UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

buddyjski

Chronologizacja

1834, Félix Ansart, Rys geografii powszechnej, tłum. Jan Fok, polona.pl

Pochodzenie

Zob. buddyzm

1. związany z buddyzmem - religią

Definicja

związany z buddyzmem - religią

Wymowa

[buddyjski]

Cytaty

Odmiana

część mowy: przymiotnik

1.a religia

Definicja

będący buddyzmem

Wymowa

[buddyjski]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Religia – kościół wyznania: zasady i prawdy wiary

Połączenia

etyka, filozofia, psychologia, religia; doktryna, koncepcja, nauka, teoria, szkoła buddyjska

Cytaty

	Filozofia buddyjska wynika z założenia, że byt jest cierpieniem. Cała filozofia świata Zachodu wyrasta z diametralnie przeciwnej przesłanki, z intuicji, że byt jest dobry, że świat jest czymś pozytywnym. źródło: NKJP: Z Ireneuszem Kani? Rozmawiają Franaszek I Ryszard Kozik, Podróż przez języki, Gazeta Wyborcza - Książki, 1994-09-07
	Psychologia buddyjska stwierdza, że podstawową przyczyną ludzkich cierpień są nasze pragnienia i oczekiwania, a właściwie przywiązanie do nich, do wyobrażeń, jakie się z nimi wiążą, bo wtedy rozczarowania są nieuniknione. źródło: NKJP: Jolanta Sokół-Jedlińska: Duchowość na co dzień, 2004
	Mowa tybetańska była w religii buddyjskiej językiem obrzędowym, podobnie jak w rzymskokatolickiej łacina. źródło: NKJP: Alfred Szklarski: Tajemnicza wyprawa Tomka, 1963
	Niewątpliwie podobieństwo doktryny buddyjskiej i niektórych założeń taoizmu przyczyniło się do rozpowszechnienia buddyzmu w Chinach. źródło: NKJP: Agnieszka Kozyra: Filozofia zen, 2004
	Nauka buddyjska - dharma - jest przekazywana z pokolenia na pokolenie przez mistrzów. Pierwszym był Budda, który pozostawił swoich następców. źródło: NKJP: Mikołaj Lizut: JI DO POEP SA NIMA, Gazeta Wyborcza - Magazyn, 1996-01-12

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	buddyjski	buddyjski	buddyjski	buddyjskie	buddyjska
D.	buddyjskiego	buddyjskiego	buddyjskiego	buddyjskiego	buddyjskiej
C.	buddyjskiemu	buddyjskiemu	buddyjskiemu	buddyjskiemu	buddyjskiej
B.	buddyjskiego	buddyjskiego	buddyjski	buddyjskie	buddyjską
N.	buddyjskim	buddyjskim	buddyjskim	buddyjskim	buddyjską
Ms.	buddyjskim	buddyjskim	buddyjskim	buddyjskim	buddyjskiej
W.	buddyjski	buddyjski	buddyjski	buddyjskie	buddyjska

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	buddyjscy	buddyjscy	buddyjskie	buddyjskie
D.	buddyjskich	buddyjskich	buddyjskich	buddyjskich
C.	buddyjskim	buddyjskim	buddyjskim	buddyjskim
B.	buddyjskich	buddyjskich	buddyjskich	buddyjskie
N.	buddyjskimi	buddyjskimi	buddyjskimi	buddyjskimi
Ms.	buddyjskich	buddyjskich	buddyjskich	buddyjskich
W.	buddyjscy	buddyjscy	buddyjskie	buddyjskie

1.b społeczność

Definicja

składający się z wyznawców buddyzmu

Wymowa

[buddyjski]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Religia – kościół wyznania: zasady i prawdy wiary

Połączenia

kościół buddyjski; sekta, społeczność, wspólnota buddyjska; stowarzyszenie buddyjskie

Cytaty

	Wszyscy Tybetańczycy, z którymi mogłem się porozumieć, wymieniali dalajlamę jako głowę swego państwa. Dalajlama jest zwierzchnikiem kościoła buddyjskiego w Tybecie i teokratycznym władcą państwa. źródło: NKJP: Grzegorz Jaszuński: Hongkong dla Chin?, 1997
	Rzucił posadę szefa sztabu wojskowego premiera. W 1986 roku, trzy dni po awansie na generała, pożegnał się z wojskiem. Wstąpił do ortodoksyjnej sekty buddyjskiej Santi Asoke. źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Mundur i polityka, Gazeta Wyborcza, 1993-06-18
	Na przełomie lat 60 i 70 ubiegłego wieku zaczęły tworzyć się i organizować w Polsce liczne grupy i stowarzyszenia buddyjskie. źródło: NKJP: G. Czerwińska: O buddyzmie, Tygodnik Ciechanowski , 2007-06-02
	Rozpoczętą w dawnym obozie zagłady w Brzezince międzywyznaniową pielgrzymkę dla pokoju i życia organizuje japońska wspólnota buddyjska Nipponzan Myhoji. źródło: NKJP: Jarosław Śliżewski: Pielgrzymka z Oświęcimia do Japonii, Gazeta Wyborcza, 1994-12-12

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	buddyjski	buddyjski	buddyjski	buddyjskie	buddyjska
D.	buddyjskiego	buddyjskiego	buddyjskiego	buddyjskiego	buddyjskiej
C.	buddyjskiemu	buddyjskiemu	buddyjskiemu	buddyjskiemu	buddyjskiej
B.	buddyjskiego	buddyjskiego	buddyjski	buddyjskie	buddyjską
N.	buddyjskim	buddyjskim	buddyjskim	buddyjskim	buddyjską
Ms.	buddyjskim	buddyjskim	buddyjskim	buddyjskim	buddyjskiej
W.	buddyjski	buddyjski	buddyjski	buddyjskie	buddyjska

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	buddyjscy	buddyjscy	buddyjskie	buddyjskie
D.	buddyjskich	buddyjskich	buddyjskich	buddyjskich
C.	buddyjskim	buddyjskim	buddyjskim	buddyjskim
B.	buddyjskich	buddyjskich	buddyjskich	buddyjskie
N.	buddyjskimi	buddyjskimi	buddyjskimi	buddyjskimi
Ms.	buddyjskich	buddyjskich	buddyjskich	buddyjskich
W.	buddyjscy	buddyjscy	buddyjskie	buddyjskie

1.c mnich

Definicja

będący wyznawcą buddyzmu

Wymowa

[buddyjski]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Religia – kościół wyznania: zasady i prawdy wiary

Połączenia

mistrz, mnich buddyjski

Cytaty

Mnich buddyjski wędruje po kraju, szuka dziecka, które przeznaczone jest na następcę XIII dalajlamy.

źródło: NKJP: (KIS): Jeden dzień w Tybecie, Dziennik Polski - Tarnów, 2000-08-04

Czytam teraz mistrzów buddyjskich, m.in. dalajlamę. Bardzo mi to bliskie, choć niekiedy zadziwiająco dalekie, gdy każą się wyrzec „ja”, żeby uzyskać łączność ze wszystkim [...].

źródło: NKJP: Dziennik szpitalny, Dziennik Polski - Pejzaż, 2002-09-14

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	buddyjski	buddyjski	buddyjski	buddyjskie	buddyjska
D.	buddyjskiego	buddyjskiego	buddyjskiego	buddyjskiego	buddyjskiej
C.	buddyjskiemu	buddyjskiemu	buddyjskiemu	buddyjskiemu	buddyjskiej
B.	buddyjskiego	buddyjskiego	buddyjski	buddyjskie	buddyjską
N.	buddyjskim	buddyjskim	buddyjskim	buddyjskim	buddyjską
Ms.	buddyjskim	buddyjskim	buddyjskim	buddyjskim	buddyjskiej
W.	buddyjski	buddyjski	buddyjski	buddyjskie	buddyjska

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	buddyjscy	buddyjscy	buddyjskie	buddyjskie
D.	buddyjskich	buddyjskich	buddyjskich	buddyjskich
C.	buddyjskim	buddyjskim	buddyjskim	buddyjskim
B.	buddyjskich	buddyjskich	buddyjskich	buddyjskie
N.	buddyjskimi	buddyjskimi	buddyjskimi	buddyjskimi
Ms.	buddyjskich	buddyjskich	buddyjskich	buddyjskich
W.	buddyjscy	buddyjscy	buddyjskie	buddyjskie

1.d klasztor

Definicja

przeznaczony dla wyznawców buddyzmu

Wymowa

[buddyjski]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Religia – kościół wyznania: zasady i prawdy wiary

Połączenia

buddyjski klasztor; buddyjska świątynia; ośrodek buddyjski
buddyjski i hinduski

Cytaty

W latach 30. - głównie w 1937 i 1938 roku - pod mur poszła mniejszość buriacka, lamowie (czyli duchowieństwo), buddyjska inteligencja, resztki arystokracji, oficerowie. Zginęło ponad sto tysięcy ludzi - szósta część ludności. Zburzono 750 buddyjskich klasztorów [...].

źródło: NKJP: Jacek Hugo-Bader: Mongolia, Gazeta Wyborcza - Magazyn, 1995-10-13

Wstrząsy uszkodziły [...] dwa ważne zabytki [...] wpisane przez UNESCO na listę kulturowego dziedzictwa świata. Są to mające ponad tysiąc lat buddyjska świątynia Borobudur i hinduistyczny kompleks świątynny Prambanan.

źródło: NKJP: Więcej ofiar pod gruzami, prasa, 2006

Na tydzień wyjechał w Karpaty do ośrodka buddyjskiego. Wrócił rozbity: - Buddystom chodzi o własną doskonałość, a nie o drugiego człowieka.

źródło: NKJP: Agnieszka Skarbek: Spłacić swoje długi, Gazeta Wyborcza, 1994-01-8

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	buddyjski	buddyjski	buddyjski	buddyjskie	buddyjska
D.	buddyjskiego	buddyjskiego	buddyjskiego	buddyjskiego	buddyjskiej
C.	buddyjskiemu	buddyjskiemu	buddyjskiemu	buddyjskiemu	buddyjskiej
B.	buddyjskiego	buddyjskiego	buddyjski	buddyjskie	buddyjską
N.	buddyjskim	buddyjskim	buddyjskim	buddyjskim	buddyjską
Ms.	buddyjskim	buddyjskim	buddyjskim	buddyjskim	buddyjskiej
W.	buddyjski	buddyjski	buddyjski	buddyjskie	buddyjska

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	buddyjscy	buddyjscy	buddyjskie	buddyjskie
D.	buddyjskich	buddyjskich	buddyjskich	buddyjskich
C.	buddyjskim	buddyjskim	buddyjskim	buddyjskim
B.	buddyjskich	buddyjskich	buddyjskich	buddyjskie
N.	buddyjskimi	buddyjskimi	buddyjskimi	buddyjskimi
Ms.	buddyjskich	buddyjskich	buddyjskich	buddyjskich
W.	buddyjscy	buddyjscy	buddyjskie	buddyjskie

1.e kult

Definicja

charakterystyczny dla buddyzmu

Wymowa

[buddyjski]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Religia – kościół wyznania: zasady i prawdy wiary

Połączenia

buddyjska tradycja; nirwana, pustka, ścieżka; przypowieść; buddyjskie oświecenie, pojęcie, przekonanie; kult buddyjski; kultura, sztuka; myśl; symbolika buddyjska, nauki; sutry, teksty; wartości, wierzenia buddyjskie
buddyjski i taoistyczny

Cytaty

	Zrujnowane muzeum w Kabulu zawierało niegdyś bezcenną kolekcję sztuki buddyjskiej, hinduskiej i islamskiej z terenów Afganistanu. źródło: NKJP: Dziennik Polski - Świat, 2001-03-23
	Praktykowanie zen zgodnie z zaleceniami wschodnich mistrzów wymaga wysiłku i dyscypliny, a i tak nie gwarantuje dojścia do pełnego satori (buddyjskiego oświecenia). źródło: NKJP: Mirosław Pęczak: Bogowie artystów, prasa, 2005
	[...] poza obszarem dla zwiedzających mieszczą się obiekty, w których mieszkają mnisi. Na zewnętrznych ścianach budynków modlitewnych na ogół widnieją namalowane sceny odzwierciedlające wierzenia buddyjskie. źródło: NKJP: Oazy ciszy i spokoju, Dziennik Polski - Podróże, 2002-06-08
	Ojciec Raimono Panikkar czy ojciec Tissa Balasuriya ujmują długimi białymi włosami i wyglądem hinduskich proroków. Opowiadają o potrzebie szacunku dla tradycji Indii czy buddyjskich sutr, są głosicielami niewyrażalnego Absolutu. źródło: NKJP: Tomasz P. Terlikowski: Wszyscy wrogowie Benedykta XVI, prasa, 2005
	Papież wyraził głęboki szacunek 16 milionom mieszkańców wyspy, wśród których 70 proc. stanowią buddyści. Przypomniał cztery wielkie wartości buddyjskie: uprzejmość, współczucie, życzliwość i równowagę ducha. źródło: NKJP: Papież i buddyzm, Gazeta Wyborcza, 1995-01-21

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	buddyjski	buddyjski	buddyjski	buddyjskie	buddyjska
D.	buddyjskiego	buddyjskiego	buddyjskiego	buddyjskiego	buddyjskiej
C.	buddyjskiemu	buddyjskiemu	buddyjskiemu	buddyjskiemu	buddyjskiej
B.	buddyjskiego	buddyjskiego	buddyjski	buddyjskie	buddyjską
N.	buddyjskim	buddyjskim	buddyjskim	buddyjskim	buddyjską
Ms.	buddyjskim	buddyjskim	buddyjskim	buddyjskim	buddyjskiej
W.	buddyjski	buddyjski	buddyjski	buddyjskie	buddyjska

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	buddyjscy	buddyjscy	buddyjskie	buddyjskie
D.	buddyjskich	buddyjskich	buddyjskich	buddyjskich
C.	buddyjskim	buddyjskim	buddyjskim	buddyjskim
B.	buddyjskich	buddyjskich	buddyjskich	buddyjskie
N.	buddyjskimi	buddyjskimi	buddyjskimi	buddyjskimi
Ms.	buddyjskich	buddyjskich	buddyjskich	buddyjskich
W.	buddyjscy	buddyjscy	buddyjskie	buddyjskie

1.f różaniec

Definicja

charakterystyczny dla praktyk religijnych wyznawców buddyzmu

Wymowa

[buddyjski]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Religia – kościół wyznania: zasady i prawdy wiary

Połączenia

buddyjski różaniec; buddyjska mantra; buddyjskie dzwonki; młynek buddyjski; medytacja buddyjska

Cytaty

	Jesteś religijny? - pytam go. Wskazuje na piersi, na których zawiesił buddyjski różaniec ze 108 koralików. źródło: NKJP: NKJP: Jacek Hugo-Bader: Mongolia, Gazeta Wyborcza - Magazyn, 1995-10-13
	Członkowie bractwa coraz gwałtowniej tańczą, a ich śpiew przypomina buddyjską mantrę. źródło: NKJP: Święto półksiężyca, Dziennik Polski - Pejzaż, 2003-12-20
	W pewnym momencie zza zakrętu wyłania się niski Tybetańczyk, kręcący młynkiem buddyjskim. źródło: NKJP: Na świętej ścieżce, Dziennik Polski - Podróże, 2003-11-08
	Muzyka została stworzona [...] przez Andrzeja Lalina Kasprzyka. Bazuje ona głównie na dźwiękach wydobytych przez Magurę z syberyjskiego bębna szamańskiego Tuur, muszli tybetańskiej oraz buddyjskich dzwonków i gongów. źródło: NKJP: (bea): Tybet daleki i bliski, Tygodnik Rybnicki, 2008-02-19

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	buddyjski	buddyjski	buddyjski	buddyjskie	buddyjska
D.	buddyjskiego	buddyjskiego	buddyjskiego	buddyjskiego	buddyjskiej
C.	buddyjskiemu	buddyjskiemu	buddyjskiemu	buddyjskiemu	buddyjskiej
B.	buddyjskiego	buddyjskiego	buddyjski	buddyjskie	buddyjską
N.	buddyjskim	buddyjskim	buddyjskim	buddyjskim	buddyjską
Ms.	buddyjskim	buddyjskim	buddyjskim	buddyjskim	buddyjskiej
W.	buddyjski	buddyjski	buddyjski	buddyjskie	buddyjska

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	buddyjscy	buddyjscy	buddyjskie	buddyjskie
D.	buddyjskich	buddyjskich	buddyjskich	buddyjskich
C.	buddyjskim	buddyjskim	buddyjskim	buddyjskim
B.	buddyjskich	buddyjskich	buddyjskich	buddyjskie
N.	buddyjskimi	buddyjskimi	buddyjskimi	buddyjskimi
Ms.	buddyjskich	buddyjskich	buddyjskich	buddyjskich
W.	buddyjscy	buddyjscy	buddyjskie	buddyjskie

Data ostatniej modyfikacji: 13.03.2025