UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wyczekać

Chronologizacja

SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. czekać

Definicja

czekając z napięciem i uwagą na coś pożądanego dotrwać do odpowiedniej chwili

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości czasu upływ czasu

Połączenia

  • wyczekać do końca
  • wyczekać na odpowiedni moment

Cytaty

Podobnie jak przy pierwszym manewrze z dużym parowcem należało teraz wyczekać momentu dojścia dziobu małego statku do śródokręcia i wtedy przerzucić ster lewo na burtę, by uniknąć zderzenia rufą.

źródło: NKJP: Karol Olgierd Borchardt: Szaman morski, 1985

Ja, nie tylko, że nie usłyszałam jednego miłego słowa, lecz celowo wyczekali, gdy zostanę z nimi sama, by wbić nóż w serce.

źródło: NKJP: Wiesława Maria Korczyńska: Wróć..., 2001

Więc patrząc na wyczekaną wolność, czasem chce się powtórzyć za Peterem Handke: „co za dziecinne myśli...”.

źródło: NKJP: Jacek Żakowski: Czekanie dziewiątego kraju, Gazeta Wyborcza, 1993-10-12

Wyczekałem, aż zniknął wśród sadów przedmieścia.

źródło: NKJP: Sławomir Mrożek: Opowiadania 1974-1979, 1979

Umie wyczekać do ostatniej chwili i dobić interesu, gdy pociąg już rusza, a zdeterminowani klienci, zmuszeni do biegu, najłatwiej przyjmują jego cenę.

źródło: NKJP: Piotr Bikont: 20 tysięcy kilometrów koleją transsyberyjską, Gazeta Wyborcza, 1993-07-09

Aby kupić PBK, mali inwestorzy prawdopodobnie zechcą wyczekać ze sprzedażą giełdowych akcji do ostatnich sesji przed 10 października (ostatni dzień przyjmowania zapisów).

źródło: NKJP: Tomasz Prusek: Sesja giełdy, Gazeta Wyborcza, 1997-10-02

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wyczekam
wyczekamy
2 os. wyczekasz
wyczekacie
3 os. wyczeka
wyczekają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wyczekałem
+(e)m wyczekał
wyczekałam
+(e)m wyczekała
wyczekałom
+(e)m wyczekało
wyczekaliśmy
+(e)śmy wyczekali
wyczekałyśmy
+(e)śmy wyczekały
2 os. wyczekałeś
+(e)ś wyczekał
wyczekałaś
+(e)ś wyczekała
wyczekałoś
+(e)ś wyczekało
wyczekaliście
+(e)ście wyczekali
wyczekałyście
+(e)ście wyczekały
3 os. wyczekał
wyczekała
wyczekało
wyczekali
wyczekały

bezosobnik: wyczekano

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wyczekajmy
2 os. wyczekaj
wyczekajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wyczekałbym
bym wyczekał
wyczekałabym
bym wyczekała
wyczekałobym
bym wyczekało
wyczekalibyśmy
byśmy wyczekali
wyczekałybyśmy
byśmy wyczekały
2 os. wyczekałbyś
byś wyczekał
wyczekałabyś
byś wyczekała
wyczekałobyś
byś wyczekało
wyczekalibyście
byście wyczekali
wyczekałybyście
byście wyczekały
3 os. wyczekałby
by wyczekał
wyczekałaby
by wyczekała
wyczekałoby
by wyczekało
wyczekaliby
by wyczekali
wyczekałyby
by wyczekały

bezosobnik: wyczekano by

bezokolicznik: wyczekać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wyczekawszy

gerundium: wyczekanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wyczekanie
wyczekania
D. wyczekania
wyczekań
C. wyczekaniu
wyczekaniom
B. wyczekanie
wyczekania
N. wyczekaniem
wyczekaniami
Ms. wyczekaniu
wyczekaniach
W. wyczekanie
wyczekania

imiesłów przymiotnikowy bierny: wyczekany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wyczekany
wyczekany
wyczekany
wyczekane
wyczekana
D. wyczekanego
wyczekanego
wyczekanego
wyczekanego
wyczekanej
C. wyczekanemu
wyczekanemu
wyczekanemu
wyczekanemu
wyczekanej
B. wyczekanego
wyczekanego
wyczekany
wyczekane
wyczekaną
N. wyczekanym
wyczekanym
wyczekanym
wyczekanym
wyczekaną
Ms. wyczekanym
wyczekanym
wyczekanym
wyczekanym
wyczekanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wyczekani
wyczekani
wyczekane
wyczekane
D. wyczekanych
wyczekanych
wyczekanych
wyczekanych
C. wyczekanym
wyczekanym
wyczekanym
wyczekanym
B. wyczekanych
wyczekanych
wyczekanych
wyczekane
N. wyczekanymi
wyczekanymi
wyczekanymi
wyczekanymi
Ms. wyczekanych
wyczekanych
wyczekanych
wyczekanych

odpowiednik aspektowy: wyczekiwać

Składnia

Rzżywotny + wyczekać +
CZEGO
Rzżywotny + wyczekać +
CO
Rzżywotny + wyczekać +
ZDANIE PYTAJNOZALEŻNE + (z CZYM)
Rzżywotny + wyczekać +
do CZEGO + (z CZYM)
Rzżywotny + wyczekać +
na CO + (z CZYM)
Data ostatniej modyfikacji: 14.06.2011
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj