 1949-11-01 (sbc.org.pl)

Prymus najczęściej zostaje nauczycielem, jednak niczego nie uczy, bo sam potrafi tylko powtarzać wyuczone lekcje [...].

źródło: Dorota Wojda, Magda Heydel, Andrzej Hejmej (red.): Różne głosy. Prace ofiarowane Stanisławowi Balbusowi na jubileusz, 2013 (books.google.pl)

3. pokory

Definicja

doświadczenie będące przestrogą lub wskazówką, jak działać lub postępować w przyszłości

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie prawdy i wartości życiowe

Połączenia

doskonała, gorzka, mała, najważniejsza, pouczająca, wspaniała; życiowa lekcja
lekcja moralności, pokory, życia
lekcja nauczyła kogoś

Cytaty

	Wyniki wyborów w Rosji nie oznaczają konieczności rewizji ani naszej polityki zagranicznej, ani polityki w sferze bezpieczeństwa. Trzeba raczej zastanawiać się, co to oznacza dla Zachodu. Myślę, że dla naszych partnerów na Zachodzie jest to gorzka lekcja. źródło: NKJP: Pierwsze opinie polskich polityków po wyborach w Rosji, Gazeta Wyborcza, 1993-12-14
	Młodzi piłkarze [...] mimo kilku doskonałych okazji do zdobycia goli zeszli z boiska pokonani 0:2. To była bolesna lekcja, okupiona łzami, że w piłce mszczą się nie wykorzystane okazje. źródło: NKJP: Janusz Woźniak: Gdyby nie pechowy ćwierćfinał..., Dziennik Bałtycki, 2004-05-11
	Odebraliśmy od przyrody wyjątkową lekcję pokory. Lipcowy żywioł, to bolesne i dramatyczne doświadczenie, musi stać się dla nas wszystkich źródłem dalekosiężnych wniosków, wzbogacić wyobraźnię, poszerzyć możliwości przyszłego przeciwdziałania klęskom i katastrofom [...]. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 01.08.1997
	Współpraca z takim redaktorem była nieustanną przygodą i wspaniałą lekcją dziennikarstwa. Działał na członków redakcji inspirująco i pobudzająco. źródło: NKJP: Wanda Matras: Studia ad Bibliothecarum Scientiam Pertinentia, 2005

Składnia

lekcja

(CZEGO)

4. podczas mszy

Definicja

rel.

fragment Pisma Świętego odczytywany podczas mszy

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Religia – kościół sakramenty i obrzędy religijne

Relacje znaczeniowe

synonimy:

czytanie

Połączenia

czytać lekcję

Cytaty

W liturgię czynnie włączyli się strażacy, czytając lekcje i śpiewając psalm.

źródło: NKJP: Powiatowy Dzień Strażaka, Tygodnik Podhalański, 1999

Gdy kapłan śpiewa lekcję i podczas śpiewów między lekcją i ewangelią, siedzimy.

źródło: Internet: bialystok.tradycjakatolicka.pl

5. wariant zapisu

Definicja

edytor.

jedna z wersji tekstu rękopiśmiennego lub zapisanego inaczej niż drukiem

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Środki masowego przekazu wydawnictwa

Cytaty

Niestety, już pierwsze zdanie czwartego rozdziału kroniki Galla jest zepsute, co przynosi, co przynosi różne tłumaczenia [...]. Zdanie w takiej postaci jest w zasadzie nieprzetłumaczalne [...] Polskie rękopisy Sędziwoja i Zamojskich mają właśnie taką lekcję, rękopis heilsberski natomiast, zresztą interpolowany, zamieścił lekcję qui primus nomine vocatus illo [...].

źródło: NKJP: Internet

W przypadku tekstu hebrajskiego Starego Testamentu [...] wykorzystano odmienne lekcje tekstowe odkryte w rękopisach z Qumrān, czasami poprawiano też tekst według Septuaginty.

źródło: NKJP: Internet

Składnia

lekcja

CZEGO

6. odczytanie edytorskie

Definicja

edytor.

sposób odczytania tekstu rękopiśmiennego, dawnego lub zapisanego inaczej niż drukiem

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język pisanie

Cytaty

Jedyne źródła rodzime współczesne wydarzeniom to inskrypcje runiczne, ryte na głazach, jednak ich interpretacja nastręcza dużo kłopotów. Brak im chronologii bezwzględnej, często problematyczna jest lekcja tekstu [...].

źródło: NKJP: Maja Jowita Gąssowska: Chrystianizacja Szwecji, Mówią Wieki, 1995

Edytorzy zabytku proponują następującą lekcję tego fragmentu: Ale k temu karaniu odpowiedział miły Krystus, rzeknąc: Nie miałby ni jednej mocy nade mną, być nie była dana od wyszej mocy [...]. Istnieje subtelna różnica między ni jednej (= ‘ani jednej’) a nijednej (= ‘żadnej’). W wydaniu Sandeckiego pierwsze z omawianych wyrażeń zostało zastąpione formą żadne, drugie natomiast pozostało niezmienione.

źródło: Piotr Sobotka, Magdalena Żabowska: Wyodrębnianie, dekodowanie i klasyfikacja historycznych jednostek języka, LingVaria, 2017

Składnia

lekcja

CZEGO

Frazeologizmy

ktoś odrobił lekcję

Data ostatniej modyfikacji: 28.11.2017