Chronologizacja
Pochodzenie
Z przedrostkiem za- od psł. *sloniti, *slon'ǫ 'pochylać, opierać coś na czymś; pokrywać czymś, osłaniać’
1. kaptur twarz
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni ułożenie względem siebie
Połączenia
- budynek, kaptur, obłok zasłonił; włosy zasłoniły
- zasłonić słońce, widok; twarz
Cytaty
Wstali uroczyście, a ponieważ byli wysocy i postawni, zasłonili sobą niemal całe okno, wokół mnie pociemniało. źródło: NKJP: Waldemar Borzestowski: Bulterier Samson i ja, 2008 |
|
Władze akademii nie zgadzają się na wzniesienie wysokiej budowli w obawie, że nowy budynek całkiem zasłoni dostęp światła do pomieszczeń uczelni. źródło: NKJP: Gmina Wyznaniowa Żydowska sprzedała znanym podłódzkim przedsiębiorcom jeden z najbardziej atrakcyjnych placów w centrum miasta, Dziennik Łódzki, 2002-05-04 |
|
Dawniej miałem z Al. Marcinkowskiego piękny widok na dwie strzeliste wieże kościoła Bernardynów. Teraz zasłonił mi to ohydny bunkier! źródło: NKJP: Opinie dnia: Gazeta Poznańska, 2001-10-23 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
zasłonię |
zasłonimy |
|||
2 os. |
zasłonisz |
zasłonicie |
|||
3 os. |
zasłoni |
zasłonią |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
zasłoniłem +(e)m zasłonił |
zasłoniłam +(e)m zasłoniła |
zasłoniłom +(e)m zasłoniło |
zasłoniliśmy +(e)śmy zasłonili |
zasłoniłyśmy +(e)śmy zasłoniły |
2 os. |
zasłoniłeś +(e)ś zasłonił |
zasłoniłaś +(e)ś zasłoniła |
zasłoniłoś +(e)ś zasłoniło |
zasłoniliście +(e)ście zasłonili |
zasłoniłyście +(e)ście zasłoniły |
3 os. |
zasłonił |
zasłoniła |
zasłoniło |
zasłonili |
zasłoniły |
bezosobnik: zasłonięto
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
zasłońmy |
|
2 os. |
zasłoń |
zasłońcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
zasłoniłbym bym zasłonił |
zasłoniłabym bym zasłoniła |
zasłoniłobym bym zasłoniło |
zasłonilibyśmy byśmy zasłonili |
zasłoniłybyśmy byśmy zasłoniły |
2 os. |
zasłoniłbyś byś zasłonił |
zasłoniłabyś byś zasłoniła |
zasłoniłobyś byś zasłoniło |
zasłonilibyście byście zasłonili |
zasłoniłybyście byście zasłoniły |
3 os. |
zasłoniłby by zasłonił |
zasłoniłaby by zasłoniła |
zasłoniłoby by zasłoniło |
zasłoniliby by zasłonili |
zasłoniłyby by zasłoniły |
bezosobnik: zasłonięto by
bezokolicznik: zasłonić
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
zasłoniwszy
gerundium: zasłonięcie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | zasłonięcie |
zasłonięcia |
D. | zasłonięcia |
zasłonięć |
C. | zasłonięciu |
zasłonięciom |
B. | zasłonięcie |
zasłonięcia |
N. | zasłonięciem |
zasłonięciami |
Ms. | zasłonięciu |
zasłonięciach |
W. | zasłonięcie |
zasłonięcia |
imiesłów przymiotnikowy bierny: zasłonięty
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | zasłonięty |
zasłonięty |
zasłonięty |
zasłonięte |
zasłonięta |
D. | zasłoniętego |
zasłoniętego |
zasłoniętego |
zasłoniętego |
zasłoniętej |
C. | zasłoniętemu |
zasłoniętemu |
zasłoniętemu |
zasłoniętemu |
zasłoniętej |
B. | zasłoniętego |
zasłoniętego |
zasłonięty |
zasłonięte |
zasłoniętą |
N. | zasłoniętym |
zasłoniętym |
zasłoniętym |
zasłoniętym |
zasłoniętą |
Ms. | zasłoniętym |
zasłoniętym |
zasłoniętym |
zasłoniętym |
zasłoniętej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | zasłonięci |
zasłonięci |
zasłonięte |
zasłonięte |
D. | zasłoniętych |
zasłoniętych |
zasłoniętych |
zasłoniętych |
C. | zasłoniętym |
zasłoniętym |
zasłoniętym |
zasłoniętym |
B. | zasłoniętych |
zasłoniętych |
zasłoniętych |
zasłonięte |
N. | zasłoniętymi |
zasłoniętymi |
zasłoniętymi |
zasłoniętymi |
Ms. | zasłoniętych |
zasłoniętych |
zasłoniętych |
zasłoniętych |
odpowiednik aspektowy: zasłaniać
Składnia
+ | zasłonić | + |
(KOMU) +
KOGO/CO
|
2. okno firanką
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni ułożenie względem siebie
Połączenia
- zasłonić oczy, twarz; okno
- zasłonić dłonią, ręką; kapturem; firanką
Cytaty
Twarz z reguły starał się zasłonić kapturem. źródło: NKJP: Przyznał się do 10 gwałtów, Tygodnik Ciechanowski, 2003-04-02 |
|
Zasłonili mu oczy czarną przepaską, ręce i nogi związali linką. źródło: NKJP: Janusz Głowacki: Nie mogę narzekać, 2003 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
zasłonię |
zasłonimy |
|||
2 os. |
zasłonisz |
zasłonicie |
|||
3 os. |
zasłoni |
zasłonią |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
zasłoniłem +(e)m zasłonił |
zasłoniłam +(e)m zasłoniła |
zasłoniłom +(e)m zasłoniło |
zasłoniliśmy +(e)śmy zasłonili |
zasłoniłyśmy +(e)śmy zasłoniły |
2 os. |
zasłoniłeś +(e)ś zasłonił |
zasłoniłaś +(e)ś zasłoniła |
zasłoniłoś +(e)ś zasłoniło |
zasłoniliście +(e)ście zasłonili |
zasłoniłyście +(e)ście zasłoniły |
3 os. |
zasłonił |
zasłoniła |
zasłoniło |
zasłonili |
zasłoniły |
bezosobnik: zasłonięto
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
zasłońmy |
|
2 os. |
zasłoń |
zasłońcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
zasłoniłbym bym zasłonił |
zasłoniłabym bym zasłoniła |
zasłoniłobym bym zasłoniło |
zasłonilibyśmy byśmy zasłonili |
zasłoniłybyśmy byśmy zasłoniły |
2 os. |
zasłoniłbyś byś zasłonił |
zasłoniłabyś byś zasłoniła |
zasłoniłobyś byś zasłoniło |
zasłonilibyście byście zasłonili |
zasłoniłybyście byście zasłoniły |
3 os. |
zasłoniłby by zasłonił |
zasłoniłaby by zasłoniła |
zasłoniłoby by zasłoniło |
zasłoniliby by zasłonili |
zasłoniłyby by zasłoniły |
bezosobnik: zasłonięto by
bezokolicznik: zasłonić
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
zasłoniwszy
gerundium: zasłonięcie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | zasłonięcie |
zasłonięcia |
D. | zasłonięcia |
zasłonięć |
C. | zasłonięciu |
zasłonięciom |
B. | zasłonięcie |
zasłonięcia |
N. | zasłonięciem |
zasłonięciami |
Ms. | zasłonięciu |
zasłonięciach |
W. | zasłonięcie |
zasłonięcia |
imiesłów przymiotnikowy bierny: zasłonięty
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | zasłonięty |
zasłonięty |
zasłonięty |
zasłonięte |
zasłonięta |
D. | zasłoniętego |
zasłoniętego |
zasłoniętego |
zasłoniętego |
zasłoniętej |
C. | zasłoniętemu |
zasłoniętemu |
zasłoniętemu |
zasłoniętemu |
zasłoniętej |
B. | zasłoniętego |
zasłoniętego |
zasłonięty |
zasłonięte |
zasłoniętą |
N. | zasłoniętym |
zasłoniętym |
zasłoniętym |
zasłoniętym |
zasłoniętą |
Ms. | zasłoniętym |
zasłoniętym |
zasłoniętym |
zasłoniętym |
zasłoniętej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | zasłonięci |
zasłonięci |
zasłonięte |
zasłonięte |
D. | zasłoniętych |
zasłoniętych |
zasłoniętych |
zasłoniętych |
C. | zasłoniętym |
zasłoniętym |
zasłoniętym |
zasłoniętym |
B. | zasłoniętych |
zasłoniętych |
zasłoniętych |
zasłonięte |
N. | zasłoniętymi |
zasłoniętymi |
zasłoniętymi |
zasłoniętymi |
Ms. | zasłoniętych |
zasłoniętych |
zasłoniętych |
zasłoniętych |
odpowiednik aspektowy: zasłaniać
Składnia
Rzosobowy | + | zasłonić | + |
CO +
(CZYM)
|
3. firankę
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka czynności związane z codziennym życiem w domu
Połączenia
- zasłonić firanki, kotary, żaluzje
Cytaty
– Zasłoń zasłonę lub zgaśmy światło – powiedział po chwili Sorso, wskazując na dwie palące się nad drzwiami świece, sprytnie unieruchomione w szklanych lampionach. – Ktoś nas może wypatrzyć. źródło: NKJP: Magdalena Salik: Gildia Hordów, Esensja, 2009-09-08 |
|
Każde mieszkanie ma duży balkon, okna zasłonięte żaluzjami. źródło: NKJP: Max Cegielski: Oko świata: od Konstantynopola do Stambułu, 2009 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
zasłonię |
zasłonimy |
|||
2 os. |
zasłonisz |
zasłonicie |
|||
3 os. |
zasłoni |
zasłonią |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
zasłoniłem +(e)m zasłonił |
zasłoniłam +(e)m zasłoniła |
zasłoniłom +(e)m zasłoniło |
zasłoniliśmy +(e)śmy zasłonili |
zasłoniłyśmy +(e)śmy zasłoniły |
2 os. |
zasłoniłeś +(e)ś zasłonił |
zasłoniłaś +(e)ś zasłoniła |
zasłoniłoś +(e)ś zasłoniło |
zasłoniliście +(e)ście zasłonili |
zasłoniłyście +(e)ście zasłoniły |
3 os. |
zasłonił |
zasłoniła |
zasłoniło |
zasłonili |
zasłoniły |
bezosobnik: zasłonięto
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
zasłońmy |
|
2 os. |
zasłoń |
zasłońcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
zasłoniłbym bym zasłonił |
zasłoniłabym bym zasłoniła |
zasłoniłobym bym zasłoniło |
zasłonilibyśmy byśmy zasłonili |
zasłoniłybyśmy byśmy zasłoniły |
2 os. |
zasłoniłbyś byś zasłonił |
zasłoniłabyś byś zasłoniła |
zasłoniłobyś byś zasłoniło |
zasłonilibyście byście zasłonili |
zasłoniłybyście byście zasłoniły |
3 os. |
zasłoniłby by zasłonił |
zasłoniłaby by zasłoniła |
zasłoniłoby by zasłoniło |
zasłoniliby by zasłonili |
zasłoniłyby by zasłoniły |
bezosobnik: zasłonięto by
bezokolicznik: zasłonić
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
zasłoniwszy
gerundium: zasłonięcie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | zasłonięcie |
zasłonięcia |
D. | zasłonięcia |
zasłonięć |
C. | zasłonięciu |
zasłonięciom |
B. | zasłonięcie |
zasłonięcia |
N. | zasłonięciem |
zasłonięciami |
Ms. | zasłonięciu |
zasłonięciach |
W. | zasłonięcie |
zasłonięcia |
imiesłów przymiotnikowy bierny: zasłonięty
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | zasłonięty |
zasłonięty |
zasłonięty |
zasłonięte |
zasłonięta |
D. | zasłoniętego |
zasłoniętego |
zasłoniętego |
zasłoniętego |
zasłoniętej |
C. | zasłoniętemu |
zasłoniętemu |
zasłoniętemu |
zasłoniętemu |
zasłoniętej |
B. | zasłoniętego |
zasłoniętego |
zasłonięty |
zasłonięte |
zasłoniętą |
N. | zasłoniętym |
zasłoniętym |
zasłoniętym |
zasłoniętym |
zasłoniętą |
Ms. | zasłoniętym |
zasłoniętym |
zasłoniętym |
zasłoniętym |
zasłoniętej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | zasłonięci |
zasłonięci |
zasłonięte |
zasłonięte |
D. | zasłoniętych |
zasłoniętych |
zasłoniętych |
zasłoniętych |
C. | zasłoniętym |
zasłoniętym |
zasłoniętym |
zasłoniętym |
B. | zasłoniętych |
zasłoniętych |
zasłoniętych |
zasłonięte |
N. | zasłoniętymi |
zasłoniętymi |
zasłoniętymi |
zasłoniętymi |
Ms. | zasłoniętych |
zasłoniętych |
zasłoniętych |
zasłoniętych |
odpowiednik aspektowy: zasłaniać
Składnia
Rzosobowy | + | zasłonić | + |
CO
|
4. przed słońcem
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
Połączenia
- zasłonić ciałem
- zasłonić przed uderzeniem
Cytaty
Odczytali struchlałym kobietom wyrok i jednej z nich strzelili w brzuch. To była ta, która wprowadziła dziewczynkę za rękę do domu. Drugą ona zasłoniła własnym ciałem. źródło: NKJP: Maria Nurowska: Wybór Anny, 2010 |
|
Zerwał się w jednej chwili, zasłonił oczy przed kłującym snopem światła. źródło: NKJP: Andrzej Zbych: Stawka większa niż życie, 1967 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
zasłonię |
zasłonimy |
|||
2 os. |
zasłonisz |
zasłonicie |
|||
3 os. |
zasłoni |
zasłonią |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
zasłoniłem +(e)m zasłonił |
zasłoniłam +(e)m zasłoniła |
zasłoniłom +(e)m zasłoniło |
zasłoniliśmy +(e)śmy zasłonili |
zasłoniłyśmy +(e)śmy zasłoniły |
2 os. |
zasłoniłeś +(e)ś zasłonił |
zasłoniłaś +(e)ś zasłoniła |
zasłoniłoś +(e)ś zasłoniło |
zasłoniliście +(e)ście zasłonili |
zasłoniłyście +(e)ście zasłoniły |
3 os. |
zasłonił |
zasłoniła |
zasłoniło |
zasłonili |
zasłoniły |
bezosobnik: zasłonięto
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
zasłońmy |
|
2 os. |
zasłoń |
zasłońcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
zasłoniłbym bym zasłonił |
zasłoniłabym bym zasłoniła |
zasłoniłobym bym zasłoniło |
zasłonilibyśmy byśmy zasłonili |
zasłoniłybyśmy byśmy zasłoniły |
2 os. |
zasłoniłbyś byś zasłonił |
zasłoniłabyś byś zasłoniła |
zasłoniłobyś byś zasłoniło |
zasłonilibyście byście zasłonili |
zasłoniłybyście byście zasłoniły |
3 os. |
zasłoniłby by zasłonił |
zasłoniłaby by zasłoniła |
zasłoniłoby by zasłoniło |
zasłoniliby by zasłonili |
zasłoniłyby by zasłoniły |
bezosobnik: zasłonięto by
bezokolicznik: zasłonić
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
zasłoniwszy
gerundium: zasłonięcie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | zasłonięcie |
zasłonięcia |
D. | zasłonięcia |
zasłonięć |
C. | zasłonięciu |
zasłonięciom |
B. | zasłonięcie |
zasłonięcia |
N. | zasłonięciem |
zasłonięciami |
Ms. | zasłonięciu |
zasłonięciach |
W. | zasłonięcie |
zasłonięcia |
imiesłów przymiotnikowy bierny: zasłonięty
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | zasłonięty |
zasłonięty |
zasłonięty |
zasłonięte |
zasłonięta |
D. | zasłoniętego |
zasłoniętego |
zasłoniętego |
zasłoniętego |
zasłoniętej |
C. | zasłoniętemu |
zasłoniętemu |
zasłoniętemu |
zasłoniętemu |
zasłoniętej |
B. | zasłoniętego |
zasłoniętego |
zasłonięty |
zasłonięte |
zasłoniętą |
N. | zasłoniętym |
zasłoniętym |
zasłoniętym |
zasłoniętym |
zasłoniętą |
Ms. | zasłoniętym |
zasłoniętym |
zasłoniętym |
zasłoniętym |
zasłoniętej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | zasłonięci |
zasłonięci |
zasłonięte |
zasłonięte |
D. | zasłoniętych |
zasłoniętych |
zasłoniętych |
zasłoniętych |
C. | zasłoniętym |
zasłoniętym |
zasłoniętym |
zasłoniętym |
B. | zasłoniętych |
zasłoniętych |
zasłoniętych |
zasłonięte |
N. | zasłoniętymi |
zasłoniętymi |
zasłoniętymi |
zasłoniętymi |
Ms. | zasłoniętych |
zasłoniętych |
zasłoniętych |
zasłoniętych |
odpowiednik aspektowy: zasłaniać
Składnia
+ | zasłonić | + |
KOGO/CO +
(CZYM) +
(przed CZYM)
|