Chronologizacja
Pochodzenie
psł. *po
1. po różnych miejscach
Definicja
Kategoria znaczeniowa
wykładnik lokalizacji przestrzennej
Cytaty
|
A za ten czyn będą go potem po różnych krainach ścigać, oszalałego, boginie zemsty, Erynie. źródło: NKJP: Zygmunt Kubiak: Przestrzeń dzieł wiecznych. Eseje o tradycji kultury śródziemnomorskiej, 1993 |
|
|
Po „Wieczerniku” wezwano mnie, podobnie jak innych, na rozmowę do Ratusza i próbowano wytłumaczyć, że źle robię występując po kościołach, a ja odpowiedziałam, że nie ma takiego miejsca, w którym bym nie zagrała, gdyby Wajda mnie poprosił. źródło: NKJP: Krystyna Janda, Bożena Janicka: Gwiazdy mają czerwone pazury, 1998 |
|
|
Turyści, przyjeżdżający do wielkich stolic, naiwnie tropią tego wymykającego się ducha po nocnych lokalach i podejrzanych dzielnicach. źródło: NKJP: Czesław MIłosz: Legendy nowoczesności: eseje okupacyjne, 1996 |
|
|
Tak pisano po gazetach, kiedy „Przedwiośnie” ukazało się w księgarniach w roku 1925. źródło: NKJP: Jerzy Adamski: Świat jako niespełnienie albo samobójstwo Don Juana, 2000 |
|
|
Już miesiąc temu złożyłem u notariusza tekst mojego pożegnania. Ma być niezwłocznie rozesłane po redakcjach, gdy wydam ostatnie tchnienie. źródło: NKJP: Monika Piątkowska, Leszek Talko: Talki w wielkim mieście, 2002 |
Odmiana
część mowy: przyimek
Składnia
| po KIM / CZYM w Zd. często z Cz. z przedrostkiem roz- (np. roznosić , rozsiewać ) |
||
| szyk: względem frazy rzeczownikowej stały: prepozycja względem frazy czasownikowej zmienny: neutralna antepozycja |
2. głaskać po głowie
Definicja
Kategoria znaczeniowa
wykładnik lokalizacji przestrzennej
Cytaty
|
Jego spodnie ciągną się po ziemi, a obcasy są starte od szybkiego chaplinowskiego kroku. źródło: NKJP: Andrzej Stasiuk: Opowieści galicyjskie, 1955 |
|
|
Wyjrzał przez okno. Fiakier Bombosch nałożył koniowi na głowę worek z obrokiem i głaskał go po karku. źródło: NKJP: Marek Krajewski: Koniec świata w Breslau, 2003 |
|
|
Uciekali jak uszczęśliwieni dezerterzy! Po cerowanym asfalcie, po wertepach, gliniastych skorupach skwaru, koleinach deszczu, zostawiając daleko w tyle zamazaną łunę miasta. źródło: NKJP: Mariusz Sieniewicz: Czwarte niebo, 2003 |
|
|
Przed mostem na przejazd czeka chyba parę tysięcy ciężarówek z żołnierzami, samochody pancerne, urządzenia wojskowe. Po niebie krążą niemieckie samoloty, ostrzeliwują, bombki zrzucają. źródło: NKJP: Torańska Teresa: Oni, 1985 |
|
|
Cisnął w pułkownika krzesłem, broń potoczyła się po podłodze; Ring zdążył strzelić, ale już nie trafił. źródło: NKJP: Andrzej Zbych: Stawka większa niż życie, 1967 |
Odmiana
część mowy: przyimek
Składnia
| po KIM / CZYM Rz. nazywający obiekt |
|||
|
ograniczenia zakresu użycia:
nie z Rz. abstr.
|
|||
3. po południu
Definicja
Kategoria znaczeniowa
wykładnik następstwa czasowego
Cytaty
|
Kara może być zastosowana tylko po uprzednim wysłuchaniu pracownika. źródło: NKJP: Sejm RP, Kodeks Pracy |
|
|
Zabierzemy się do niego po obiedzie. źródło: NKJP: Sławomir Mrożek: Tango, 1964 |
|
|
Zaczęły one działać już w 1939 roku, natychmiast po rozpoczęciu okupacji naszego kraju. źródło: NKJP: Anna Pawełczyńska: Wartości a przemoc. Zarys socjologicznej problematyki Oświęcimia, 1973 |
|
|
Przetarł oczy, przygładził włosy i rozejrzał się po sypialni, jakby szukając dzieci, które zburzyły jego niespokojny sen po mącznym, tłustym i zawiesistym obiedzie. źródło: NKJP: Marek Krajewski: Koniec świata w Breslau, 2003 |
|
|
Chociaż znam też przypadki, na przykład ten sąsiad, którego żona zmarła na raka, że i po pięćdziesiątce można zacząć od nowa. źródło: NKJP: Mariusz Cieślik: Śmieszni kochankowie, 2004 |
Odmiana
część mowy: przyimek
Składnia
| po KIM / CZYM Rz. zdarzeniowy, najczęściej odczasownikowy |
|||
|
ograniczenia zakresu użycia:
nie: Rz. będący nazwą miar czasu
|
|||
| szyk: względem frazy czasownikowej zmienny: neutralna postpozycja względem frazy rzeczownikowej stały: antepozycja |
|||
4. po dwóch latach
Definicja
Kategoria znaczeniowa
wykładnik lokalizacji w czasie
Relacje znaczeniowe
| konwersy: | przed |
Cytaty
|
Po chwili krótkiego wahania wykręcił numer telefonu komórkowego Lone. źródło: NKJP: Bronisław Świderski: Słowa obcego, 1998 |
|
|
Kara nie może być zastosowana po upływie 2 tygodni od powzięcia wiadomości o naruszeniu obowiązku pracowniczego i po upływie 3 miesięcy od dopuszczenia się tego naruszenia. źródło: NKJP: Sejm RP, Kodeks Pracy |
|
|
Rozpocząłem nauki od architektury wnętrz, po roku przeniosłem się na malarstwo [...]. źródło: NKJP: Barbara Ziembicka: Najprostszą drogą. Rozmowy z artystami, 1998 |
|
|
Inny numer: barometr po dniach depresji zaczyna iść w górę. źródło: NKJP: Andrzej Urbańczyk: Dziękuję ci, Pacyfiku, 1985 |
Odmiana
część mowy: przyimek
Składnia
| po KIM / CZYM w Zd. z Cz. cz. przesz. w pozycji prawostronnej: F.Rz. oznaczająca miarę czasu |
|||
|
ograniczenia zakresu użycia:
nie: w Zd. z Cz. cz. przysz.
nie: w Zd. z Cz. cz. teraźn. |
|||
| szyk: względem frazy czasownikowej zmienny względem frazy rzeczownikowej stały: antepozycja |
|||
5. pięć po dwunastej
Definicja
Noty o użyciu
Służy do określania i podawania czasu.
Kategoria znaczeniowa
wykładnik lokalizacji w czasie
Relacje znaczeniowe
| (quasi)synonimy: | za |
Cytaty
|
No, bez przesady, bez przesady, na razie to jest raptem piętnaście po jedenastej, normalna pora na powrót do domu. źródło: NKJP: Mariusz Cieślik: Śmieszni kochankowie, 2004 |
|
|
Kwadrans po pierwszej zapłaciłem i pojechałem na piąte piętro. źródło: NKJP: Michał Bielecki: Dziewczyna z Banku Prowincjonalnego S.A., 1997 |
|
|
A tu nie ma wody i muszę nakarmić córkę. A potem ją położyć, bo drzemkę ma ciut po dziesiątej, a przecież nie chciałbym, żeby ten pierwszy raz, gdy tata i mama wychodzą, zasypiała sama. źródło: NKJP: Tomasz Kwaśniewski: Dziennik taty, 2010 |
|
|
Przymknąłem szafę i położyłem się. Nic nie fosforyzowało oprócz tarczy zegarka. Było już dobrze po północy. Krytyczna pora minęła. źródło: NKJP: Sławomir Mrożek: Opowiadania 1974-1979, 1979 |
Odmiana
część mowy: przyimek
Składnia
| po KIM / CZYM Licz. główny lub F. z Rz. kwadrans z możliwymi dopełnieniami w postaci operatorów metapredykatywnych typu ciut , sporo , a także prawie |
||
| szyk: względem frazy czasownikowej zmienny: neutralna postpozycja względem frazy rzeczownikowej stały: antepozycja |
6. dzień po dniu
Definicja
Kategoria znaczeniowa
wykładnik sekwencyjności zdarzeń
Cytaty
|
- Czietyry, piać, sześć, siem... - odliczyła skwapliwie do dwudziestu, podając paczkę po paczce. źródło: NKJP: Mariusz Sieniewicz: Czwarte niebo, 2003 |
|
|
Stwarzajmy więc fakty. Stwarzajmy je niestrudzenie i cierpliwie, rok po roku, dziesięciolecie po dziesięcioleciu. źródło: NKJP: Sławomir Mrożek: Teatr 2, 1980 |
|
|
Przeglądali książka po książce. źródło: NKJP: Czesław Bielecki: Scenarzysta, 2009 |
|
|
Po czeskiej stronie młodzi Polacy nagabują Czechów, by butelka po butelce pomogli im przenieść transport piwa na polską stronę. źródło: NKJP: Shailagh Murray: Sami swoi, Gazeta Wyborcza, 1995-07-10 |
Odmiana
część mowy: przyimek
Składnia
| po KIM / CZYM Rz. identyczny z Rz. występującym w kontekście lewostronnym w pozycji podmiotu, dopełnienia bliższego lub okolicznika czasu w Zd. z Cz. niedok. |
|||
|
ograniczenia zakresu użycia:
nie: w Zd. z Cz. dok.
|
|||
| szyk: względem frazy czasownikowej zmienny: neutralna postpozycja względem frazy rzeczownikowej stały: antepozycja |
|||
7. po szyję
Definicja
Kategoria znaczeniowa
wykładnik lokalizacji przestrzennej
Cytaty
|
Woda sięgała po pas. źródło: NKJP: Halina Rudnicka: Uczniowie Spartakusa, 1951 |
|
|
Lewa nogawka była zakrwawiona aż po kolano. źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Kisuny, 2008 |
|
|
Z miejsca, w którym stoi świątynia, widać PGR jak na dłoni: biała gładka góra, wznosząca się łagodnie po widnokrąg zamknięty grzebieniem lasu. źródło: NKJP: Andrzej Stasiuk: Opowieści galicyjskie, 1955 |
|
|
Mimo to od razu ponownie napełnia kieliszek po brzeg. źródło: NKJP: Jerzy Broszkiewicz: Doktor Twardowski, 1977 |
Odmiana
część mowy: przyimek
Składnia
| po KOGO / CO Rz. wyznaczający linię pomiędzy dwoma obiektami, z możliwymi dopełnieniami w postaci operatorów typu aż , prawie |
||
| szyk: względem frazy czasownikowej zmienny: neutralna postpozycja względem frazy rzeczownikowej stały: antepozycja |
8. iść do biura po dokumenty
Definicja
Kategoria znaczeniowa
wykładnik celu
Relacje znaczeniowe
| (quasi)synonimy: | dla |
Cytaty
|
A na Śląsk jest jeszcze ponad dwieście kilometrów, więc trzeba pójść po następne piwo i patrzeć ze spokojem, jak słońce osuwa się za łysy grzbiet. źródło: NKJP: Andrzej Stasiuk: Opowieści galicyjskie, 1955 |
|
|
Zresztą oni sami przede wszystkim swoje kontakty ograniczają do rozmów z prawosławnymi pielgrzymami, którzy przybywają tu po duchowe wsparcie i po poradę w życiowych kłopotach. źródło: NKJP: Zbigniew Pasek: „Republika mnichów”, Tygodnik Powszechny, 1994 |
|
|
I teraz, idąc z sypialni, dokąd udała się po pewien list, Kinga raz jeszcze przygląda się statkom, z wysokości półki dumnie jak pawie stroszącym żagle [...]. źródło: NKJP: Witold Horwath: Ultra Montana, 2005 |
|
|
Cały oddział śpi, cisza i spokój, personel też gdzieś się pozaszywał, zupełnie jakby wszyscy zawarli układ, by pozwolić mi zadzwonić po pomoc. źródło: NKJP: Jacek Głębski: Kuracja, 1998 |
|
|
To był kelner, który przyszedł po zamówienie, ale widząc moje zapatrzenie w morze, nie chciał mi przeszkadzać. źródło: NKJP: Zygmunt Kubiak: Przestrzeń dzieł wiecznych. Eseje o tradycji kultury śródziemnomorskiej, 1993 |
Odmiana
część mowy: przyimek
Składnia
| po KOGO / CO Rz. konkr. lub Rz. wskazujący na konieczność wykonania przez kogoś innego niż mówiący danej czynności |
9. sprzątać po dzieciach
Definicja
Kategoria znaczeniowa
wykładnik następstwa
Cytaty
|
W międzyczasie zmywa wszystkie talerze, łyżki, widelce po gościach. źródło: NKJP: Miron Białoszewski: Chamowo, 2010 |
|
|
Zmiata okruszki po dzieciach, woda już wrze, jest herbata. źródło: NKJP: Wojciech Tochman: Wściekły pies, 2007 |
|
|
Apelowano o to wielokrotnie, by właściciele psów sprzątali po swoich czworonogach, ale bez skutku. źródło: NKJP: Nakielski Czas, 2007-03-28 |
Odmiana
część mowy: przyimek
Składnia
| po KIM / CZYM Rz. nazywający osobę |
10. odziedziczyć naszyjnik po babci
Definicja
Kategoria znaczeniowa
wykładnik relacji osoba - osoba
Cytaty
|
Mam własny dom, dobrą pracę. Po rodzicach odziedziczę gospodarstwo. źródło: NKJP: Danuta Błaszak: Wywiad z dziewczyną z telefonicznej agencji 0-700, 2003 |
|
|
Ósme dziecko Roberta Friedricha (37 l.) nosi imię po papieżu - Urban (7 miesięcy). źródło: NKJP: Marta Kawczyńska: Jak gwiazdy leczą kompleksy, Super Express, 2006 |
|
|
Mnie jarmark zawsze cieszy, bo tam wszystko jak kiedyś i jak szedłem przez szosę to od Dukli, żukiem, jechał Kazek, ten co u nas kiedyś robił a potem się wyniósł bo się z wdową ożenił i ona dom miała pod Żmigrodem i tego żuka, też po nieboszczyku. źródło: NKJP: Andrzej Stasiuk, Opowieści galicyjskie, 1955 |
|
|
Błyskawice rozjaśniały to wnętrze z okropnymi kartami na ścianach, do których warto strzelać z pistoletów, ten kantorek z resztką dogorywających interesów dzierżawcy-jałmużnika i ten strzęp welonu, pamiątkę po matce, której może nigdy nie było. źródło: NKJP: Tadeusz Konwicki, Bohiń, 1987 |
|
|
Polubił sąsiadkę zza ściany. Bardzo piękna, spokojna pani, wdowa po oficerze. źródło: NKJP: Andrzej Szczypiorski, Początek, 1986 |
Odmiana
część mowy: przyimek
Składnia
| po KIM / CZYM Rz. wskazujący na relację rodzinną lub nazywający stanowisko |
||
| szyk: względem frazy rzeczownikowej stały: antepozycja względem frazy czasownikowej zmienny: neutralna postpozycja |
11. butelka po wódce
Definicja
Kategoria znaczeniowa
wykładnik relacji przedmiot - przeznaczenie przedmiotu
Relacje znaczeniowe
| (quasi)antonimy: | na |
Cytaty
|
- Zobaczymy teraz ten rachunek - mruknął odstawiając wylizany dokładnie słoik po marmoladzie. źródło: NKJP: Ludwik Jerzy Kern: Ferdynand Wspaniały, 1963 |
|
|
W lodówce znalazł puste opakowanie po jajkach, na chlebie tostowym zakwitły zielone, podejrzane plamy. źródło: NKJP: Manuela Gretkowska: Sceny z życia pozamałżeńskiego, 2003 |
|
|
Powinni, gamonie, hodować yorki. Takie co się mieszczą w pudełku po butach. źródło: NKJP: Mariusz Cieślik: Śmieszni kochankowie, 2004 |
|
|
Równocześnie zwalniały się miejsca po więźniach funkcyjnych, którzy wymierali bądź byli pozbawiani karnie sprawowanych funkcji lub przenoszeni do innych obozów. źródło: NKJP: Anna Pawełczyńska, Wartości a przemoc. Zarys socjologicznej problematyki Oświęcimia, 1973 |
Odmiana
część mowy: przyimek
Składnia
| po KIM / CZYM w pozycji lewostronnej Rz. nazywający pojemnik w pozycji prawostronnej Rz. nazywający zawartość tego pojemnika |
||
| szyk: względem frazy czasownikowej zmienny: neutralna postpozycja względem frazy rzeczownikowej stały: antepozycja |
12. po dziesięć złotych za kilo
Definicja
Kategoria znaczeniowa
wykładnik relacji obiekt liczony-podstawa obliczeń
Cytaty
|
Już pierwsze obserwacje wskazywały, że ze zwierzętami dzieje się coś niedobrego. Najpierw umieszczaliśmy je po pięć w klatce. źródło: NKJP: Sławomir Zagórski: Neurofizjologia, Gazeta Wyborcza, 1995-11-23 |
|
|
Z boku krzesła, po cztery w rzędzie, z opuszczanymi siedzeniami, zgoła jak w kinie. źródło: NKJP: Mariusz Wilk: Wilczy notes, 2007 |
|
|
Nadwyżki sprzedawał po 20 złotych za porcję. źródło: NKJP: (ganark): Haszysz w szafie, Dziennik Bałtycki, 2005-03-14 |
|
|
Pracownica karmiąca więcej niż jedno dziecko ma prawo do dwóch przerw w pracy, po 45 minut każda. źródło: NKJP: Sejm RP, Kodeks Pracy |
|
|
W barze mlecznym, gdzie poszliśmy z tatą zjeść śniadanie, była spora kolejka, ale wreszcie dostaliśmy po podwójnym kubku mleka, jajecznicę i po parę bułek z masłem i serem. źródło: NKJP: Stanisław Kowalewski: Czarne okna, 1961 |
Odmiana
część mowy: przyimek
Składnia
| po _ w pozycji prawostronnej: Licz., Rz. lm. oznaczający jednostkę miary w dalszym kontekście prawostronnym: Przyimek + Zd. z Rz. oznaczającym jednostkę miary lub pojemnik |
||
| szyk: względem frazy czasownikowej zmienny: neutralna postpozycja względem frazy rzeczownikowej stały: antepozycja |
13. pierwszy po prezesie
Definicja
Kategoria znaczeniowa
wykładnik porównania
Cytaty
|
Dla Polaka pierwszych lat XXI wieku górnik to nadal najbardziej - po profesorze wyższej uczelni - szanowany zawód, wyznaczający wielki prestiż społeczny. źródło: NKJP: Jarosław Józef Szczepański: Górnik polski, 2005 |
|
|
Gliwice mają największą po Bytomiu i Katowicach placówkę muzealną w województwie katowickim. źródło: NKJP: Lech Szaraniec: Górny Śląsk, 1997 |
|
|
Dlatego w regionie powstał pomysł rozbudowy lotniska w Jasionce, jest tu najdłuższy pas po Warszawie i najlepsze warunki lotne w kraju. źródło: NKJP: Jagienka Wilczak: Głową we wschodnią ścianę, Polityka, 2006-07-01 |
Odmiana
część mowy: przyimek
Składnia
| po KIM / CZYM w pozycji lewostronnej: Przym. st. najwyższy w pozycji prawostronnej Rz. wskazujący na obiekt konkretny |
||
| szyk: względem frazy przymiotnikowej zmienny: neutralna postpozycja względem frazy rzeczownikowej stały: antepozycja |
14. poznać po chodzie
Definicja
Kategoria znaczeniowa
wykładnik wnioskowania
Relacje znaczeniowe
| (quasi)synonimy: | z |
Cytaty
|
Rozpoznała Ewelinę po głosie. źródło: NKJP: Maria Nurowska: Panny i wdowy. Czyściec, 1992 |
|
|
Zrozumiałem po wypowiedzi pani minister, że jeśli prezes Kwiatkowski chciał szybkiego uchwalenia ustawy i namawiał do zrezygnowania z takiej stanowczości przy formułowaniu tych zapisów antykoncentracyjnych, to pani była jedyną osobą, z którą mógł to skutecznie załatwić. źródło: NKJP: Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej, Stenogram z 25. posiedzenia Komisji Śledczej do zbadania ujawnionych w mediach zarzutów dotyczących przypadków korupcji podczas prac nad nowelizacją ustawy o radiofonii i telewizji (SRTV) w dniu 29 marca 2003 r. |
|
|
Nie bacząc na deszcz, rozglądali się czujnie, co dało się poznać po zdecydowanych ruchach głów. źródło: NKJP: Mariusz Sieniewicz: Czwarte niebo, 2003 |
|
|
Wszedłem i poczułem się bezpieczny, chociaż - o czym zaraz miałem się przekonać - właściwie teraz zaczęło być bardzo niebezpiecznie: po hałasach i wrzasku, jakie dobiegały mnie z korytarza, domyśliłem się, że moi prześladowcy również dotarli właśnie na pierwsze piętro i teraz szukają mnie sprawdzając wszystkie pokoje po kolei. źródło: NKJP: Christian Skrzyposzek: Wolna Trybuna, 1985 |
|
|
A zresztą, gdyby nawet Lone wiedziała o co chodzi, nie dałaby po sobie nic poznać. źródło: NKJP: Bronisław Świderski: Słowa obcego, 1998 |
Odmiana
część mowy: przyimek
Składnia
| po KIM / CZYM |
15. po pierwsze
Definicja
Kategoria znaczeniowa
wykładnik kolejności
Cytaty
|
Stachuriada nie wchodziła w grę. Po pierwsze dlatego, że był mieszczuchem, po drugie - gór nie lubił, po trzecie - dziewiczych lasów nie ma, ergo po czwarte - przy wycince nie zatrudniają, po piąte - nie umiał śpiewać, po szóste - gitary nie miał, po siódme - poetą nie był, po ósme - uwielbiał codzienny prysznic poranny. źródło: NKJP: Mariusz Sieniewicz: Czwarte niebo, 2003 |
|
|
Nie zrobiłem tego, rzeczywiście, bo po pierwsze byłem skrępowany w swoich ruchach, a po wtóre, nie bardzo dawałem wiarę plotkom. źródło: NKJP: Teresa Torańska: Oni, 1985 |
|
|
Może ktoś zapytać, czy musiałem przyjmować zaproszenie na te wszystkie kolacje pożegnalne dla Portugalczyka. Otóż po pierwsze, nie były to wszystkie zaproszenia, jakie otrzymałem; po drugie, Portugalia pełniła w owym roku przewodnictwo Unii Europejskiej, więc nie należało dawać jej kosza; po trzecie, kolacje wydawali rozmaici gospodarze, jakże mogłem odmówić rektorowi, z którym nasza ambasada współpracuje, nuncjuszowi czy Brazylijczykowi, który reprezentuje mocarstwo i był ambasadorem w Polsce; po czwarte, choć każdą kolację wydawał kto inny, lista gości zapewne była konsultowana z Portugalczykiem, z którym się kolegowałem od pierwszego wejrzenia - składaliśmy listy uwierzytelniające tego samego dnia; wreszcie po piąte, prowadziliśmy otwarty dom [...]. źródło: NKJP: Daniel Passent: Choroba dyplomatyczna, 2002 |
Odmiana
część mowy: przyimek
Składnia
| po _ Licz. porządkowy |
||
| szyk: stały: antepozycja |
16. po rosyjsku
Definicja
Noty o użyciu
Po naszemu oznacza 'w języku grupy, do której przynależy mówiący', po swojemu zaś 'w swoim własnym języku, który nierzadko jest niezrozumiały dla innych'.
Kategoria znaczeniowa
wykładnik tożsamości
Cytaty
|
Sam stryj studiował Horacego i napisał o nim artykuł po łacinie. źródło: NKJP: Marek Krajewski: Koniec świata w Breslau, 2003 |
|
|
Spojrzałam mu prosto w oczy i podałam kartkę, gdzie po duńsku, angielsku, francusku i niemiecku wypisane były cechy niezbędne dla Duńczyków i - być może - także innych Europejczyków. źródło: NKJP: Bronisław Świderski: Słowa obcego, 1998 |
|
|
Ludzie, których spotkałem i poznałem w miejscowości Panamaria w Teksasie, niedaleko San Antonio, potomkowie emigrantów z jednej wioski ze Śląska Opolskiego, których przodkowie wyjechali w 1842 roku, do dziś mówią po polsku, właściwie po śląsku. źródło: NKJP: Jarosław Józef Szczepański: Górnik polski, 2005 |
|
|
Objąłem się z tymi w perukach, ucałowałem, szampana napiłem. Ale mój towarzysz wciąż wrzeszczał i wrzeszczał, tyle że po naszemu, więc nikt go nie rozumiał, a przez entuzjazm powszechny i tak nic słychać nie było. źródło: NKJP: Mariusz Cieślik: Śmieszni kochankowie, 2004 |
Odmiana
część mowy: przyimek
Składnia
| po _ Przym. nazywający język w pozycji lewostronnej: Rz. konkr. lub Cz. mówienia i komunikacji |
||
| szyk: względem frazy czasownikowej / rzeczownikowej zmienny: neutralna postpozycja względem frazy przymiotnikowej stały: bezpośrednia antepozycja |
17. po babsku
Definicja
Kategoria znaczeniowa
wykładnik porównania
Cytaty
|
Po przyjacielsku klepnął fiakra w ramię. źródło: NKJP: Marek Krajewski: Koniec świata w Breslau, 2003 |
|
|
No żeby tak po chamsku potraktować życie wewnętrzne drugiego człowieka! źródło: NKJP: Christian Skrzyposzek: Wolna Trybuna, 1985 |
|
|
Wyglądała, jakby ją toczyli na garncarskim kole - ale tak po mistrzowsku, albo na tokarce. źródło: NKJP: Mariusz Cieślik: Śmieszni kochankowie, 2004 |
|
|
Nie były ostrzyżone jak większość nocnic, nosiły po męsku długie włosy, podobne do loków ich pana, tyle że rozpuszczone, opadające swobodnie na ramiona i do połowy nagich pleców. źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Dzieci nocy, 2001 |
|
|
- Teraz może go pan przesłuchać po swojemu - powiedziałem do Kukieły wychodząc. - Tylko żeby nie było śladów! źródło: NKJP: Michał Bielecki: Dziewczyna z Banku Prowincjonalnego S.A., 1997 |
Odmiana
część mowy: przyimek
Składnia
| po _ Przysł. odrzeczownikowy |
||
| szyk: względem frazy czasownikowej zmienny: neutralna postpozycja względem frazy przysłówkowej stały: bezpośrednia antepozycja |